درسنامه کامل فارسی ششم فصل 3 هوشیاری
تعداد بازدید : 3.77Mخلاصه نکات فارسی ششم فصل 3 هوشیاری - درسنامه شب امتحان فارسی ششم فصل 3 هوشیاری - جزوه شب امتحان فارسی ششم نوبت اول فصل 3 هوشیاری
پیام متن درس «هوشیاری»
پیام متن درس «هوشیاری»:
درس سوم
هوشیاری
- نوع نثر: نثر ساده و روان (بازنویسی شده)
- نویسنده: واعظ کاشفی
- کتاب: انوار سُهیلی
واژه |
معنی واژه |
واژه |
معنی واژه |
پیوسته |
همیشه |
می پیمود |
راه را طی می کرد |
قصد |
تصمیم، منظور، نیّت |
به قصدِ |
به منظور |
دامان |
دامنه |
در پیِ |
به دنبال |
به یک پرواز |
با یک بار پرواز کردن |
فرود |
پایین |
بی درنگ |
تُند، فوری، بی توقّف |
اتفاقاً |
از قضا، ناگهان |
مَجال |
فرصت |
مَلِک |
پادشاه |
عَرض |
گفتن، بیان کردن |
به عرض رسانید |
به [پادشاه] گفت |
چیره |
پیروز |
بی جان کردم |
کُشتم |
کمند |
طناب، بند، ریسمان |
||
تاخت |
اسب را به حرکت درآورد |
||
آزرده خاطر |
رنجیده، دلتنگ، ناراحت |
||
سراسیمه |
آشفته، با عجله، سرگردان |
||
تَرک |
جایی در پُشت زینِ اسب |
||
مَنبع |
سرچشمه، جای بیرون آمدن |
||
رکاب دار |
پیاده ای که همراهِ سوار، راه می رود |
||
آهِ سرد |
آه و ناله ای از سرِ ناامیدی و اندوه |
||
مَرکب |
آن چه بر آن سوار شوند، مثل اسب |
||
مخلوط |
در هم آمیخته، آمیخته شده، درهم شده |
||
باز |
پرندهای شکاری با چنگال هایِ قوی و منقاری کوتاه و محکم |
||
باد به گردِ او نمی رسید |
بسیار تُند و سریع حرکت می کرد |
پیام درس:
همانطوری که از اسم درس پیداست؛ این درس بر دانایی و هوشیاری انسان ها تأکید دارد. این درس به ما می آموزد که قبل از این که دست به کاری بزنیم باید دربارهی آن، فکر بکنیم و بدون اندیشه و فکر، کاری را شروع نکنیم. اگر آن پادشاه، بر خشم خودش، مسلّط می شد و در برابر آن حرکات «باز» فکر و اندیشه می کرد (کمی هوشیارتر بود) نیازی نبود باز را بکشد و بعد از آشکار شدن حقیقت، غم و غصّه بخورد. در این درس، «باز» از پادشاه، هوشیارتر بود؛ اما پادشاه، آن اندازه، هوش و خرد را نداشت. «باز» را می توانیم نماد انسان های آگاه و خردمند، به حساب بیاوریم.
واعظ کاشفی (متولّد 118 هـ.ق در سبزوار – درگذشت 218 هـ.ق در هرات):
حسن بن علی بیهقی سبزواری واعظ، ملقّب به کمال الدّین، دانشمند، واعظ و نویسنده ی معروف بود. وی در علوم دینی و معارف الهی و ریاضیات و نجوم، دست داشت. کتاب «انوار سهیلی»، «روضة الشّهدا» و «فتوّت نامه ی سلطانی» از آثار اوست.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه ششم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه ششم
- گام به گام تمامی دروس پایه ششم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه ششم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه ششم
- فلش کارت های آماده دروس پایه ششم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه ششم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه ششم
شعر «بخوان و حفظ کن: سُخن» و معنی شعر
شعر «بخوان و حفظ کن: سُخن» و معنی شعر:
بخوان و حفظ کن
سُخن
- نوع قالب شعری: مثنوی
- شاعر: نظامی
با این که سخن به لطف آب است کم گفتنِ هر سخن، صَواب است
با این که سخن مانند آب با طراوت و شادی بخش است، امّا درست آن است که کمتر حرف بزنیم.
