درسنامه کامل جامعه شناسی (3) فصل 2 علوم اجتماعی
تعداد بازدید : 3.76Mخلاصه نکات جامعه شناسی (3) فصل 2 علوم اجتماعی - درسنامه شب امتحان جامعه شناسی (3) فصل 2 علوم اجتماعی - جزوه شب امتحان جامعه شناسی (3) نوبت اول فصل 2 علوم اجتماعی
علوم اجتماعی
علوم اجتماعی
به دانشهایی گفته میشود که اجتماعات انسانی و چگونگی اثر گذاری آنها بر کنشها و شیوه زندگی ما و همچنین اثر پذیری آنها از کنشها و شیوه زندگی ما را با روش علمی مطالعه می کنند.
برای فهم دقیق تر تعریف فوق به تشریح بیشتر آن می پردازیم :
به مجموعه اجتماعات انسانی و شیوه زندگی مفهوم کلی تاختارهای اجتماعی اطلاق می شود.
منظور از ساختارهای اجتماعی همان اجتماعات انسانی و شیوه زندگی است که منابع و قواعدی را برای کنشگری ما تعیین می سازند.
تهیه کننده: محمود کرمی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه (3)- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (3)
- گام به گام تمامی دروس پایه (3)
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (3)
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (3)
- فلش کارت های آماده دروس پایه (3)
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (3)
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (3)
اجتماعات انسانی
اجتماعات انسانی
شامل جوامع روستایی/شهری/عشایری/اجتماعی/اقشار و گروه های مختلف اجتماعی/محلات اجتماعی و ........می شوند. هرکدام از آنها فرهنگ ( باورها- ارزش ها- هنجارها- سنت ها- آداب و رسوم و شیوه زندگی ...)خاص خود را دارند.
لذا زندگی در هر کدام از آنها؛ منابع و قواعد معینی را برای کنشگری ما تعیین می کنند.
بنابراین بسته به اینکه در کدام اجتماع انسانی؛ به عبارت دیگر؛ در کدام کشور اشهر/ روستا/در کدام محله/ قشر /طبقه يا گروه اجتماعی زندگی کنیم.
کنشگری ما منابع معینی خواهد داشت و تحت تاثیر قواعد و ضوابط مشخصی خواهد بود.
( سبک یا شیوه زندگی مشخصی خواهیم داشت)
شیوه زندگی شامل: شیوه تغذیه/ شیوه گذران اوقات فراغت/ شیوه پوشش/ شیوه روابط اجتماعی و.... می باشد.
که تحت تاثیر منابع و قواعد اجتماعی (ساختارهای اجتماعی) می باشد.
بدین ترتیب کنشگری ما تحت الشعاع و تحت تأثیر ساختارهای اجتماعی خواهد بود.
اما نکته مهم اینجاست که شاید به نظر برسد که ساختارهای اجتماعی بیشتر محدود کننده کنش های ما هستند و قدرت کنشگری ما را مقید می سازند. در حالیکه این فقط یک روی سکه است. درست است که ساختارهای اجتماعی محدودکننده آزادی کنشگران هستند. اما در عین حال همین ساختارهای اجتماعی بشدت توانایی بخش هم هستند. به گونه ای که اگر این ساختارها نباشند. قدرت کنشگری انسان در خلاء مانده و به هیچ روی به کنش های معنی دار و نتیجه بخش نمی انجامند.
مثال
کنشگرانی مانند کریس رونالدو يا لیونل مسی را در نظر بگیرید. این کنشگران اجتماعی يا بازیکنان فوتبال ماهر. مهارت بسیار بالایی در بازی با توپ دارند. اما چه چیزی باعث می شود که این افراد بتوانند مهارت بالای خود را عملیاتی کنند. اگر ورزشی بنام فوتبال با منابع معین (شامل : ورزشگاها- چمن مناسب- کنفدراسیون فیفا و ...) يا قواعد معین (شامل : قواعد داوری- قواعد مربوط به زمان بازی- قواعد تاکتیکی و ...) وجود نداشت؛ آیا امکان اين بود که امروزه نوابغی مثل مسی و رونالدو را داشته باشیم. بنابراین خلق و پیدایش نوابغی چون مسی و روناندو ناشی از دوعامل است.
مهارت و هوش فوتبالی آنها یا همان قدرت کنشگری آنها.
