نمونه سوالات تشریحی فصل 3 دین و زندگی دهم انسانی همراه با جواب تشریحی

از ظرف زمان و مکان خود خارج می شود و به زمانی در گذشته یا در آینده می رود، درحالی که جسم او در رختخواب است و چشم و گوش او چیزی نمی بیند و نمی شنود.

من

آگاهی و حیات

اگر "من" انسان وابسته به جسم بود باید در دوران عمر بارها عوض شده و به شخص دیگری تبدیل میشد درحالی که چنین
نیست و هر کس در خود می یابد که همیشه خودش بوده و کسی جانشینش نشده است.

بعد جسمانی:

• دائما در حال تجزیه و تحلیل است
• با مرگ فرسوده و متلاشی می شود.
• نیازمند و محدود به مکان و زمان است. 
• با مرگ حیات و آگاهی خود را از دست می دهد.
• تغییرپذیری و دگرگونی دارد. 

بعد روحانی:

• تجزیه و تحلیل نمی شود.
• با مرگ فرسوده و متلاشی نمی شود.
• نیازمند و محدود به مکان و زمان نیست.
• با مرگ حیات و آگاهی خود را از دست نمی دهد.
• در طول عمر انسان ثابت است.

هر کس در درون خود می یابد که گر چه در طول زندگی حالات گوناگون مثل شکل و اندازه در او تغییر می کند اما یک محور ثابت دارد که تغییر نمی کند و به پشتوانه آن می گوید: من در گذشته چنین بودم و اکنون این گونه هستم. این من همان شخصیت است و وابسته به روح است نه جسم. چون جسم انسان مدام در حال تغییر، تحلیل، و بازسازی است و در حدود هفت سال، تمام عناصر بدن، عوض می شود. اگر "من" انسان وابسته به جسم بود باید در دوران عمر بارها عوض شده و به شخص دیگری تبدیل میشد درحالی که چنین نیست و هر کس در خود می یابد که همیشه خودش بوده و کسی جانشینش نشده است.

1. خواب هایی که از حوادث و اتفاقات روزانۀ ما سرچشمه می گیرند.
2. خواب هایی که کابوسند و صحنه های آشفته و بی اساس دارند.
3. خواب هایی که خبر از حوادث گذشته یا رویدادهای آینده می دهند. (رویای صادقانه)

خواب هایی که خبر از حوادث گذشته یا آینده می دهند و یا نشان دهندۀ مکانی هستند که هرگز در بیداری آن را ندیده ایم و بعدها به آنجا می رویم و همان خواب با تمام جزئیات به وقوع می پیوندد. یعنی جسم انسان در رختخواب است و چیزی نمی بیند و نمی شنود ولی روح او از ظرف مکان و زمان خود خارج می شود و به زمانی در گذشته یا آینده می رود.

ثابت بودن خود

حضرت یوسف ، رویای صادقانه را به بعد جسمانی خود نمی توانیم نسبت دهیم چون محصور در مکان و زمان است

احضرت یوسف - حضرت یونس

بعد روحانی و غیرجسمانی انسان که تجزیه نمی پذیرد و آگاهی خود را از دست نمی دهد.

نشان از این دارد که انسان به جای آنکه به به زیبایی های حقیقت اصلی خود یعنی به زیبایی روح خود بپردازد، تنها به جسمش که هر روز رو به ضعف و سستی است می پردازد، در حالی که آنچه برای او ماندگار است همان خود حقیقی(روح) اوست و به جای اینکه انسان بیشتر وقت خود را صرف کسب فضایل و کمالات کند، تمام تلاشش را صرف زیبایی جسم خود می کند و از روح خود غافل می شود.

روح.

نشان می دهد که ثبات هویت و «خود» ناشی از اندام های ما نیست.

