نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن
0
[شاه کلید مای درس] | شعر سبک هندی و ویژگی های زبانی ادبی فکری  
bookmark_border یازدهم انسانی
book علوم و فنون ادبی (2)
bookmarks فصل 10 : سبک شناسی قرن های دهم و یازدهم (سبک هندی)
3 ماه قبل
0

شعر سبک هندی و ویژگی های زبانی ادبی فکری

ای دفتر حسن تورا فهرست خط و خال ها 

تفضیل پنهان شده در پرده اجمال ها

 

آتش فروز قهر تو آیینه دار لطف تو

هم مغرب ادیارها، هم مشرق اقبال ها

 

پیشانی عفو تورا،پرچین نازد جرم ها

آیینه کی برهم خورد از زشتی تمثال ها

 

با عقل گشتم همسفر یک کوچه راه بی کسی

د ریشه  ریشه دامنم از خار استدلال ها

 

 هر شب کواکب کم کنند از روزی ما پاره ای

هر روز گردد تنگ تر سوراخ این غربال ها

 

هرچند صائب، می روم سامان نو میدی کنم

زلفش به دست می دهد سر رشته آمال ها

صائب (سبک هندی)

ویژگی زبانی: 

کثرت لغات عربی : «دفتر، حُسن، فهرست و ...«

 گسترده بودن دایره واژگان

 کاربرد اصطالحات عرفانی : خط ، خال ، لطف

کاربرد الفاظ و ترکیبات عامیانه : یک کوچه راه ، ریشه ریشه شدن

جمع بستن جمع مکسّر با نشانه جمع فارسی آمال ها ) این نکته نشانۀ عدم پایبندی شاعر به اصول و قواعد زبان است(

 به کار بردن «هر چند »به جای «هر قدر»

ویژگی ادبی:

قالب: غزل

 تضاد : قهر == لطف، ادبار== اقبال، مغرب == مشرق ، تفصیل ==اجمال

 تشبیه ها : دفترحُسن، پرده اجمال، مغرب ادبار، مشرق اقبال، خار استدالل، سررشتۀ آمال ها، تشبیه خط و خال به فهرست دفتر حُسن

 استعاره ها : خط و خال : استعاره از پدیده های آفرینش، عفو، همسفر شدن با عقل، «کم کردن »برای کواکب، «غربال »استعاره از بهره و روزی ، زلف استعاره از عنایت معشوق ، تشخیص: همسفر شدن با عقل، کم کردن برای کواکب ، زلفش سررشتۀ آمال ها را به دست می دهد.

خط« ایهام تناسب : -۱ خط چهره -2 خط نوشتاری که با «دفتر »تناسب دارد.

 کنایه : پرچین شد پیشانی (خشم و عصبانیت ) بر هم خوردن (دگرگون شدن ، خدشه دار گردیدن)، همسفر شدن با عقل (عاقل شدن)، یک کوچه راه (مسافت بسیار اندک( ، ریشه ریشه شدن دامن (رنج و آزار دیدن)به دست دادن سرشته آمال ها (امیدوار ساختن(، سامان نومیدی کردن(ناامید شدن(

لف و نشر : در بیت (2)، اسلوب معادله در بیت (3(

 واج آرایی : تکرار مصوت «-ِ »و صامت «ر »در بیت (3(

 تلمیح اشاره به اعتقاد گذشتگان که ستارگان در سرنوشت آدمی تاثیرگذار است: در بیت(۵(

 جناس ناهمسان روز و روز

 تناسب : دفترو فهرست به خط : پیشانی و چین ، آیینه و تمثال

ویژگی فکری:

ویژگی فکری آسمانی بودن معشوق

 ارتباط ضعیف ابیات با هم

 رنگ فلسفی داشتن غزل (شاعر یا نگاهی حکمت آمیز به تبیین فلسفۀ هستی پرداخته است(

 مفاهیم محوری:

بیت (۱): اصل وحدت وجود بیت

بیت (2): اراده و نظرالهی بیت

بیت (3): غفّار بودن الهی بیت

بیت (4): سرزنش عقل گرایی، ناتوانی عقل از درک مفاهیم عرفانی بیت

بیت (۵): تاثیر کواکب و صور فلکی در تعیین مقدّرات انسان بیت

بیت (6): تاکید بر امیدواری

تهیه کننده : محمد صادقی


سایر مباحث این فصل