منابع و قواعد بازی فوتبال که موجب می شود مهارت های این بازیکنان امکان عملیاتی شدن را داشته باشد.
تهیه کننده: محمود کرمی
جزوات جامع پایه (3)
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 1 ذخیره دانشی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 2 علوم اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 3 نظم اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 4 کنش اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 5 معنای زندگی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 6 قدرت اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 7 نابرابری اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 8 سیاستِ هویت
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 9 پیشینة علوم اجتماعی در جهان اسلام
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 10 افق علوم اجتماعی در جهان اسلام
فرصت ها و محدودیت های ساختارهای اجتماعی
فرصت ها و محدودیت های ساختارهای اجتماعی
توانای بخش کنشگران ( کنشگران می توانند کنش های معنی دار و اثرگذار انجام دهند)
محدودیت بخش و کنترل کننده کنشگران (آزادی خودسرانه کنشگران بواسطه قواعد و ضوابط؛ محدود می کنند)
مثال
فرض کنیم شما یکی از دانش آموزانی هستید که پشتکار تحصیلی بسیار بالایی دارد. قدرت حافظه و گرایش به مطالعه قراوانی دارد. شما چطور می توانید این توانایی های خود را به نتیجه برسانید. اگر مدارس و دانشگاه ها با متابع و قواعد خاص خودشان نبودند؛(متابع: مدرسه - معلم- کتاب و ....) (قواعد : ساعات حضور در مدرسه- قواعد انظباطی- کنکور و ....) آیا امکانی وجود داشت که این توانایی های شما به سرنجامی برسد.
بنابراین این ساختارهای اجتماعی هستند که در عین اعمال محدودیت بر کنشگری شما موجبات عملیاتی شدن و اثربخش شدن قدرت کنشگری(استعداد تحصیلی) شما می شوند.
وظیفه علوم اجتماعی این است که به بررسی رابطه متقابل (دیالکتیک) ساختارهای اجتماعی و کنشگران اجتماعی می پردازد یکی از مباحث کلی و اساسی در علوم اجتماعی این است که خلق کنش های مفید و سازنده در جامعه زمانی است که میان ویژگی ها و توانایی های بالقوه کنشگران و ساختارهایی که در آن قرار می گیرند؛ تناسب و هماهنگی وجود داشته باشد.
اگر ساختار مناسب نباشد قدرت بالقوه کنشگری آنسانها بتد ریج تحلیل رفته و به افرادی فرسوده و سرخورده بدل می شوتد که از عهده خلق کنش های آثرگذار را نخواهند داشت.
در جامعه ما این وضعیت بسیار فراوانی بالایی دارد).
از سوی دیگر اگر کنشگرانی با توان بالقوه پایین وارد ساختاری توانمند شوند. بتدریج آن ساختار ها را رو به زوال می برند.
بنابراین آگر در جامعه ناکارامدی هایی مشاهده می شود ناشی از سه عامل خواهد بود:
درجامعه ضعف ساختاری وجود دارد ( اشکال در قواعد و منابع است).
مثال
مسائل مربوط به ساختار آموزش و پرورش. از جمله کنکور و ...
درجامعه بواسطه آموزش و پرورش نامناسب (در جامعه - خانواده - مدارس و دانشگاه هاو ....)؛ افراد فاقد توانایی کنشگری هستند.
مثال
دانش آموزانی که درمقطع دبیرستان در خواندن و نوشتن درست مشکل دارند.
درجامعه میان ساختارها و کنشگران هماهنگی و تناسب وجود ندارد. مثال : دانش آموز قوی در یک نظام آموزشی ضعیف.
تهیه کننده: محمود کرمی
مقایسه علوم اجتماعی و علوم طبیعی
مزایای علوم طبیعی
علوم طبیعی با شناخت و مطالعه طبیعت و قواعد و قوانین طبیعی (نظم حاکم بر طبیعت)؛ به انسانها این امکان را مي دهند که : حوادث طبیعی را پیش بینی کنند/ از آن حوادت پیشگیری نمایند/ از طبیعت و منابع آن بهره مند شوند و بر محدودیت های طبیعی غلبه کنند.
