نمونه سوالات تشریحی فصل 1 فارسی دوازدهم همراه با جواب تشریحی

نوع قرینه حذف را در جمله «چه بهتر که شما این کار مهم را بر عهده بگیرید» مشخص کنید.

در عبارت «من آمده بودم شما را ببینم اما نتوانستم» حذف به چه قرینه‌ای صورت گرفته است؟

معنی و مفهوم عبارت زیر را به نثر روان بنویسید.

پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد.

معنی و مفهوم را به نثر روان بنویسید.

پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد و وظیفه روزی به خطای منکر نبرد.

عبارت «پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد» بیانگر کدام صفت خداوند است؟

معنی واژه‌های زیر را بنویسید.

1. باسق :
2. انبساط :
3. تحفه :

در نوشته زیر منظور از «به طریق انبساط» چیست؟

یکی از یاران به طریق انبساط گفت: از این بوستان که بودی ما را چه تحت کرامت کردی؟

مراد  از «فرش زمردین» در عبارت «فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد» چیست؟

معنی جمله زیر را به نثر روان بنویسید.

هر نفسی که فرو می‌رود ممد حیات است و چون بر می‌آید مفرح ذات.

در عبارت «نه هرکه به قامت مهم‌تر به قیمت بهتر» حذف و چه قرنی صورت گرفته است؟

هر یک از عبارت‌های زیر به کدام صفت خداوند اشاره دارد؟

الف) پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد

ب) باران رحمت بی‌حسابش همه را رسیده

در متن زیر یک نادرستی املایی وجود دارد آن را بیابید و شکل درست آن را بنویسید.

عصاره تاکی به قدرت او شهد فایغ شده

در بیت زیر یک برابر معنایی مناسب برای واژه شادی بیابید.

همه عزّی و جلالی همه علمی و یقینی / همه نوری و سروری همه جودی و جزایی

در عبارت‌های زیر نوع حذف را از داخل کمانک انتخاب کنید. (لفظی-معنوی)

الف) هرچه ارزانتر بهتر

ب) حسن دیروز آمد. کی؟

جمله پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد بر کدام یک از صفات خداوند متعال تاکید دارد؟

آرایه مناسب با قسمت مشخص شده را از کمانک مقابل انتخاب کنید.

اطفال شاخ را به قدوم موسم ربیع کلاه شکوفه بر سر نهاده. (تشبیه- استعاره)

در عبارت «یکی از صاحبدلان سر به جیب مراقبت فرو برده بود و در بحر مکاشفت مستغرق شده.» منظور از «مکاشفت» چیست؟ و در اصطلاح عرفانی به چه معنا است؟

املای درست را از داخل کمانک انتخاب کنید.

واصفان حیله جمالش به تحیر (منصوب/منسوب)

 در عبارت «عصاره تاکی به قدرت او شهد فایق شده و تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته» واژگان «سجع» را بنویسید.

نوع قرینه حذف را در عبارت‌های زیر مشخص کنید.

الف) هرکه را رنج بیش گنج بیش

ب) محمد میخواست دوستش را ببیند اما نتوانست

معنی واژه‌های مشخص شده را بنویسید.

ممد

مفرح

مزید

بنان

با توجه به معانی داده شده معادل مناسب را انتخاب کنید.

الف) روی گرداندن از چیزی؛ روی گردانی ، انصراف : (اعراض – انابت)

ب) مایع تمامی و کمال گردش روزگار و کمال دور زمان رسالت : (تتمه دور زمان – صفوت روزگار)

ج) حالتی که در آن احساس بیگانگی و ملاحظه و رودرباستی نباشد، خودمانی شدن : (معاملت – انبساط)

معنی واژگان زیر را به ترتیب بنویسید.

تضرع – خوان – انابت – صفوت – قبا – معاملت

غلط‌های املایی به کار رفته در ابیات زیر را بیابید و اصلاح کنید.

الف) ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند / تا تو نانی به کفاری و به غفلت نخری

ب) همه از بحر تو سرگشته و فرمانبردار / شرط انصاف نباشد که تو فرمان نبری

در بیت‌های زیر کدام کلمه واژه‌ای هم آوا دارد؟ آن را بیابید و معانی هر دو را بنویسید.

الف) غم غریبی و غربت چو بر نمی‌تابم / به شهر خود روم و شهریار خود باشم

ب) او ز نازش سر کشیده همچون آتش در فروغ / تو ز خجلت سر فکنده چون خطا پیش صواب

در هر یک از موارد زیر هسته گروه‌های اسمی مشخص شده را بنویسید.

الف) از دست و زبان که برآید / کز عهده شکرش به در آید؟

ب) بنده همان به که ز تقصیر خویش / عذر به درگاه خدای آورد

نوع وابسته را در گروه‌های اسمی مشخص شده بنویسید.

الف) پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد

ب) وظیفه روزی به خطای منکر نبرد

ج) فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد

ضمیرهای پیوسته را در موارد زیر بیابید و نقش هر یک را بنویسید.

الف) بوی گلم چنان مست کرد که دامنم از دست برفت

ب) ای بی نشان محض نشان است که جویمت؟ / گم گشت در تو هر دو جهان از که جویمت؟

ج) هرگزم نقش تو از لوح دل و جان نرود / هرگز از یاد من آن سرو خرامان نرود

در هر یک از ابیات و عبارات زیر حذف قرینه لفظی یا معنوی را مشخص کنید.

الف) هر دو گون آهو گیاه خوردند و آب / زین یکی سرگین شد و زان مشک آب

ب) نام من شر است و نام تو خیر پس من اگر مناسب نام خود بدی کردم تو نیز مناسب نام خود خوبی کن

ج) نگاه نیما آرام و حرکاتش و زندگیش بی‌تلاطم بود و خیالش تخت

با توجه به خوانش دوگانه بیت «ملکا ذکر تو گویم که تو پاکی و خدایی / نروم جز به همان ره که توام راه نمایی» نقش م در توام را بنویسید.

معنی عبارت زیر را به فارسی روان بنویسید.

پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد و وظیفه روزی به خطای منکر نبرد

در عبارت زیر منظور از به طریق انبساط چیست؟

یکی از یاران به طریق انبساط گفت از این بوستان که بودی ما را چه تحفه کرامت کردی؟

در عبارت زیر منظور از باسق چیست؟

تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته

معنی بیت زیر را بنویسید.

سینه خواهم شرح شرح از فراق / تا بگویم شرح درد اشتیاق

در بیت زیر کدام آرایه به کار رفته است؟

عشق چو آید برد هوش و دل فرزانه را / دزد دانا اول می‌کشد چراغ خانه را

معنی واژه تضرع ......... است.

معنی واژه قبا ........ است.

معنی واژه نبی ......... است.

معنی واژه ورق ........ است.

معنی واژه خوان ....... است.

معنی واژه معاملت ........ است.

معنی واژه باسق ....... است.

معنی واژه انابت ....... است.

معنی واژه قدوم ......... است.

معنی واژه کاینات ........ است.

در بیت «عشق چو آید برد هوش دل فرزانه را / دزد دانا می‌کشد اول چراغ خانه را» آرایه ......... به کار رفته است.

کاربرد حرف را در بیت زیر ......... است.

چو از شمع می‌رسد پروانه را نور / درآید پرزنان پروانه از دور

معنی لغت محب .......... است.

در جمله زیر آرایه  .......... به کار رفته است.

در بحر مکاشفت مستغرق شده بود

در بیت زیر آرایه ....... به کار رفته است.

از دست و زبان که برآید   /   کز عهده شکرش به در آید؟