درسنامه کامل منطق فصل 2 لفظ و معنا
تعداد بازدید : 3.76Mخلاصه نکات منطق فصل 2 لفظ و معنا - درسنامه شب امتحان منطق فصل 2 لفظ و معنا - جزوه شب امتحان منطق نوبت اول فصل 2 لفظ و معنا
لفظ و معنا
لفظ و معنا
مشخص کنید که هر یک از عبارات زیر درباره خود لفظ اند یا در مورد امری ذهنی یا امری در جهان خارج:
-1 خواب خوبی دیدم ( ذهنی)
_2خواب« چهار حرف دارد. (زبانی)
_3وقتی زنگ زدد، خوابیده بودم ( خارجی)
اگر تلفن دوستتان را اشتباه حفظ کنید، این خطای ذهنی باعث خطای خارجی خواهد شد
اگر از روی دفترچه تلفن دو فامیل هم نام خود را با یکدیگر اشتباه کنید، این خطای ناشی از دو نام مشابه باعث خطای خارجی خواهد شد.
مثال های بالا نشان می دهند که میان سه حیطه ذهن، زبان و خارج ارتباط وجود دارد وخطا در خیلی از آنها می تواند باعث خطا در سایر موارد شود.
وظیفه منطق جلوگیری از خطای اندیشه و ذهن است و ذهن با دو حیطه زبان ( الفاط) و جهان خارج ارتباط دارد؛ به همین دلیل در این بخش به دو مبحث: رابطه (لفظ و معنا )و رابطه ( مفهوم و مصداق ) می پردازیم.
تهیه کننده :حیدر جلالی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه منطق- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه منطق
- گام به گام تمامی دروس پایه منطق
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه منطق
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه منطق
- فلش کارت های آماده دروس پایه منطق
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه منطق
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه منطق
دلایل توجه به مبحث الفاظ در منطق
دلیل توجه به مبحث الفاظ در منطق
برای بیان و انتقال افکار خود به دیگران از الفاظ استفاده می کنیم.
خطای در الفاظ ومعنای آنها می تواند باعث خطا در اندیشیدن (تعریف و استدلال)شود.
علم منطق وابسته به زبانی خاص نیست و ما سعی می کنیم به بررسی اصول کلی ای بپردازیم که اطلاع از آنها در حیطه زبان (الفاظ) به ما در جهت جلوگیری از خطای اندیشه یاری می رسانند.
تهیه کننده :حیدر جلالی
جزوات جامع پایه منطق
جزوه جامع منطق فصل 1 منطق، ترازوی اندیشه
جزوه جامع منطق فصل 2 لفظ و معنا
جزوه جامع منطق فصل 3 مفهوم و مصداق
جزوه جامع منطق فصل 4 اقسام و شرایط تعریف
جزوه جامع منطق فصل 5 اقسام استدلال استقرایی
جزوه جامع منطق فصل 6 قضیة حملی
جزوه جامع منطق فصل 7 احکام قضایا
جزوه جامع منطق فصل 8 قیاس اقترانی
جزوه جامع منطق فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی
جزوه جامع منطق فصل 10 سنجشگری در تفکر
مثال وتعریف های اشتراک لفظ
مثال های اشتراک لفظ
1 فردی دو ساعته، پیاده از تهران به مشهد رفت. (مسافرت وی سه هفته طول کشید، ولی همواره دو عدد ساعت به دست خود بسته بود) پاسخ : منظور از ساعت اول زمان است و در یسمت دوم دو با عدد ساعت در دست داشتن
2روزی راننده ای به پیچی رسید؛ خم شد و آن را برداشت . پیچ معناد پیچ و خم خیابان و به معنای پیچ مهره -3 او سیر است.سیر بد بو است؛ پس او بد بو است.سیر به معنی گرسنه نبودن و سیر به معنی نوعی سبزیجات با بوی بد
تعریف اشتراک لفظ
چند معنای متعدد به کمک یک لفظ واحد بیان می شوند. مانند شیر (یک لفظ با معانی متعدد(مغالطه اشتراک لفظ : اشتباه گرفتن کلماتی که ظاهری مشترک دارند و این مغالطه یکی از شایع ترین انواع خطاهای ذهنی است و به تعبیر مولود اشتراک لفظ دائم رهزن است.