مثال
علم زمین شناسی بواسطه شناخت نظم حاکم بر زمین (قواعد و قوانین آن؛ موجبات پیش بینی حوادتی مانند زلزله و... رامی دهد امی توانیم از منابع غنی موجود در زمین بهره مند شده و بر محدویت های ناشی از آن چیره شویم.
علوم دیگری هم مانند زیست شناسی / اقلیم شناسی / علم کشاورزی و ..... همگی بدلیل شناخت ساختارهای موجود: ( قواعد و منابع موجود در آنها)؛ امکان پیش بینی- پیشگیری و بهره مندی از آنها را فراهم می سازند. در کل؛ شاخص و مزیت اصلی علوم طبيعي کشف ساختارها (قواعد و منابع) یا همان کشف نظم حاکم بر پدید های طبیعی می باشد. بواسطه فهم ساختارهاست که علوم طبیعی از قدرت پیش بینی / پیشگیری و بهره مندی برخوردارمی شود.
تهیه کننده: محمود کرمی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه (3)- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (3)
- گام به گام تمامی دروس پایه (3)
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (3)
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (3)
- فلش کارت های آماده دروس پایه (3)
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (3)
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (3)
فواید علوم اجتماعی
فواید علوم اجتماعی
علوم اجتماعی با مطالعه و شناخت نظم موجود در جوامع ( ساختارها یا همان منابع و قواعد موجود) به انسان ها این آمکانات را می دهند :
بهره مندی از فرصت های احتمالی در اجتماعات انسانی و در امان ماندن از آسیب های احتمالی.
مثال
مطالعه و شناخت ساختارهای جوامع شهری ( شناخت منابع (امکانات مادی و غیرمادی) و قواعد موجود در شهر ها (قوانین رسمی و عرفی- سنت ها» آداب و رسوم .....)) که موجبات بهره گیری از فرصت ها و پیشگیری از آسیب های آن جوامع را فراهم می سازد.
فراهم آوردن زمینه فهم متقابل آنسانها و جوامع از همدیگر و افزایش همدلی و همراهی انسانها و جوامع.
مثال
ما با مطالعه و شناخت امکانات /ارزش ها - سنت ها و آداب و رسوم یک جامعه دیگر؛ می توانیم آن جامعه را بهتر بفهمیم و همدلی و همراهی بیشتری با مردمان آن داشته باشیم. فراهم کردن ظرفیت و امکان داوری درباره ارزش ها و هنجارهای اجتماعی و ... (ساختارهای اجتماعی)و امکان آنتقاد عالمانه و بی طرفانه از آنها - امکان اصلاح آنها و موضع گیری مناسب در قبال آنها ( اينکه آن ارزش ها یا هنجارها و در کل ساختارها؛ تقوقت شوند یا تعدیل شوند).
وظیفه مهم علوم اجتماعی و بویژه جامعه شناسی؛ تفکر انتقادی است. شاخص تفکر انتقادی این است که:
پدیده های اجتماعی (ساختارها / کنش ها) را بصورتی کاملا بی طرفانه بدون هیچ گونه تعصب و سوگیری بررسی کرده و در تحلیل آنها حتما زمینه های ایجاد کننده آن پدیده ها و پیامدهای آنها را در نظر بگیریم.
مثال
وقتی می خواهیم راجع به سنتی مانند قمه زنی در عاشورا به گونه انتقادی بیندیشیم. اولا کاملا بدون پیش فرض تفکر کنیم. یعنی بر اساس ذهنیت خودمان جلو نرویم. دوم حتما به این بیندیشم که چه زمینه ها و عولمل اجتماعی - فرهنگی و روانشناختی باعث پیدایش آن سنت شده و این سنت به کدام پیامدهای اجتماعی و رواتی در جامعه منجر شده است.
ما می باست این سنت را در بستر جامعه و برای مصلحت جامعه نقد کنیم ؛می بایست بر آساس معیارها و هویت و تاریخ جامعه خودمان آنرا نقد کنیم نه اینکه برای نقد آن از معیارهای بیگانگان استفاده فراهم آوردن ظرفیت و امکان داوری درباره علوم طبیعی و فناوری (تکنولوژی) حاصل از آنها - آگاهی دادن به انسانها درباره فرصت ها و محدودیت های فناوری برای آنها- آگاهی دادن به انسانها درخصوص استفاده صحیح از طبیعت.
