درسنامه کامل علوم و فنون ادبی (2) فصل 9 استعاره
تعداد بازدید : 3.77Mخلاصه نکات علوم و فنون ادبی (2) فصل 9 استعاره - درسنامه شب امتحان علوم و فنون ادبی (2) فصل 9 استعاره - جزوه شب امتحان علوم و فنون ادبی (2) نوبت اول فصل 9 استعاره
استعاره
استعاره
آوردن لفظی در معنی غیر معنی اصلی خود.
مثال
تبی دارم که گرو گل ز سنبل سایه بان دارد. توضیح: منظور از «بت»معشوق است نه معنی ظاهری و لغوی آن هم چنین منظور از «گل و سنبل»هم معنی ظاهری آنها نیست بلکه منظور «چهره و زلف یار»است.
در حقیقت استعاره همان تشبیه است. با این فرق که یکی از طرفین تشبیه (مشبه یا مشبه به)حذف نمی شود.
تهیه کننده: معصومه محمودی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
- گام به گام تمامی دروس پایه (2)
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
- فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انواع استعاره
انواع استعاره
اگر مشبه حذف شود و مشبه به بیاید: استعاره مصرّحه (آشکار(.
اگر مشبه به حذف شود و مشبه با لوازم مشبه به بیاید، استعارة مکنیّه (پوشیده(.
استعارة مصرّحه :
بیان مشبه به و اراده تمامی ارکان تشبیه است.
علّت نامگذاری استعارة مصّرحه: آن است که از طریق مشبه به، به آسانی می توان به وجه شبه و مشبه دست یافت چون مشبه به در داشتن وجه شبه ، قوی تر از مشبه است.
هدف از استعارة مصرّحه :
اغراق ، تاکید، ایجاز محسوس و عینی کردن امور و ...
تهیه کننده: معصومه محمودی
جزوات جامع پایه (2)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 1 تاریخ ادبیات فارسی در قرنهای هفتم، هشتم و نهم
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 2 پایه های آوایی
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 3 تشبیه
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 4 سبک شناسی قرن های هفتم، هشتم و نهم (سبک عراقی)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 5 پایه های آوایی همسان (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 6 مجاز
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 7 تاریخ ادبیات فارسی در قرن های دهم و یازدهم
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 8 پایه های آوایی همسان (2)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 9 استعاره
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 10 سبک شناسی قرن های دهم و یازدهم (سبک هندی)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 11 پایه های آوایی همسان دو لختی
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 12 کنایه
تفاوت های استعاره با تشبیه
تفاوت های استعاره با تشبیه
تشبیه ادعای همانندی است اما استعاره ادعای یکسانی.
در استعاره : تشبیه به فراموشی سپرده می شود گویی مشبه، فردی از افراد مشبه به است.
استعاره از تشبیه رساتر و خیال انگیز تر است و در بر انگیختن عواطف موثر است چون خود از درون تشبیه بلیغ که از رساترین نوع تشبیه است، خلق می شود.
استعاره ذهن را با شگفتی، درنگ و جستجو روبرو میسازد و زیبایی آن نیز برخاسته از همین معنی است.
مثال
گلا تازه بهارا، تویی که عارض تو
طراوت گل و بوی بهار من دارد
توضیح: می بینیم که منظور از «گل»و «بهار»در مصراع اول همان گل و بهار حقیقی است ولی در مصراع دوم منظور از »گل»و «بهار»معشوق شاعر است و این منظور شاعر را از روی شباهت مشبه (معشوق) و مشبه به (گل و بهار) می فهمیم. توج )دلایل کشف مشبه از مشبه به در بیت فوق).
1)وجود نشانه ای که ذهن را از معنی اصلی باز می گردان
2)آشکاری وجه شبه یعنی صفت مشترک میان طرفین تشبیه به قدری آشکار است که مشبه به بلافاصله مشبه را به یاد میآورد.
هرچه کاوش ذهنی بیشتر باشد لذّت ادبی بیشتر است، زیبایی و رسایی استعاره نیز در همین نکته است.
نفسی بیاوبنشین ، سخنی بگوو بشن که به تشنگی بمردم برآب زندگانی
توضیح: شاعر نیاز خود را به تشنگی و دوست را به آب زندگانی مانند کرده است. لذا در این بیت دو استعاره داریم
چون : اولا تشنگی و آب در معنی اصل به کار نرفته است. ثانیا تشنگی و آب مشبه به دو تشبیه است که همه پایه های آن حذف شده اند.
غرض شاعر از این دو استعاره اغراق در زندگی بخشی محبوب است.
زیبایی این هنر شاعرانه در این است که شاعر شباهت مشبه را به مشبه به به حدی می داند که آنها را یکسان می بیند و این یکسانی را غیر قابل انکار می داند که نیازی به ذکر طرف دیگر نمی بیند پس استعارة مصرحه تشبیه بلیغی است که مشبه آن حذف میگردد و مشبه به بیان میگردد.
