آموزش جامع جملات وصفی و ضمایر موصولی (گرامر کنکوری زبان پایه دهم تا دوازدهم)

به مثال های زیر دقت کنید؛

مثال 1)

I read a book.   من یک کتاب خواندم

That book was about history.     آن کتاب درباره تاریخ بود  

---> I read the book which was about history.

من کتابی را خواندم که درباره تاریخ بود.

مثال 2)

I like a man.      من یک مرد را دوست دارم

That man is dedicated.     آن مرد فداکار است

---> I like the man who is dedicated.

من آن مردی که فداکار هست را دوست دارم.

مثال 2)

I invited a physician.    من یک پزشک را دعوت کردم  

I greeted that physician.     من با آن پزشک سلام علیک کردم 

---> I greeted the physician whom I invited.

من با پزشکی که دعوت کردم احوال پرسی کردم.

کلماتی از قبیل  that / whose / where / which / whom / whoو ... که جای کلمه یا عبارت تکراری می نشینند و دو جمله را به هم وصل میکنند اصطلاحا «ضمیر موصولی» می نامیم.

1) ضمیر موصولی who

برای توصیف فاعل انسان به کار می رود:

مثال)

The man who came in was my father.

فعل               اسم انسان

مردی که وارد شد پدرم بود.

Who ساختار کلی ضمیر --> اسم انسان who فعل

2) ضمیر موصولی whom

برای توصیف مفعول انسان به کار می رود

مثال)

The man whom I invited was an actor.

فعل                      اسم انسان

مردی را که من دعوت کردم یک هنرپیشه بود.

Whom ساختار کلی ضمی --> اسم انسان  whom  فعل + فاعل + …

3) ضمير موحولی which فاعلی

برای توصیف فاعل غیرانسان به کار می رود:

مثال)

The animal which is flying is a parrot.

 فعل                  اسم غیر انسان

حیوانی که دارد پرواز می کند یک ملولی هست.

فاعلی which ساختار کلی ضمیر  -->  اسم غیر انسان  which  فعل

4) ضمير موصولى which مفعولی

برای توصیف مفعول غیرانسان به کار می رود

مثال)

The animal which I keep into the cage is a parrot.

 فعل  فاعل          اسم غیر انسان

حیوانی که من در قفس نگه می دارم یک طوطی هست.

مفعولی which ساختار کلی ضمیر  -->  اسم غیر انسان  which  فعل + فاعل

نکته کنکوری:

ضمير موصولى that می تواند جایگزین ضمایر موصولى who و whom و which (فاعلی يا مفعولی) شود.

مثال 1)

The man whom the police arrested was a killer.

= The man that the police arrested was a police.

مثال 2)

The cat which you are feeding is nice.

= The cat that you are feeding is nice.

نکته کنکوری:

ضمير who می تواند علاوه بر نقش فاعلی، نقش مفعولی را نیز ایفا کند، یعنی به جای whom به کار رود ولى عكس آن درست نیست.

مثال)

The student who / whom the teacher encouraged was Alex.

دانش آموزی را که معلم تشویق کرد الکس بود.

نکته کنکوری:

ضمير مفعولی (whom و which و that مفعولی) می توانند بدون هیچ تغییری از جمله وصفی حذف شوند.

مثال 1)

The boy whom / that I saved was 7 years old.

= The boy I saved was 7 years old.

پسری را که من نجات دادم ۷ سال داشت.

مثال 2)

The book that / which you lent me was interesting.

= The book you lent me was interesting.

کتابی که تو به من قرض دادی جالب بود

نکته کنکوری:

بعد از ضمایر موصولی فاعلی یا مفعولی، به هیچ وجه نباید اسم مورد توصیف را به شكل اسم یا ضمير (فاعلی / مفعولی) تکرار کنيم.

مثال 1)

The girl who she arrived was Jane.   (اشتباه)

The girl who arrived was Jane.          (صحیح)

مثال 2)

The dress that you bought it fitted you.    (اشتباه)

The dress that you bought fitted you.       (صحیح)

* انگلیسی ها به این اشتباه مرسوم اصطلاحا Redundancy یا «حشو» می گویند.

نکته کنکوری:

اگر فعل جمله وصفی، حرف اضافه داشته باشد، به دو شکل می توان آن را در جمله وصفی قرار داد:

1- قبل از ضمير موصولی

2- بعد از فعل جمله وصفی

1) قبل از ضمیر موصولی

مثال 1)

The music to which I listened was pop.

موسیقی ای که به آن گوش دادم پاپ بود.

مثال 2)

The toy with which you play is dirty.

اسباب بازی که تو باهاش بازی می کنی. کثیف است.

2) بعد از فعل جمله وصفی

مثال 1)

She is the actress whom I told you about.

او هنرپیشه ای هست که درباره او با تو صحبت کردم.

مثال 2)

This is the job which I am interested in.

این همان شغلی است که من به أن علاقمندم.

* تلنگر جدی:

در چنین حالتی که فعل جمله وصفی، حرف اضافه دارد به هیچ وجه نمی توان به جای whom و which از ضمیر that استفاده کرد.

نکته کنکوری:

اگر این نکته در کنکور سابقه نداشت نمی گفتیم! جمله وصفی اصولا اسم نامشخصی را برای شنونده توصیف می کند تا که بدانیم درباره کدام شخص یا شیئی داریم حرف می زنیم، ولی یک نوع جمله وصفی دیگر هم داریم که بین دوتا ویرگول قرار می گیرد و هدفش ارائه اطلاعات اضافی پیرامون اسم قبل از خودش هست و نه این که بخواهد آن اسم را توصیف و مشخص کند.

به مثال زیر توجه کنید:

Ahmadi, who teaches English in Pezeshki-To project, is 44 years old.

احمدی، که در پروژه «پزشکیتو» انگلیسی تدریس می کند، ۴۴ سال دارد

در این جمله وصفی، «احمدی» مشخص هست و جمله وصفی قصد ندارد او را معرفی کند، بلکه می خواهد اطلاعات اضافی درباره وی بدهد.

* تذکر جدی:

در چنین جملاتی که کاما قبل از ضمیر موصولی مشاهده می کنید، به هیچ وجه حق ندارید به جای ضمایر which ، whom ، who از ضمیر that استفاده کنید!

5) ضمیر موصولی whose

این ضمیر بین دو اسم (انسان یا غیر انسان قرار می گیرد و مالکیت اسم جلویی را به اسم قبل از ضمیر موصولی نسبت می دهد.

The woman whose scarf is red is my mother.

خانمی که روسری اش قرمز رنگ است. مادرم هست.

Whose ساختار کلی ضمیر  -->  اسم (1)  whose  اسم (2)

مالکیت اسم (۲) به اسم (۱) نسبت داده می شود.

6) ضمیر موصولی where

این ضمیر موصولی نقش توصیف یک مکان را ایفا می کند و قبل از آن حتما اسم یک مکان آورده می شود.

The school where I graduated was Helli 9.

       فعل     فاعل                 مکان

where ساختار کلی ضمیر  -->  (اسم) مکان  where  فعل/فاعل

7) ضمیر موصولی when

این ضمیر موصولی نقش زمانی دارد و قبل از آن حتما اسمى آورده می شود که به زمان اشاره دارد.

I don't like to remember the day when you left me.

                                 اسم (زمان)

When ساختار کلی ضمیر  -->  (اسم) زمان  When نهاد/فاعل

8) ضمیر موصولی what

تنها ضمیری است که هیچ اسمی را توصیف نمی کند؛ بلکه کار قبل از خودش را توصیف می نماید.

,The patient followed what the doctor said.

                 جملــــه