نمونه سوالات تشریحی فصل 2 جامعه شناسی دوازدهم همراه با جواب تشریحی

کلاس درس، هرچند از اجزا و عناصری مانند اتاق، میزها، صندلی‌ها، دانش‌آموزان و معلم تشکیل شده اما خود، واقعیتی بیشتر از این اجزا و عناصر که بر همهٔ آنها تأثیر می‌گذارد.

همه ما، تأثیر اجتماعاتی مثل کلاس، محله، خانواده، روستا، شهر، کشور و جهانی را که در آن زندگی می‌کنیم بر رفتار خودمان احساس می‌کنیم و در مقابل، کم و بیش متوجه تأثیر کنش‌های خودمان بر ایجاد، تداوم و تغییر این اجتماعات نیز هستیم که خود پدید می‌آوریم.

در واقع علوم اجتماعی به دانش‌هایی گفته می‌شود که اجتماعات انسانی و چگونگی اثرگذاری آنها بر کنش‌ها و شیوهٔ زندگی ما و همچنین اثرپذیری آنها از کنش‌ها و شیوهٔ زندگی ما را به روش علمی مطالعه می‌کنند.

می‌دانید کنش با آگاهی و اراده انسان انجام می‌شود و هدف و معنای خاصی دارد و به همین دلیل شناخت آن بدون فهم هدف و معنای آن ممکن نیست

علوم انسانی از فعالیت‌های غیرارادی انسان‌ها بحث نمی‌کند؛ زیرا فعالیت‌های غیرارادی، کنش نیستند.

علوم انسانی، کنش های انسانی و پیامدهای ان را مطالعه می کنند.

علوم اجتماعی، کنش های اجتماعی و پیامدهای آن را مطالعه می کنند.

قانون علّیت می‌گوید هر پدیده طبیعی، انسانی و اجتماعی علتّی دارد و خود به خود، اتفاقی در جهان رخ نمی‌دهد.

 این علوم با شناخت طبیعت و قوانین آن، به انسان قدرت پیش‌بینی حوادث طبیعی و پیشگیری از آنها را می‌دهند و به او در استفاده از طبیعت کمک می‌کنند. علوم طبیعی و فنّاوری حاصل از آنها، ابزار بهره‌مندی انسان از طبیعت و همچنین وسیله غلبه او بر محدودیت‌های طبیعی‌اند.

علوم اجتماعی نیز با شناخت پدیده‌های اجتماعی، به انسان‌ها امکان می‌دهند که آثار و پیامدهای پدیده‌های اجتماعی را پیش‌بینی کنند. البته به سبب آگاهانه و ارادی بودن کنش‌های اجتماعی پیش‌بینی در علوم اجتماعی پیچیده‌تر از علوم طبیعی است. 

علوم اجتماعی زمینه فهم متقابل انسان‌ها و جوامع مختلف از یکدیگر را فراهم می‌سازند و به افزایش همدلی و همراهی انسان‌ها کمک می‌کنند.

علوم اجتماعی، ظرفیت داوری درباره ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی و نقد و اصلاح آنها را دارند. علوم اجتماعی با داوری درباره پدیده‌های اجتماعی و انتقاد از آنها، فرصت موضع‌گیری اجتماعی مناسب و صحیح را برای دانشمندان فراهم می‌آورند.

علوم اجتماعی ظرفیت داوری درباره علوم طبیعی و فناوری حاصل از آن را نیز دارند. علوم اجتماعی، درباره فرصت‌ها و محدودیت‌های فناوری به انسان‌ها آگاهی می‌دهند و به آنها کمک می‌کنند که از طبیعت و علوم طبیعی به شیوهٔ صحیح استفاده کنند. از این‌رو، علوم اجتماعی نسبت به علوم طبیعی از اهمیت بیشتری برخوردارند.

زندگی اجتماعی انسان نیز به دلیل اینکه ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و… دارد، شاخه‌ها و دانش‌های اجتماعی متفاوتی را پدید آورده است.

اقتصاد، حقوق، سیاست، تاریخ، باستان شناسی، ارتباطات، مردم شناسی، جامعه شناسی، جمعیت شناسی، زبان شناسی، مدیریت، روان شناسی اجتماعی و جغرافیای انسانی از جمله رشته‌هایی هستند که پدیده‌های اجتماعی را مطالعه می‌کنند.

۱_ شناخت قوانین طبیعت، پیشبینی و پیشگیری حوادث طبیعی

۲_ تسلط بر طبیعت

۳_ رهاسازی انسان از محدودیت های طبیعت

_ جامعه شناسی علم شناخت کنش های اجتماعی است.

۲_ جامعه شناسی علم شناخت ساختار اجتماعی است.

فلسفه قواعد هستی شناسانه (قانون علیت ، بودن پدیده ها) را مطرح می کند . بنابراین فلسفه خود دانش مستقلی است

به دلیل این که به انتقاد از کنش های ناپسند آدمیان می پردازند.

در علوم طبیعی ، بررسی پدیده های طبیعی که مستقل از اراده انسان ها است . در علوم انسانی، بررسی کنش های انسانی و پیامد های آن است. در علوم اجتماعی ، کنش های اجتماعی و پیامد های آن است.

کنش های انسان 

کنش های اجتماعی 

موضوع خاصی

علوم انسانی 

روان‌شناسی – جامعه‌شناسی

علوم طبیعی

اصل وجود

فلسفه – دانشی مستقل

جهان طبیعی و پدیده‌های آن

علوم اجتماعی 

 ۱_ جامعه شناسی علم شناخت کنش های اجتماعی است.

۲_ جامعه شناسی علم شناخت ساختار اجتماعی است.