آیا درسنامه عربی (2) فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ، مطابق با آخرین تغییرات کتب درسی است ؟

بله، درسنامه عربی (2) فصل 1 مطابق با آخرین تغییرات کتب درسی 1402 - 1401 تدوین شده است.

آیا نکات درس به صورت کامل بیان شده اند ؟

بله، تمام نکات به صورت کاملا شیوا و با هدف یادگیری و تسلط به مبحث بیان شده اند.

درسنامه کامل عربی (2) فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ

تعداد بازدید : 3.77M

خلاصه نکات عربی (2) فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ - درسنامه شب امتحان عربی (2) فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ - جزوه شب امتحان عربی (2) نوبت اول فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ

معنی متن درس اول

متن درس و معنی

من آیات الاخلاق

از نشانه های اخلاق

«يا أيُها الذين آمنوا لا يسخر قوم من قوم عسى أن يكونوا خيراً منهم و لا نساءً من نساء عسى أن يكن خيراً منهنَّ وَ لا تلمزوا أنفُسَكُم وَ لا تنابزوا بالألقاب بئس الاسم الفسوق بغدّ الإيمان و من لم يَتُب فأولئك هم الظالمون. يا أيها الذين آمنوا اجتنبوا كثيراً من الظن إن بغض الظن إثم و لا تجسّسوا وَ لا يغتب بغضكم بغضاً أيُحب أحدكم أن يأكل لحم أخيه ميتاً فكرهتموهُ وَ اتَّقُوا الله إنّ الله توّاب رحيم.» الحُجُرات: 11 و 12

ای کسانی که ایمان آورده اید گروهی (از شما) گروهی را مسخره نکند (نباید ریشخند بزنند) شاید آنها بهتر از اینها (مسخره کنندگان( باشند و نه زنانی، زنان )دیگر) را (مسخره کند)، شاید آنها بهتر از این ها (مسخره کنندگان) باشند و در میان خودتان عیب جوئی نکنید و همدیگر را با لقب های بد نخوانید و بعد از ایمان آوردن ، فسق )بد نام بودن) چه رسم بدی است و هرکه توبه نکند خود از ستمکارانند (جزء ظالمان هستند) * ای کسانی که ایمان آورده اید از بسیاری از ظنّ وگمان ها در حق یکدیگر بپرهیزید که بعضی از پندارها، گناه است و جاسوسی نکنید و از یکدیگر غیبت نکنید، آیا کسی از شما دوست دارد گوشت برادر مُرده اش را بخورد و البته که آن را ناپسند شمردید و از خدا پروا کنید (بترسید) که خدا بسیار توبه پذیر مهربان است.

قد يكون بين الناس من هو أحسَن منا، فعلينا أن نبتعد عن العُجب وَ أن لا تذكر عيوب الآخرين بكلام خفي أؤ بإشارة. فقد قال أمير المُؤمنين علي «أكبر العيب أن تعيب ما فيك مثلة.»

گاه در میان مردم کسی می باشد که خود بهتر از ماست ، و ما باید از تکبّر و غرور دوری کنیم و عیب های دیگران را با کلامی پوشیده یا با ایما و اشاره بیان نکنیم. امیرالمؤمنین علی (ع) فرموده است: « بزرگترین عیب آن است چیزی را که مانند آن در خودت هست (بر دیگران) عیب بگیری! »

تنضخنا الآية الأولى و تقول: لا تعيبُوا الآخرين. وَ لا تُلّقبولهم بألقاب يكرهونها.

آیه اوّل ما را نصیحت می کند و می گوید: از دیگران عیب جوئی نکنید و به آنها لقب هایی ندهید که آن را نمی پسندند.

بئس العمل الفسوق ؛ و من يفعل ذلك فهو من الظالمين.

فسق یا آلوده شدن به گناه، چه کار بدی است! و هرکس آن را انجام دهد (مرتکب شود) در نتیجه از ستمکاران است.

إذن فقد حرّم الله تعالى في هاتين الآيتين:

بدین ترتیب خداوند بزرگوار در این دو آیه (موارد زیر را) حرام کرده است :

* الاستهزاء بالآخرين، و تسميتهم بالأسماء القبيحة.

* مسخره کردن دیگران و آنها را با اسامی زشت نامیدن .

* سوء الظن، و هو اتهام شخص لشخص آخر بدون دليل منطقي.

