نمونه سوالات تشریحی فصل 1 فارسی نهم همراه با جواب تشریحی

ابیات زیر را به فارسی روان ترجمه کنید.

1. خداوند نام و خداوند جای / خـــــداونـــــــد روری ده رهنمای
2. به بینندگان آفریننده را / نبینی مرنجان دو بیننده را
3. نیابد بدو نیز اندیشه راه / که او برتر از نام و از جایگاه

ابیات زیر را به فارسی روان ترجمه کنید.

1. آفرینش همه تنبیه خداوند دل است / دل ندارد که ندارد به خداوند اقرار
2.  تا کی آخر چو بنفشه، سر غفلت در پیش / حیف باشد که تو در خوابی و نرگس بیدار
3. عقل حیران شود از خوشه زرین عنب / فهم عاجز شود از حقه یاقوت انار

ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان ترجمه کنید.

1. سعدیا، راست روان گوی سعادت بردند / راستی کن که به منزل نرسد کج رفتار
2. سر اسب کشید و ساعتی درنگ کرد.
3. گرد خویش می گردم و پیوسته در خود سفر می کنم تا هر چه، نباید از خود دور گردانم.

ترجمه لغاتی را که زیرشان خط کشیده شده بنویسید.

1. خداوند کیوان و گردان سپهر / فروزنده ماه و ناهید و مهر
2. توانا بود هر که دانا بود / ز دانش دل پیر برنا بود
3. آفرینش همه تنبیه خداوند دل است.

ترجمه لغاتی را که زیرشان خط کشیده شده بنویسید.

1. که تواند که دهد میوه الوان از چوب؟
2. فهم عاجز شود از حقه یاقوت انار
3. پاک و بی عیب خدایی که به تقدیر عزیز

ترجمه لغاتی را که زیرشان خط کشیده شده بنویسید.

1. سعدیا ،راست ،روان گوی سعادت بردند
2. نعمتت بار ،خدایا ز عدد بیرون است / شکر انعام تو هرگز نکند شکرگزار
3. سر اسب کشید و ساعتی درنگ کرد.
4. معرفت این است که من در آنم.

آرایه های بیت های زیر را بنویسید.

1. خداوند کیوان و گردان سپهر / فروزنده ماه و ناهید و مهر
2. ستودن نداند کس او را چو هست / میان بندگی را ببایدت بست
3. این همه نقش عجب بر در و دیوار وجود /  هر که فکرت ، نکند نقش بود بر دیوار

آرایه های بیت های زیر را بنویسید.

1. کوه و دریا و درختان همه در تسبیح اند / نه همه مستمعی فهم کنند این اسرار
2. خبرت هست که مرغان سحر می گویند / آخر ای خفته سر از خواب جهالت بردار؟
3. عقل حیران شود از خوشه زرین عنب / فهم عاجز شود از حقه یاقوت انار
4. سپس به همراهان گفت « می دانید که این آسیاب چه می گوید ؟ »

کتاب اسرار التوحید اثر کیست و در مورد چه کسی است؟

جاهای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.

1. سعدی در سال ۶۵۵ .................. را به نظم درآورد و در سال بعد (۶۵۶) .................. را تألیف کرد؛ او همچنین قصیده و غزلیات قطعات ترجیع بند ،رباعیات مقالات و قصاید عربی دارد که مجموع آن ها را .................. می نامند.
2. .................. در پاسداشت زبان فارسی نقش بسیار برجسته ای دارد.

جاهای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.

1. مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی شاعر و نویسنده بزرگ قرن ............. است.
2. ویژگی یا صفت مشترک بین مشبّه و مشبه به را ............. می نامند.

غلط های املایی را در عبارت های زیر مشخص کنید و صحیح آن ها را بنویسید.

1. خداوند کیوان و گردان سپهر / فروذنده ماه و ناهید و مهر
2. دل ندارد که ندارد به خداوند اغرار
3. کوه و دریا و درختان همه در تسبیح اند / نه همه مصتمعی فهم کنند این اسرار
4.  فهم عاجز شود از هقه یاغوت انار

غلط های املایی را در عبارت های زیر مشخص کنید و صحیح آن ها را بنویسید.

