حضرت علی (ع) ده سال قبل از بعثت پیامبر (ص) در خانه کعبه به دنیا آمد. (30 سال کوچکتر از پیامبر بود)؛ ابوطالب به پیشنهاد پیامبر (ص) نام ایشان را علی به معنای والا و بلندمرتبه نهاد و از سه یا چهار سالگی نزد پیامبر (ص) بود. محتوای کلی سخن حضرت علی (ع) در مورد دوران کودکیشان نزد پیامبر (ص)؛ همواره کنار ایشان بودم، هرگز دروغی در گفتارم و رفتاری ناشایست از من ندید، مانند بچه از شیر گرفته شده از ایشان پیروی (تبعیت و همراهی) می کردم. هر روز پرچمی از خوی های نیک برایم افراشته و به پیروی از آن فرمان می داد، هنگام فرود وحی، آوای اندوه شیطان را شنیدم و وقتی علت را از پیامبر پرسیدم پاسخ داد شیطان از پرستش خود ناامید شده، آنچه من میبینم و می شنوم تو نیز می بینی و می شنوی جز اینکه پیامبر نیستی (اشاره به ختم نبوت) بلکه وزیر هستی و هر آینه بر راه خیری.
حضرت علی (ع) که تا ده سالگی به این مرتبه از دانایی و بزرگی رسیده بود، با اعلام رسالت پیامبر(ص) ایمان کامل خود را به رسول خدا اعلام کرد و در تمام لحظات سخت و طاقت فرسای مکه در کنار پیامبر (ص) بود. حضرت علی (ع) به فرمان پدرش مسئولیت حفظ جان پیامبر در سه سال تحریم و ماصره اقتصادی شعب ابی طالب را بر عهده گرفت؛ وی با حضور خود در تمام لحظات سخت مکه و مدینه و با نشان دادن رشادت ها و شجاعت های زبان زد خود موجب موفقیت اسلام و شکست و عقب نشینی مشرکان و کافران شده بود، خوابیدن در جای پیامبر در هنگام توطئه دشمنان برای کشتن آن حضرت، رشادت و قهرمانی بی نظیر در جنگ بدر، استقامت و فداکاری در جنگ احد با وجود زخم های فراوان و در حالی که جز اندکی از مسلمانان بقیه فرار کرده بودند، انداختن رعب در دل دشمنان و فراری دادن آنان با شکست دادن پهلوان عرب (عمرو بن عبدود) در جنگ خندق، فتح قلعه های خیبر و شکستن بت های خانه کعبه در هنگام فتح شهر مکه، تنها بخشی از فداکاری های ایشان در راه اسلام بود.
آن حضرت در تمام این دوران، گوش به فرمان رسول خدا بود و پیامبر اکرم ایشان را عزیزتر از فرزند دوست می داشت. تا اینکه در سال یازدهم هجرت، رسول خدا درحالی که سر بر دامان وی گذاشته بود، جان به جان آفرین تسلیم کرد و یار وفادار خود را تنها گذاشت و این درحالی بود که بارها حضرت علی را به عنوان امیرالمؤمنین، برادر، وصی و جانشین خود به مردم معرفی کرده بود.