آب شور و شیرین:

آب دریاها و اقیانوس ها شور است و برای آشامیدن، شست و شو، کشاورزی و سایر فعالیت ها مناسب نیست.

 انسان، آب شیرین مورد نیاز خود را از منابع برف و باران به دست می آورد.

رودها و آب های زیرزمینی:

بخشی از آب حاصل از برف و باران روی زمین جاری می شود و رودها را به وجود می آورد.

 بخشی از آب حاصل از برف و باران به داخل زمین فرو می رود و آب های زیرزمینی را تشکیل می دهد.

 وقتی که برف کوه ها آب می شود و یا آب باران روی زمین جاری می گردد، از جاری شدن آن ها جویبار به وجود می آید و از به هم پیوستن این جویبار ها، رود تشکیل می شود.

قنات:

مردم برای استفاده از آب های زیرزمینی چاه یا قنات حفر می کنند.

ایرانیان اوّلین کسانی بودند که با کندن قنات، از آب های زیرزمینی استفاده کردند.

قنات یک تونل زیرزمینی است که آب در آن خودبه خود از مناطق پرآب به نواحی کم آب، جاری می شود.

چون آب قنات از زیر زمین عبور می کند، میزان تبخیر و آلودگی آن بسیار کم است.

گاهی در بعضی نواحی، آب های زیرزمینی خود به خود به سطح زمین راه پیدا می کنند و چشمه ها را به وجود می آورند.

رودها

وقتی که برف کوه ها آب می شود و یا آب باران روی زمین جاری می گردد، از جاری شدن آن ها جویبار به وجود می آید و از به هم پیوستن این جویبار ها، رود تشکیل می شود.

رودها مهم ترین منبع آب شیرین هستند و نقش مهمی در زندگی ما دارند.

رودها زیستگاه بسیاری از ماهی ها و جانوران آبزی و پرندگان مهاجر هستند.

بیشتر رودهای ایران از رشته کوه های بلند البرز و زاگرس و یا کوه های پراکنده ی داخلی سرچشمه می گیرند.

رودهای ایران پس از عبور از دشت ها، جلگه ها، روستاها و شهرها به دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان یا دریاچه های داخلی می ریزند.

اروندرود به خلیج فارس می ریزد.

رودهای تلخه رود، زرینه رود و سیمینه رود به دریاچه ارومیه می ریزند.

رودهای سفید رود، رود چالوس و رود گرگان به دریای خزر می ریزند.

آبی که مردم شهر تهران مصرف می کنند، از رودهای جاجرود و رود کرج تأمین می شود.

سفیدرود از به هم پیوستن رود قزل اوزن و شاهرود به وجود آمده است.

رود کارون از شهر اهواز و رود زاینده رود از شهر اصفهان عبور می کند.

میزان متوسّط بارندگی سالانه در ایران کمتر از 250 میلی متر است. به همین دلیل، کشور ما از کشورهای کم آب دنیا به حساب می آید.

تعداد رودهای پرآب و دائمی نیز در ایران کم است و بیشتر رودها فصلی و موقتی هستند. یعنی در هنگام تابستان و با شروع فصل گرما خشک می شوند.

بعضی از رودها به دلیل عبور از نمک زارها، شورند و نمی توان از آن ها استفاده کرد.

یکی از راه های ذخیره آب، ساختن سد روی رودهاست.

از انرژی ذخیره شده آبی که در پشت سد جمع می شود، به کمک چرخ های آبی (توربین) برق تولید می کنند.

آلودگی آب و عوامل آن

آب مایه حیات است و کمبود آن خطر بزرگی است.

امروزه با استفاده از روش های جدید آبیاری مانند آبیاری قطره ای، از به هدر رفتن آب مزارع و باغ ها جلوگیری می شود

 آلوده کردن آب و مصرف نادرست آب باعث به هدر رفتن آن می شود.

 از جمله عوامل آلودگی آب ها عبارتند از:

• ریختن سم یا کودهای شیمیایی زمین های کشاورزی در آب
• ورود فاضلاب خانه ها به آب ها
• ریختن زباله های خانگی و بیمارستانی در آب ها
• ورود نفت و زباله های صنعتی کارخانه ها در آب ها