درسنامه کامل مطالعات اجتماعی نهم فصل 15 انقلاب اسلامی ایران

پس از کودتای ۲۸ مرداد به تدریج نفوذ و سلطه ی آمریکا بر ایران بیشتر شد.

هدف آمریکا از ایجاد تغییرات در امور اجتماعی و اقتصادی ایران چه بود؟

از بین بردن زمینه ی قیام های مردمی و حفظ حکومت پهلوی

اساسی ترین تغییرات در تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی:

• لغو شرط مسلمان بودن برای انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان
• لغو سوگند به قرآن از سوی انتخاب شوندگان و تبدیل آن به سوگند به کتاب آسمانی

دلیل مخالفت علما با تصویب نامه ی انجمن های ایالتی و ولایتی:

• این تغییرات در ظاهر به بهانه ی زمینه سازی برای مشارکت بیشتر مردم در فعالیت های اجتماعی است.
• در حقیقت تهاجم آشکاری به هویت دینی جامعه ی اسلامی ایران بود.

دلیل مخالفت امام خمینی با تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی چه بود؟

امام خمینی می دانست که هدف حکومت از این تغییرات، تضعیف اسلام و تخریب ارزش های اسلامی است.

هدف شاه از برگزاری همه پرسی اصول شش گانه (انقلاب سفید) چه بود؟

هدف شاه پیروی از سیاست های آمریکا برای حفظ حکومت خود بود.

چه کسانی با اصول شش گانه مخالف بودند؟ چرا؟

امام خمینی و سایر علما - زیرا از اهداف و پیامدهای واقعی این اصول آگاه بودند و یقین داشتند که اجرای این اصول، موجب تحکیم سلطه ی امریکا بر ایران و وابستگی سیاسی و اقتصادی کشور ما به بیگانگان می شود.

توصیه ی امام خمینی به مداحان و سخنرانان در محرم ۱۳۴۲ چه بود؟

ایشان یادآوری کرد که سکوت در برابر حکومت ستمگر، کمک به دشمنان اسلام است و از آنان خواست که خطر اسرائیل را به مردم گوشزد کنند.

سخنان امام خمینی در عصر عاشورای سال ۱۳۴۲ :

شاه را به دلیل ستمگری، همکاری با اسرائیل و وابستگی به آمریکا به شدت محکوم کرد

برخورد رژیم با امام خمینی بعد از سخنرانی عاشورای ۴۲:

دو روز بعد مأموران رژیم شبانه به خانه ی امام ریختند و ایشان را دستگیر و پس از انتقال به تهران در یکی از پادگان های نظامی زندانی کردند.

شدیدترین اعتراض ها به دستگیری امام خمینی در شهرهای قم، تهران و ورامین بود.

چگونگی شکل گیری قیام ۱۵ خرداد ۴۲:

دستگیری امام خمینی، موجب خشم و اعتراض گسترده ی مردم مسلمان ایران در شهرهای مختلف شده بود.

رژیم که از حرکت سریع مردم به وحشت افتاده بود، به مأموران خود دستور داد که تظاهر کنندگان را به گلوله ببندند و قیام را سرکوب کنند.

منظور از مصونیت قضایی یا حق کاپیتولاسیون چه بود؟

اگر آمریکایی ها در ایران مرتکب جرمی می شدند، دادگاه های ایران حق رسیدگی به جرم آنها را نداشتند.

امام خمینی با آن به مخالفت برخاست.

تبعید امام خمینی در ۱۳ آبان ۱۳۴۲:

حکومت پهلوی دریافت که امام اهل سازش و سکوت نیست، بنابراین ایشان را به ترکیه تبعید کرد. حدود یک سال بعد، تبعیدگاه امام از ترکیه به نجف در عراق تغییر یافت و تا مهر ۱۳۵۷ در آن شهر ساکن بودند.

شکل مبارزات امام خمینی در تبعید:

امام به مناسبت های مختلف با صدور اعلامیه و فرستادن پیام به گروه های سیاسی، مردم را به مبارزه با شاه دعوت می کرد.

اقدامات امام خمینی در مبارزه با حکومت پهلوی:

1. مخالفت با تصویب نامه و انجمن های ایالتی و ولایتی
2. مخالفت با اصول شش گانه
3. سخنرانی تاریخی ایشان و در مدرسه فیضیه قم (انقلاب سفید)
4. مخالفت با کاپیتولاسیون و دستگیری امام
5. ادامه مبارزه در | دوران تبعید

نحوه ی مبارزه ی آیت الله مطهری و دکتر علی شریعتی:

سخنرانی، نوشتن کتاب و مقاله و برگزاری کلاس های تفسیر قرآن و نهج البلاغه در مساجد و حسینیه ها و دانشگاه ها

دلایل ناراضی بودن مردم از شاه و سیاست های او:

1. حکومت پهلوی به فرهنگ و ارزش های اسلامی توجهی نداشت.
2. وابستگی سیاسی حکومت پهلوی به بیگانگان و نفوذ و دخالت کشورهای خارجی به ویژه آمریکا
3. حقوق ملت و اصول قانون اساسی مشروطه را نادیده می گرفت.
4. نمایندگان مجلس شورای ملی و هئیت وزیران در برابر شاه هیچ استقلالی نداشتند.
5. روزنامه ها نیز آزادی نداشتند و نمی توانستند از شاه و مقام های حکومتی انتقاد کنند.

قیام ۱۹ دی ماه ۱۳۵۶ مردم قم:

مردم قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶ در اعتراض به انتشار مقاله ی توهین آمیز روزنامه اطلاعات، به تظاهرات پرداختند و مأموران حکومت این تظاهرات را به خاک و خون کشیدند.

قیام ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ مردم تبریز:

مردم تبریز به مناسبت چهلم شهدای ۱۹ دی قم، در روز ۲۹ بهمن قیام کردند و تعداد زیادی از آنها شهید و زخمی شدند.

عکس العمل شاه در برابر اعتراض و تظاهرات ملت در سال 57 چه بود؟

از یک سو برای فریب ملت، پی در پی نخست وزیران خود را عوض می کرد و به مردم وعده می داد که پیام انقلاب آنان را شنیده است و به خواسته هایشان توجه خواهد کرد. از سوی دیگر، به مأموران خود دستور می داد که تظاهر کنندگان را سرکوب کنند.

واقعه ی ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ ( جمعه ی سیاه) :

در آن روز که به جمعه ی سیاه معروف شد، مأموران رژیم به طرز بی رحمانه ای تظاهرات مردم را در میدان ژاله (شهدای کنونی) به خاک و خون کشیدند و عده ی زیادی را شهید و زخمی کردند.

پیروزی انقلاب اسلامی ایران با شعار محوری " استقلال، آزادی ، جمهوری اسلامی" بود.

هدف انقلاب اسلامی ایران با شعار از بین بردن وابستگی کشور به بیگانگان و تأمین حقوق ملت در چارچوب قوانین و ارزش های اسلامی بود.

سه عامل موثر در موفقیت انقلاب اسلامی ایران:

1. وحدت و استقامت ملت
2. رهبری قاطع و هوشیارانه ی امام خمینی
3. ایمان و اعتقاد به اسلام