روح

بعد روحانی

بعد روحانی (غیر جسمانی)

الف) ثابت بودن «خود»

ب) خواب و رویا

رویای صادقه

 بُعد جسمانی و مادی انسان، مانند سایر اجسام و مواد، تجزیه و تحلیل می‌پذیرد و سرانجام فرسوده و متلاشی می‌گردد و به مکان و زمان نیازمند و محدود است

بُعد روحانی و غیرجسمانی انسان تجزیه و تحلیل نمی‌پذیرد، متلاشی نمی‌شود و بعد از مرگ بدن، باقی می‌ماند و آگاهی و حیات خود را از دست نمی‌دهد.

 ۱- ثابت بودن خود ۲- خواب و رویا

 وجود انسان از دو بُعد جسمانی و روحانی تشکیل شده است

هرکس درک روشنی از «خود» دارد و در اثبات وجودِ چیزی که از آن تعبیر به «من» می‌کند به هیچ گونه استدلالی احتیاج ندارد. با آنکه در طول زندگی، شکل و قیافه و اعضا و اندام‌های بدن در حال تغییر است و جسم امروز من با جسم زمان نوزادی بسیار متفاوت است، اما همان کسی هستم که سال‌ها پیش در فلان روز متولد شدم. وقتی به یاد می‌آورم که در فلان سال به بنده‌ای از بندگان خدا خدمتی کرده‌ام، احساس خوشحالی می‌کنم و وقتی به خاطر می‌آورم که در فلان زمان مرتکب خطایی شده‌ام، خود را ملامت می‌کنم و از خدا می‌خواهم به من کمک نماید تا گذشته‌ام را جبران کنم. اینها می‌رساند که رفتار گذشته‌ام را از خود می‌دانم و از هم‌اکنون برای آینده‌ام نقشه دارم و برنامه‌ریزی می‌کنم.بنابراین، هرکس این را در درون خود می‌یابد که گرچه در طول زندگی حالات گوناگون پیدا می‌کند امّا یک محور ثابت دارد که به پشتوانهٔ آن می‌گوید: گذشته آن گونه بودم و اکنون این گونه هستم

می‌دانیم که بدن انسان مدام در حال تجزیه و تحلیل و بازسازی است. سلول‌های کهنه می‌میرند و سلول‌های جدید جای آنها را می‌گیرند. به گونه‌ای که گفته‌اند با گذشت حدود هفت سال، تمام عناصر بدن، عوض می‌شود.اگر شخصیت یا «منِ» انسان وابسته به جسم او باشد، باید در دوران عمر بارها عوض شده و به شخص دیگری تبدیل شده باشد. در صورتی که چنین نیست. هرکس این را در خود می‌یابد که کس دیگری جایگزین او نشده و او همواره خودش بوده است؛ و اگر کارهایی، خوب یا بد، در طول سالیان گذشته انجام داده، همهٔ این کارها را به همین «خود» نسبت می‌دهد و «خود» را عامل آن کارها می‌داند

اگر از شخصی که بیست سال قبل کتابی نوشته یا یک قانون علمی را کشف کرده یا خدماتی به جامعه عرضه نموده است، اکنون تجلیل می‌کنیم و یا اگر کسی را که بیست سال قبل، به جنایتی دست زده و اکنون دستگیر شده است، محاکمه و مجازات می‌کنیم، بدان جهت است که آنان را همان انسان بیست سال قبل می‌دانیم، گرچه سنی از آنان گذشته و ظاهرشان تغییر کرده است.

دیده‌ایم که برخی انسان‌ها قسمت‌هایی از بدن خود را در حادثه‌ای از دست می‌دهند، اما نه خودشان و نه دیگران، هیچ گاه احساس نمی‌کنند که قدری از هویت و «منِ» او کم شده باشد و این نشان می‌دهد که ثبات هویت و «خودِ» ما ناشی از ثبات اندام‌های ما نیست

