قواعد(المفعول المطلق)

*به ترجمه جملات زیر توجه کنید:

1) أستَغفِرُ اللهَ : از خدا آمرزش می خواهم.

2) أستَغفِرُ اللهَ إستغفاراً صادقاً : از خداوند قطعا (بی گمان) آمرزش می خواهم.

3) أستَغفِرُ اللهَ إستغفارَ الصالحین:َ از خداوند همچون درستکاران آمرزش می خواهم.

* مفعول مطلق: مصدری است منصوب (ــــَـــــًــــ) از جنس فعل که برای « تاکید وقوع فعل »یا برای « بیان نوع عملکرد فعل » می اید.

مفعول مطلق در زبان فارسی به صورت « قید تاکیدی یا قید بیانی » به کار می رود. ودر زبان عربی به دو دسته تقسیم می شود.

- مفعول

1- مفعول مطلق تاکیدی

2- مفعول مطلق نوعی

1) مفعول مطلق تاکیدی:

به مصدری نکره ، منصوب ، واز جنس فعل مورد نظر که برای « تاکید وقوع فعل » به کار می رود وشک وتردید را از بین می برد وهمواره بدون « مضاف الیه و صفت (مفرد /جمله وصفیه ) » می آید، « مفعول مطلق تاکیدی » گفته می شود.

2) مفعول مطلق نوعی:

مصدر منصوب واز جنس فعل مورد نظر که برای « بیان نوع وکیفیت وقوع فعل» به کار می رود.

* مفعول مطلق نوعی به دو صورت می آید :

1) به همراه صفت ( مفرد یا جمله وصفیه)

2) به همراه مضاف إلیه

1_ به همراه صفت:

* صفت مفرد: یعنی یک کلمه است، جمله نیست، نه اینکه مثنی، جمع نیست:

استغفرتُ اللهَ استغفاراً صادقا : از خداوند صادقانه آمرزش خواستم.    استغفار:مفعول مطلق نوعی – صادقا:صفت

فاصبِر صبراً جمیلاً : به زیبایی صبر کن       صبرا:مفعول مطلق نوعی        جمیلا:صفت

* صفت جمله( جمله وصفیه):

یعنی بعد از مصدر، بلافاصله صفت بصورت جمله واقع می شود، نه یک کلمه. جمله ای که بعد از اسم نکره واقع شود، جمله وصفیه نامیده می شود، که در ترجمه آن از حرف ربط«که»، یا «بطوریکه» و... استفاده می کنیم.

2_ به همراه مضاف إلیه:

- هرگاه بعد از مفعول مطلق « مضاف إلیه » بیاید ، چون مصدر « مضاف » واقع شده است همواره بدون « ال وتنوین » می آید.

توجه : اگر بعد از مصدر مورد نظر « مضاف الیه » بیاید مصدر را ترجمه نمی کنیم واز قیودی مانند « مانند – مثل – همچون – شبیه » استفاده می کنیم .

- إبتَسَمَ المُعَلِّمُ تلامیذَه إبتسامَ الأبِ الحَنون.ِ :معلم به دانش آموزانش همچون پدری مهربان لبخند زد

أنعَمَ الله ُ عَلی عبادِه نِعَماً کثیراً : نِعَما:ً مفعول دوم /کثیرا: صفت

جاهِدوا فی سبیل اللهِ إجتهادا:ً اجتهادا نمی تواند مفعول مطلق باشد چون مصدر فعل جاهدوا نمی باشد.. فعل جاهدوا از باب مفاعله است ومصدرش می شود مجاهدة.