با انتخاب شدن افراد سازگارتر به وسیله انتخاب طبیعی تفاوت های فردی و در نتیجه گوناگونی کاهش می یابد.
از سوی دیگر گوناگونی در میان افراد یک جمعیت توانایی بقای جمعیت را در شرایط محیطی جدید بالا می برد .
سازوکارهایی باید وجود داشته باشد که علیرغم وجود انتخاب طبیعی گوناگونی را در جمعیت ها حفظ کند .
سازوکارهایی که در عین وجود انتخاب طبیعی گوناگونی را در جمعیت حفظ می کنند عبارتند از :
الف) گوناگونی دگره ای در گامت ها ب) نوترکیبی ج) اهمیت ناخالص ها
در تولید مثل جنسی هر والد از طریق کامه هایی که می سازد نیمی از فام تن های خود را به نسل بعد منتقل می کند.
این که هر کامه کدامیک از فام تن ها را منتقل می کند به آرایش چهارتایه ها (تترادها) در میوز 1 بستگی دارد .
در متافاز میوز 1 فام تن ها با آرایش های مختلفی ممکن است در سطح میانی یاخته قرار گیرند که به ایجاد کامه های مختلف می انجامد .
نتیجه گیری این است که آرایش تترادی در متافاز میوز 1 یکی از عوامل ایجاد کننده تنوع در گونه ها می باشد .
نکته: گوناگونی دگره ای در گامت ها مربوط به افرادی است که توانایی انجام تقسیم میوز دارند اما در زنبور نر که هاپلوئید است و گامت های خود را با میتوز تولید می کند این روش معنا ندارد .
نکته: گوناگونی دگره ای در گامت ها برای تولید مثل غیر جنسی مثل دو نیم شدن در باکتری ها مفهومی ندارد.
نکته: باکتری ها گامت تولید نمی کنند.
نکته: گوناگونی دگره ای در گامت ها در افرادی که تولید مثل جنسی دارند و با تقسیم میوز گامت تولید می کنند معنا دارد .
مثال
در ژنوتیپ های زیر انواع گامت ها و آرایش متافاز 1 را بنویسید ؟
یاخته های پایان میوز 2 یاخته های پایان میوز 1 انواع آرایش متافاز 1
AA
Aa
AABB
AaBB
AaBb
یاخته های پایان میوز 2 یاخته های پایان میوز 1 انواع آرایش متافاز 1
AaBbCc
نکته: پس از هر میوز حداقل یک نوع گامت یا حداکثر دو نوع گامت بدون ایجاد کراسینگ اور خواهیم داشت .
نکته: انواع آرایش تترادی در یک جاندار برابر است با 1 –n 2 که در این جا n برابر است با تعداد جفت کروموزوم های همتای ناخالص .
نکته: تعداد آرایش متافاز 1 با تعداد دفعات انجام میوز برابر است .
مثال
اگر پدر و مادر هر کدام ژنوتیپ AaBb داشته باشند انواع ژنوتیپ های حاصل از لقاح گامت ها را بنویسید و بیان کنید چند نوع ژنوتیپ جدید در این آمیزش ممکن است ؟ با رسم مربع پانت نتایج را بنویسید. چه نتیجه ای از این آمیزش گرفته می شود؟
حل :
تنظیم: سید ابراهیم موسوی