هر کدام از ما هنگام خواب، رؤیاهایی را مشاهده می‌کنیم. این رؤیاها انواع مختلفی دارند؛ برخی، از حوادث و اتفاقات روزانهٔ ما سرچشمه می‌گیرند. برخی کابوسند و صحنه‌هایی آشفته و بی‌اساس دارند، و…اما برخی از خواب‌ها، خبر از حوادث گذشته یا رویدادهای آینده می‌دهند، یا نشان دهندهٔ مکانی هستند که هرگز در بیداری آنجا را ندیده‌ایم و بعدها که به آنجا می‌رویم، آنچه را در خواب دیده بودیم، در خارج مشاهده می‌کنیم.گاه این رؤیاها به گونه‌ای است که شخص کوچک‌ترین سابقهٔ ذهنی دربارهٔ آنها ندارد، به طوری که بعد از بیدار شدن آن را باور نکرده و به خواب خود اعتنا نمی‌کند، اما بعد از گذشتِ مدت زمانی، همان رؤیا با تمام جزئیات به وقوع می‌پیوندد و شخص را به شگفتی وا می‌دارد.انسان در این قبیل خواب‌ها که به آن «رؤیای صادقه» می‌گویند، از ظرف زمان و مکان خود خارج می‌شود و به زمانی در گذشته یا در آینده می‌رود، در حالی که جسم او در رختخواب است و چشم و گوش او چیزی نمی‌بیند و نمی‌شنود

غیر از بعد جسمانی بعد دیگری وجود دارد که در فرهنگ دینی از آن به روح تعبیر شده است. این بعد به ما توانایی انتخاب و تصمیم گیری می دهد به دنبال کماالت نامحدود است و توانایی درک واقعیات و تفکر و اندیشه را به ما می بخشد فضیلت ها و رذیلت های اخلاقی را کسب می کند

 ۱- اعتقاد به معاد ۲- انکار معاد

 اگر روح به فضیلت‌ها آراسته شد مقرب درگاه خدا و مسجود فرشتگان می شود و اگر به رذیلت‌ها تن داد تا اعماق جهنم سقوط می کند

بر پایه پذیرش همین «من» ثابت بنا شده اند. از شخصی که بیست سال قبل کتابی نوشته یا یک قانون علمی را کشف کرده یا خدماتی به جامعه عرضه نموده داست. اکنون تجلیل می‌کنیم و یا اگر کسی را که بیست سال قبل به جنایتی دست زده اکنون دستگیر شده است محاکمه و مجازات می‌کنیم. بدان جهت است که آنان را همان انسان بیست سال قبل می دانیم گرچه سنی از آنان گذشته و ظاهرشان تغییر کرده است

اگر شخصیت یا «من» انسان وابسته به جسم او باشد باید در دوران عمر بارها عوض شده وبه شخص دیگری تبدیل شده باشد. در صورتی که چنین نیست هر کس این را در خود می یابد که کس دیگری جایگزین او نشده و او همواره خودش بوده است

« محدود »؛ زیرا با « مرگ » انسان، پایان مییابند

اگر یکباره با مرگ، راهی دیار فنا و نیستی شود

« پیامبران الهی » و « پیروان آن ها »؛ آنـان مـرگ را، غـروبـی برای « جسم و تن » انسان و طلوعی درخشان تر برای « روح » وی می دانند یــا پلی بـه حساب می آورند که آدمی را از یک مرحلۀ هستی ( دنیا ) به هستی بالاتر ( آخرت ) منتقل میکند

 آنان که « فراوان به یاد مرگاند » و « بهتر از دیگران خود را برای آن آماده میکنند.

« منْ آنَ بِاللّه والْیومِ الآخرِ وعملَ صالحا فَلاَ خَوف علَیهِم ولاَ هم یحزَنُونَ »

اعتقاد به آخرت نه تنها سبب عقب ماندگی نیست، بلکه باعث تصحیح زندگی و در پیش گرفتن اخلاق الهی میشود

رؤیاهای صادقه – حضرت یوسف

جسمانی و روحانی 

تجزیه و تحلیل

استدلالی 

زمان و مکان 

روح

انسان

رذیلت ها

خود

مکان و زمان