در مقابل نفوذ و سلطه فرهنگ غرب؛ مقاومت هایی صورت گرفت که ریشه درفرهنگ اسلامی داشت. متفکران جهان اسلام ،خطرات سلطه فرهنگ غرب بر جوامع اسلامی و فراموشی فرهنگ و هویت اسلامی را گوشزد می کردند. شخصیت های برجسته ای چون سید جمال الدین اسدآبادی و امام موسی صدر از پیشگامان بیداری اسلامی محسوب می شوند.
انتقلاب اسلامی ایران؛ نقطه عطفی در بازگشت به فرهنگ اسلامی در جهان اسلام است. بسیاری از نُخُبگان کشورهای اسلامی تا قبل از انقلاب اسلامی ایران؛ برای مقابله با سلطه استعمار، از مَکَاتب و روش های غربی مانند: ناسیونالیسم (ملی گرایی)یا مارکسیسم استفاده می کردند. این مکاتب هم وحدت امت اسلامی را مخدوش می کردند و هم مورد حمایت مسلمانان واقعی قرار نمی گرفتند.
امت اسلامی با الهام از انقلاب اسلامی و بازگشت به سوی هویت الهی خود ،مرحله جدیدی را در گسترش فرهنگ جهانی اسلام رقم می زند.
محمود کرمی/ زنجان/خدابنده