طرح چند سوال

• مرز توحید و شرک کجاست؟
• آیا اگر کسی پزشک را وسیله درمان و بهبود بیماری بداند مشرک است؟
• آیا اگر کسی از غیر خدا درخواست کمک کند گرفتار شرک شده است؟
• آیا اگر کسی دعا را وسیله جلب مغفرت الهی و صدقه را وسیله دفع بلا بداند مشرک است؟
• آیا توسل به پیامبران و معصومین شرک به حساب می آید؟

پاسخ

اولا خداوند رابطه علیت را میان پدیده های جهان حاکم کرده است.

آتش: گرما و روشنی دارد. – دارو: شفا و بهبودی است.

پزشک: وسیله درمان – معمار: عامل بنای ساختمان – معلم: وسیله تعلیم و تربیت

در امور معنوی نیز همین گونه است. دعا: آمرزش – صدقه: دفع بلا – صله رحم: افزایش طول عمر

همه این روابط توسّط خود خداوند طراحی شده و به اذن و اراده او صورت می گیرد. بنابراین، کسی که برای آموختن نزد معلم می رود ،یا برای درمان به پزشک مراجعه می کند، نه تنها معلم و پزشک را شریک خداوند قرار نداده، بلکه به قانون الهی عمل کرده است.

ثانیاً همان گونه که درخواست از پزشک برای درمان بیمار با توحید منافاتی ندارد، درخواست از اولیای الهی برای اجابت خواسته ها نیز منافاتی با توحید ندارد؛ زیرا پزشک به واسطه استفاده از اسباب مادی و اولیای الهی به واسطه اسباب غیر مادی و با اذن خداوند این کار را انجام می دهند.

عقیده به توانایی پیامبر اکرم و اولیای دین در برآوردن حاجات انسان (مانند شفا دادن) وقتی موجب شرک است که این توانایی را از خود آنها و مستقل از خدا بدانیم. اما اگر این توانایی را صرفاً از خدا و انجام آن را با درخواست اولیا از خداوند و به اذن خدا بدانیم عین توحید است و از این جهت مانند اثر شفابخشی داروست که خداوند به آن بخشیده است. این توانایی تنها به زمان حیات دنیوی پیامبر اکرم اختصاص ندارد و پس از رحلت ایشان نیز استمرار دارد. به عبارت دیگر، روح مطهر رسول خدا پس از رحلت زنده است و می تواند به انسان ها یاری برساند.

اکنون اگر ما از رسول خدا چیزی درخواست کنیم، درخواست از جسم ایشان نیست، بلکه از حقیقت روحانی و معنوی ایشان است.