نمونه سوالات فصل 8 فارسی نهم همراه با جواب تشریحی

ابیات زیر را معنی کنید.

1. چو ایران نباشد، تن من مباد /  در این بوم و بر، زنده یک تن مباد
2. کودکی از جمله آزادگان /  رفت برون با دو سه همزادگان

ابیات زیر را معنی کنید.

1. آن که ورا دوست ترین بود گفت  /   در بن چاهیش بباید نهفت
2. عاقبت اندیش ترین کودکی  /   دشمن او بود از ایشان یکی
3. گفت :« همانا که در این همرهان  /   صورت این حال نماند نهان

معنی لغاتی که زیرشان خط کشیده شده را بنویسید.

1. این دو را پیوند ها و آوند هایی به سرچشمه های یکتایی می رساند
2. ایران با همه فراخنای فرهنگی و گستردگی جغرافیایی

معنی لغاتی که زیرشان خط کشیده شده را بنویسید.

1. همی خواهم از کردگار جهان
2. پویه همی کرد و در آمد به سر
3. تهمت این واقعه بر من نهند

آرایه های ابیات زیر را بنویسید.

1. پای چو در راه نهاد آن پسر  /   پویه همی کرد و در آمد به سر
2. پایش از آن پویه در آمد ز دست  /   مهر دل و مهره پشتش شکست

آرایه های ابیات زیر را بنویسید.

1. دریغ است که ایران ویران شود  /   کنام پلنگان و شیران شود
2. همه سر به سر، تن به کشتن دهیم  /    از آن بِه که کشور به دشمن دهیم

آرایه های عبارت زیر را بنویسید.

هم صدا فریاد برآورده اند و مشت ها را گره کرده اند و پشت به پشت هم بر بیگانه تاخته اند.

در عبارات زیر غلط املایی را مشخص کنید و صحیح آن را بنویسید.

1. ایران با همه فراخنای فرهنگی و گوناگونی گویش ها و رنگارنگی لحجه ها، به گلستانی می ماند.
2. هر گاه دشمنان و بدخاهان دست ستم به سوی این مهر آَشیان وطن دراز کرده اند.

در عبارات زیر غلط املایی را مشخص کنید و صحیح آن را بنویسید.

1. همی خواهم از کردگار جهان  /   شناسنده آشکار و نحان
2. هر که در او جوحر دانایی است.

لحن میهنی گونه ای از لحن خوانش متن است، که در آن خواننده می کوشد با شور و حرارتی برانگیزاننده، ................. و حس همدلی را بیدار سازد.

فردوسی مردی ............. مذهب بود.

در لحن میهنی خواننده می کوشد با بهره گیری از ............... و حس و حال مناسب، شنونده را به احترام و دوستی میهن، فرا خواند.

مثنوی مخزن الاسرار سروده ................. و در حد 2260 بیت است.

نقش دستوری کلمات زیر را بنویسید.

1. صورت این حال نماند نهان
2. دشمن او بود از ایشان یکی
3. همه سر به سر، تن به کشتن دهیم

نقش دستوری کلمات زیر را بنویسید.

1. همه اینان که در خاکش بزرگ شده اند.
2. همی خواهم از کردگار جهان

فردوسی در پاسداشت زبان فارسی، نقش بسیار برجسته ای دارد.

لحن عرفانی می کوشد با بهره گیری از حس و حال مناسب، شنونده را به احترام و دوستی میهن، فرا خواند.

مثنوی، مخزن الاسرار در حدود 2260 بیت در اخلاق، مواعظ و حکم است.

کلمات قافیه بیت زیر را مشخص کنید.

هر که در او جوهر دانایی است  /   بر همه چیزیش توانایی است

در بیت زیر کلمات متضاد را مشخص کنید.

همی خواهم از کردگار جهان  /   شناسنده آشکار و نهان

در بیت زیر کلمات متضاد را مشخص کنید.

که باشد ز هر بد، نگه دارتان  /   همه نیک نامی بود یارتان

قسمت های ناقص از بیت های زیر را بنویسید.

1. ............ از آن پویه در آمد ز ............  /   مهر دل و مهره ............ شکست
2. ....................................  /  تنگ تر از حادثه حال تو

قسمت های ناقص از بیت های زیر را بنویسید.

1. تا .............. راز چو روز آشکار  /   تا .............. از پدرش ..............
2. عاقبت اندیش ترین کودکی  /  ..........................................

کدام گزینه از عبارت زیر، دریافت نمی‌شود؟

«همه اینان که در خاکش بزرگ شده‌اند و از آبش نوشیده‌اند و در هوایش پرورده‌اند ؛ با آرامش آن آرمیده‌اند و در آشوبش بی‌قراری کرده‌اند. در صحنه‌های رزمش، دلاورانه پیکار کرده اند .»

همه بیت‌ها باهم قرابت معنایی دارند به‌جز ...............

