نمونه سوالات تستی فصل 10 فارسی دوازدهم همراه با جواب تشریحی

شرفیاب

خستگان

مکاید

ماجرا

نهاد – مضاف الیه  - مفعول – مضاف الیه

مسند – مضاف الیه  - نهاد – صفت

نهاد – مفعول – نهاد – مضاف الیه

مسند – مفعول  - نهاد – مضاف الیه

بخشندگی، ضربه خوردن، خواهش، منتظر دریافت مزد بودن

سخاوتمندی، ضربه خوردن، خواهش، منتظر دریافت پاداش بودن

سخاوت، ضربه زدن، ادّعا، منتظر دریافت مزد بودن

بخشنده، ضربه، ادعا، منتظر دریافت پاداش بودن 

سوزن مژگان او با رشتۀ مشکین زلف / دیدۀ ما را به روی او ز حیرت دوخته

چند از این خامان دلاجویی علاج سوز عشق / چارۀ این آتش سوزان بجواز سوخته

 در دل من سوز عشق و برزخ من داغ مهر / او چوشمع و لاله دارد رخ چرا افروخته

 آب آتش را کند خاموش اینک آب چشم / در دل من آتشی از عشق یار افروخته

نزدیک او نشسته جوانی گشاده طبع / باصورتی بدیع و زبانی سخن گذار

نه ترسی نفس ظالم را ز بیم گوشمال تو / نه بیمی اهل باطل را ز عدل حق گزار تو

باچون تویی معامله بر خویش منت است / از شکوه توشکرگزار خودیم ما

شدم سپاسگزار خود از شکایت شوق / زهی ز من به دل بی‌غمش سرایت شوق

دیروز اگر سوخت ای دوست، غم برگ و بار من و تو / امروز می‌آید از باغ، بوی بهار من و تو

آن‌جا در آن برزخ سرد، در کوچه‌های غم و درد / غیر از شب آیا چه می‌دید چشمان تار من و تو؟

دیروز در غربت باغ من بودم و یک چمن داغ / امروز خورشید در دشت، آیینه دار من وتو

این فصل، فصل من و توست فصل شکوفایی ما / برخیز با گل بخوانیم اینک بهار من و تو

پنج، دو

 سه، چهار

چهار، سه

دو، پنج

درخت قد صنوبر خرام انسان را / مدام رونق نوباوۀ جوانی نیست

گر تشنگان بادیه را جان به لب رسد / تو خفته در کجاوه به خواب خوش اندری

بوستانی است مرا از گل و از روی کمال / به سرا آمدی ای بلبل خوش گو بسرای

رونق عهد شباب است دگر بستان را / می‌رسد مژدۀ گل بلبل خوش‌الحان را

مراعات نظیر

کنایه

حسن تعلیل

استعاره

شیاطین گرفتند روی زمین / دگر روی انسان نخواهیم یافت

زبان درکش ای مرد بسیار دان / که فردا قلم نیست بر بی‌زبان

نباید سخن گفت ناساخته / نشاید بریدن نینداخته

 در این شوربختی به جزعیش تلخ / از این ترش رویان نخواهیم یافت

شیاطین گرفتند روی زمین / دگر روی انسان نخواهیم یافت

زبان درکش ای مرد بسیار دان / که فردا قلم نیست بر بی‌زبان

نباید سخن گفت ناساخته / نشاید بریدن نینداخته

 در این شوربختی به جزعیش تلخ / از این ترش رویان نخواهیم یافت 

بی‌قیمتی ما ز گرانمایگی ماست / کاین چرخ فرومایه ندارد ثمن ما

ره رستگاری درافکندگی است / که خورشید جمع از پراکندگی است

در ره عشق مسلمان نتوان گفت او را / که به کفر سر زلفت نبود ایمانش

آه گاه از دل زداید زنگ و گه زنگ آورد / ابر گاه از باد جمع وگه پریشان آورد

تلمیح

اسلوب معادله

تضاد

جناس

از چوب خشک میوه و در نی شکر نهاد / وز قطره دانه‌ای درر شاهوار کرد (اغراق)