واژه |
معنی واژه |
واژه |
معنی واژه |
لطف |
طراوت، نرمی، شادابی |
صواب |
درست، شایسته |
نکات دستوری و آرایه ادبی:
آب و سراب ß قافیه (است و است ß ردیف)
تعداد جمله ß 2
سخن مانند آب است ß تشبیه
لطف ß وجه شبه
با اینکه ß حرف ربط
کم گفتنِ هر سخن ß ترکیب اضافی
«سخن» در مصراع اول ß نهاد
«کم گفتن هر سخن» در مصراع دوم:نهاد
آب ارچه همه زُلال خیزد از خوردن پُر، مَلال خیزد
اگرچه آب، صاف و گوارا است، زیاد خوردنِ آن، سبب آزردگی و ناراحتی می شود.
واژه |
معنی واژه |
واژه |
معنی واژه |
زلال |
پاک، صاف |
ملال |
خستگی، ناراحتی |
خیزد |
ایجاد شدن، پدید آمدن |
نکات دستوری و آرایه ادبی:
زلال و ملال ß قافیه (خیزد و خیزد ß ردیف)
تعداد جمله ß 2
خیزد ß فعل مضارع
ارچه (مخفّف اگر چه) ß حرف ربط
خوردن پٌر ß ترکیب اضافی
زلال ß قید
همه ß قید
کم گوی و گزیده گوی چون دُر تا ز اندکِ تو، جهان شود پُر
کم حرف بزن امّا سخنان پسندیده و ارزشمند بگو تا سخنان ارزشمند تو همه ی جهان را فرا گیرد.
واژه |
معنی واژه |
واژه |
معنی واژه |
گزیده |
عالی، پسندیده |
دُرّ |
مروارید |
اندک |
سخن کم و به جا |
نکات دستوری و آرایه ادبی:
دُر و پُر ß قافیه (ردیف ندارد)
تعداد جمله ß 3
چون دُر ß تشبیه
اندک و پُر ß تضاد
کُلّ بیت، ضرب المثل است
«چون» به معنی مثل و مانند، حرف اضافه است و «دُر» متمّم می باشد
گوی ß فعل امر
شود ß فعل مضارع
کم ß قید
گزیده ß قید
تا ß حرف ربط
«ز» (مخفّف از) ß حرف اضافه
کل بیت ضرب المثل است
لاف از سخن چو دُر توان زد آن خشت بُود که پُر توان زد
به خاطر سخنان ارزشمند و پسندیده می توان خودستایی کرد و به خود نازید چون سخن بیهوده مانند خشت بی ارزش است که فراوان دیده می شود.
واژه |
معنی واژه |
واژه |
معنی واژه |
لاف |
گزاف، دروغ |
خشت |
آجر، گِل خشک شده |
لاف زدن |
گفتار بیهوده گفتن، خودستایی کردن |
نکات دستوری و آرایه ادبی:
دُر و پُر ß قافیه (توان زد ß ردیف)
تعداد جمله ß 3
چو دُر ß تشبیه
دُر و خشت ß تضاد
این بیت ضرب المثل است
«چو» به معنی مثل و مانند، حرف اضافه است نه حرف ربط
خشت زدن ß کنایه از پر حرفی
یک دسته گُلِ دماغ پرور از خرمن صد گیاه، بهتر
یک دسته گل خوشبو و زیبا از صد دسته گیاهِ بیارزش بهتر است.
