زندگی بر اساس اندیشه

نقش سوفسطائیان در جامعه آتن :

جامعه آتن در زمان سقراط متأثر از اندیشه های سوفسطائیان بود.

سوفسطائیان با کمک اقسام مغالطه ها و جدل و فن سخنوری به نشر اندیشۀ خود می پرداختند و بر شیوه زندگی مردم تأثیر می گذاشتند .

تحت تأثیر اندیشه های مغالطه کارانه سوفسطائیان، اخلاق و فضیلت میان مردم یونان کم رنگ شده بود و بسیاری از مردم به دنبال حق جلوه دادن باطل بودند .

(در شرایطی که جامعه آتن به علت افکار شک گرایانه سوفسطانیان از حقیقت و فضیلت فاصله می گرفت و حق طلبی در سایه جدل و سخنوری ماهرانه کم رنگ میشد قهرمانی به نام سقراط  پرچم علم و فضیلت را برافراخت .) سقراط برای احیای تفکر عقلانی و استواری فضیلت قیام کرد و شالوده تفکر فلسفی اصیل را استوار ساخت.

سقراط هیچ کتابی ننوشت اما سراسر حیاتش را با فلسفه سپری کرد.

ما از مطالعه و تأمل در زندگی سقراط می توانیم دفتر اندیشه های فلسفی وی را ورق بزنیم و به نقش حقیقی فلسفه با زندگی بیشتر پی ببریم.

افلاطون ، شاگرد برجسته سقراط این زندگی را حکایت کرده و مبارزۀ سقراط با مغالطه گران و سوفیست ها را به تصویر کشیده است.

افلاطون نشان داد که سقراط عمر خود را صرف اصلاح جامعه و شناساندن افکار مغالطه آمیز سوفیست ها کرد.

به عقیده افلاطون ، سقراط با هر کس که به او گوش میداد مسائل اساسی خداشناسی ،اخلاق سیاست و اجتماع را در میان می گذاشت بحثهای او به دل می نشست و به هر کجا که میرفت مردم به ویژه جوانان مشتاق گرد او حلقه می زدند.

در روش سقراط ، وقتی کسی داوطلب پاسخ سوال سقراط میشد سقراط با توجه به پاسخ ،او، سؤال دیگری طرح می کرد به طوری که مخاطب و پاسخ دهنده را به حقیقت میرساند و آنچه را که حق بود از زبان پاسخ دهنده به دست می آورد.

روش گفت و گو و پرسش و پاسخ که سقراط به کار میگرفت به تدریج به روش سقراطی» شهرت یافت. . سقراط میگفت من همچون یک ماما عمل میکنم همان طور که ماما به خانم باردار کمک می کند تا فرزندش را به دنیا آورد، من نیز در گفت وگو با دیگران کمک میکنم که خودشان حقیقت را بیان کنند .

سقراط به مردم می آموخت که هر چیزی را مورد سؤال قرار دهند.

سقراط جهالت افراد قدرتمند و سفسطه گر را به رخشان میکشید از این رو او به چهره ای بسیار بحث برانگیز تبدیل شد.

بسیاری از مردم سقراط را دوست میداشتند و گروهی نیز از او بیزار بودند.

از گشت و گذار در شهر جز این مقصودی ندارم که شما جوانان و بزرگسالان را متقاعد سازم که :

نباید جسم و مال و ثروت را بر کمال نفس خود ترجیح دهید و به شما یادآوری کنم که ثروت، فضیلت نمی آورد، بلکه از فضیلت است که ثروت و هرچه که برای فرد و جامعه سودمند است، به دست می آید

رسالت خداوند به سقراط من هیچ گاه از بیدار ،ساختن پند دادن و حتی سرزنش کردن یکایک شما بازنمی ایستم و شما همه جا مرا در کنار خود می یابید.

من کسی نیستم که برای پول سخن بگویم یا به خاطر آن لب از گفتار فرو بندم من هم با تهی دستان و هم با توانگران همنشینی میکنم تا از من بپرسند و به سخنان من گوش فرا دهند. این رسالتی است که خداوند با نداهای غیبی و در رؤیاها برعهده من نهاده است.