* بدگمانی و آن بدون مدرکی منطقی، تهمت زدن شخصی به شخص دیگر است .

* التجسس، وَهوَ مُحاولة قبيحة لكشف أسرار الناس لفضحهم وّ هو من كبائر الذنوب في مكتبنا و من الأخلاق السیئه.

* جاسوسی ، و آن تلاشی ناپسند جهت کشف اسرار مردم برای رسوا کردن آنهاست و از بزرگترین گناهان در مکتب ما و از رفتارهای زشت است .

* و الغيبة، وَ هي من أهم أسباب قطع التواصل بين الناس.

* و غیبت، و آن از مهمترین علل قطع ارتباط میان مردم است .

سَمّیٰ بَعْضُ الْمُفَسِّرينَ سورَةَ الْحُجُراتِ الَّتي جاءَتْ فيها هاتانِ الْآيَتانِ بِسورَةِ الاَخلاقِ.

برخی از مفسّران سوره حُجُرات را که در آن این دو آیه آمده است ، سوره اخلاق نامیدند.

مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)

آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
گام به گام تمامی دروس پایه (2)
ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر

همین حالا نصب کن

قواعد

اسم تفضیل : به اسمی که برتری شخصی نسبت به شخص دیگر یا شیءای نسبت به شیء دیگررا بیان میکند، » اسم تفضیل « میگویند.

اسم تفضیل در زبان فارسی معادل صفت برتر و یا صفت برترین است.
ـ کَبیر : بزرگ ← أکْبَر : بزرگتر ، بزرگترین

ـ حَسَن : خوب ← أحْسَن : نیکوتر، نیکوترین

ـ جَمیل : زیبا ← أجْـمَل : زیباتر، زیباترین

ـ جَبَلُ دَماوند أعْلَی مِن جَبَلِ دِنا : کوه دماوند بلندتر از کوه دناست.
ـ عَلیٌّ أفْـضَلُ التَّالمیذِ فی صَفِّنا : علی برترین دانشآموز در کالس ماست.
ـ أفْـضَلُ النّاسِ أنْـفَـعُـهُمْ لِـلنّاسِ : بهترین مردم سودمندترینشان برای مردم است.

مهمترین وزنهای اسم تفضیل :
ـ برای اسمهای مذکّر ؛ أفْـعَـل : أصْغَر ـ أعْظَم ـ أکْـثَر ـ أوْسَع ـ أوْضَح و... .
ـ و برای اسمهای مؤنّث ؛ فُـعْـلی می باشد : صُغْـری ـ کُبْـری ـ عُظْمی ـ سُفْـلی ـ دُنْیا ـ عُلْیا و... .
ـ هذا الطّریق أوضَحُ مِن ذلک : این راه از آن روشنتر است.
ـ هذه الشّجرةُ أطولُ مِن تلکَ الشّجرةِ : این درخت از آن درخت بلندتر است.
ـ أنتِ فُـضلَی کاتبةٍ : تو بهترین نویسندهای.

اسم تفضیل در حالت مقایسه بین دو اسم مؤنّث معموالً بر وزن » أفْـعَـل « به کار میرود.
ـ فاطِمَةُ أکْـبَرُ مِن زَینَبَ : فاطمه از زینب بزرگتر است.

غالباً جمع اسم تفضیل بر وزن أفـاعِـل می آید.

ـ أکْـبَر ← أکابِـر ـ أعْـظَم : أعاظِم ـ أقْـرَب ← أقارِب
ـ إذا مَلَکَ ألاراذِل هَلَکَ ألافاضِـلُ : ( ألاراذِل : جمع أرْذَل // ألافاضِـلُ : جمع أفْـضَل )

گاهی اسم تفضیل با وزنهای ( أفَــلّ ) (لام الفعل تشدید دار) و ( أفْـعـی ) به کار می رود.
أضَـلّ ـ أقَـلّ ـ أعَـزّ ـ أهَـمّ ـ أصَـحّ ـ أتَـمّ ـ أحَبّ ـ إجَلّ و... أعْـلی ـ أبْـقی ـ أخْـفی ـ أزْکـی ـ أقْـوی و... .

