گام به گام فعالیت 7 صفحه 31 درس 2 زیست شناسی (2) (حواس)

دربارۀ شغل شنوایی سنجی و بینایی سنجی گزارشی تهیه و به کلاس ارائه کنید.

* آشنایی با شغل بینایی سنج

شنوایی شناسی علم مطالعه اختلالات شنوایی از راه شناسایی و سنجش کاستی عملکرد شنوایی و توانبخشی آن می باشد. شنوایی سنجی بخشی از شنوایی شناسی می باشد. حوزه شنوایی شناسی وسیع تر از آن بوده و مسائلی از جمله تشخیص، حفاظت شنوایی و پیشگیری از اختلالات شنوایی، تعادل و توانبخشی به موقع افراد دچار آسیب شنوایی و را شامل می شود.

شنوایی شناسی در حوزه تخصصی سه شاخه عمده دارد :

شنوایی‌شناسی تشخیصی : این شاخه به ارزیابی‌های کمی و کیفی و تعیین محل ضایعات شنوایی وتعادل به وسیله آزمونهای رفتاری، فیزیولوژیک و الکتروفیزیولوژیک در کودکان و بزرگسالان می پردازد.

شنوایی‌شناسی توانبخشی : این شاخه دو بخش توانبخشی شنوایی (شامل : ارزیابی، تجویز و تنظیم وسایل کمک شنوایی، ارزیابی‌های ویژه افراد کاندیدای کاشت حلزونی، تربیت شنوایی، آموزش مهارتهای ارتباطی و کمک به سازگاری روانی - اجتماعی افراد کم شنوا و خانواده‌های آنها، اقدامات توانبخشی برای افراد مبتلا به وزوز گوش و تدابیر توانبخشی مبتلایان به اختلالات شنوایی مرکزی) و توانبخشی تعادل (شامل کمک به بیمارانی که از سرگیجه و عدم تعادل رنج می‌برند) را در بر می گیرد.

شنوایی‌شناسی حفاظت و پیشگیری : این شاخه بیشتر بر جلوگیری از آسیبهای شنوایی و پیشگیری از معلولیت تمرکز داشته و اقداماتی چون غربالگری، مشاوره و اجرای پروژه‌های اندازه گیری صدا به منظور بررسی میزان آلودگی صوتی و تعیین نقاط مجاز و غیر مجاز و همچنین اجرای برنامه‌های حفاظت شنوایی و ارائه راه کارهایی در جهت کنترل و کاهش صدا را شامل می شود.

متخصص شنوایی شناسی یا شنوایی شناس، در زمینه تشخیص و درمان مشکلات شنوایی یا تعادلی تخصص دارد. او از ابزار و روش های مختلفی از جمله سمعک، وسایل کمک ارتباطی، پیشنهاد جراحی کاشت حلزون توسط پزشک متخصص و ... برای درمان استفاده می کند. دادن آموزش به خانواده ها و خود فرد دارای مشکل شنوایی، طراحی و اجرای برنامه های حفاظت شنوایی برای کارخانه ها و مراکز صنعتی، اجرای برنامه های غربالگری نوزادان و دانش آموزان، طراحی و ساخت ابزار و تجهیزات محافظ گوش از دیگر کارهایی است که شنوایی شناس در آنها نقش فعال دارد.  

متخصص شنوایی شناسی باید صبور بوده و رفتاری دلسوزانه توام با مهربانی با بیماران داشته باشد. او در کار خود با متخصصانی از جمله روانشناس، متخصص گوش و حلق و بینی، متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال و گفتار درمانگر ارتباط نزدیک دارد.

ساعت کاری شنوایی سنج معمولا به صورت تمام وقت است. اگر مستقل بوده و برای خود کار کند، تعیین ساعت کاری بر عهده خود او می باشد.

در ادامه اطلاعات کاملی در مورد وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت های شغلی و میزان درآمد شنوایی شناس ارائه می شود.

 وظایف شنوایی شناس

تشخیص اختلال و مشکلات شنوایی در افراد با کمک دستگاه ها و تست های مختلف

تهیه گزارشات لازم برای پزشک معالج فرد در خصوص نوع تشخیص انجام شده

دادن آموزش و مشاوره لازم به بیمار و خانواده او

قالب گيري و ساخت قالب گوش و سمعک

انجام برنامه‌های غربالگری شنوایی نوزادان، خردسالان و کودکان در سنین مدرسه

پیشگیری از آسیب شنوایی، حفاظت شنوایی، برنامه ریزی و انجام غربالگری در جمعیت هایی نظیر مراکز کارگاهی، نظامی، اردوگاهها و ... و ارائه مشاوره شنوایی‌شناسی در این حوزه