علوم طبیعی و فناوری های حاصل از آنها.
مثال
فرصت ها و محدویت های فناوری دینامیت: (آلفرد نوبل شیمی دان سوئدی و مخترع دینامیت و صاحب کارخانه اسلحه سازی بوفورس) فرصت ها : تخریب ایمن؛ سازه های عظیم و آسمان خراش ها بدون آسیب رساندن به ساختمان های اطراف محدودیت ها: استفاده از آن در تسلیحات نظامی و کشتار انسانها علوم احتماعی بواسطه ظرفیت و داوری در خصوص این فناوری می تواند دینامیت را از یک تهدید به فرصت تبدیل کند.
تهیه کننده: محمود کرمی
جزوات جامع پایه (3)
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 1 ذخیره دانشی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 2 علوم اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 3 نظم اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 4 کنش اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 5 معنای زندگی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 6 قدرت اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 7 نابرابری اجتماعی
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 8 سیاستِ هویت
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 9 پیشینة علوم اجتماعی در جهان اسلام
جزوه جامع جامعه شناسی (3) فصل 10 افق علوم اجتماعی در جهان اسلام
شاخه های علوم اجتماعی
علوم اجتماعی
علومی است که به مطالعه پدیده های اجتماعی می پردازد.( پدیده هایی که حاصل رابطه متقابل ساختارها و کنشگران است).
پدیده های اجتماعی به کنش اجتماعی و پیامدهای آن گفته می شود.
کنش های اجتماعی انواع مختلفی دارند. همانطور که اعضای بدن انواع مختلفی دارد و موجب پیدایش تخصص های مختلف شده است. کنش های اجتماعی هم چون انواع مختلفی مانند کنش های اقتصادی/ سیاسی/ فرهنگی و ...دارد.
منجر به پیدایش شاخه های مختلفی شده است. شاخه هایی مانند :
جامعه شناسی- جمعیت شناسی- روانشناسی اجتماعی « اقتصاد- مدیریت- تاریخ - باستان شناسی- حقوق - جغرافیای انسانی- زبان شناسی و ... تمامی علوم نامبرده به بررسی کنش های انسانی و پیامدهای آن در حوزه های مختلف می پر دازند.
لذا در زمره علوم اجتماعی محسوب می شوند.
مثال
سیاست : بررسی کنش های سیاسی و پیامدهای آن
چه نوع کنش های سیاسی در یک جامعه به دموکراسی می انجامد و چه انواع دیگری به استبداد راه می برند؟
علم جامعه شناسی :
یکی از شاخه های علوم اجتماعی است. به دو بخش تقسیم می شود:
جامعه شناسی خرد :
کنش های اجتماعی و سایر پدیده های خرد (کوچک) را بررسی می کند
جامعه شناسی کلان:
ساختارهای اجتماعی و سایر پدیده های اجتماعی کلان (بزرگ) را بررسی می کند.
مثال
در جامعه شناسی شهری( یکی از شاخه های جامعه شناسی)پدیده های کلان ؛ شامل : آلودگی هوا -مهاجرت از روستا به شهر - ریخت شناسی شهری ( معماری و مبلمان شهری)- مصرف گرایی و .... پدیده های خرد ؛ شامل : شیوه رانندگی - روابط همسایگی و ....) جامعه شناسی خرد و کلان نیازمند همدیگر و مکمل یکدیگرند.( کنش های انسانها به مثابه پدیده های خرد؛ منجر به پیدایش ساختارهای اجتماعی به مشابه پدیده های کلان می شوند. ساختارهای اجتماعی هم پس از پیدایش به کنش های انسانها جهت می دهند). میان پدید های خرد و کلان رابطه متقابل و دوسویه وجودد دارد. هر یک در عین اینکه اثرگذارند؛ اثر پذیر نیز هستند.
مثال
کنش های انسانها در عرصه های تولید (کارخانه ها) و رانندگی (استفاده غیر ضروری از خودروهای شخصی ) به آلودگی هوا منجر می شود و از سوی دیگر همین آلودگی بر کنش ها و فعالیت های انسانها تاثیر می گذارد. کنشگران توانمند و ساختارهای مناسب (منابع و قواعد مناسب) به پیامدهای مطلوب منجر می شوند و برعکس.
تهیه کننده: محمود کرمی