پوسیدگی دندان یکی از شایع ترین بیماریهایی است که تمام گروههای سنی و جنسی را تهدید میکند و گاهی اوقات باعث از دست رفتن دندان نیز میشود و هزینه های زیادی را بر فرد تحمیل می کند .

پلاک میکروبی که مهمترین عامل ایجاد بیماری های لثه و پوسیدگی دندان میباشد ، از تجمع میکروبهای حفره دهان بر روی لایه چسبنده ای از بزاق روی دندانها و لثه تشکیل می یابد و به سادگی قابل رؤیت نیست .
پلاک میکروبی با شستن دهان با آب یا دهان شویه های معمولی از دندان جدا و تمیز نمیشود و برای تمیز کردن آن بایستی از وسایلی نظیر مسواک و خمیر دندان و نخ دندان استفاده نمود .
پلاک از اولین ساعات بعد از مسواک زدن و تمیز کردن دندانها ، مجدداً شروع به تشکیل شدن مینماید . پلاک در صورتی ماندگاری روی دندان ، با گذشت زمان بالغتر و ترکیب میکروبی آن پیچیده تر میشود .
با سخت شدن تدریجی پلاک میکروبی و رسوب املاح بزاق دهان روی آن، لایه ای به نام جرم تشکیل میشود که به علت داشتن سطح زیر، مقادیر بیشتری پلاک میکروبی را بر سطح خود نگه میدارد.نتیجه زیان بار پلاک میکروبی پوسیدگیهای دندانی و انواع بیماریهای دهان و لثه است.
پوسیدگی دندان در یک لحظه و یک روز انجام نمیشود، بلکه مدت زمانی لازم است تا مینا حل شده و بافت مینا از بین برود.
بعد از خوردن غذا و رسیدن مواد قندی به میکروبهای پلاک 2 تا 5 دقیقه طول میکشد تا در دهان اسید ایجاد شود. در طی مدت 10 دقیقه میزان اسید به حداکثر مقدار خود میرسد. سپس 20 تا 60 دقیقه در همان حال باقی میماند و بعد از آن به تدریج به حالت عادی برمیگردد.
با هر بار خوردن غذای حاوی مواد قندی، محیط پلاک میکروبی اسیدی میشود و تا این محیط اسیدی به حالت عادی برگردد، با خوردن مجدد مواد قندی، محیط دهان دوباره اسیدی میگردد. به این ترتیب در صورت عدم شست و شوی به موقع، دندانها دچار پوسیدگی میشوند.
پوسیدگی یک روند تدریجی نسبتاً طولانی است و معمولاً با یک تغییر رنگ (قهوه ای یا سیاه رنگ) آغاز میشود.
با ادامه پوسیدگی به لایه زیرین (داخل عاج ) ، دندان به سرما ، گرما و شیرینی حساس میشود و حتی گاهی در دندان ، دردهای مداوم و شدید ایجاد میشود.
هنگامی که پوسیدگی به مرکز دندان (عصب ) برسد، به طور معمول دردهای شدید شبانه ، مداوم و خودبه خودی به وجود می آید.
در صورت عدم درمان ، در انتهای ریشه دندان عفونت (آبسه دندانی ) ایجاد میشود که میتواند با ایجاد تورم بر روی لثه یا گاه تورم در صورت همراه باشد.
