مدیریت زمین لغزش

مقایسه گستره زمین لغزش ها با زمین لرزه:

گستره زمین لغزش ها بسیار کمتر از مخاطراتی مانند زمین لرزه است. یعنی عرض و طول اغلب توده های لغزشی کمتر از یک کیلومتراست بنابراین خسارات آن خیلی فراگیر نیست. با این وجود ضررهای ناشی از آن باید به حداقل کاهش یابد. از این رو نیازمند اقدامات مدیریتی در سه مرحله است یعنی قبل از وقوع، حین وقوع و بعد از وقوع زمین لغزش است.

مراحل مدیریت زمین لغزش:

الف) اقدامات قبل از وقوع زمین لغزش:
برای ساختمان سازی باید از شیب های تند، لبه های پرتگاهی، کناره های پرشیب رودخانه ها و دامنه های پر شیب دره ها پرهیز کرد.
قبل از ساخت و ساز در سطوح شیب دار، مطالعات خاک شناسی و پایداری زمین انجام پذیرد.کارهای ایمن سازی مانند مقاوم سازی لوله های انتقال انرژی، پایدارسازی سطوح شیب دار و نظایر آن انجام پذیرد.

ب) اقدامات حین وقوع زمین لغزش:
باید به سرعت از مسیر لغزش و جریان گل و الی خارج شد.
به سازمان های امداد و نجات اطالع رسانی نمود و به کسانی که برای ترک محل به کمک نیازدارندامدادرسانی کرد.

پ) اقدامات بعد از وقوع زمین لغزش:
تعمیر و بازسازی منطقه به ویژه در صورت تخریب تأسیسات زیربنایی مثل خطوط آب، برق و گاز.
شبکه زهکشی سطح توده لغزشی ساماندهی شود به طوری که نفوذپذیری آن کاهش یابد. زیرا اصلاح و مرمت شبکه زهکش یسطح لغزش باعث می شود که نفوذ آب باران کاهش یافته وبه سرعت تخلیه شود.
لازم است استعداد مجدد لغزش دوباره ارزیابی شود تا ازخطرات آتی پیشگیری به عمل آید.

وضعیت خشکسالی درکشور:

ایران کشور پهناوری است که میانگین بارندگی ساالنه آن حدود 224 تا 27۵ میلیمتر است، در حالی که میانگین بارندگی خشکی های زمین 800 میلیمتر است. بخش وسیعی از کشورما در قلمرو آب وهوای خشک جهان قرار می گیرد. حدود 10 درصد از سطوح کشاورزی کشور بارندگی بیش از 500 میلیمتر در سـال دارنـد (نیاز به آبیاری ندارند) و 90درصد باقیمانده نیازمند آبیاری هستند.

مهم ترین عامل تهدید کشور:

برخلاف بخش های اقتصادی دیگر، مانند صنعت و خدمات، در بخش کشاورزی مهمترین عامل تهدید کننده خشکسالی اسـت.
مهمترین راهکارها در مدیریت خشکسالی:
صرفه جویی در مصرف آب و پرهیز از مصرف بی رویه آب های سطحی و زیرزمینی موجود
افزایش راندمان آبیاری در کشاورزی و استفاده از روش های آبیاری تحت فشار
پرهیز از کشت محصولاتی که به آب زیاد نیاز دارند و کاشت گیاهان مقاوم به خشکی و محصولاتی که به آب کمتری نیاز دارند
جمع آوری و ذخیره سازی آب باران به روش های مختلف
تغذیه مصنوعی سفره های آب زیرزمینی
مدیریت آبخیزداری و حفاظت از مراتع و پوشش گیاهی و کنترل فرسایش خاک
مدیریت فاضلاب ها و پساب ها و استفاده مجدد از آب

در سال های اخیر انتقال ابیاری کشاورزی از سطحی به زیر زمینی واستفاده از لوله های تراوش کننده بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این روش لوله ها تراوا در زیززمین درناحیه ریشه قرار گرفته و توسط این لوله های زیرزمینی تراوا آب وکود وسم واکسیژن مستقیما در اختیار ریشه گیاه قرار می گیرد.کل سیستم مانن روش آبیاری قطره ای ست منتها در این روش به جای الترالهای حامل قطره چکان ها یا روزنه ها، لوله های تراوا (تراوش کننده) در زیر زمین ودرناحیه ریشه گیاه قرار می گیرد.

مزایای آبیاری زیر زمینی:

صرفه جویی در مصرف انرژی (6 بار تا 8 بار)
صرفه جویی در مصرف کود وسم (تا 50 درسد)
عدم نیاز به تسطیح
مصونیت لوله های تروا از گرما وسرما
افزایش محصول ( تا دو یا سه برابر گزارش شده است)
صرفه جویی در مصرف آب
از بین رفتن تدریجی علف های هرز درباغات
جلوگیری از شیوع آفات
قابل کنترل واتوماتیک
قابل اجرا بودن در باغات وحتی گلدان های منازل
کاهش آلودگی زیست محیطی
مصونیت از آسیب وسرقت
عدم مزاحمت برای ماشین آلات وکارگران

عبارت است از روشی که در آن آب از لوله هایی در مزرعه جریان پیداکرده و سپس وارد قسمتی به نام آبپاش می شود در موقع خروج از آن قطرات آب در هوا پخش می شود وبه صورت باران بر روی خاک می ریزد. آبیاری بارانی دارای روش ها ودستگاه های مختلفی می باشد که با توجه به وضعیت اقتصادی، پستی وبلندی زمین، وجود و یا عدم وجود نیروی انسانی لازم ومقدار آب مورد نیاز ، انواع سیستم های آبیاری بارانی طراحی و اجرا می شود.

انواع دستگاه های آبیاری قطره ای عبارتند از:
دستگاه آبیاری غلتان، دستگاه آبیاری عقربه ای، دستگاه آبیاری قرقره ای (سنترپیوت)، روش کلاسیک

مزایای آبیاری بارانی:

توزیع به موقع وبه اندازه یکنواخت آب، کود و سم
صرفه جویی در مصرف آب وافزایش راندمان تا %75
نیاز کمتر به نیروی انسانی
آبیاری با منابع کم آبی (در آبیاری سطحی مقدور نمی باشد)
جلوگیری از رواناب و فرسایش خاک
امکان آبیاری اراضی شیب دار (بدون تسطیح)
افزایش عملکرد محصول وبهبود کیفبیت آن
امکان آبیاری در خاک های کم عمق که امکان تسطیح وجود ندارد
قابل اندازه گیری بودن دقیق مقدار آب مصرفی
قابل استفاده بودن در اهداف دیگر (مثل جلوگیری از یخبندا، سرما زدگی درختان ، خنک کردن محیط گیاه درهوای گرم)