شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | اوضاع اجتماعی](https://dl.my-dars.com/upload/image/بنر اوضاع اجتماعی1722276080.jpg)
الف) روستاییان: جمعیت روستایی اغلب افرادی بودند که زمین نداشتند و در اراضی مالکان کار می کردند. برخی از گزارش ها نشان از آن دارد که روستاییان کم وبیش تحت ستم اربابان و مأموران مالیاتی بوده اند.
ب) ایلات و عشایر در رأس ایلات سران ایل قرار داشتند و تمام مناسبات و روابط حکومت و ایل زیر نظر آنها انجام می گرفت. افراد ایل به سبب کارهایی که برای رهبران خود انجام می دادند، نسبت به روستاییان وضعیت بهتری داشتند. آنان همواره به عنوان نیروهای مسلح در مواقع جنگ یکی از منابع تأمین نیروی نظامی حکومت قاجار به شمار می رفتند. سران ایلات اغلب در مناطق تحت نفوذ خود به طور مستقل حکومت می کردند.
پ) شهرنشینان: در شهرها گروه های اجتماعی مختلفی از قبیل مقام ها و کارگزاران حکومتی، علما و دانشمندان، بازرگانان، اصناف و پیشه وران و کارگران می زیستند. شماری از شهرنشینان را افراد بیکار و تهیدست تشکیل می دادند.
الف) شیوه تولید سهم بری دهمانی: آن ساکنان روستاها و کشاورزان از تولید، سهم معینی را دریافت می کردند. روستاییان بی زمین اغلب روی اراضی مالکان کار می کردند . آنان در ازای بهره برداری از ملک ارباب، گاه تا یک سوم محصول را به عنوان بهره مالکنه به او تحویل می دادند. بخشی را نیز به عنوان مالیات به دولت می پرداختند و بخشی هم سهم خودشان می شد.
ب) شیوه تولید خرده کالایی دولتی و خصوصی: این روش ویژه اقتصاد شهری بود. این گروه از کارگران و اصناف و تولید کنندگان شهری در کارگاه ها و مراکز تولید شهری به کار اشتغال داشتند.
پ) شیوه تولید شبانکارگی (شبانی) یا ایلیاتی: این روش مختص ایلات و کوچ نشینان بود؛ نظیر تولید گوشت، پوست، پشم، گلیم، فرش ایلاتی و لبنیات
مؤلف:بهرام شفیعی