در بیت «پایش از آن پویه در آمد ز دست / مهردل و مهرۀ پشتش شکست» درآمد ز دست یعنی؟

نقش دستوری کدام بخش مشخّص شده، با نقش دستوری «ش» پس از «چاهی» در بیت زیر یکسان است؟

«آن‌که ورا دوست‌ترین بود گفت در بن چاهیش بباید نهفت»

معنی بیت «پایش از آن پویه درآمد ز دست / مهر دل و مهرهٔ پشتش شکست» در کدام گزینه آمده است؟

در کدام گزینه پرسش انکاری وجود ندارد؟

واژه «باشندگان» به چه معناست؟

نوع رابطه واژگان در کدام گزینه با دیگر گزینه‌ها متفاوت است؟

آرایه‌های نوشته شده در مقابل همه گزینه‌ها به‌جز گزینه ................... درست است.

با توجه به بیت، کدام گزینه نادرست است؟

«مپیچ از ره راست، بر راه کج / چو در هست، حاجت به دیوار نیست»

در کدام گزینه نقش کلمات مشخّص شده درست نیست؟

هسته‌ٔ گروه اسمی در کدام گزینه درست مشخّص نشده است؟

تعداد ابیات مخزن‌الاسرار .................... و نویسنده­ٔ آن .................... است.

مفهوم کدام بیت با ابیات دیگر ارتباط کم‌تری دارد؟

کلمه‌ای که زیر آن خط کشیده شده است به چه معناست؟

«میهن برای همه هم پیوندان و باشندگانش، مادرانه رفتار می‌کند.»

با توجّه به بیت «هر که در او جوهر دانایی است / بر همه چیزیش توانایی است» کدام گزینه نادرست است؟

همه بیت‌های زیر مفهوم مشترک دارند، به‌جز ...........

پیام بیت «هرکه در او جوهر دانایی است / بر همه چیزیش توانایی است» با کدام گزینه، تناسب معنایی دارد؟

کدام گزینه با بیت های زیر تناسب معنایی بیشتری دارد؟

«گفت همانا که در این همرهان / صورت این حال نماند نهان

چون‌که مرا زین همه دشمن نهند / تهمت این واقعه بر من نهند»

در کدام بیت آرایه تضاد وجود ندارد؟

کلمه مشخص شده را ترجمه کنید.

میهن را در آوردگاه‌ها، از گزند دشمنان و اهرمن خویان می‌رهاند.

نقش دستوری صفت سنجشی بیت زیرچیست؟

«همه سر به سر تن به کشتن دهیم / از آن به که کشور به دشمن دهیم»

منظور از عبارت «فرزندان به جان می‌کوشند» چیست؟

بیت «همی خواهم از کردگار جهان / شناسنده آشکار و نهان / که باشد ز هر بد، نگهدارتان / همه نیک‌نامی بود یارتان» از نظر رابطه تضاد معنایی واژه‌ها بررسی کنید.

بیت «اگر تکبر کنی، با خواجگان سفله کن / ور تواضع می‌کنی، با مردم درویش کن» از نظر رابطه تضاد معنایی واژه‌ها بررسی کنید.

در عبارت «گلستان، مام­ میهن و گاهوارهٔ گل­‌های رنگین است و خارها و گل­‌ها، فرزندان این مادرند» چند آرایه تشبیه وجود دارد؟

ایرانیان همه برای وطن، تن را سپر کرده‌اند.

با توجه به بیت «همی خواهم از کردگار جهان / شناسنده آشکار و نهان» به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) کدام واژه نقش متممی دارد؟

ب) واژه «آشکار» چه نقشی دارد؟

ج) نهاد جمله کیست؟

د) چند ترکیب اضافی یا وصفی می‌بینید؟

بیت زیر چه آرایه‌ای دارد؟

«در زندگی، مطالعه دل غنیمت است / خواهی بخوان و خواه نخوان ما نوشته‌ایم»

ترجمه کنید.

«دریغ است ایران که ویران شود / کنام پلنگان و شیران شود.»

تضاد یک عنصر معنایی است و نوع رابطه دو کلمه، رابطه لفظی است.

واژه «پویه» در جمله «پویه همی کرد و درآمد به سر» هم‌خانواده پویش است. 

در جمله از یک آبشخور، مایه‌ور سیراب می‌شوند ، آبشخور به معنای سرچشمه است.

در مصراع «دشمن دانا که غم جان بود»دشمن و دانا ترکیب وصفی است.

در مصرع اول بیت دریغ است ایران که ویران شود / کنام پلنگان و شیران شود،دریغ،مسند است.

تعداد ابیات مخزن‌الاسرار 2360 تا است.

نویسنده ابیات مخزن‌الاسرار ،نظامی­ گنجه‌ای است.

.............. یک عنصر معنایی است و نوع رابطه دو کلمه، رابطه لفظی است.

در جمله از یک آبشخور، مایه‌ور سیراب می‌شوند ، آبشخور به معنای ............... است.

در مصراع «دشمن دانا که غم جان بود»دشمن و دانا .........................است.

در مصرع اول بیت دریغ است ایران که ویران شود / کنام پلنگان و شیران شود،.................. مسند است.

تعداد ابیات مخزن‌الاسرار .................... و نویسنده آن .................... است.