دو کلمه ی خَـیْـر و شَـرّ : ( الخیر : خوبی ) ( الشَّر : بدی )← جامد محسوب میشوند
 اگر دو کلمه خَیر : (بدون ال ) و به معنای( بهتر ـ بهترین ) و شَرّ : ( بدتر ـ بدترین ) باشند، (مشتق از نوع اسم تفضیل )محسوب می شوند.
که در این حالت غالباً بعد از آنها یا حرف جرّ مِن آمده و یا بعدشان مضافٌ الیه می آید.
ـ حَیِّ عَلَی خَیرِ العَمَلِ : به سوی بهترین کار بشتاب.
ـ تَفَکُّر ساعَةً خَیْـرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةٍ : ساعتی اندیشیدن بهتر از عبادت هفتاد سال است.
ـ خَیرُ الُامورِ أوسَطُها : بهترین کارها میانه ترین آنهاست.

کلمه ی ( آخِـر) ؛ به معنای ( پایان ) اسم فاعل محسوب میشود و مؤنّث آن ( آخِـرةَ ) می باشد.ولی کلمه ی ( آخَـر )؛ به معنای ( دیگر ) اسم تفضیل محسوب میشود و مؤنّث آن ( اُخْـری ) میباشد.

اسامی رنگ ها همچون ؛( أحْـمَر ـ أزْرَق ـ أصْـفَـر ـ أسْـوَد ـ أبْـیَض ـ أخْـضَر و... )اسم تفضیل محسوب نمی شوند.

لازم به ذکر است که همه ی اسم هایی که بر وزنهای ( أفْـعَـل ـ فُـعْـلی ـ أفَـلّ ـ أفْـعـی ـ أفـاعِـل ) میباشند، هیچگاه نمی توانند تنوین ( ـٌــًـٍـ ) بپذیرند. حتّی اگر ( ال ) نداشته باشند و( مضاف ) هم واقع نشده باشند ـ هذه الوَردَةُ حَمراء.ُ ـ اُحِبُّ بَـحْـراً أزرَق.َ

فَـــنّ ترجــمــه

هرگاه » اسم تفضیل « همراه حرف جرّ » مِـن « بیاید، غالباً معنای » صفت برتر « را دارد.

مثال
ـ هذا البحرُ أکـبَرُ مِن ذلکَ البحر : این دریا از آن دریا بزرگتر است.

و هرگاه اسم تفضیل به همراه مضافٌ الیه بیاید مضاف واقع شود غالباً معنای صفت برترین را دارد.

مثال
ـ سُورَةُ البَقَرةِ أکْـبَرُ سُورةٍ فی القُرآن الکریمِ : سورهی بقره بزرگترین سوره در قرآن کریم است.

چند نکته

( قَـدْ + فعل مضارع) ← گاهی ، شاید ، ممکن است ترجمه میشود : قَد یَذهَبُ الطّالبُ إلی المَکتَبَةِ : گاهی دانش آموز به کتابخانه میرود.

ترکیب ( بَعض .... بَعض ) به صورت : (یکدیگر ) ترجمه میشود : ال یَغتَبْ بَعضَکُم بَعضاً : نباید غیبت یکدیگر کنید.

فـراتـر از کـتاب

کاربرد اسم تـفضیل در زبان عربی ؛
(أفْـعَـل + مِن ) : که در زبان فارسی معادل صفت برتر میباشد : ـ أعْلَم : داناتر ـ أجْمَل : زیباتر ـ أکْثَر : بیشتر
در این کاربرد ( أفْـعَـل ) همواره مفرد و مذکّر است و جنس و تعداد در آن مطرح نیست. با اسمهای مذکّر، مؤنّث ـ مفرد ، مثنّی، جمع میآید .
1ـ با اسم مفرد و مذکّر : هذا الطّریقُ أوضَحُ مِن ذلک السّبیل : این راه از آن راه روشنتر است.
2ـ با اسم مفرد و مؤنّث : هذه الشّجرةُ أطُولُ مِن تِلکَ ألاشجار : این درخت از آن درختان بلندتر است.
3ـ با اسم مثنّی : هذانِ الکاتبانِ أعْـرَفُ مِن هذین الکاتبَینِ : این دو نویسنده از این دو نویسنده معروفترند.
4ـ با اسم جمع : نحنُ أقْـرَبُ إلیه مِن حَبلِ الوَرید : ما از شاهرگ به او نزدیکتریم.
5(أفْـعَـل + اسم نکره ) بدون ( ال ) و بدون مضافٌ إلیه معرفه :
در این کاربرد اسم تفضیل ( أفْـعَـل) با اسمهای ؛ مذکّر و مؤنّث و مفرد و مثنّی و جمع به همین شکل یکسان به کار می رود لازم به ذکر است که این کاربرد در زبان فارسی معادل آن صفت عالی میباشد.

