قضیه ی فیثاغورس
در هر مثلث قائم الزاويه مربع وتر با مجموع مربعهاي دو ضلع ديگر آن برابراست
حکم : \({a^2} + {b^2} = {c^2}\)
اثبات : ابتدا مربعي به ضلع b + aرسم مي كنيم سپس در اين مربع چهار مثلث قائم،الزاويه با اضلاع b و a تشكيل می دهيم
:بنا به حالت (زض ض) ين چهار مثلث با همديگر و با مثلث اصلي همنهشت هستندا براي مثال
\(\left. \begin{array}{l}BC = AD\\\hat C = \hat D = 90\\AC = DE\end{array} \right\} \to ABC = ADE\)
و لذا تمام مثلث ها داراي وتر هاي مساوي هستند از طرفي .
\(\left. \begin{array}{l}s + t = 90\\r = t\end{array} \right\}s + r = x = 90\)
يعني چهارضلعي حاصل از چهار وتر (چهارضلعي CDFH ) داراي چهارضلع مساوي داردو يك زاويه قائمه است و لذا مربع است
:اكنون طبق اصل مجموع مساحت ها مي توان نوشت
مساحت 4 مثلث همنهشت + مساحت مربع كوچك= مربع بزرگ
\({(a + b)^2} = {c^2} + 4(\frac{1}{2}ab) \to {a^2} + 2ab + {b^2} = {c^2} + 2ab \to {a^2} + {b^2} = {c^2}\)
توجه : در اين اثبات تعريف مربع را دانسته فرض كرديم .
قضيه (عكس قضيهي فيثاغورس) :
اگر در مثلثي مربع بزرگترين ضلع با مجموع مربعهاي دو ضلع ديگر برابر باشد آن مثلث قائمالزاويه و زاويه يروبرو به ضلع بزرگتر قائمه است .
فرض : \({a^2} + {b^2} = {c^2}\)
اثبات : مثلثي قائم الزاويه به نام DEF طوري رسم مي كنيم كه اضلاع زاويه ي قائمهي آنbو aباشند.آنگاه داريم
\({a^2} + {b^2} = {x^2}\)
و با مقايسه با فرض قضيه ميتوان نوشت :
\({x^2} = {c^2} \to x = c\)
لذا مثلثهاي ABC و DEF بنا به حالت ( ض ض ض) همنهشت هستند و چون زاويه ي D قائمه است پس زاويه ي متناظر آن يعني زاويه يC نيز قائمه است .
قضيه: هرگاه وتر و يك ضلع از يك مثلث قا ئمالزاويه با وتر و
يك ضلع از مثلث قائمالزاويهي ديگري برابر باشند آن دو مثلث
همنهشت هستند .
فرض : AB = DE و AC = DF
حكم : ABC) ≅∆(DEF))∆
اثبات :چون هر دو مثلث قائم الزاويه هستند پس رابطه فيثاغورس را براي هر مثلثي می توان به صورت زيرنوشت
\(\left. \begin{array}{l}ABC:{x^2} + {b^2} = {c^2}\\DEF:{y^2} + {b^2} = {c^2}\end{array} \right\} \to {x^2} = {y^2} \to x = y\)
.و لذا دو مثلث به حالت (ض ض ض ) همنهشت هستند
:قضيه :.هرگاه نقطه اي از دو ضلع زاويه ای به يك فاصله باشد آن نقطه روي نيمساز زاويه قرار دارد
: فرض MH = MK
:حکم ∠ α = β ∠
:اثبات دو مثلث OMH و OMK قائم الزاويه هستند . پس :
\(\left. \begin{array}{l}MH = MK\\OM = OM\end{array} \right\} \to OHM = OMK \to \hat a = \hat \beta \)
چندضلعي منتظم
.هر چند ضلعي را منتظم گويند، هرگاه تمام اضلاع آن برابر و تمام زاويه هاي آن نيز برابر باشند
مثلاً مثلث متساوي الاضلاع كه سه ضلعي منتظم و مربع كه چهارضلعي منتظم است
:نتيجه اندازه هر زاويه داخلي ي nضلعي منتظم برابر \(\frac{{(n - 2) \times 180}}{n}\) درجه است ( چرا ؟)