درسنامه کامل عربی دوازدهم انسانی فصل 4 نِظامُ الطَّبيعَةِ
تعداد بازدید : 7.19Mخلاصه نکات عربی دوازدهم انسانی فصل 4 نِظامُ الطَّبيعَةِ - درسنامه شب امتحان عربی دوازدهم انسانی فصل 4 نِظامُ الطَّبيعَةِ - جزوه شب امتحان عربی دوازدهم انسانی نوبت اول فصل 4 نِظامُ الطَّبيعَةِ
متن و معنی درس
نِظامُ الطَّبيعَةِ
نظام [مندی] طبیعت
تَوازُنُ الطَّبيعَةِ جَميلٌ. خَلَقَ اللّهُ لِلطَّبيعَةِ نِظاماً يَحْکُمُ جَميعَ الْمَوْجوداتِ مِنْ نَباتٍ وَ حيَوَانٍ و کائنِاتٍ أخُرْیٰ يَعيشُ بَعْضُها عَلیٰ بَعْضٍ؛ فَیَتَحَقَّقُ التَّوازُنُ و الإسْتِقرارُ فيهأ. وَ أَيُّ خَلَلٍ في نِظامِها يُؤَدّي إلیٰ تَخريبِها وَ مَوْتِ مَنْ فيها.
ترازمندی(تعادل) طبیعت چه زیباست! خداوند نظمی برایش آفریده است که بر همۀ باشندگان (موجودات) از گیاه و جانور و موجودات دیگر که از یکدیگر تغذیه می کنند، فرمان می رانَد؛ در نتیجه تعادل و آرامش (ثبات) در آن تحقّق می یابد. و هر گونه ناهماهنگی (شکافی، نقصی) در نظم آن به ویران سازی اش و مرگ هر کس در آن است منجر می شود.
وَ مِنْ مُهَدَّداتِ نِظامِ الطَّبيعَةِ:
«تَلَوُّثُ الْهَواءِ الَّذي يُسَبِّبُ أمَطارا حَمضيَّةً.»
وَ «الْإکْثارُ فِي اسْتخِدامِ المُبيداتِ الزِّراعيَّةِ وَ الْأسمِدَةِ الْکيمياويَّةِ.»
وَ «إيجادُ النُّفاياتِ الصِّناعيَّةِ وَ الْمَنزِليَّةِ.»
از جمله تهدید کنندگان نظام طبیعت [اینها هستند]:
«آلودگی هوا که موجب باران های اسیدی می شود»
و «زیاد روی در به کارگیری حشره کش های کشاورزی و کودهای شیمیایی.»
و «ایجاد پسماندهای (زباله های) صنعتی و خانگی.»
فَيَتِّمُ التَّوازُنُ فِي الطَّبيعَةِ مِنْ خِلالِ وُجودِ رَوابطَ مُتداخِلةٍ بيْنَ الکْائناتِ الحَيَّةِ وَ بيئَتِها، وَلكنْ ظَلَمَ الْإنسانُ الطَّبيعَةَ في نَشاطاتِهِ الَّتي تُؤَدّي إلَی اخْتِلالِ هٰذَا التَّوازُنِ ظُلماً واسِعاً!
تعادل در طبیعت از راه وجود روابط کاملاً در هم تنیده میان موجودات زنده و محیط آنها انجام می شود؛ انسان در فعّالیّتهایش که منجر به به هم خوردنِ (اختلال) این تعادل می شود، چقدر نسبت به طبیعت ستمگر است!
و الْآنَ لِنَقرَأ هذه القِصَّة قِراءةَ دقَيقةَ لكَي نَطَّلِعَ عَلیٰ أَفْعالِ الْإنسانِ الْمُخَرِّبَةِ لِلْبيئَةِ:
اینک باید این داستان را با دقّت بخوانیم تا از کارهای ویرانگرِ انسان نسبت به محیط زیست آگاه (مطّلع) شویم.
يُحْکیٰ أنَ مُزارعا کانَتْ لَهُ مَزرَعَةٌ کَبيرَةٌ فيها خَضْراواتٌ وَ أَشجارٌ کَثيرَةٌ. وَ کانَ يُرَبّي في مَزرَعَتِهِ أنَواعَ الطُّيورِ، ذاتَ يَومِ لاحَظَ الْمُزارِعُ أنَّ عَدَدَ أفَراخ الطُّيورِ يَنْقُصُ تدريجيّأ. بَدَأ الْمُزارِعُ يُفَکِّرُ في سَبَبِ ذٰلِكَ وَ يُراقِبُ الْمَزرَعَةَ لَيلاً وَ نَهارا؛ً
حکایت می شود که کشاورزی کشتزار بزرگی داشت که در آن سبزیجات و درختان بسیاری بود. و در کشتزارش گونه های پرندگان پرورش می داد، یک روز کشاورز ملاحظه کرد که شمار (تعداد) پرندگان، اندک اندک (به تدریج) کم می شود. (رو به کاهش است.) کشاورز شروع کرد به اندیشیدن در مورد دلیل این[موضوع] و از کشتزار شب و روز مراقبت می کرد؛
فَلاحَظَ أنَّ عَدَدا مِنَ الْبوماتِ تسْکُنُ قُرْبَ الْمَزرَعَةِ، فَتَهْجُمُ عَلَی الْفَراخِ هُجوما کَبيراً وَ تأْکُلُهأ. فَقَرَّرَ المُزارِعُ التَّخَلُصَ مِنْها، وَ هٰکذَا فعَلَ.