مثال
1ـ أنتَ أفْـضَلُ طالبٍ : تو بهترین دانشآموز هستی.
2ـ أنتِ أفْـضَلُ طالبةٍ : تو بهترین دانشآموز هستی.
3ـ أنتُم أفْـضَلُ طُلّابٍ : شما بهترین دانش آموزان ( پسر) هستید.
4ـ أنتُنّ أفْـضَلُ طالباتٍ : شما بهترین دانش آموزان ( دختر ) هستید.
5( أفْـعَـل + اسم معرفه و جمع ) معرفه : اسم ( ال )دار و یا ضمیر و یا اسم اشاره ویا اسمی که مضافٌ الیه آن ال دار باشد و ...
در این کاربرد اسم تفضیل أفْـعَـل غالباً ( مفرد مذکّر ) است ولی میتواند با اسم بعد از خود از نظر » جنس و تعداد « مطابقت داشته باشد.لازم به ذکر است که این کاربرد در زبان فارسی معادل آن (صفت عالی ) میباشد.

مثال
1ـ أنتَ أفْـضَلُ الکُتّابِ : تو بهترینِ نویسندگان هستی.
2ـ أنتِ أفْـضَلُ الکاتِباتِ : تو بهترینِ نویسندگان هستی.
3ـ أنتِ فُـضْلی الکاتِباتِ : تو بهترینِ نویسندگان هستی.
4ـ أنتُم أفْـضَلُ الکُتّابِ : شما بهترینِ نویسندگان هستید.
5ـ أنتُم أفاضِلُ الکُتّابِ : شما بهترینِ نویسندگان هستید.

اسم مکان : اسمی است که بر مکان وقوع فعل دلالت میکند، که بر وزنهای ( مَـفْـعَـل ـ مَـفْـعِـل ـ مَـفْـعَـلَـة )می آید.
مثل : المَـغْـرِب ـ المَـشْرِق ـ المَـعْـبَد ـ المَـطْـبَخ ـ المَـدْرَسَة ـ المَـحْـفَـظَـة و.... .

جمع همه ی وزنهای اسم مکان بر وزن ( مَفاعِل ) می آید ؛ مَغْرِب ـ مَعْبَد ـ مَدْرَسَة ← مَغارِب ـ مَعابِد ـ مَدارِس.

اسم هایی چون ؛ مَورِد ـ مَوضِع ـ مَوقِع و... میتوانند اسم مکان محسوب شوند.
اسم هایی چون ؛ (مَـطار )فرودگاه ـ (مَـزار ـ مَـکان ـ مَـقام ـ مَـنام خوابگاه ـ مَنـار و... و مَـنـفَی تبعیدگاه ـ مَـجرَی ـ مَـبنَی ـ مَـأوَی و... اسم مکان هستند.

جزوات جامع پایه (2)

جزوه جامع عربی (2) فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 2 في مَحْضَرِ الْمُعَلِّمِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 3 عَجائِبُ الْأَشْجارِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 4 آدابُ الکْلَامِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 5 الَکِْذْبُ مِفْتاحٌ لِکُلِّ شَرٍّ

جزوه جامع عربی (2) فصل 6 آنّه ماري شيمِل

جزوه جامع عربی (2) فصل 7 تَأثيرُ اللُّغَةِ الْفارِسيَّةِ عَلَی اللُّغَةِ الْعَرَبيَّةِ

تمرین

تمرین 1

اسمهای تفضیل را در عبارات زیر مشخّص کنید
1 قَد یَکونَ بینَ النّاسِ مَن هُو أحسَنُ مِنّا :.......................................... .

2 أکبرُ العَیبِ أن تَعیبَ ما فیکَ مِثله :............................................... .

3 هذه اآلیَةُ االُولی تَنصَحُنا و قَقولُ لنا : ال تَعیبُوا اآلخَرینَ :............................ .

4 هوَ مِن کَبائرِ الذّنوبِ فی مَکتبـنا :................................................. .

5 عیّن األصَحّ و األدَقّ علی حَسَبِ النّصِّ :......................................... .

6 جَبَلِ دماوند أعلَی مُن جَبَلِ دِنا :.................................................... .

