اومانیسم و اصالت انسان دنیوی

یکی دیگر از پرسشهای اساسی ،بشر پرسش انسان شناسانه است؛ یعنی پرسش از چیستی و کیستی انسان اومانیسم ؛ پاسخ فرهنگ معاصر غرب به این پرسش بنیادین است.

اومانیسم ، مهمترین ویژگی انسان شناختی فرهنگ معاصر غرب و به معنای اصالت انسان دنیوی و این جهانی است.

 اومانیسم از نتایج منطقی سکولاریسم است.

دیدگاه اسلام نسبت به انسان و مقایسه آن با جایگاه اومانیسم در فرهنگ غرب

اگر در کانون هستی یک وجود مقدس و متعالی باشد هیچ موجودی در مقابل آن نمیتواند اصالت داشته باشد بلکه همه موجودات و از جمله انسان ، ایات و نشانه های او خواهند بود .

در فرهنگ اسلامی ، انسان ، برترین آیت و نشانه خداوند و خلیفه خدا روی زمین است و از این رو برسایر موجودات برتری دارد. مطابق آموزههای قرآن کریم کرامت و خلافت انسان هنگامی تحقق پیدا میکند که به ابعاد دنیوی و این جهانی خود محدود نشود و هرچه میتواند به خداوند نزدیک تر شود. بنابراین اگر انسان به ابعاد دنیوی خود محدود بماند به گمراهی و حیاتی حیوانی یا پست تر از آن گرفتار می شود.

اومانیسم در ابعاد مختلف فرهنگ غرب، نظیر هنر ، ادبیات و حقوق بروز و ظهور یافته است .

اومانیسم در هنر (مقایسه هنر قرون وسطی با هنر مدرن)

• هنر قرون وسطی : بر بعد معنوی و آسمانی انسان تاکید داشت و نقاشان، چهره انسان های اسوه را در هاله ای از قداست ترسیم می کردند.

• هنر مدرن : بر بعد جسمانی وجود انسان و زیبایی های بدنی او تمرکز می کنند.

ادبیات مدرن

• به سلوک های معنوی و مکاشفات و مشاهدات الهی انسان توجهی نمی کند.

• حالات روانی آدمیان در زندگی روزمره دنیوی و این جهانی را منعکس می کند.

در نتیجه : رمان در فرهنگ غرب بیشترین اهمیت را پیدا کرد.

• حقوق انسان در فرهنگ دینی : مبتنی بر فطرت الهی انسان است.

• حقوق بشر: بر مبنای اندیشه اومانیستی است و صرفا بر اساس خواسته ها عادت ها و تمایلات طبیعی آدمیان شکل می گیرد.

اگر در فرهنگ های دینی ، افرادی هواهای نفسانی خود را دنبال کنند:

• هواهای نفسانی خود را به صورت آشکار و رسمی اظهار نمی کنند.

• نفس پرستی خود را در قالب مفاهیم دینی پنهان می کردند.

اما انسان مدرن ، خواسته های دنیوی و این جهانی خود را بدون نیاز به توجیه الهی و آسمانی ، به رسمیت می شناسند.