مکانیسم انقباض ماهیچه

وقتی پیام عصبی به پایانۀ آکسون نورون حرکتی مربوط به تارهای ماهیچۀ اسکلتی می رسد و ناقل عصبی  (استیل کولین) آزاد میشود(با روند اگزوسیتوز) به غشای تار ماهیچۀ اسکلتی می رسد و به گیرندۀ مخصوص خود متصل می شود و باعث ایجاد پتانسیل عمل و جریان تحریکی در تار ماهیچه ای می شود. تحریک ماهیچه باعث آزاد شدن یون کلسیم از شبکۀ آندوپلاسمی (صاف) می شود یون کلسیم محل اتصال سرهای میوزین بر روی اکتین را آزاد می کند سپس سرهای  میوزین با دریافت ATP و سپس تجزیۀ آن به  ADP از حالت خمیده به حالت مستقیم در می آیند سپس سرهای میوزین به اکتین وصل می شوند و همزمان ADP هم از آن ها جدا می شود.

سپس با خم شدن سرهای میوزین، اکتین به سمت وسط سارکومر کشیده می شود و با توجه به این که یک طرف اکتین ها به خط Z متصل است خطوط  Z هم به همراه اکتین ها به سمت وسط سارکومر کشیده می شوند و طول سارکومر کوتاه می شود با کوتاه شدن همزمان تمام سارکومرهای یک تارچه، کل تارچه و با کوتاه شدن همزمان تمام تارچه های یک تار، کل آن تار کوتاه می شود و وقتی تمام تارهای یک دسته تار با هم کوتاه شوند آن دسته تار کوتاه می شود و وقتی تمام دسته تارهای یک ماهیچه با هم کوتاه شوند آن ماهیچه کوتاه شده و نیرویی به زردپی متصل به خود وارد می کند و با انتقال نیرو از زردپی به استخوان، حرکت استخوان اتفاق می افتد.

توقف انقباض :

بعد از ایجاد انقباض، یون های کلسیم به سرعت و با انتقال فعال به شبکۀ آندوپلسمی بازگردانده می شوند و دوباره محل های اتصال سرهای میوزین بر روی اکتین مخفی می شوند و حتی با حضور ATP نیز امکان انجام انقباض نیست مگر این که پیام دیگری برای انقباض بیاید.

نکته: درست است که کار ATP  در روند انقباض، تغییر حالت سر میوزین از حالت خمیده به مستقیم است اما در ضمن باعث جدا شدن سر میوزین از اکتین هم می شود به عبارت دیگر اگر ATP  نباشد سرهای میوزین از اکتین جدا  نمی شوند و ماهیچه در حالت انقباض می ماند این حالت پس از مرگ به علت تولید نشدن ATP ایجاد شده و جمودنعشی گفته می شود.

نکته مهم: ماهیچه هم در حالت انقباض و هم استراحت ATP مصرف می کند در حالت استراحت برای برگرداندن کلسیم به شبکۀ آندوپلاسمی با انتقال فعال.

نکته: خروج یون کلسیم از شبکۀ آندوپلسمی با انتشار تسهیل شده ولی برگشت آن به این شبکه با روند انتقال فعال است.

نکته: در هنگام انقباض یا استراحت طول نوار تیره همچنین طول رشته های اکتین و میوزین، ثابت باقی می ماند ولی در زمان انقباض طول سارکومر و نوارهای روشن کوتاه می شود. و البته صفحۀ روشن وسط نوار تیره هم کوچک شده و یا حتی ممکن است کاملا محو شود.