واژه |
معنی واژه |
دماغ پرور |
خوشبو |
خرمن |
توده و مقدار انبوهی از هرچیز |
نکات دستوری و آرایه ادبی:
دماغ پرور و بهتر:قافیه (ردیف ندارد)
تعداد جمله ß 1
یک و صد ß تضاد
کُلِ بیت از یک جمله تشکیل شده است که فعل «است» بعد از بهتر، حذف شده است
گل دماغ پرور ß ترکیب وصفی
صد گیاه ß ترکیب وصفی
کل مصراع اول ß نهاد
پیام:
نظامی در این شعر به انسان ها توصیه می کند که بدون فکر حرف نزنند؛ یعنی اوّل فکر بکنند و بعد سخنانی بگویند که با ارزش است؛ زیرا سخن سبب آشکار شدنِ شخصیّت انسان ها می شود؛ بنابراین باید از سخنانِ بیهوده و بی ارزش دوری کرد.
جزوات جامع پایه ششم
جزوه جامع فارسی ششم فصل 1 معرفت آفریدگار
جزوه جامع فارسی ششم فصل 2 پنجره های شناخت
جزوه جامع فارسی ششم فصل 3 هوشیاری
جزوه جامع فارسی ششم فصل 4 داستان من و شما
جزوه جامع فارسی ششم فصل 5 هفت خان رستم
جزوه جامع فارسی ششم فصل 6 ای وطن
جزوه جامع فارسی ششم فصل 7 درس آزاد(فرهنگ بومی 1)
جزوه جامع فارسی ششم فصل 8 دریاقلی
جزوه جامع فارسی ششم فصل 9 رنج هایی کشیده ام که مپرس
جزوه جامع فارسی ششم فصل 10 عطّار و جلال الدّین محمد
جزوه جامع فارسی ششم فصل 11 شهدا خورشیدند
جزوه جامع فارسی ششم فصل 12 دوستی / مشاوره
جزوه جامع فارسی ششم فصل 13 درس آزاد (فرهنگ بومی 2)
جزوه جامع فارسی ششم فصل 14 راز زندگی
جزوه جامع فارسی ششم فصل 15 میوه ی هنر
جزوه جامع فارسی ششم فصل 16 آداب مطالعه
جزوه جامع فارسی ششم فصل 17 ستاره ی روشن
معنی واژگان درس «هوشیاری»
معنی واژگان درس «هوشیاری»:
واژه |
معنی واژه |
واژه |
معنی واژه |
پیوسته |
همیشه |
می پیمود |
راه را طی می کرد |
قصد |
تصمیم، منظور، نیّت |
به قصدِ |
به منظور |
دامان |
دامنه |
در پیِ |
به دنبال |
به یک پرواز |
با یک بار پرواز کردن |
فرود |
پایین |
بی درنگ |
تُند، فوری، بی توقّف |
اتفاقاً |
از قضا، ناگهان |
مَجال |
فرصت |
مَلِک |
پادشاه |
عَرض |
گفتن، بیان کردن |
به عرض رسانید |
به [پادشاه] گفت |
چیره |
پیروز |
بی جان کردم |
کُشتم |
لطف |
طراوت، نرمی، شادابی |
صواب |
درست، شایسته |
زلال |
پاک، صاف |
ملال |
خستگی، ناراحتی |
گزیده |
عالی، پسندیده |
دُرّ |
مروارید |
اندک |
سخن کم و به جا |
دماغ پرور |
خوشبو |
لاف |
گزاف، دروغ |
خشت |
آجر، گِل خشک شده |
کمند |
طناب، بند، ریسمان |
||
خیزد |
ایجاد شدن، پدید آمدن |
||
تاخت |
اسب را به حرکت درآورد |
||
آزرده خاطر |
رنجیده، دلتنگ، ناراحت |
||
سراسیمه |
آشفته، با عجله، سرگردان |
||
تَرک |
جایی در پُشت زینِ اسب |
||
مَنبع |
سرچشمه، جای بیرون آمدن |
||
خرمن |
توده و مقدار انبوهی از هرچیز |
||
آهِ سرد |
آه و ناله ای از سرِ ناامیدی و اندوه |
||
مَرکب |
آن چه بر آن سوار شوند، مثل اسب |
||
رکاب دار |
