گام به گام با هم بیندیشیم صفحه 37 درس کیهان زادگاه الفبای هستی شیمی (1)

1) جدول زیر را در نظر بگیرید:

آ) آرایش الكترون ـ نقطه ای اتم های داده شده را با آرایش الكترون ـ نقطه ای اتم گازهای نجیب، مقایسه و پیش بینی كنید. هر یك از این اتم ها در واكنش های شیمیایی چه رفتاری خواهد داشت؟

ب) بررسی ها نشان می دهد كه اغلب این اتم ها در طبیعت به صورت یون در تركیب های گوناگون یافت می شود. جدول زیر یون های شناخته شده از این اتم ها را نشان می دهد. اكنون با توجه به آن، درستی پیش بینی های خود را بررسی كنید.

2) با توجه به جدول بالا در هر مورد با خط زدن واژه نادرست، عبارت داده شده را كامل كنید.

آ) اگر تعداد الكترون های ظرفیت اتمی كمتر یا برابر با (سه / چهار) باشد، آن اتم در شرایط مناسب تمایل دارد که (از تعدادی / همه) الكترون های ظرفیت خود را از دست بدهد و به (کاتیون / آنیون) تبدیل شود.

ب) اتم عنصرهای گروه 1 و 2 در شرایط مناسب با (از دست دادن / به دست آوردن) الکترون به (کاتیون / آنیون) هایی تبدیل می شود كه آرایشی همانند آرایش الكترونی گاز نجیب ( پیش / پس) از خود را دارد.

پ) اتم عنصرهای گروه 15 ،16 و 17 در شرایط مناسب با (از دست دادن / به دست آوردن) الکترون به (کاتیون / آنیون) هایی تبدیل می شود كه آرایشی همانند آرایش الكترونی گاز نجیب هم دوره خود را دارد.

3) پیش بینی كنید اتم عنصرهایی كه به ترتیب در خانه های شماره 7 و 12 جدول دوره ای جای دارد، در شرایط مناسب به چه یون هایی تبدیل می شود؟

1) آ) هشتایی شدن لایه ظرفیت و دستیابی به آرایش گاز نجیب را می توان مبنای میزان واکنش پذیری دانست. برخی اتم ها با از دست دادن الکترون و برخی اتم ها با گرفتن الکترون یا به اشتراک گذاشتن الکترون به هشتایی پایدار می رسند. پیش بینی می شود عناصر گروه 1 و 2 و 13 الکترون از دست بدهند و گروه های دیگر الکترون بگیرند مانند گروه 17 و 16 و 15

ب) با توجه به جدول می توان گفت که عناصر گروه های 1 و 2 و 13 الگترون از دست می دهند و به یون مثبت تبدیل می شوند و عناصر گروه های 15 و 16 و 17 الکترون می گیرند و به یون منفی تدیل می شوند و به آرایش پایدار گاز نجیب می رسند.

توجه : عناصر گروه 14 یون تشکیل نمی دهند.

2) آ) اگر تعداد الکترون های ظرفیتی اتمی کمتر یا برابر با  « سه »  باشد آن اتم در شرایط مناسب تمایل دارد که  « همه »  الکترون های ظرفیت خود را ازدست بدهد و به  « کاتیون »  تبدیل شود.

ب) اتم عنصرهای گروه 1 و 2 در شرایط مناسب با  « از دست دادن »  الکترون به  « کاتیون »  تبدیل می شوند که آرایشی همانند آرایش گاز نجیب  « بیش »  از خود می رسند.

پ) اتم عنصرهای گروه 15 و 16 و 17 در شرایط مناسب با  « به دست آوردن »  الکترون به  « آنیون »  هایی تبدیل می شوند .

3) عنصر خانه ی شماره 7 با گرفتن الکترون به آنیون تبدیل می شود.

عنصر خانه 12 با از دست دادن الکترون به کاتیون تبدیل می شود.