پس ملاحظه کرد که شماری (تعدادی) از جغدها نزدیک کشتزار زندگی می کنند؛ به جوجه ها حمله می کنند و آنها را می خورند. کشاورز بر آن شد که از دست آنها خلاص شود، و همین کار را کرد.
وَ بعْدَ شُهورٍ شاهَدَ المُزارِعُ أنَّ الخَضْراواتِ بِالمَزرَعَةِ تَتَعَرَّضُ لِلْأکَلِ وَ التَّلَفِ؛ وَ لَمّا راقبَ الْأَمرَ مُراقَبَةً شَديدَةً، لاحَظَ أَنَّ مَجموعَةً کَبيرَةً مِنْ فِئْرانِ الحَقْلِ تهْجُمُ عَلیَ الخَضْراواتِ وَ تأَکْلُها.
و پس از چند ماه کشاورز دید که سبزیجات در کشتزار، دستخوشِ (در معرضِ) خوردن و از بین رفتن قرار می گیرند؛هنگامی که به شدّت مراقب موضوع بود، ملاحظه کرد که مجموعۀ بزرگی از موشهای دشت به سبزیجات حمله می کنند و آنها را می خورند.
أخَذَ المُزارِعُ يفَکِّرُ: «لمِاذَا ازْدادَ عَدَدُ فِئْرانِ الحَقْلِ ازْدياداً كبَيراً»؟!
کشاورز شروع به اندیشیدن کرد:«چرا شمار موشهای دشت بسیار افزایش یافته است؟!»
فَذَهَبَ إلیٰ خَبيرِ الزِّراعَةِ وَ اسْتَشارَهُ. فَقالَ لَهُ الْخَبيرُ:
«کيَفَ يکَونُ ذلٰكَ، وَ هُناكَ بوماتٌ کَثيرَةٌ في مِنطَقَتِکُم»؟!
به نزد کارشناس کشاورزی رفت و از او مشورت خواست. کارشناس به او گفت: «چگونه امکان دارد؟، در حالی که جغد های بسیاری در منطقه شما وجود دارد؟!»
قالَ لَهُ الْمُزارِعُ: «إنّي تَخَلَّصْتُ مِنَ الْبوماتِ بِقَتْلِ الْکَثيرِ مِنْها.»
کشاورز به او گفت :« من بی گمان با کشتن بسیاری از آنها از [دست] جغدها خلاص شدم.»
قالَ الْخَبيرُ: «إنَّكَ تَعَدَّيْتَ عَلیٰ نِظامِ الطَّبيعَةِ تَعَدّيَ الظّالِمينَ، فَالْبوماتُ کانَتْ تَتَغَذّیٰ عَلیٰ فِئْرانِ الحَقْلِ إضافَةً إلی الْفَراخِ. وَ بعْدَ التَّخَلُّصِ مِنْ أکْثَرِ البْوماتِ ازْدادَ عَدَدُ فِئْرانِ الحَقْلِ. کانَ الواجِبُ عَليَكَ تصَحيحَ هٰذَا الخَطأَ بِالحِفاظِ عَلیٰ طُيورِكَ لا بِقَتْلِ الْبوماتِ؛ فَإِنِ اسْتَمَرَّتِ الْحالَةُ هٰکَذا، فَسَتُشاهِدُ مَشاکِلَ جَديدَةً فِي الْبيئَةِ الَّتي تَعيشُ فيها مُشاهَدَةً مُؤْلِمَةً.»
کارشناس گفت:« چه کار ویرانگری برای طبیعت! همانا تو ستمکارانه به نظام طبیعت دست درازی کردی. زیرا جغدها افزون بر جوجه ها از موش های کشتزار تغذیه می کردند. و بعد از خلاصی از دست بیشتر جغدها، شمار موش های کشتزار افزایش یافت. تو باید این اشتباه را با مراقبت از پرندگانت تصحیح می کردی نه با کشتن جغدها؛ زیرا اگر این حالت همین طور ادامه یابد مشکلات تازه ای را در زیستگاهی که در آن زیست می کنی به گونه ای دردناک مشاهده خواهی کرد.»
