نمونه سوالات تشریحی فصل 11 علوم تجربی نهم همراه با جواب تشریحی

سیلیس-شیشه ‌سازی

مطالعه - استفاده راحت ‌تر

کلید شناسایی دوراهی

شباهت ‌های‌

صفات ظاهری

ارسطو

ساختار درونی - مولکول ‌های

سلسله - مهره داران - بی‌مهره‌ ها

جنس

سلسله

کم‌تر - کم‌تر - بیش‌تر

پروکاریوتی

کروی - میله ‌ای - فنری

جلبک ‌ها - می ‌دهند

جلبک‌ ها

رنگ - شکل

آگار

آغازیان

ویروس ‌ها

گلبول سفید - ایمنی

الکترونی

به منظور مطالعه و استفاده از جانداران.

به راهنما یا کلیدی که برای شناسایی و طبقه‌ بندی جانداران طراحی می ‌شود و در هر مرحله باید است بین دو حالت یکی را انتخاب کرد، کلید شناسایی دوراهی می‌گویند و از آن برای شناسایی جانداران جدید استفاده می‌شود. بر اساس صفات جانداران طراحی می شود.

1) صفات ظاهری.

2) ساختارهای درونی بدن جانداران.

3) مولکول‌های تشکیل دهنده سلول.

1) جانداران

2) گیاهان

3) قارچ ‌ها

4) آغازیان

5) باکتری ‌ها

1) سلسله مانند: جانوران

2) شاخه مانند: مهره داران

3) رده مانند: پرندگان

4) راسته مانند: کبوتر سانان

5) خانواده مانند: کبوتر ها

6) جنس مانند: قمری‌ ها

7) گونه مانند: قمری خانگی

در گروه‌ ها از بالا به پایین انواع جانداران را کمتر می‌ شود ولی شباهت جانداران بیشتر می‌ شود.

جانداران یک گونه به هم شبیه ‌اند و می توانند از طریق تولید مثل، زاده‌ هایی شبیه خود با قابلیت زنده ماندن و تولید مثل به وجود آورند.

 از نام علمی جاندار.

تقریباً در همه جا حتی محیط‌ هایی که برای بیشتر جانداران نامناسب است. مانند چشمه‌ های آب داغ، دریاچه‌ های نمک، و یخ ‌های قطبی.

خیر، بیشتر باکتری‌ ها بی‌ضرر هستند و انواعی از آن‌ها مفید هستند مانند: باکتری‌ های موجود در بدن انسان و دستگاه گوارش که به سلامت بدن و گوارش غذا کمک می ‌کنند و مانع فعالیت باکتری‌ های بیماری ‌زا می‌شوند. از باکتری ‌ها برای پاکسازی محیط زیست، تولید گیاهان مقاوم به آفت و تولید دارو استفاده می ‌کنند.

در سلسله آغازیان و شناخته شده‌ ترین گروه از آغازیان هستند.

1) تولید اکسیژن.

2) غذای ماهی ‌ها و جانداران آبزی.

3) استفاده جهت ساخت مواد بهداشتی.

4) مکمل‌ های غذایی به ویژه ویتامین‌ ها.

5) در بعضی از کشورها به عنوان غذا و تلاش در جهت تولید سوخت‌ های پاک از جلبک‌ ها.

با راه‌ های مختلفی، جلبک‌ ها فتوسنتز می‌ کنند ولی بعضی از آغازیان نمی ‌توانند.

1) لکه ‌های زرد روی برگ و سیاه شدن گندم نشان دهنده وجود قارچ و آفت گیاه است.

2) قارچ‌ های میکروسکوپی که بین انگشتان پا رشد می‌ کنند و سبب پوسته ‌پوسته شدن و زخم شدن پوست آن می‌ شوند.

بعضی قارچ‌ ها تک سلولی و بعضی هم پر‌سلولی‌ اند.

ویروس

ویروس‌ ها ساختار سلولی ندارند، در بیرون از بدن شبیه بلور هستند و تکثیر نمی‌ شوند، می‌ توانند وارد سلول‌ های همه جانداران شوند و آن‌ ها را وادار به ساختن ویروس کنند، از راه‌ های متفاوتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌ شوند.

انتقال: ویروس ایدز توسط برخی از مایعات بدن مانند خون و وسایل آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. افرادی که به ویروس ایدز آلوده شده‌ اند ممکن است تا سال‌ ها هیچ علامتی از بیماری در بدن آن‌ ها دیده نشود، در همین مدت می‌ توانند ویروس را به افراد سالم منتقل کنند.

محل تکثیر: در گلبول‌ های سفید تکثیر می ‌شود.

