جواب ترجمه و سؤالات متن درس صفحه 98 درس 8 عربی هشتم (اَلِاعْتِمادُ عَلَی النَّفْسِ)

اعتماد به نفس

1 گنجشکی از لانه اش در یک مزرعه بزرگی بیرون می رود و به جوجه هایش می گوید:

2 «جوجه های من؛ باید مراقب حرکت های صاحب مرعه باشید (که) چه می گوید و چه می کند.»

3 جوجه اوّل: «صاحب مزرعه با همسایه اش به سوی دو درخت می روند و میانشان می نشینند»

4 جوجه دوم: «همسر صاحب مزرعه و همسایه اش پیش درخت می روند»

5 جوجه سوم: «همسایه های (آقا) سمت راست می نشینند.»

6 جوجه اوّل: «همسایه های (خانم) سمت چپ می نشینند.»

7 جوجه دوم: «چه خبره؟ چه می کنند؟ آیا این یک مهمانی است؟»

8 جوجه سوم: «زنان غذا و نان می آورند و کنار سفره می نشینند.»

9 جوجه اوّل: «مردها هیزم جمع می کنند و آب می آورند و بعد از آن بازی می کنند.»

10 مادر بر می گردد و از جوجه هایش می پرسد: «چه شد؟»

11 جوجه دوم: «صاحب مزرعه از همسایه هایش برای جمع کردن گندم کمک خواست، ما باید فرار کنیم.»

12 مادر جوجه ها: «نه؛ ما در لانه خودمان در امنیت و آسایشیم.»

13 در دومین روز، گنجشک از لانه خارج می شود و به جوجه هایش می گوید:

14 «باید مراقب باشید از دست دادن فرصت، غصّه است.»

15 پس از برگشتن مادر، جوجه سومی گفت:

16 «صاحب مزرعه از خویشانش برای جمع آوری محصول کمک خواست و باید فرار کنیم.»

17 مادر جوجه ها: ما در امان هستیم.

18 در روز سوم:

19 جوجه ها: شنیدیم که مزرعه دار می گوید فردا خودم جمع آوری گندم ها را آغاز خواهم کرد.

20 مادر جوجه ها ترسید و گفت: «اکنون باید کوچ کنیم.»

21 جوجه ها از مادرشان می پرسند: چرا باید کوچ کنیم؟ او تنها و بدون دوست است.

22 مادر گفت: وقتی انسان به کسی غیر از خودش تکیه و اعتماد کند کار مهمی انجام نمی دهد.

23 اما زمانی که اعتماد به نفس پیدا می کند؛ می تواند هر کاری انجام دهد.

پاسخ در تفاوت ساختاری اساسی بین زبان عربی و زبان فارسی نهفته است.

زبان عربی در بیان فعل‌ها، جزئیات بسیار دقیقی را در مورد «فاعل» (انجام‌دهنده کار) به ما می‌دهد، در حالی که زبان فارسی در این مورد بسیار کلی‌تر عمل می‌کند.

بیاییم این تفاوت‌ها را دقیق‌تر بررسی کنیم:

۱ تفاوت در «جنسیت» (مذکر و مؤنث)

در زبان عربی: برای «سوم شخص جمع» (آنها)، بین گروهی از مردان (مذکر) و گروهی از زنان (مؤنث) تفاوت قائل می‌شود.

هُم یَفعَلونَ (آنها [مردان] انجام می‌دهند)

هُنَّ یَفعَلنَ (آنها [زنان] انجام می‌دهند)

در زبان فارسی: ما در ضمیر «آنها» و فعل مربوط به آن (مانند «انجام می‌دهند»)، هیچ تفاوتی بین جنسیت قائل نمی‌شویم. «آنها» در فارسی می‌تواند هم به گروهی از مردان، هم زنان، و هم گروهی ترکیبی از هر دو اشاره کند.

۲ تفاوت در «تعداد» (مثنی و جمع)

در زبان عربی: این زبان یک حالت خاص و دقیق برای اشاره به «دو نفر» دارد که به آن «مثنی» می‌گوییم.

هُما یَفعَلانِ (آنها [دو مرد] انجام می‌دهند)

هُما تَفعَلانِ (آنها [دو زن] انجام می‌ دهند)

در زبان فارسی: زبان فارسی حالت «مثنی» ندارد. هر تعدادی که بیشتر از یک نفر باشد (چه ۲ نفر و چه ۲۰۰ نفر)، «جمع» محسوب می‌شود و همگی با ضمیر «آنها» شناخته می‌شوند.

نتیجه‌گیری:

دلیل اینکه هر چهار فعل عربی (یَفعَلُونَ، یَفعَلنَ، یَفعَلانِ، تَفعَلانِ) در فارسی به یک شکل ترجمه می‌شوند («آنها انجام می‌دهند»)، این است که:

زبان فارسی، برخلاف عربی، نه جنسیت گرامری (مذکر / مؤنث) را در فعل‌ها تفکیک می‌کند و نه حالت «مثنی» (دو نفر) دارد. فارسی همه‌ی این حالت‌های دقیق عربی را در یک قالب کلی به نام «سوم شخص جمع» خلاصه می‌کند.

درک این تفاوت، همان‌طور که در بخش «فن ترجمه» کتابت هم اشاره شده، به تو کمک می‌کند تا در ترجمه بسیار قوی‌تر عمل کنی. هنگام ترجمه از فارسی به عربی، همیشه باید از خودت بپرسی: این «آنها» که من می‌گویم، چند نفرند؟ و جنسیتشان چیست؟ تا بتوانی فعل دقیق عربی را انتخاب کنی.

راه تشخیص، توجه به ضمیر یا اسمی است که همراه فعل می‌آید. فعل تَعمَلانِ به تنهایی می‌تواند برای دو گروه مختلف به کار برود (دوم شخص مثنی و سوم شخص مثنی مؤنث). این کلمات همراه (ضمیرها) هستند که معنای دقیق فعل را برای ما روشن می‌کنند:

در جملۀ «الف»، ضمیر أَنتُما (شما دو نفر) به ما می‌گوید که منظور «شما» است، پس «شما به خوبی کار می‌کنید».

در جملۀ «ب»، ضمیر هُما (آنها دو نفر) به ما می‌گوید که منظور «آنها» است، پس «آنها به خوبی کار می‌کنند».

1 این دو دختر تکلیفشان را می‌نویسند؛ آیا شما دو نفر هم می‌نویسید؟

تحلیل:

دقت کن! تَكْتُبانِ اول به هاتانِ الْبِنْتَانِ (آنها دو نفر مؤنث) برمی‌گردد، اما تَكْتُبانِ دوم به أَنتُمَا (شما دو نفر) اشاره دارد.

2 آنها دو همسایه‌ی تمیز هستند. همانا آنها حیاط (محوطه) خانه را می‌شویند. آیا شما دو نفر آن دو را می‌شناسید؟

تحلیل:

در اینجا تَغسِلانِ (می‌شویند) به هُما (آنها دو نفر) که همان جارَتانِ (دو همسایه مؤنث) هستند برمی‌گردد. اما تَعرِفانِ (می‌شناسید) به أَنتُمَا (شما دو نفر) اشاره دارد.