سیگار پر مصرف ترین انواع مواد دخانی در سراسر جهان است و متأسفانه آمار افراد سیگاری به خصوص در بین نوجوانان همچنان رو به افزایش است.
سیگار دروازه ورود به اعتیاد است.
مواد سمی و سرطان زای موجود در دود سیگار و قلیان دارای انواع زیادی از مواد شیمیایی است که اثرات زیانبار شدیدی بر روی اندام های مختلف بدن دارند.
توتون همراه با کاغذ و فیلتر و برخی افزودنیها، مواد تشکیل دهنده اصلی سیگار هستند. سوختن این مواد با هم موجب پدید آمدن بیش از 7000 ماده سمی و 70 ماده سرطان زا میشود.
برخی از مضرترین مواد سمی موجود در مواد دخانی از جمله سیگار و قلیان
نیکوتین سمی شدیداً کشنده و همان ماده اعتیاد آور دخانیات است.نیکوتین سبب انقباض عروق داخل بینی و فلج شدن حرکات مژکهای داخل مخاط بینی شده و در تشدید سینوزیت و التهاب نواحی گوش و حلق و بینی سهم بسزایی دارد. نیکوتین همچنین باعث افزایش بروز سکته قلبی و افزایش قند خون میشود.
ذرات ریز موجود در سیگار در ریه ها جمع میشوند و پوسته ضخیم قهوه ای رنگی را تشکیل میدهند که قطران نامیده میشود و حاوی عوامل سرطان زا است.
آرسنیک: آرسنیک نوعی گاز در سیگار است که از طریق ریه، کبد، کلیه ها و طحال جذب بدن شده و پس از دو هفته در پوست، مو و استخوان جایگزین میشود. همچنین در بروز سرطان لب نیز نقش دارد.
این ماده کشنده هنگام استعمال دخانیات تبخیر شده و وارد ریه ها و سپس خون میشود و تنفس را مختل میکند.
این مواد پس از مدتی استعمال دخانیات در ریه ها جمع شده و وارد خون میشود و از آنجا به سایر اعضای حساس بدن میرسند. این تشعشعات از عوامل اصلی ایجاد سرطان بوده و بر روی ریه، چشم، خون و پوست عوارض جبران ناپذیری باقی میگذارند.
یکی از عوامل مهم در ایجاد تحریک و تخریب بافت ها به ویژه ریه در جریان استعمال دخانیات است.
کربورهای هیدروژن: این مواد پس از جذب وارد خون و سراسر بدن شده و خطر ابتلا به سرطان را در تمام بافت های بدن به ویژه مجاری تنفسی تشدید می کنند.