نمونه سوالات تشریحی فصل 7 فارسی دهم همراه با جواب تشریحی

در عبارت «این عجیب‌ترینِ قصه هاست.» هسته را مشخص کنید.

منظور از «حُسن سیرت» در این عبارت «پادشاه عالَم خبر که داد در این قصّه، از حُسن سیرت او داد» چیست؟

تشبیه را با ذکر ارکان آن در بیت زیر مشخص کنید.

«گرچه ز شراب عشق مستم / عاشق تر از این کنم که هستم»

واژه دوتلفظی را در متن زیر مشخص کنید. 

یعقوب خودْ او را به صبرْ آموزگار بوَد، و زلیخا در عشق و درد او بی‌قرار بوَد.

واژه‌های سجع را در عبارات زیر مشخص کنید؟ (بین چه واژه‌هایی دو به دو سجع وجود دارد؟)

«این قصه میان دو ضد جمع بوَد: هم فُرقَت بوَد و هم وُصلت؛ هم محنت بوَد، هم شادی؛ هم راحت بود، هم آفت»

در عبارات زیر، واژه‌های دو تلفّظی را مشخّص نمایید.

الف) یوسف صدّیق وفادار بود و یعقوب خود او را به صبر آموزگار بود.

ب) ای مهربان‌ترین معبود با تو به مهر پیمان می‌بندم.

در شعر زیر، عجز و ناتوانی عقل از چه چیزی بیان شده است؟

«چندان تناوری و بلند / که به هنگام تماشا / کلاه از سرِ کودکِ عقل می‌افتد.»

در متن زیر، چه چیزی در تقابل با مشیّت الهی قرار گرفته است؟«تدبیر برادران برخلاف تقدیر رحمان آمد، تا عالمیان بدانند که هرگز کید کایدان با خواست خداوند غیب‌دان برابر نیاید.»

منظور از «حُسن سیرت» در این عبارت «پادشاه عالَم خبر که داد در این قصّه، از حُسن سیرت او داد» چیست؟

عبارت زیر مربوط به کدام داستان است؟«این قصه، عجب‌ترین قصّه هاست؛ زیرا که در میان دو ضد جمع بُود: هم فرقت بوَد و هم وصلت.»

در بیت زیر، یک کلمهٔ دو تلفّظی مشخص کنید.«بدان که قرآن مانند است به بهشت جاودان؛ در بهشت از هزار گونه نعمت است و در قرآن هزار گونه حکمت است.»

مصراعی بنویسی که در ان حرف ربط وابسته ساز وجود دارد؟

معنی ابیات و عبارات زیر را به نثر روان بنویسید:هرگز کید کایدان با خواست خداوند غیب دان برابر نیاید.

آرایه‌های ادبی عبارت‌ها را بنویسیدبهشت از هزار گونه نعمت است

عبارتی از درس بنوسید که آرایه سجع در ان وجود ندارد؟

مفاهیم کلیدی عبارت «برادران یوسف، چون او را زیادت نعمت دیدند، و یعقوب را بدو میل و عنایت دیدند، آهنگ کید و مکر و عداوت کردند تا مگر او را هلاک کنند و عالم از آثار وجود او پاک کنند. تدبیر برادران بر خلاف تقدیر رحمان آمد. ملک تعالی او را دولت بر دولت زیادت کرد و مملکت و نبوت زیادت بر زیادت کرد، تا عالمیان بدانند که هرگز کید کایدان با خواست خداوند غیب‌دان برابر نیاید.» را بیایید؟

عبارت «ای دوست! درمان کار خود کن و اگر معاملت می‌کنی، با حق کن، که تا خلق سود خود نبیند، با تو معاملت نکند! هر کس که روی از معاملت با خلق بتافت، دنیا و آخرت در راه معاملت با حق بیافت.» به کدام بیت نزدیک است؟

در بیت «ای مهر تو در دل‌ها وی مهر تو بر لب‌ها  /  وی شور تو در سر‌ها وی سر تو در جان‌ها» چه آرایه‌ به کار نرفته است

«در مقابله جفا، وفا کرد و در مقابله زشتی، آشتی کرد.» بین واژگان «زشتی» و «آشتی» چه آرایه‌‌‌‌‌‌ای است؟

به چه دلیل (احمد بن محمد بن زید طوسی) معتقد است که «مَثَل قرآن، مَثَل آب روان است»؟

عبارتی بنوسید که در ان ارایۀ «سجع» چشمگیر نیست؟

با توجه به عبارت «در عالم، نعمت بسیار است ولکن آب نیکو‌ترین نعمت‌هاست، و در قرآن، قصه‌ها بسیار است ولکن قصه یوسف (ع) نیکو‌ترین قصه‌هاست.» نعمت ها دارای چ ارایه ای است؟

عبارتی بنویسید که در ان آرایۀ «سجع» وجود دارد؟

در بیت زیر یک واژه دو تلفظی بیابید.«زهد پیدا کفر پنهان بود چندین روزگار / پرده از سر برگرفتیم آن همه تزویر»

عبارت «و مثل قرآن، مثل آب است روان؛ در آب، حیات تن‌ها بود و در قرآن حیات دل‌ها بود. آب را صفت طهارت است؛ چون تن به نجاست بیالاید، به آب پاک گردد، و قرآن را صفت، طهارت است، چون تن به گناه و ذلت بیالاید، به قرآن پاک گردد.» به کدام یک از عبارت درس نزدیک‌تر است؟

مفهوم بیت «تا خار غم عشقت آویخته در دامن / کوته نظری باشد رفتن به گلستان‌ها» را بنویسید؟

معنی واژه‌های مشخص شده را بنویسید: و خبردهنده از او مَلِک جبّار بوَد

تفسیر سوره یوسف از ..............است

در بیت «ای مهر تو در دل‌ها وی مهر تو بر لب‌ها  /  وی شور تو در سر‌ها وی سر تو در جان‌ها» همه آرایه‌ها به جز آرایه‌ ............ به کار رفته است

واژه «کایدان» جمع .............است

مفهوم الصّبرُ مِفتاحُ الفَرَج به معنای..............است

در عبارت.................ارایه سجع دیده نمیشود

نقش ضمیر «من» در بیت...................متفاوت است

...................................../ که علم کند به عالم شهدای کربلا را

گر در طلبت رنجی ما را برسد شاید / .......................................

مفهوم عبارت (نیکو خو بهتر هزار بار از نیکو رو) ..................است

گر در طلبت ........... ما را برسد ......... / چون عشق ............ باشد، سهل است ................