گام به گام سوال متن صفحه 29 درس مفاهیم و کلیات تحلیل فرهنگی

«مسئله» زیر را بررسی و تجزیه و تحلیل کرده و در کلاس درباره آن گفتگو کنید:

اگر در محل سکونت شما یک فروشگاه بزرگ برای عرضه وسایل زندگی با اولویت اجناس و کالاهای خارجی، دایر شود، آیا این اقدام، صرفا یک فعالیت اقتصادی است؟ این فروشگاه، چه آثار فرهنگی و اجتماعی به همراه دارد و چه تأثیری بر سبک زندگی مردم محله و منطقه بر جای می گذارد؟ چرا در اکثر کشورها، مصرف کالای داخلی (حتی با کیفیت پایین تر و قیمت بالاتر) بر مصرف کالاهای خارجی ترجیح دارد؟

به طور کلی باید گفت که اصولاً نوع مصرف و نوع کالاهای مصرفی، فرهنگ ساز و گرانیگاه سبک زندگی است. از این جهت مصرف کالاهای خارجی، با واسطه و گاه بی واسطه، به معنای مصرف فرهنگ خارجی و گاه تسلیم شدن و پذیرش سبک زندگی خارجی است و نتیجه نهایی این آسيب ها، خدشه دار شدن فرهنگ جامعه است. هر کالایی که از یک جامعه با فرهنگ، به جامعه با فرهنگ دیگر صادر می شود، بخشی از فرهنگ جامعه مبدأ را با خود به جامعه مقصد منتقل می نماید. کالاهای وارداتی خارجی در کنار آثار سوء بر اقتصاد، کندشدن چرخه تولید داخل و از رونق افتادن بازار کسب و کار، چالشی دیگر را نیز به همراه دارد. بسیاری از کالاهای وارداتی بر مبنای نیاز جامعه ما طراحی و تولید شده اند، بلکه هدف از تولید چنین کالاهایی ایجاد «نیازهای کاذب» در مصرف کننده است. همین نیازهای کاذب بخش عمده ای از درآمد خانواده ایرانی را به خود اختصاص می دهد و از سوی دیگر فرصت را از تولیدکننده و کارگر ایرانی می گیرد. این نیازهای دروغین به کالاهای لوکس خارجی از طبقات ثروتمند جامعه آغاز می شود اما به مرور و از طریق ابزارهای ارتباط جمعی، کم کم طبقات متوسط و کم درآمد جامعه نیز برای تهیه کالایی که در گذشته ای نه چندان دوره هیچ جایگاهی برایشان نداشت، رغبت نشان می دهند و در صورت توفیق نیافتن برای تهیه چنین کالایي، دچار احساس تبعیض در جامعه خواهند شد؛ احساسی که تبعات اجتماعی فراوانی بر جای می گذارد.

همان طور که بیان شد مصرف کالاهای خارجی آثار سوء اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری دارد. به همین دلیل در اکثر کشورها، مردم با آگاهی از این آسیب ها و نیز تأثیرات مثبتی که مصرف کالاهای داخلی در این حوزه ها دارد، مصرف کالای داخلی را حتی با کیفیت پایین تر و قیمت بالاتر ترجیح می دهند.