وَ هٰکَذا قَرَّرَ الْمُزارِعُ الْحِفاظَ عَلَی الْفْراخِ وَ السَّماحَ لِلْبوماتِ بِدُخولِ مزَرعَتِهِ. فَازداد عدَدُها مَرَّة أُخریٰ، وَ أکَلَتْ فئْرانَ الحَقلِ، وَ عادَتِ الْبيئَةُ إلیٰ حالَتِهَا الطَّبيعيَّةِ.
این چنین کشاورز بر آن شد از جوجه ها نگهداری کند و به جغدها اجازه دهد به کشتزارش وارد شوند. [با این کار] بار دیگر شمارشان افزود، [جغدها] موش های کشتزار را خوردند، و آن محیط به حالت طبیعی اش برگشت.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه انسانی- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه انسانی
- گام به گام تمامی دروس پایه انسانی
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه انسانی
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه انسانی
- فلش کارت های آماده دروس پایه انسانی
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه انسانی
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه انسانی
مفعول مطلق
مفعول مطلق
تا الان با چند مورد از نقشهای منصوبی آشنا شدیم
مفعول، خبر افعال ناقصه، اسم حروف مشبهة بالفعل، اسم لای نفی جنس، حال، مستثنی
در این درس با یک مورد دیگر از نقشهای منصوبی آشنا می شویم.
تعریف مفعول مطلق:
مفعول مطلق مصدری منصوب از جنس فعل است و با هدف تاکید کردن انجام فعل یا بیان کیفیت فعل مورد نظر به کار میرود.
اجتهد الطالب في دروسه اجتهاداً؛ دانش آموز در درسهایش بسیار تلاش کرد.
قرأ القارئ القرآن قراءة جمیلةً؛ قاری قرآن را به زیبایی خواند.
قد يعبُدُ الإنسان ربَّهُ عبادَةَ التُّجّارِ؛ گاهی انسان پروردگارش را همچون تاجران عبادت میکند.
!! در جملات بالا به ترتیب کلمات (اجتهاداً) و (قراءةً) و (عبادَة) نقش مفعول مطلق دارد؛ اما همانطور که میبینید با همدیگر تفاوت دارند و این تفاوتها باعث میشود که مفعول مطلق را به دو دسته تقسیم کنیم:
۱_ مفعول مطلق تاکیدی:
در این حالت بعد از مفعول مطلق، صفت یا مضاف الیه نمی آید و هدف از استفاده از آن تاکید بر انجام فعل است.
۲_ مفعول مطلق نوعی یا بیانی:
اگر بعد از مفعول مطلق، صفت یا مضاف الیه بیاید به آن مفعول مطلق نوعی یا بیانی میگوییم و هدف از استفاده از آن بیان کیفیت وقوع فعل است. (دقت کنید که گاهی اوقات صفت جمله بعد از مفعول مطلق قرار میگیرد که در اینصورت هم مفعول مطلق نوعی یا بیانی است.)
در تعریف مفعول مطلق گفتیم مصدری از جنس فعل، منظور این است که اگر یک فعل ثلاثی مزید داشته باشیم باید از مصدر ثلاثی مزیدو اگر ثلاثی مجرد باشد باید از مصدر ثلاثی مجرد استفاده کنیم.
مصدرهای ثلاثی مزید را در سال دهم یاد گرفتیم و دانستیم که وزن مخصوص دارند اما مصدر فعلهای ثلاثی مجرد وزن خاصی ندارند و باید از جدول زیر آنها را مرتب مرور کرده و حفظ کنید!!
با توجه به نکته بالا این مثالها اشتباه میباشد:
مثال
1 أَجْلَسَت الامُّ طفلَها جُلُوساً.
این مثال اشتباه است چون (أَجْلَسْتُ) فعل ثلاثی مزید از باب افعال هست ولی (جُلُوساً) مصدر ثلاثی مجرد فعل (جَلَسَ) هست.
2 قَتَلَ الشُّرَطِيُّ القَاتِلَ مُقَاتَلَةً.
این جمله هم اشتباه است چون (قَتَلَ) فعل ثلاثی مجرد و (مُقَاتَلَةً) مصدر ثلاثی مزید از باب مفاعلة هست.
!! نکته مهم:
دقت کنید که مصدر دوم باب (مُفَاعَلَة) بر وزن (فِعَال) و مصدر دوم باب (تَفْعِيل) بر وزن (تَفْعَلَة) هست.
