گام به گام به کار ببندیم صفحه 7 درس هستی و چیستی فلسفه (2)

1- قضیۀ انسان موجود است را با کدام یک از قضایای زیر می توان مقایسه کرد؟

1. انسان بشر است.                     2. انسان حیوان است.                         3. انسان مخلوق است.

2- شبی علی و محمد در حال گفت وگو بودند. از دور، سایه چیزی شبیه یک حیوان نشسته را دیدند. علی گفت: آن یک «سگ» است، ولی محمد گفت: آن یک «گرگ» است، وقتی کمی نزدیک تر شدند، دیدند نه سگ است و نه گرگ، بلکه یک تخته سنگ است!

به نظر شما چه نتیجه ای می توان درمورد نسبت میان چیستی و هستی گرفت؟

3- به گزاره های زیر توجه کنید و بگویید حمل کدام یک از محمول ها به موضوع ها نیازمند دلیل است و چرا؟

1. انسان حیوان است .                        2. انسان شیر است.                        3. انسان عجول است.

4. انسان ناطق است .                         5. انسان موجود است.

4- آیا در قضیۀ «مثلث سه ضلعی است» حمل محمول بر موضوع نیاز به دلیل دارد؟ چرا؟

1- قضیه انسان موجود است، با قضیه انسان مخلوق است، مشابه است. زیرا هم مخلوق و هم موجود، از ذاتیات انسان نیست و حمل آن بر انسان نیازمند دلیل است، اما بشر و حیوان ذاتی انسان است و دلیل نمی خواهد.

2-  گویای آن است که انسان میان وجود و ماهیت تمایز قائل می شود، یعنی با اینکه می داند موجودی هست ولی نمی داند که آن موجود چیست؟ و نیز انسان برای وجود، یک معنا در ذهن دارد و با اینکه نسبت به ماهیت آن موجود شک و تردید دارد که چه ماهیتی است، اما این شک و تردید به وجود آن موجود سرایت نمی کند.

3- 1) انسان حیوان است .ß حمل حيوان بر انسان ذاتی است و دلیل نمیخواهد

2) انسان شیر است. ß حمل شیر بر انسان ممتنع است زیرا نه به لحاظ مفهومی جزء مفهوم انسان است و نه به لحاظ خارج شير او انسان سیر است و انسان یکی هستند.

3) انسان عجول است. ß حمل عجول بر انسان ذاتی نیست و دلیل می خواهد.

4) انسان ناطق است. ß حمل ناطق بر انسان نیز ذاتی است و دلیل نمی خواهد.

5) انسان موجود است. ß حمل موجود بر انسان نیز ذاتی نیست و دلیل می خواهد که دلیل آن هم

همان مشاهده و تجربه خود ماست.

4- سه ضلعی ذاتی مثلث است و لذا حمل آن بر مثلث نیازمند به دلیل نیست.