1 زیر الفاظ مشترک خط بکشید و معانی مختلف آنها را بیان کنید:
امشب صدای تیشه از بیستون نیامد شاید به خواب شیرین فرهاد رفته باشد.
شیرین به دو معنا بکار رفته است.بعنوان اسم (معشوقه فرهاد) و بعنوان هفت (به معنی خوش (
علی کاری است .کاری غذا را خوشمزه می کند؛ پس علی غذا را خوشمزه می کند.
کاری اولی به معنی اهل فعالیت وکار و تلاش و کاری دوم به معنی نوعی ادویه
2 معنای واژه های زیر را مشخص کنید:
-1شما نمی توانید وارد بخش مراقبت های ویژه بشوید.
نمی توانی: ممنوع بودن. اجازه نداشتن
2- چون رانندگی بلد نیستی نمی توانی ماشین راداخل پارکینگ بیاوری.
نمی توانی: مهارت نداشتن، آشنا نبودن
3- پیر شده ای و دیگر نمی توانی این سنگ را بلند کنی . ....
نمی توانی: قادر و توانا نبودن
تهیه کننده :حیدر جلالی
نحوه دلالت لفظ برمعنا در جملات
نحوه دلالت لفظ بر معنا در جملات
دلالت مطابقی :
دلالت لفظ بر معنا که مطابق با معنای اهلی لفظ است(دلالت بردرک معنا (
دلالت تضمنی:
دلالت لفظ برمعناکه متضمن(دربردارنده )بخشی ازمعناد اهلی لفظ است(دلالت برجزء معنا( دلالت التزامی: دلالت لفظ بر معنا که بر الزمه یک شیء دلالت می کند ( خارج معنا(
تهیه کننده :حیدر جلالی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه منطق- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه منطق
- گام به گام تمامی دروس پایه منطق
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه منطق
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه منطق
- فلش کارت های آماده دروس پایه منطق
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه منطق
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه منطق
نحوه تشخیص اقسام دلالت لفظ بر معنا
نحوه تشخیص اقسام دلالت لفظ بر معنا
نشانه دلالت مطابقی :
معمولا واژه های خریدن – فروختن – گم کردن - بردن – ( وقتی ک شی مورد بحث است(
نشانه دلالت تضمنی:
معمولا واژه های خراب شدن،پاره شدن،رنگ کردن،شکستن (اگر مقصود یسمتی یا بخشی باشد(
نشانه دلالت التزامی:
دلالتی که همراه با تشبیه،کنایه،استعاره ومقصود چیز دیگرد باشد. مانند تشبیه کسی به شیر
نوع دلالت لفظ بر معنا را در عبارات زیر تعیین کنید:
تند ورق نزن، کتابم را پاره کردی!
تضمنی
فلانی شیر است .
التزامی
کتابم را گم کردم.
مطابقی
ماشینم خراب شد .
تضمنی
تهیه کننده :حیدر جلالی
جزوات جامع پایه منطق
جزوه جامع منطق فصل 1 منطق، ترازوی اندیشه
جزوه جامع منطق فصل 2 لفظ و معنا
جزوه جامع منطق فصل 3 مفهوم و مصداق
جزوه جامع منطق فصل 4 اقسام و شرایط تعریف
جزوه جامع منطق فصل 5 اقسام استدلال استقرایی
جزوه جامع منطق فصل 6 قضیة حملی
جزوه جامع منطق فصل 7 احکام قضایا
جزوه جامع منطق فصل 8 قیاس اقترانی
جزوه جامع منطق فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی
جزوه جامع منطق فصل 10 سنجشگری در تفکر
مغالطه توسل به معنای ظاهری
مغالطه توسل به معنای ظاهری
به کار بردن معانی مطابقی، تضمنی و التزامی کلمات به جای یکدیگر )یک لفظ به دلالت مطابقی دارای یک معنا و به دلالت تضمنی با التزامی دارای معنای دیگری است.(
نمونه ای تاریخی:
محمد شاه قاجار در حرم امام رضا (ع) قسم یاد کرده بود که هرگز خون وزیر خون قائم مقام فراهانی را نریزد. لذا هنگامی که تصمیم به کشتن وی گرفت، دستور داد او را خفه کردند.