تهیه کننده: معصومه محمودی
استعاره مکنیه
استعارۀ مکنیّه
این استعاره مشبهی است که به همراه یکی از اجزای یا ویژگی های مشبه به می آید.
به عبارت بهتر اگر در تشبیهی مشبه به حذف شود و مشبه، به همراه یکی از ویژگی های مشبه به یا به همراه وجه شبه ذکر شود استعارة مکنیّه است.
مثال
به صحرا شدم عشق باریده بود. توضیح: شاعر در ذهن خود «عشق»را به «باران»تشبیه کرده است که ببارد حال »باران»حذف شده و «باریدن»که از لوازم باران است به همراه مشبه (عشق)آورده شده است.
تهیه کننده: معصومه محمودی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
- گام به گام تمامی دروس پایه (2)
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
- فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انواع استعاره مکنیه
انواع استعارة مکنیّه
1-جزء یا ویژگی «مشبه به»به «مشبه»اضافه می شود: اضافة استعاره مانند کنگرة عرش.
2-جزءیا ویژگی «مشبه به»به صورت یک گزاره به «مشبه»که نهاد جمله است نسبت داده می شود: اسنادی مانند:
به صحرا شدم عشق باریده بود (عشق از جهت باریدن مانند باران است(.
نهاد گزاره مشبه وجه شبه ادات مشبه به
شرط زیبایی استعارة مکنیّه در گرو آن ویژگی است که از «مشبه به»انتخاب و به صحرا، «مشبه»ذکر میشود.
تشخیص:
استعارة مکنیّه ای که مشبه به آن انسان باشد. مانند: رخ اندیشه، برای اندیشه رخ قائل شده که صفت انسانی است.
تهیه کننده: معصومه محمودی
جزوات جامع پایه (2)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 1 تاریخ ادبیات فارسی در قرنهای هفتم، هشتم و نهم
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 2 پایه های آوایی
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 3 تشبیه
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 4 سبک شناسی قرن های هفتم، هشتم و نهم (سبک عراقی)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 5 پایه های آوایی همسان (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 6 مجاز
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 7 تاریخ ادبیات فارسی در قرن های دهم و یازدهم
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 8 پایه های آوایی همسان (2)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 9 استعاره
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 10 سبک شناسی قرن های دهم و یازدهم (سبک هندی)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 11 پایه های آوایی همسان دو لختی
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (2) فصل 12 کنایه
تفاوت استعاره مکنیه با تشبیه و استعاره
تفاوت استعاره مکنیّه با تشبیه و استعارة مصّرحه
استعاة مکنیّه :
از تشبیه و استعارة مصّرحه بلیغ تر و موثرتر است. زیرا ذهن برای فهم آن نیازمند دقّت ، تامّل و تالش بیشتری است و از این رو لذّت بیشتری می برد.
استعارة مکنیّه:
از استعارة مصّرحه اغراق بیشتری دارد زیرا در آن «مشبه»برتر از «مشبه به»انگاشته میشود و بارزترین ویژگی مشبه به ، به آن افزوده میگردد.
تفاوت نمودار استعارة مکنیّه / مصرّحه و تشبیه:
تشبیه:
مشبه + مشبه به + ادات + وجه شبه
استعاره های مصرّحه:
«مشبه به»به تنهایی
استعارة مکنیّه:
مشبه + یکی از لوازم یا ویژگی های مشبه به.
مثال های دیگر:
مثال
قضا چون زگردون فروهشت پر
همه زیرکان کور گردند و کر
توضیح:
شاعر «قضا»را به «عقابی»مانند کرده است که پر دارد و می تواند در آسمان پرواز کند و از نیرومندترین پرندگان است)همان طور که قضا نیرومند است و انسان در برابر او ناتوان) «پر فروهشتن»را به عنوان یک ویژگی بارز مشبه به (عقاب)به مشبه (قضا)نسبت می دهد.
ای نسیم سحرآرامگه یارکجاست
منزل آن مه عاشق کش عیار کجاست
توضیح:
وقتی شاعر نسیم سحر را مورد خطاب قرار می دهد آن را همانند انسان تصور می کند و از این طریق به آن جان می بخشد. «ای»از لوازم «مشبه به»است که شاعر قبل از «مشبه»می آورد تا نشان دهد که «مشبه به»او انسان است بنابر این هر چیزی که مورد خطاب واقع می شود اگر انسان نباشد یک استعارة مکنیّه و یک تشخیص است.
استعارة مصرّحه که به جای انسان به کار رود اگر مورد خطاب نیز قرارگیرد تغییر نخواهد کرد مانند: «ای غنچة خندان« که استعاره از یار است و حرف ندا در آن بی تاثیر است.
هر تشخیصی استعارة مکنیّه است. اما هر استعارة مکنیّه ای تشخیص نیست.
دبیر: معصومه محمودی