صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن
0
[شاه کلید مای درس] | موضوع علوم اجتماعی از دیدگاه عالمان مسلمان
bookmark_border دوازدهم انسانی
book جامعه شناسی (3)
bookmarks فصل 10 : افق علوم اجتماعی در جهان اسلام
6 ماه قبل
0

علّامه طباطبائی و موضوع علوم اجتماعی

اعتباریات ؛ بعنوان موضوع علوم اجتماعی علامه با با طرح اعتباریات؛ اعتباریات ؛ تعریف دقیق تری از موضوع علوم اجتماعی است کرده‌ است . 
 از نظر علامه طباطبائی؛ ؛ اعتباریات یا همان پدیده ­های قراردادی و اعتباری در جامعه ؛ موضوع علوم اجتماعی هستند . 

 

دو سطح عقلانیت از دیدگاه عالمه طباطبائی

عقل نظری : به شناخت ( هست ­ها ) می‏ پردازد و با روش حسی - تجربی ، هستی ­های طبیعی را می‏ شناسد . احکام و قواعد ریاضی و متافیزیکی را در می‏ یابد . این سطح از عقلانیت ؛ علوم طبیعی ، ریاضی و فلسفه ( متافیزیک ) را شکل می‏ دهد . 
 عقل عملی : بایدها و نبایدها و احکام ارزشی ( خوب / بد ) را می‏ شناسد و درباره ارزش ­های فردی و اجتماعی داوری می‏ کند . 

 

مثال

 عدالت را خوب و ظلم را بد ارزیابی می کند.

عقل عملی به انسان در انجام عملش یاری می‏ رساند و در این مسیر پدیده هایی را ایجاد می‏ کند . عالمه طباطبائی این پدیده ­ها را اعتباریات ( پدیده ­های اعتباری یا قراردادی ) می­ نامد . 
 
 اعتباریات ( پدیده ­های اعتباری یا قراردادی ) دو ویژگی دارند : 
 ۱ - با خواست و اراده انسان ­ها بوجود می‏ آیند . 
 ۲ - پس از شکل گیری ؛ دارای آثار و پیامدهای غیرارادی می‌ گردند . 

 

مثال

پدیده هایی مانند جامعه، خانواده، قانون، مدرسه، آداب و رسوم، سنت هاو .....از جملۀ اعتباریات یا پدیده های اعتباری هستند.

چراکه ؛ اول با بصورت خودبخودی و طبیعی وجود نداشته ‏اند بلکه انسان ‌ها با خواست و اراده آنها را ایجاد کرده ‏اند . ثانیا آثار و پیامدهای غیرارادی و برنامه ریزی نشده دارند . . . 

 

مثال

پدیده هایی مانند خانواده، مدرسه و ...عالوه بر پیامدهای قابل پیش بینی؛ دارای پیامدهای غیرارادی و غیرقابل کنترل نیز هستند.

 واقعیت های اجتماعی؛ بعنوان موضوع علوم اجتماعی

فارابی موضوع علم مدنی ( علوم اجتماعی ) را واقعیت ­های اجتماعی می­ داند . منظور از واقعیت ­های اجتماعی از نظر فارابی ؛ پدیده هایی هستند که با آگاهی و اراده انسانها ایجاد می‏ شوند . 
 فارابی علم مدنی یا همان علوم اجتماعی را در مقابل علومی قرار می‏ دهد که موضوع آنها مستقل از اراده انسان‌ها وجود دارد . 

 

تهیه کننده: محمود کرمی


سایر مباحث این فصل