(استعمال کلمه خون ریزد به دلالت التزامی و مطابقه ای گرفته شده است. (
اگر به رستوران بیایم، پول غذا را من حساب می کنم که الان حساب کردم: سه تا کباب بود و دو تا دوغ و یک نوشابه، می شود 42500تومان؛ اما نگفته بودم که پول غذا را من پرداخت می کنم! سه تا کباب بود و دو تا دوغ و یک نوشابه، می شود 42500 تومان؛ اما نگفته بودم که پول غذا را من پرداخت می کنم! (تاکید رود کلمه حساب کردن به دو معنی شمردن و پرداخت کردن(
تهیه کننده :حیدر جلالی
شیوه نگارش و مغالطات کلمات
شیوه نگارش کلمات
معانی را می توان به دو صورت کتبی و شفاهی به دیگران منتقل کرد. بنابراین اشتباه در کتابت و نگارش نیز می تواند باعث پدید آمدن خطای ذهنی شود.
مغالطه نگارشی کلمات:
عدم رعایت دقیق
الف) علائم سجاوندی
ب) اعراب و حرکات کلمات
ج) املا و دیکته کلمات
بدین جهت بخشی از کار ویراستاران، بررسی صحت علائم سجاوندی و در صورت نیاز، حرکت گذاری برخی از کلمات و نیز اصلاح غلط های املایی است؛ مانند مثال های زیر :
مثال
گنجینه پنهان شده، توسط هوشنگ کشف شد.
گنجینه پنهان شده توسط هوشنگ، کشف شد.
او برای بازدید پنج روزه، از اصفهان به شهر ما آمد.
او برای بازدید پنج روزه از اصفهان، به شهر ما آمد.
فردا سفر تمام می شود.
فردا صفر تمام می شود.
با تغییر علائم سجاوندی، معانی مختلف جملات زیر را مشخص کنید:
به نظر علی احمدی دانشجوی خوبی است.
به نظر علی، احمدی دانشجوی خوبی است.
به نظر، علی احمدی دانشجوی خوبی است.
یک کنفرانس علمی در مورد حفاری چاه های نفت در شهر بوشهر برگزار می شود.
یک کنفرانس علمی در مورد حفاری چاه های نفت در شهر بوشهر، برگزار می شود.
یک کنفرانس علمی در مورد حفاری چاه های نفت، در شهر بوشهر برگزار می شود.
معنای کلمات زیر را بنویسید:
ارز :
قیمت
عرض:
معانی مختلفی و متعددی دارد ازجمله پهنا در برابر طول
ارض:
زمین
مُلک:
کشورو پادشاهی
مَلک:
پادشاه یا فرشته ّ
ملک:
مالکیت و دارایی
تهیه کننده :حیدر جلالی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه منطق- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه منطق
- گام به گام تمامی دروس پایه منطق
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه منطق
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه منطق
- فلش کارت های آماده دروس پایه منطق
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه منطق
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه منطق
مغالطه ابهام در مرجع ضمیر
مغالطه ابهام در مرجع ضمیر
استفاده از عبارات دو پهلو که ناشی از مشخص نبودن مرجع ضمیراست ، می توانند باعث بروز خطای اندیشه شوند.
مثال
به مثال های زیر توجه کنید و سعی کنید دو معنای متفاوت از آنها برداشت کنید:
رستم بر اسب نشست، دستی برسرش کشید و حرکت کرد.
مرجع سرش مشخص نیست . سر اسب یا سر رستم
پلنگ به دنبال آهو بود که شکارچی به او شلیک کرد.
مرجع او مشخص نیست . پلنگ مقصود است یا آهو
دو پهلو بودن عبارتهای زیر را توضیح دهید:
فرمانروای ظالمی یکی از مبارزان را دستگیر کرد و با او شرط کرد در صورتی که به فلان شخصیت در مأل عام دشنام دهد، او را آزاد خواهد کرد. مبارز در برابر مردم گفت: ای مردم. فرمانروا از من خواسته است که فلان شخصیت را لعنت کنم، پس لعنت خدا بر او باد!
مرجع او در عبارت لعنت خدا بر او باد مشخص نیست. و جمله دو پهلو شده است ومشخص نیست . مقصود از لعنت، لعنت بر حاکم یا لعنت بر شخصی که حاکم دستور لعن او را داده بود.
سارا کتاب های برادرش را به احمد داد.
دراینجا برادرش مشخص نیست برادر سارا یا برادراحمد یعنی «مشخص نیست ضمیر (ش) به احمد یا سارا برمی گردد .
تهیه کننده :حیدر جلالی