گام به گام سؤالات متن صفحه 56 درس جامعۀ جهانی جامعه شناسی (2)

جامعه جهانی در گذشته و حال:

جامعه جهانی تاریخ و سرگذشتی دارد. جامعه جهانی در گذشته چگونه بوده است و در دوران جدید چه ویژگی هایی پیدا کرده است؟

جامعه جهانی در گذشته و قبل از پیدایش غرب جدید، به این صورت نبوده است روابط اقتصادی در گذشته برای دولت-ملت ها کاملا مستقل بوده. جاده ابریشم یا راه ابریشم، شبکه راه های به هم پیوسته ای در آسیا بود که با هدف بازرگانی، خاور و باختر و جنوب آسیا را به هم و به شمال آفریقا و خاور اروپا پیوند می داد جاده ابریشم در زمان باستان، عامل مهم مبادلات اقتصادی و انتقال علوم و فنون و تمدن پیشرفته بین جهان شرق و غرب بود. از نظر سیاسی، حاکمیت و قدرت سیاسی مستقلی در گذشته بر جامعه جهانی و کشورها، حاکم بود. فرهنگ های مختلف در صورتی که از نظر نظامی، ضعیف بودند، در فرهنگ گروه مهاجم هضم و جذب می شدند.
در دوران جدید: روند تحولات اقتصادی و تکنولوژی جهان در قرن بیستم در دهه 1970 میلادی و اواسط دهه 1980 میلادی در تمام زمینه ها خودش را نشان داد. در دهه 1990 میلادی، مفهوم جهانی شدن رایج گردید.
فرهنگ غرب در این میان نقش زیادی در شکل بخشیدن به روابط اقتصادی و سیاسی و فرهنگی میان کشورها در جامعه جهانی داشته است. در دو سده 19و 20میلادی، جوامع غربی نقش زیادی در شکل گیری روابط جامعه به صورت، مرکز-پیرامون در بعد اقتصادی بودند. هر چند تجربه کشورهای ژاپن و چین در آسیا، نشان می دهد، که تغییر رابطه ی پیرامون-مرکز، امکان پذیر است و نیز تجربه کشور روسیه به عنوان کشور نیمه پیرامونی در ابتدای قرن بیستم و بعد از انقلاب اکتبر (1917) که توانست موقعیت خودش را بهبود ببخشد. به نظر می رسد براساس نظریه معروف والرشتاین (نظریه نظام جهانی) که موقعیت دولت ها در مرکز و پیرامون نظام جهانی متفاوت است و این موقعیت متفاوت ناشی از نقش متفاوت آنها در تولید اقتصاد جهانی است، کشورهای در حال توسعه نباید رابطه خود را با غرب و نظام صنعتی غرب قطع کنند؛ اما باید مواظب باشند تحت وابستگی کامل غرب در نیایند.