گام به گام تطبیق صفحه 45 درس فقط برای تو دین و زندگی (3) رشته انسانی

با توجه به تعریف بالا از حُسن فاعلی و حُسن فعلی، موارد زیر را بررسی کنید:

1- آیا ممکن است عملی دارای حُسن فعلی باشد اما حُسن فاعلی نداشته باشد؟ و یا بر عکس، حُسن فعلی نداشته باشد ولی دارای حُسن فاعلی باشد؟ مثال بزنید.

2- اگر فردی تنها برای لاغر شدن و یا سلامت جسم روزه بگیرد روزه اش درست است؟

3- اگر کسی به نیت شرکت در نماز جماعت مسجد از منزل بیرون آید و به دلیل مانعی نتواند به مسجد برسد، آیا نزد خدا پاداش دارد؟ به چه دلیل؟ در این کار کدام یک از اقسام حُسن وجود دارد؟

1- بله اعمالی هستند که حسن فعلی دارند مثلا فردی که مدرسه ای می سازد، عملش حسن فعلی دارد اما ممکن است همین عمل حسن فاعلی نداشته باشد. یعنی فرد این کار را برای خودنمایی و شهرت انجام داده باشد ؛ پس ساخت مدرسه اگرچه حسن فعلی دارد اما حسن فاعلی ندارد.

از سوی دیگر ممکن است عملی حسن فاعلی داشته باشد اما حسن فعلی نداشته باشد. مثلا کسی برای رضای خدا می خواهد بین دو نفر که اختلاف پیدا کرده و سر مسأله ای دعوا دارند، داوری کند اما به دلیل جهل و ناآگاهی در داوری و قضاوت خود به خطا می رود و فرد بی گناه را گناهکار معرفی می کند.

2- خیر، در انجام اعمال عبادی حتما باید آن کار را به نیت قُرب الهی و عمل به دستور خداوند انجام دهیم. اگر کسی فقط به نیت سلامتی روزه بگیرد، روزه اش باطل است  زیرا حُسن فاعلی ندارد. انسان مومن روزه را برای عمل به فرمان خدا می گیرد و البته می داند که روزه برای سلامتی اش مفید است، اما نیت وی از روزه کسب سلامتی نیست، بلکه اطاعت از فرمان خداست. از این رو، اگر مثلا کسی از ترس پدر و مادرش نماز بخواند، نمازش باطل است، چون حُسن فاعلی ندارد. این مسأله شامل همه فرامین و دستورات الهی می شود.

3-بله، قطعا پاداشی که او می بَرد به اندازه پاداش حضور وی در نماز جماعت است . دلیل آن این است که، وی نیت حضور در نماز جماعت را داشته و از آنجا که طبق فرموده پیامبر، نیت مومن از عمل او برتر است، پس او به دلیل نیتی که داشته، پاداش نماز جماعت را بُرده است.