درسنامه کامل علوم و فنون ادبی (2) فصل 5 پایه های آوایی همسان (1)
تعداد بازدید : 3.77Mخلاصه نکات علوم و فنون ادبی (2) فصل 5 پایه های آوایی همسان (1) - درسنامه شب امتحان علوم و فنون ادبی (2) فصل 5 پایه های آوایی همسان (1) - جزوه شب امتحان علوم و فنون ادبی (2) نوبت اول فصل 5 پایه های آوایی همسان (1)
انواع نظم حاکم بر ارکان
1)نظم تکراری (همسان )
در مصرع هایی که از 3 رکن تشکیل شده اند، رکن های 1 و 2 کاملا یکسان هستند و در مصرع هایی که از 4 رکن تشکیل شده اند، رکن های 1و2و3 کاملاً یکسان هستند. گاهی ممکن است رکن پایانی متفاوت باشد. به این نوع همسان تک پایه ای یا متفق الارکان نیز می گویند.
مثال
__ __ U U / __ __ U U / __ __ U U
__ UU/ __ __ UU / __ __ U U
__ __ UU/ __ __ UU/ __ __ UU/ __ __U U
__ UU/ __ __ UU/ __ __ UU/ __ __ UU
2)نظم متناوب (همسان دو لَختی)
در این وزن رکن ها قرینه یکدیگرند، یعنی رکن 1 و رکن 3 همسان هستند، رکن 2 و رکن 4 همسان هستند. به این وزن، دَوری یا متناوب الارکان نیز می گویند.
مثال
__ __ U / __ U __ __ / __ __ U / __ U __ __
__ U __ / __ UU __ / __ U __ / __ UU __
3 ( نظم ناهمسان:
رکن ها با یکدیگر متفاوت هستند.
مثال
__ / __ UU __ / __ U __ / __ UU __
__ U __ / U __ __ U / U __ U __ / U __ __
__ UU / __ U __ U / __ __ U __
تهیه کننده : حسین قاسمی پیربلوطی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
- گام به گام تمامی دروس پایه (2)
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
- فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
تقطیع به ارکان
تقطیع به ارکان
تجزیه شعر به رکن ها و پایه های عروضی.
هر مصراع حداکثر از 16 هجا تشکیل می شود؛ که نهایتاً به 4 دسته 4 تایی قابل تقسیم است.
پس از دسته بندی هجاها، می توانیم برای هرکدام از آن ها، یک معادل جایگزین کنیم.
برای جایگزینی هجاها، از قوانینی که قبلاً بر اساس زبان عربی وضع شده است استفاده می کنیم. یعنی ریشه تمامی وزن ها «ف ع ل»است.
جایگزینی به این دلیل است که بتوانیم با نامیدن دسته ها (خوشه های هجایی، رکن ها)به نام های از پیش تعیین شده، وزن و موسیقی شعر را بهتر درک کنیم.
مثلا به جای گفتن یک هجای کوتاه، سه هجای بلند (__ __ U)از معادل آن یعنی «مَفاعیلُن »استفاده می کنیم.
تهیه کننده : حسین قاسمی پیربلوطی
جزوات جامع پایه (2)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 1 تاریخ ادبیات فارسی در قرنهای هفتم، هشتم و نهم
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 2 پایه های آوایی
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 3 تشبیه
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 4 سبک شناسی قرن های هفتم، هشتم و نهم (سبک عراقی)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 5 پایه های آوایی همسان (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 6 مجاز
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 7 تاریخ ادبیات فارسی در قرن های دهم و یازدهم
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 8 پایه های آوایی همسان (2)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 9 استعاره
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 10 سبک شناسی قرن های دهم و یازدهم (سبک هندی)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 11 پایه های آوایی همسان دو لختی
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 12 کنایه
وزن واژه
وزن واژه
ممکن است در پایان هر مصراع یک یا دو هجا اضافه بماند که باید ارکان پایانی معادل هر کدام را بنویسیم.
این درس در رابطه با وزن همسان است. با دو نوع دیگر وزن (دولَختی و ناهمسان)در درس های آینده و سال آینده آشنا می شویم.
مثال
از خدا جوییم توفیق ادب / بی ادب محروم شد از لطف رب
در هجای اول، رکن سوم، مصراع اول بنابه ضرورت هجای کوتاه به بلند تبدیل می شود.
مثال
تو خورشیدی و یا زهره و یا ماهی نمی دانم / وزین سرگشته مجنون چه می خواهی نمی دانم
در هجای چهارم رکن دوم مصرع اول و در هجای دوم رکن دوم مصرع دوم، بنا به ضرورت هجای کوتاه به بلند تبدیل شده است.
مثال
یکی روبهی دید بی دست و پای / فروماند در لطف و صنع خدای
هجای پایانی هر دو مصراع به هجای بلند تبدیل شده اند. هجای سوم رکن سوم مصراع دوم بنا به ضرورت به هجای بلند تبدیل می گردد.
تهیه کننده : حسین قاسمی پیربلوطی
وزن واژه های همسان
وزن واژه های همسان
- فَعولن U)__ __ )
- مُستَفعِلن ( __ __(__U
- مَفاعیلُن __U ) __ __(
- فَعَالتُنUU ) __ __(
- فاعِالتُن ) __U__ __(
- مُفتَعِلُن ) __ UU__(
جمعاً 19 وزن عروضی وجود دارد. که با تقطیع به ارکان هر مصراع، مجموعه ای از چند رکن به دست می آید که باید جزء 19 رکن گفته شده باشد.
وزن های اصلی
1(مفاعیلن: هَزَج
2(فاعالتن: رَمَل
3(مستفعلن: رَجَز
4(فعولن: مُتَقارِب
خانوادۀ فاعالتن ) بَحر رمل (
1(فاعالتن ) __U__ __(
2( فاعِلُن ) __U__(
3(فَعَالتُن UU) __ __(
(4 فَعَالتُ UU ) __ (U
5(فاعِالتُ ( __( U __ U
6(فَعَلُن(__ UU)
7(فَع لُن) __ __(
8(فَع)__(
خانوادۀ مفاعیلن ) بحر هزج (
9(مفاعیلن __U ) __ __(
10(مَفاعیلُ __U ) __(U
11(مَفاعِلُنU ) __U__(
12(مَفاعِل U ) __ (UU
13(فَعولُن ) مَفاعیU) __ __ ) )بحر متقارب(
14(فَعَل U ) __)
خانوادۀ مستفعلن ) بحر رجز (
15( مستفعلن) __ __ U__)
16(مُفتَعِلُن UU__ ) __)
17(مُستَفعِلُ ) __ __(UU
خانوادۀ مفعولُن:
18(مَفعولُن )مُستَفعِل) ( ____ __(
19( مَفعول ) __ __(U
تهیه کننده : حسین قاسمی پیربلوطی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
- گام به گام تمامی دروس پایه (2)
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
- فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن