گام به گام فعالیت 3 صفحه 155 درس 12 تاریخ (3) ایران و جهان معاصر (جنگ تحمیلی و دفاع مقدس)

بررسی شواهد و مدارک

مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد دربارۀ جنگ تحمیلی صدام علیه ایران و تهاجم نظامی صدام به کویت را بخوانید و تفاوت‌های آنها را با ذکر دلیل بیان کنید.

الف) قطعنامۀ 479 (28 سپتامبر 1980 / 6 مهر 1359).

1- از ایران و عراق می‌خواهد از هرگونه کاربرد زور به فوریت خودداری کنند و مناقشۀ خود را از را‌ه‌های مسالمت‌آمیز و طبق اصول عدالت و حقوق بین‌المللی حل نمایند.

2- از آنها مصرانه می‌خواهد هر پیشنهاد مناسب در مورد میانجیگری، سازش یا توسل به نهادهای منطقه‌ای و یا دیگر راه‌های مسالمت‌آمیز را بنا به انتخاب خود، که اجرای تعهداتشان را بر اساس منشور سازمان ملل تسهیل کند، بپذیرند.

3- از کلیۀ کشورهای دیگر می‌خواهد حداکثر خویشت نداری را مبذول دارند و از هر اقدامی که ممکن است به افزایش و گسترش بیشتر مناقشه منجر شود، خودداری کنند؛

4- از کوشش‌های دبیرکل و پیشنهاد وی در مورد مساعی جمیله برای حل این وضعیت پشتیبانی می‌کند.

ب) قطعنامهٔ 660 (2 اوت 1190 / 13 مرداد 1369) که بلافاصله پس از حملهٔ صدام به کویت صادر شد:

1- تهاجم عراق به کویت را محکوم می‌کند.

2- از عراق می‌خواهد تمام نیروهای خود را بی‌درنگ و بدون قید و شرط از کویت بیرون ببرد.

3- عراق و کویت را متعهد می‌کند که بلافاصله مذاکرات فشرده‌ای را برای حل اختلافات خود آغاز کنند.

4- تصمیم می‌گیرد که مجدداً و در صورت نیاز تشکیل جلسه دهد تا اتخاذ دیگر تدابیر لازم را برای اجرای این قطعنامه بررسی کند.

در بندهای قطعنامۀ 479 روند ملایم و غیرسختگیرانه آنها نسبت به عراق کاملاً آشکار است و حتی اسمی از تجاوزگری رژیم صدام نمی‌برد در حالی که در قطعنامهٔ دوم به روشنی و با لحنی محکم و قاطع عراق را محکوم می‌کند. این موارد نشان می‌دهد که تا چه اندازه شورای امنیت جانب‌دارانه و با برخوردی دوگانه به نفع عراق و به نفع ضرر ایران عمل کرده است. این قطعنامه‌ها تحت تأثیر خواسته‌ها و منافع قدرت‌های بزرگ قرار داشت و سعی می‌کرد عراق متجاوز را در وضعیت یکسان با ایران قرار دهد. در قطعنامهٔ دوم حملهٔ عراق به کویت، نگرانی بیشتری برای شورای امنیت به وجود آورده است، در حالی که این اندازه دغدغه را درمورد ایران ندارد.