پیاده ای که همراهِ سوار، راه می رود |
||
مخلوط |
در هم آمیخته، آمیخته شده، درهم شده |
||
لاف زدن |
گفتار بیهوده گفتن، خودستایی کردن |
||
باز |
پرندهای شکاری با چنگال هایِ قوی و منقاری کوتاه و محکم |
||
باد به گردِ او نمی رسید |
بسیار تُند و سریع حرکت می کرد |
واژگان هم خانواده درس «هوشیاری»
واژگان هم خانواده درس «هوشیاری»:
منبع - منابع |
هلاک - هلاکت - مهلک |
قصد - مقصود - قاصد |
خاطره - خاطرات - خاطر |
عارض - عرض - عرضه |
همراهان - همره - همراه |
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه ششم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه ششم
- گام به گام تمامی دروس پایه ششم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه ششم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه ششم
- فلش کارت های آماده دروس پایه ششم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه ششم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه ششم
واژگان متضاد درس «هوشیاری»
واژگان متضاد درس «هوشیاری»:
واژه |
متضاد واژه |
واژه |
متضاد واژه |
کدر |
زلال |
خالی |
پر |
به آرامی |
بی درنگ، سریع |
گسسته |
متصل، پیوسته |
جزوات جامع پایه ششم
جزوه جامع فارسی ششم فصل 1 معرفت آفریدگار
جزوه جامع فارسی ششم فصل 2 پنجره های شناخت
جزوه جامع فارسی ششم فصل 3 هوشیاری
جزوه جامع فارسی ششم فصل 4 داستان من و شما
جزوه جامع فارسی ششم فصل 5 هفت خان رستم
جزوه جامع فارسی ششم فصل 6 ای وطن
جزوه جامع فارسی ششم فصل 7 درس آزاد(فرهنگ بومی 1)
جزوه جامع فارسی ششم فصل 8 دریاقلی
جزوه جامع فارسی ششم فصل 9 رنج هایی کشیده ام که مپرس
جزوه جامع فارسی ششم فصل 10 عطّار و جلال الدّین محمد
جزوه جامع فارسی ششم فصل 11 شهدا خورشیدند
جزوه جامع فارسی ششم فصل 12 دوستی / مشاوره
جزوه جامع فارسی ششم فصل 13 درس آزاد (فرهنگ بومی 2)
جزوه جامع فارسی ششم فصل 14 راز زندگی
جزوه جامع فارسی ششم فصل 15 میوه ی هنر
جزوه جامع فارسی ششم فصل 16 آداب مطالعه
جزوه جامع فارسی ششم فصل 17 ستاره ی روشن
دانش زبانی: کلمات یک هجایی، دو هجایی و چند هجایی
دانش زبانی: کلمات یک هجایی، دو هجایی و چند هجایی:
دانش زبانی
کلمات یک هجایی، دو هجایی و چند هجایی
کلمات یک هجایی، دو هجایی و چند هجایی:
در سال های گذشته آموختیم که کلمه ها در زبان فارسی، گاهی یک بخش (هجا) دارند.
مانند: گل، دل، رفت، چید
گاهی کلمه هایی داریم که چند بخش (هجا) دارند.
رفتن - دل دار - گل کار (۲ بخش)
رفتنی - دل داری - گل کاری (۳ بخش)
خواندن کلمه ها و جمله های کوتاه و یک بخشی معمولاً مشکلی ندارد؛ اما در چند بخشی ها، تشخیص شکل درست خواندن، دشوار است. به نمونه ی زیر توجه کنید:
شاه، بازی داشت.
بازی: ورزش، مسابقه بازی
بازی: پرنده ای شکاری