انحلال پذیری گازها در آب

نوع گاز

گازهایی که مولکول های ناقطبی دارند اغلب انحلال پذیری کمی در آب دارند مانند گازهای ₂Oو N₂، هر چه مولکول ناقطبی بزرگ تر و سنگین تر باشند جاذبه ی قوی تری با آب ایجاد می کند و انحلال پذیری آن در آب بیش تر است به عنوان مثال انحلال پذیری گاز نیتروزن از گاز هیدروژن بیش تر است.

دما

انحلال پذیری گازها با دما رابطه ی عکس دارد یعنی با کاهش دما انحلال پذیری گازها افزایش می یابد به همین علت ماهی ها در هوای گرم به سطح آب می آیند چون در هوای گرم انحلال پذیری گاز اکسیژن در آب کاهش می یابد.

فشار

برای این که یک گاز بتواند در آب یا حلال دیگر حل شود باید ذره های آن لا به لای مولکول های آب قرار گیرند که با افزایش فشار تعداد بیش تری ذره های گاز در سطح آب قرار می گیرند برهم کنش آن ها با مولکول های آب بیش تر می شود در نتیجه انحلال پذیری آن ها افزایش می یابد. اثر افزایش فشار بر انحلال پذیری گازها نخستین بار توسط ویلیام هنری در سال 1803 میلادی بررسی شد به همین علت به قانون هنری معروف است که طبق این قانون انحلال پذیری گازها با فشار رابطه مستقیم دارد در دمای ثابت با افزایش فشار انحلال پذیری گازها افزایش می یابد نمودار انحلال پذیری گازها برحسب فشار به صورت خطی با شیب ثابت و مثبت است و انحلال پذیری گازها در دمای صفر درجه برابر صفر است یعنی عرض از مبدا نمودار انحلال پذیری گازها برحسب فشار برابر صفر است و معادله ی انحلال پذیری برحسب فشار به صورت \(S = K \times P\)  می باشد به عنوان مثال اگر فشار یک گاز را دو برابر کنیم انحلال پذیری آن دو برابر می شود ولی نمودار انحلال پذیری گازها برحسب دما به صورت منحنی بوده و شیب آن در دماهای مختلف متفاوت است.

اثر مقدار ماده حل شونده

با افزایش مقدار یک ماده حل شونده انحلال پذیری گازها در آن محلول کم می شود زیرا یون ها یا مولکول های ماده حل شونده در آب با مولکول های آب نیروی جاذبه ی قوی یون - دوقطبی تشکیل می دهند بنابراین تمایل مولکول های آب به جذب مولکول های گاز کم می شود به هم علت وقتی که شما یک حبه قند و یا مقداری نمک داخل نوشابه می ریزید مقداری از گاز نوشابه خارج می شود.

یکی از مهم ترین یون ها در مایع های بدن، یون پتاسیم K⁺ نیاز روزانه بدن هر فرد بالغ به یون پتاسیم دو برابر یون سدیم است. از آنجا که بیشتر مواد غذایی حاوی یون پتاسیم K⁺ برای تنظیم و عملکرد مناسب است، کمبود آن به ندرت احساس می شود. وجود یون پتاسیم دستگاه عصبی بسیار ضروری است به طوری که انتقال پیام های عصبی بدون وجود این یون، امکان پذیر نیست. درواقع، اختلال در حرکت این یون مانع از انتقال پیام های عصبی و گاهی در موارد شدید منجر به مرگ می شود.