اجرای برنامه‌های توانبخشی شنوایی شامل گفتارخوانی، رشد مهارت‌های شنیداری (تربیت شنوایی) و رشد زبان و ارائه مشاوره شنوایی‌شناسی در این بخش

تعیین، تجویز، کاربرد و تنظیم تجهیزات صوتی مناسب و روش‌های بهبود کیفیت صدا در محیط‌های آموزشی افراد مبتلا به اختلالات شنوایی

نظارت و پیگیری اجرای صحیح روش‌های برقراری ارتباط بین کم شنوایان با مربیان و سایرین (مثلا نحوه برخورد با دانش آموز کم شنوا در کلاس معمولی)

مهارت و دانش مورد نیاز

دقت و توجه به جزئیات

مهارت های ارتباطی خوب

رفتار دلسوزانه و حرفه ای با بیماران

مهارت خوب در سازماندهی

مهارت انجام کار تیمی

توان آموزش و مشاوره خوب

توانایی ایجاد انگیزه در بیماران برای دنبال کردن برنامه توانبخشی

حفظ آرامش و داشتن برخوردی مناسب در شرایط بحرانی و پیچیده

رازداری

تسلط به زبان انگلیسی (به دلیل نوپا بودن این رشته در ایران بیشتر کتابها انگلیسی می باشد)

** آشنایی با شغل بینایی سنج

بینایی‌سنجی یا اپتومتری‏ آزمایش چشم و ساختارهای مربوط به آن است برای کشف اختلالات بینایی و تجویز عدسی‌های مناسب یا دیگر وسایل کمک‌کننده به بینایی یا تمرین‌های چشمی برای جبران کاستی‌های دید.

بینایی سنج با کمک ابزارها و دستگاه های موجود به بررسی و شناسایی مشکلات بینایی افراد می پردازد. پس از تشخیص نوع و میزان مشکلات بینایی مراجعان، از طریق تجویز وسایل کمک بینایی مانند عینک ،‌ لنزهای تماسی و انجام یکسری تمرینات و ورزش های چشمی و دادن توصیه ها و دستورات بهداشتی لازم به کارایی بیشتر سیستم بینایی آنها کمک می نماید.

علاوه بر این بینایی سنج معاینات دقیقی از چشم انجام داده و در صورت وجود هر گونه اختلال یا بیماری که نیازمند درمان طبی باشد، بیماران را به سایر پزشکان ارجاع می نماید .بینایی سنج معمولا وسایلی از جمله عینک و لنزهای طبی را که تجویز می کند، خود ساخته و به فروش می رساند.

بینایی سنج باید توان ارتباطی مناسبی داشته باشد. او باید بتواند با مراجعان خود به خصوص کودکان با آرامش و صبر و حوصله زیاد برخورد کند.

محل کار بینایی سنج در بیمارستان ها، کلینیک ها و یا دفتر کار شخصی می باشد. اگر تنها در دفتر کار شخصی خود فعالیت کند، تعیین میزان ساعت کاری بر عهده خودش می باشد.

وظایف بینایی سنج

بررسی نارسایی های بینایی مراجعان

اندازه گیری میدان بینایی

انجام آزمایش های تشخیصی برخی از بیماری های چشم از جمله آب مروارید، آب سیاه و ... و ارجاع بیماران به متخصص مربوطه

انجام آزمایش های ویژه از جمله سونوگرافی چشم یا مکان نگاری (توپوگرافی)

تشخیص اختلالات حرکتی چشم مانند لوچی و ارائه تمرینات لازم برای درمان غیرجراحی آنها

ارائه تمرینات ویژه و ورزش های ارتوپتیک جهت بهبود بینایی

ارزیابی بینایی از نظر تشخیص رنگ، بعد و ...

بینایی درمانی به روش های غیردارویی

استفاده از وسایل کمک بینایی برای درمان افراد کم بینا

بررسی، تعیین نمره و تجویز عینک یا لنز طبی

ساخت و فروش عینک های طبی

دانش و مهارت مورد نیاز شغل بینایی سنج

داشتن علاقه و دانش کافی در حوزه بینایی سنجی

داشتن علاقه برای کمک به بهبود سلامت دیگران

دقت زیاد و توجه به جزئیات

آشنایی با آخرین پیشرفت های علمی (روش ها، ابزارها و تجهیزات) در بینایی سنجی و استفاده از آنها در صورت امکان

داشتن تمرکز کافی

مهارت های ارتباطی مناسب

داشتن صبر و حوصله زیاد و ارائه توضیحات لازم به مراجعان

توان آرامش دادن به مراجعان به خصوص کودکان