درین گرداب بی‌پایان منه بار شکم بر دل / که کشتی روز طوفان غرقه از بار شکم (تلميح)

نازها کردی و از عجز کشیدم نازت / عجزها کردم و از عجب ندادی دادم (جناس)

دست حسنت پنجۀ خورشید تابان می‌برد / ترک چشمت تاخت بر ملک سلیمان می‌برد (حسن تعلیل)

دل من نه مرد آن است که با غمش بر آید / مگسی کجا تواند که بیفکند عقابی؟ (اسلوب معادله ، کنایه)

درّم از دیده چکان است به یاد لب لعلت / نگهی باز به من کن که بسی دُر بچکانم (استعاره، تشبيه)

 گر آستین دوست بیفتد به دست من / چندان که زنده‌ام سر من و آستان دوست (جناس، مراعات نظير)

هیهات كام من که برآید در این طلب / این بس که نام من برود بر زبان دوست (حس‌آمیزی، جناس)

تشبیه، استعاره، جناس، تضاد

تشبیه، تشخیص، مجاز، مراعات نظیر

تشخیص، استعاره، حسن تعلیل، مجاز

مجاز، مراعات نظیر، اسلوب معادله، جناس

 حسن تعلیل، تشبیه، حس آمیزی، جناس

حس آمیزی، جناس، ایهام تناسب، مراعات نظیر

استعاره، تشخیص، تضاد، مراعات نظیر

تشبیه، جناس، ایهام، مراعات نظیر 

الف، ب، ه، د، ج

الف، د، ج، ب، الف

ه، ج، د، الف، ب

ه، ج، د، ب، الف

هرکه را صائب‌دل گرمی کرامت کرده‌اند / بر همه ذرات باشد مهربان چون آفتاب

دست شستن از حیات عاریت در زندگی / قطرۀ خود را به دریای بقا پیوستن است

به گرداب بلا انداختی چون کشتی ما را / لبی خشک از شکایت چون لب دریا کرامت کن

ز ریزش کشتی اسباب خود را کن گران لنگر / درین دریا اگر اندیشه از موج خطر داری

جوانمردا جوانمردی بیاموز / زمردان جهان مردی بیاموز

درون از کین کین جویان نگه‌دار / زبان از طعن بدگویان نگه دار

نکویی کن به آن کو با تو بد کرد / کزان بد رخنه در اقبال خود کرد

چو آیین نکوکاری کنی ساز / نگردد باتو جز آن نیکویی باز

مروّت زمین است و سرمایه زرع / بده کاصل خالی نماند ز فرع

 ز نعمت نهادن بلندی مجوی / که ناخوش کند آب استاده بوی

 به بخشندگی کوش کآب روان / به سیلش مدد می‌رسد ز آسمان

بدر می‌کنند آبگینه ز سنگ / کجا ماند آیینه در زیر زنگ؟

امروز که عهد توست نیکویی کن / کاین ده همه وقت از آن دهقانی نیست

امروز در قلمرو دل دست دست توست / خواهی عمارتش کن و خواهی خراب کن

دریاب کنون که نعمتت هست به دست / کاین دولت و مُلک می‌رود دست به دست

امروز که بازارت پرجوش خریدار است / دریاب و بنه گنجی از مایۀ نیکویی

می‌کشم چون بید از بی‌حاصلي‌ها انفعال / ورنه مجنون مرا از سنگ طفلان باک نیست

به عهد لعل لب آبدار او رگ سنگ / چوتاک گریۀ مستانه در گلو دارد

آن روز ترا نخل برومند توان گفت / کز هر که خوری سنگ، عوض میوه فشانی

ز نخل خشک مریم این رطب بر خاک می‌بارد / که فرزند سعادتمند با خود رزق می‌آرد