7 أ فْضَلُ النّاسِ أنفَعُهُم للنّاس/ِ بَل تؤثِرونَ الحیاة الدّنیا و اآلخِرَة خَیرٌ و أبقَی : .............. .

8 إذا مَلَکَ األراذِلُ هَلَکَ األفاضِلُ :................................................. .

9 أحَبُّ عباد اهللِ إلی اهللِ أنفَعُهم لعبادِه :............................................. .

10 شَرُّ النّاسِ مَن ال یَعتَقِدُ األمانَةَ و ال یَجتَنِبُ الخیانَةِ :................................ .
11 خَیرُ االُمورِ أوسَطُـها ـ حَیِّ علی خَیرِ العَمَلِ :.............................. .
12 خَیرُ إخوانِکُم مَن أهدی إلیکُم عُیوبکُم :..................................... .
13 لیلَةُ القَدرِ خَیرٌ مِن ألفِ شهرٍ :................................................... .
14 و جادِلهُم بالّتی هِیَ أحسَنُ ، إنَّّ رَبّکَ هُو أعلَمُ بِمَن ضَلّ عن سَبیلِه :..................... .
15 کانَتْ مَکتَبَةُ جُندی سابور فی خوزستانَ أکبرَ مَکتَبَةَ فی العالمِ القَدیمِ : ............... .
16 إعَلَمْ إنّ هذا السّروالَ أفضَلُ مِن هذه السّراویل :........................... .

17 لیسَ شیءٌ أثقَلَ فی المیزانِ مِن الخُلقِ الحَسَنِ :.......................... .
18 عَداوَةُ العاقِلِ خیرٌ مِن صَداقةِ الجاهِلِ :....................................... .

19 یا خَیرَ المَسؤولینَ و أوسَعَ المُعطینَ :........................................ .

20 إنّکَ أنتَ أرحَمُ الرّاحمینَ و أشَدُّ المُعاقبینَ :.............................. .
21 مَسجِدُ األقصَی مِن أهَمّ المَساجدِ فی اإلسالم و هُوَ مِن قبلَةُ المُسلمینَ الُاولی :.......... .
22 إنَّ أفضَلَ دستور للحیاةِ قَد طَرَحَهُ مَن هوَ أعلَمُ بطبیعَةِ اإلنسانِ :................... .
23 أیّتها الطّالباتُ ! ساعِدنَ أباکُنّ أکثر مِن کُلِّ شخصٍ آخَر : .......................... .
24 اُحبُّ تناول األعنابِ أنّها مِن أغنَی الفَواکِه :............................... .
25 ألاهونُ مِن طَلبِ التّوبَةِ تَرکُ الذّنبِ فی أکثَرِ ألاحوالِ ................... .
26 الدّنیا أدنَی مِن أن تَجعَلَها أکبَر ما فی فی همّتِکَ :................................. .

تمرین 2

اسم مکان را در عبارات زیر مشخّص کنید :
1 أنا مُنتظِرٌ ألنظُرَ هذا المَنظَرَ إلی ذلکَ المَعبَد المَشهور :....................... .
2 شاهَدتُ أحدَ أصدِقائی فی مَسبَحِ قُربَ بیتِنا :............................................. .
3 کانَ وَقتُ لقائنا مع الصّدیقاتِ عندَ مَدخَلِ المَدرَسَةِ :.................................. .
4 هذا المَکانُ مَبدأ مَغرِبِ الشّمسِ : .......................................... .
5 مَنبِتُ العُشبِ هُوَ ألارض : ................................... .

تمرین 3

اسم تفضیل و اسم مکان مناسب بسازید :

1 صَدَرَ ← اسم مکان : ........................ .

2 فَضلَ ← اسم التّفضیل : ......................... .
3 قَبرَ ← اسم مکان : ........................... .

4 قَربَ ← اسمُ التّفضیل : ......................... .
5 وَضَعَ ← اسم مکان : ....................... .

6 جَلَلَ ← اسم التّفضیل : ......................... .
7 کَتَبَ ← اسم مکان : ....................... .

8 دَنَیَ← اسم التّفضیل : ......................... .
9 وَعَدَ ← اسم مکان : ........................ .

10 بَقَیَ ← اسم التّفضیل : ....................... .
11 رَجَعَ ← اسم مکان : .................... .

12 عَزَزَ ← اسم التّفضیل : ..