1. نعمتت، بارخدایا ز عدد بیرون است / شکر انعام تو هرگز نکند شکرگذار
2. یا که داند که برآرد گل صدبرگ از خوار؟
3. افثار اسب کشید و ساعتی درنگ کرد.
4.  اصرار التوحید اثر محمد بن منور می باشد.

در بیت های زیر یک تشبیه، یک جان بخشی (تشخیص) و یک مراعات نظیر پیدا کنید.

1. جواهر تو بخشی دل سنگ را / تو در روی جوهر کشی رنگ را
2. مرا در خانه سروی هست کاندر سایه قدش / فراغ از سرو بستانی و شمشاد چمن دارم
3. خرد را تو روشن بصر کرده ای / چراغ هدایت تــو بـــر کـــرده ای

نقش دستوری واژگان مشخص شده را بنویسید.

1. به بینندگان آفریننده را / نبینی مرنجان دو بیننده را
2. نیابد بدو نیز اندیشه راه / که او برتر از نام و از جایگاه
3. بامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار / خوش بود دامن صحرا و تماشای بهار

نقش دستوری واژگان مشخص شده را بنویسید.

1. خبرت هست که مرغان سحر می گویند / آخر ای خفته سر از خواب جهالت بردار؟
2. تا قیامت سخن اندر گرم و رحمت او / همه گویند و یکی گفته نیاید ز هزار
3. سپس به همراهان : گفت « می دانید که این آسیاب چه می گوید؟ »

درستی یا نادرستی جملات زیر را مشخص

1. فردوسی برای سرودن شاهنامه حدود ۵ سال تلاش کرد.
2. انعام به معنی بخشش و انعام به معنی چهارپایان است.
3. به مجموعه آثار سعدی «خمسه» می گویند.
4. هرگاه شاعر یا نویسنده صفات انسانی را به یک غیر جاندار ،ببخشد به آن ،آرایه تشخیص می گویند.

حکایت سفر از کتاب ............... است.

آخَر اِی خفته ، ............... ، بردار؟

حیف یاشد............... ، بیدار.

واژه« اَنعام » به معنی ............... و معنی واژه« اِنعام » ............... است .

آفرینش همه تنبیه خداوندِ دل است ، از کتاب ............... می باشد.

بیت های زیر را به نثر روان برگردانید.

1. ستودن نداند کس او را چو هست   /    میان بندگی را بباید بست
2. خداوند کیوان و گردان سپهر   /    فروزنده ی ماه و ناهید و مهر
3. سعدیا راست روان گوی سعادت بردند  /   راستی کن که به منزل نرسد کج رفتار

معنی کلمه های مشخص شده را بنویسید.

1. عقل حیران شود از خوشه ی زرین عنب.
2. آفرینش همه تنبیه خداوند دل است.

نقش کلمه های مشخص شده را بنویسید.

نه همه مستمعی فهم کند این اسرار – فهم عاجز شود از حقه ی یاقوت انار

برای کلمات جمع ،مفرد و برای کلمات مفرد، جمع آن ها را بنویسید.

1. الوان:
2. اسرار:
3. لیل:                                

چند نمونه از جلوه های زیبایی آفرینش و نعمت های خدا را بیان کنید .

پیام بیت زیر چیست؟

سعدیا راست رَوان گوی سعادت بُردند /  راستی کن که به منزل نرسد، کج رفتار

مفهوم آیۀ 44 سورۀ اسِراء «آسمان های هفتگانه و زمین و هر موجودی که در آنهاست، او را می ستایند» با کدام بیت درس ، تناسب دارد؟

در بیت های زیر کدام عناصر زیبایی سخن، استفاده شده است؟

1. خبرت هست که مرغان سحر می گویند   /   آخر ای خفته ، سر از خواب جهالت بردار؟
2. تا کی آخر چو بنفشه سر غفلت در پیش   /   حیف باشد که تو در خوابی و نرگس ، بیدار