نمونه سوالات فصل 18 فارسی دوازدهم همراه با جواب تشریحی

(ابهت: شکوه) (جلی: ویژگی خطی که ظریف و باریک باشد)

(سجایا: عادت‌ها) (کفایت: بسنده)

(متنبّه شدن: پند گرفتن) (اهتمام: کوشش)

(جبین: پیشانی) (روایی: اعتبار)

پیر، کتابت، تسکین، همّت گماشتن

معمّر، سجایا، فراغت، کفایت

معمّر، صحیفه، تسکین، اهتمام

زال، دیوان، فراغت، همّت

(عتاب: سرزنش، تندی)

(غرس: نشاندن درخت، کاشتن گیاه)

(کتابت: تحریر، خوشنویسی)

(مخیّله: ذهنی، قوۀ تخیّل)

دیو این فصل یاد گرفت و برفت چون به خدمت دینی رسید شکوه و محابت او دیو را چنان گرفت که مجال دم زدن نیافت.

و من چون صحیفه احوال تو مطالعه کردم قائدۀ ملک تو مختل یافتم و قضیه عدل مهمل دیدم.

یکی از بزرگان گفت: سه چیز آدمی را نیک شادمان کند، یکی این که میوۀ درختی را خورد که خود قرس کرده است.

برادر حاتم گفت: چه افتاده است که من با وجود و کرم با برادر برابری نتوانم کرد! و من چنان کنم که نام او در طی لسان مأمور شود.

اُبحت

بگذارم

متأثّر

ستبر

چهل سال رنج شبانه‌روزی

مدارس این نواحی

خاطرۀ آخرین روز

لباس ژندۀ معمول ه روز

مجاز – تشبیه – جناس – تشخیص

تشبیه – ایهام – جناس تام – کنایه

استعاره – ایهام – جناس تام – مجاز

ایهام تناسب، استعاره، تناسب، واج‌آرایی

تشبیه، ایهام، مجاز

تشبیه، استعاره، ایهام تناسب

استعاره، ایهام تناسب – جناس

استعاره، کنایه، مجاز

د، ج، ه، ب، الف

الف، د، ه، ج، ب

د، الف، ج، ه، ب

ه، د، ج، الف، ب

به می‌پرستی از آن نقش خود زدم بر آب / که تا خراب کنم نقش خود پرستیدن (ایهام، کنایه)

گفتم ای جان جهان دفتر گل عیبی نیست / که شود فصل بهار از می ناب‌آلوده (تشبیه، جناس)

یاقوت جان‌فزایش از آب لطف‌زاده / شمشاد خوش خرامش در ناز پروریده (استعاره، واج‌آرایی)

مژگان تو تا تیغ جهانگیر بر آورد / بس کشتۀ دل زنده که بر یکدیگر افتاد (اغراق، استعاره)

ج، د، الف، ب

الف، ب، د، ج

ج، د، ب، الف

الف، ج، د، ب

جور است که در جام فشانند به جز می / حیف است که بر خاک نشانند به جز تاک

خاک سر راهت شدم ای لعبت چالاک / بر خیز پی جلوه که برداریم از خاک

با چشم تو آسوده‌ام از فتنۀ ایام / با خوی تو خوش فارغم از تندی افلاک

از عکس رخت دامن آفاق، گلستان / وز یاد لبت خاطر عشّاق، طربناک

تا زیر خاکی ای‌درخت برومند / مگسل ازین آب و خاک رشتۀ پیوند

اصل ملت در وطن دیدن که چه / باد و آب و گل پرستیدن که چه

در تب و تاب است از سوز درون / تا ز قید شرق و غرب آید برون

دل فایز وطن دارد در آن زلف / مکن دور از وطن اهل وطن را 

دلم از صحبت شیراز به کلّی بگرفت / وقت آن است که پرسی خبر از بغدادم

سر زلف تو نباشد سر زلف دگری / که برای دل ما قحط پریشانی نیست

گر عاقلی مباش مقیّد به هیچ‌جا / نشنیده‌ای که ملک خدا، بندۀ خدا

دلا مباش چنین هرزه‌گرد و هر جایی / که هیچ کار ز پیشت بدین هنر نرود

مهر رویت می‌نهد هر روز مهری بر لبی / چشم مستت می‌زند هر لحظه تیغی بر دلی

دست در خون عاشقان داری / حاجت تیغ برکشیدن نیست

نشان راه سلامت ز من مپرس که عشق / زمام خاطر بی‌اختیار من دارد

قلم بر بی‌دلان گفتی نخواهم راند و هم راندی / جفا بر عاشقان گفتی نخواهم کرد و هم کردی