در سوالات تستی معمولا این عبارتها برای پیدا کردن مفعول مطلق استفاده میشود:
مفعول مطلق تاکیدی:
عین ما یؤکد علی وقوع الفعل
عین کلمة ترفع الشک عن وقوع الفعل
مفعول مطلق نوعی:
عین کلمة تدل علی کیفیة وقوع الفعل
عین ما فیه بیان نوع الفعل
عین المصدر یبیّن نوعَ الفعلِ
تهیه کننده: محمد علمدار
جزوات جامع پایه انسانی
جزوه جامع عربی دوازدهم انسانی فصل 1 مِنَ الْشَعارِ الْمَنسوبَةِ إلَی الْإِمامِ عَليٍّ
جزوه جامع عربی دوازدهم انسانی فصل 2 اَلْوَجْهُ النّافِعُ وَ الْوَجْهُ الْمُضُِّ
جزوه جامع عربی دوازدهم انسانی فصل 3 ثَلاثُ قِصَصٍ قَصيرَةٍ
جزوه جامع عربی دوازدهم انسانی فصل 4 نِظامُ الطَّبيعَةِ
جزوه جامع عربی دوازدهم انسانی فصل 5 يا إلٰهي
لغات و معنی لغات
| أَرونی |
نشانم دهید «أَرُوه + نون وقایه + ي» |
| الإِسْتِقْرار | آرامش و ثبات |
| الأَسْمِدَة | کودها «مُفْرَد: السّماد» |
| أَطْلَعَ | آگاهی یافت «مُضارع: يَطَّلِعُ» |
| الأَفْرَاخ | جوجهها «مُفْرَد: الفَرْخ» |
| الإِكْثار | بسیار گردانیدن، زیاده روی |
| الْبِيْئَة | محیط زیست |
| تَحَقَّقَ | تحقق یافت |
| تَعَدَّى | دستدرازی کرد «مُضارع: يَتَعَدَّى» |
| تَعَرَّضَ | در معرض قرار گرفت |
| تَغَذَّى | تغذیه کرد «مُضارع: يَتَغَذَّى» |
| التَّلَوُّث | آلودگی |
| التَّوازُن | تعادل |
| الْحَفْل | کشتزار «جمع: الحُقول» |
| الْحَمضیَّة | اسیدی |
| الْخَبِير | کارشناس «جمع: الخُبراء» |
| الْخُضْرَاوَات | سبزیجات |
| رَاقَبَ | مراقبت کرد |
| رَبَّى | پرورش داد «مُضارع: يُرَبِّي» |
| السَّمَاح لِـ | اجازه دادن به (شخص) |
| الْفِئْرَان | موشها «واحد آن: الفَأْرَة» |
| قَرَّرَ | تصمیم گرفت |
| الْكَائِنَات | موجودات |
| الْمَزارِع | کشاورز = الفَلّاح |
| الْمُهَدَّدَة | تهدید کننده |
| مُؤْلِم | دردآور |
| هُنَاك | آنجا، وجود دارد |
| يَعِيْش بَعْضُهَا عَلَى بَعْض | از یکدیگر تغذیه میکنند |
نکات ترجمه ای
مفعول مطلق تاکیدی
در این حالت در ترجمه آن از قیدهای تاکیدی مثل: قطعاً، حتماً، بدون شک و ... استفاده میکنیم.
مثال
يَدْرُسُ الْمُعَلِّمُ الْيَوْمَ تَدْرِيسَاً؛ معلم امروز حتماً درس میدهد.
مفعول مطلق نوعی
۱- اگر مفعول مطلق همراه با مضاف الیه باشد، در ترجمه آن از این الفاظ استفاده میکنیم: همچون، مانند، مثل و ....
مثال
يَعِيشُ الْبَخِيلُ فِي الدُّنْيَا عَيْشَ الْفُقَرَاءِ؛ بخیل در دنیا همچون فقیران زندگی میکند.
۲- اگر بعد از مفعول مطلق، صفت مفرد باشد، در اینصورت فقط صفت را ترجمه میکنیم و نیازی به ترجمه مفعول مطلق نیست. (البته میتوانیم صفت را به صورت قید هم ترجمه کنیم.)
مثال
جَالِسِ الْعُلَمَاءَ مُجَالَسَةً حَسَنَةً؛ با دانشمندان، خوب (به خوبی) همنشینی کن.
۳- اگر بعد از مفعول مطلق، صفت جمله ( جمله وصفیه ) بیاید، بجای مفعول مطلق از عباراتی مانند: ( به گونه ای که، به نوعی که، طوری که و ...) استفاده میکنیم.
مثال
يُقاتِلُ الْمُجَاهِدُ مقاتَلةً تُسَاعِدُ كُلَّ الْمُجَاهِدِينَ؛ رزمنده به گونه ای میجنگد که به همه ی رزمندگان کمک میکند.
تهیه کننده:محمد علمدار
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه انسانی- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه انسانی
- گام به گام تمامی دروس پایه انسانی
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه انسانی
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه انسانی
- فلش کارت های آماده دروس پایه انسانی
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه انسانی
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه انسانی





