نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

نثر دوره اول

پاسخ تایید شده
3 ماه قبل
0
[شاه کلید مای درس] | نثر دوره اول
bookmark_border دهم انسانی
book علوم و فنون ادبی (1)
bookmarks فصل 7 : سبک و سبک شناسی (سبک خراسانی)
3 ماه قبل
0

نثر دوره اول

نثر این دوره در دو شاخه بررسی میکنیم؛ دوره سامانی، دوره غزنوی و سلجوقی

 

الف) دوره سامانی

برخی از ویژگی های نثر این دوره عبارت اند از

  1. ایجاز و اختصار در لفظ و معنا
  2. تکرار فعل یا اسم به حکم ضرورت معنی
  3. کوتاهی جملات
  4. لغات کم کاربرد فارسی در مقایسه با دوره های بعد
  5. افزایش کاربرد نشانه های جمع فارسی بر جمع عربی

محتوای نثرها یاین دوره، بیشتر علمی است. گاهی نثرهای حماسی، تاریخی و دینی هم دیده می شود. از نمونه های موفق این گونه نثر، میتوان ترجمه تفسیر طبری، تاریخ بلعمی، التفهیم و شاهنامه منثور ابومنصوری را نام برد.

نمونه ای از تاریخ بلعمی

پس ولید کس فرستاد و حسین را بخواند.حسین دانست که او را از بهر چه خواند پنجاه مرد با سلاح با خویشتن ببرد و گفت: شما به در بایستید و سخن مرا گوش گوش دارید؛ اگر کار دیگر گونه بود خویشتن را به سرای اندر افکنید تا بکوشیم... پس حسین علی پیش وی اندر آمد. ولید او را بر کرد و نامه یزید بر وی خواند. حسین گفت: این نامه یزید به چهار تن آمده است، همه را بخوان تا یکجا بیعت کنیم. ولیدگفت: روا باشد. حسین برخاست، و مروان گفت: یا ولید، این را بکش و مهل که بیرون شود.حسین آن سخن مروان بشنید گفت: ای مروان تو مرا نتوانی کشتن و نه ولید. و بیرون آمد...

 

 ب) دوره غزنوی و سلجوقی

برخی از ویژگی های نثر این دوره عبارت اند از

  1. اطناب (جمله های طولانی)
  2. تمثیل و استشهاد بهایات، احادیث و اشعار
  3. حذف افعال به قرینه
  4. افزایش کاربرد لغات عربی

از آثار نثر این دوره: تاریخ بیهقی، قابوسنامه سفرنامه ناصر خسرو، سیاست نامه، کیمیای سعادت و کشف المحجوب « تاتوانی از نیکی کردن میاسا وخود را با نیکی و نیکوکاری به مردمان نمای و چون نمودی به خلاف نموده مباش. به زبان دیگر، مگو و به دل دیگر مدار تا گندم نمای جو فروش نباشی و اندر همه کاری داد از خویشتن بده که هر که داد از خویشتن بدهد.»

                                                                                                                     قابوس نامه


سایر مباحث این فصل