ایجاد بیماری: با از بین بردن این سلول‌ ها، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می ‌کند. در نتیجه بدن قدرت مبارزه با میکروب را از دست می ‌دهد و فرد بیمار می ‌شود.

به راهنمایی یا کلیدی که برای شناسایی جانداران طرح می ‌شود کلید شناسایی دوراهی می ‌گویند.

زیرا در هر مرحله باید از بین دو حالت یکی را انتخاب کنیم.

ویژگی‌ های ظاهری، ساختارهای داخلی (ستون مهره‌ ها در موجودات) ویژگی‌ های مولکولی (بر اساس DNA)

گیاهان را نیز به سه گروه علف‌ ها، درختچه‌ ها و درخت‌ ها تقسیم کرده بود.

سلسله

1) باکتری‌ها

2) آغازیان

3) قارچ‌ها

4) گیاهان

5) جانوران

گونه‌ ها گروهی از جانداران هستند که همگی شبیه هم هستند و می ‌توانند از طریق تولید مثل جاندارانی شبیه خود که آن ‌ها نیز قادر به تولید مثل هستند را ایجاد کنند.

افراد یک گونه شباهت زیادی به هم دارند و می ‌توانند با یکدیگر تولید مثل کنند و زاده‌ های شبیه خود با قابلیت زنده ماندن و تولید مثل به وجود آورند.

1) یکسان بودن نام یک جانور و یک گیاه مانند آفتاب پرست.

2) یکسان نبودن نام یک جانور در زبان‌ های مختلف.

برای هر گروه از جانداران یک نام علمی انتخاب کردند.

قسمت اول جنس و قسمت دوم گونه.

با استفاده از روش دو اسمی که توسط کارل لینه ارائه شد، می‌توان این دو موجود را از هم تفکیک داد.

1) تک سلولی.

2) پروکاریوت ‌اند.

3) به روش تقسیم دوتایی (دو‌ نیم شدن) تولید مثل می ‌کنند.

خیر. نه تنها مضر نیستند، بلکه به سلامت ما هم کمک می‌کنند؛ مثلاً: باکتری ‌های مفیدی که در دستگاه گوارش ما زندگی می ‌کنند.

1) ویتامین تولید می ‌کنند.

2) مانع فعالیت باکتری ‌های بیماری ‌زا می ‌شوند.

1) سلول ‌های پروکاریوت.

2) سلول‌ های یوکاریوت.

باکتری ‌ها پروکاریوت هستند یعنی هسته مشخصی ندارند و در اطراف مواد وراثتی آن‌ها پوششی وجود ندارد در نتیجه هسته تشکیل نمی ‌شود و مواد تشکیل دهنده درون سیتوپلاسم پراکنده ‌اند.

در سلول ‌های گیاهی و جانوری ماده وراثتی درون پوشش هسته قرار دارد در نتیجه هسته واقعی تشکیل می ‌شود که به این جانداران یوکاریوت می ‌گویند.

1) تولید اکسیژن و غذا برای جانداران آبزی.

2) ساختن مواد آرایشی بهداشتی.

3) در صنعت بستنی‌ سازی.

4) در صنعت خمیر دندان‌ سازی.

از جلبک ‌ها ماده ‌ای به نام آگار تهیه می ‌شود که در صنعت بستنی‌ سازی کاربرد دارد.

مخمر در تهیه نان

1) مرز موجود زنده و غیر زنده ‌اند.

2) ساختار سلولی ندارند.

3) خارج از بدن موجود زنده غیر‌فعال دارند.

ویروس ایدز به همراه مایعات بدن مانند خون و وسایل آلوده به آن‌ها و ... از فردی به فرد دیگر منتقل می‌ شود.

تولید مثل آن‌ها (تکثیر در بدن موجودات زنده).

الف) بدنی حلقه حلقه، نرم و ماهیچه ای دارند – پوست آن ها باید همیشه مرطوب باشد و مویرگ های فراوانی دارد . این وضعیت امکان جذب اکسیژن مورد نیاز را از طریق پوست فراهم می کند – بر خلاف کرم های قبلی علاوه بر دستگاه گوارش، دستگاه های عصبی، گردش خون و دفع مواد زائد را هم دارند.

ب) بیش تر کرم های حلقوی زندگی آزاد دارند ولی تعداد کمی  نیز انگل اند.

کرم خاکی، نمونه معروف آن ها است که وجود آن در زمین های کشاورزی، اهمیت زیادی دارد. زالو، نمونه دیگری از کرم های حلقوی است که زندگی انگلی دارد و از خون جانوران دیگر تغذیه می کند.