گام به گام تحقیق کنید صفحه 67 درس تحولات نظام جهانی جامعه شناسی (2)

یکی از موضوعات زیر را به دلخواه انتخاب و درباره آن تحقیق کنید.

الف) اقتصاد ایران تا دوران قاجار بر مدار دامداری و کشاورزی قرار داشت. تخته قاپو کردن ایلات در دوره رضاخان و انقلاب سفید در دوره محمدرضا پهلوی بر دامداری و کشاورزی ایران چه تأثیراتی داشتند؟

ب) نقش صادرات نفت در تک محصولی شدن اقتصاد ایران چیست؟

الف) یکجا نشینی ایلات و عشایر باعث کاهش محصولات دامی شد

و گرفتن اسب و تفنگ از عشایر: کاهش قدرت عشایر فرهنگ تولیدی را از ما گرفت (وابستگی به گوشت و واردات آن) ضربه شدیدی به اقتصاد ایران وارد کرد. چون تا قبل از تخته قاپو کردن ایلات و عشایر بخش زیادی از تولیدات کشور مثل گوشت و پوست و لبنیات توسط عشایر تامین می شد و باعث وابستگی اقتصادی ما در بخش دامداری و کشاورزی به کشورهای دیگر شد.

اصلاحات ارضی (انقلاب سفید)

1- کاهش قدرت خان ها و اربابان

2- تفکیک زمین ها، توان تولید انبوه را از بین برد

انقلاب سفید:

اصل اول: اصلاحات ارضی (کم کردن قدرت اربابان و حاکمان محلی) در روستاها

اصل دوم: ملی کردن جنگل ها (بخشی در اختیار اربابان بود)

اصل سوم: سهیم کردن کارگران

اصل چهارم: سپاه دانش

اصل پنجم: اصلاح قانون انتخابات

اصل ششم: سپاه بهداشت

اصل هفتم: سپاه ترویج و آبادی

اصل هشتم: خانه های انصاف

اصل نهم: مهاجرت کشاورزان به شهرها

ب) وجه مشخصه اقتصاد ایران طی 50سال اخیر، وابستگی شدید آن به درآمدهای ارزی و ریالی ناشی از صادرات نفت خام است. این ویژگی، باعث درجه ای از وابستگی ایران و ایجاد نوساناتی در اقتصاد کشور شده است. این ویژگی مشترک اغلب کشورهای در حال توسعه است (وابستگی شدید به تولیدات و صادرات آن محصول که منجر به تک محصولی شدن) آن کشور در عرصه جهانی می شود. کشور تک محصول و یا اقتصاد تک محصولی عنوانی است که بارها درباره ایران شده ایم. در چند دهه گذشته، وابستگی ایران به محصولات نفتی بیشتر شده و این امر باعث آسیب پذیری اقتصاد کشور شده است. حتی در تاریخ آمده است که در سال های 52 تا 56 نیز در زمان حکومت پهلوی، این مشکل، باعث لطمه شدید به اقتصاد کشور شده بود.
از دیگر نتایج منفی وابستگی شدید ایران به نفت و تولید و فروش آن در سطح جهانی، می توان به تورم بالا در جامعه، و کاهش قدرت ایران در سطح جهانی اشاره کرد.