تعریف: وقتی افرادی از یک جمعیت به جمعیت دیگری مهاجرت می کنند در واقع تعدادی از دگره های جمعیت مبدأ را به جمعیت مقصد وارد می کنند به این پدیده شارش ژن می گویند.
نکته: به طور کلی دو نوع شارش داریم : شارش یک طرفه و شارش دو طرفه .
نکته: شارش سبب تغییر فراوانی نسبی دگره های هر دو جمعیت مبدأ و مقصد می شود .
نکته: شارش یک طرفه می تواند فقط سبب افزایش تنوع درون جمعیت پذیرنده (مقصد) شود.
نکته: شارش ژنی بر جمعیت مبدأ اثری مشابه با رانش دگره ای دارد.
نکته: اگر دو جمعیت در تعادل باشند شارش یک طرفه یا دو طرفه ممکن است سبب تغییر فراوانی نسبی الل ها در دو جمعیت شود و آن ها را از تعادل خارج کند .
نکته: شارش ژن دو طرفه ممکن است بر فراوانی نسبی الل های جمعیت مبدأ و مقصد تأثیری نداشته باشد و وضعیت تعادلی هر دو جمعیت حفظ شود .
نکته: بسته به نوع الل هایی که در اثر شارش ژنی به جمعیت مقصد وارد می شوند ممکن است تنوع ژن ها در جمعیت مبدأ کاهش و در جمعیت مقصد افزایش یابد و فراوانی نسبی الل ها در هر دو جمعیت تغییر کند .
نکته: اگر بین دو جمعیت شارش ژن به طور پیوسته و دو طرفه ادامه یابد سرانجام خزانه ژن دو جمعیت به هم شبیه می شود .
نکته: اگر در شارش یک طرفه نسبت یکسانی از الل ها از جمعیت مبدأ به جمعیت مقصد وارد شوند در جمعیت مبدأ فراوانی الل ها تغییر خواهد کرد اما فراوانی نسبی الل ها تغییر نخواهد کرد و تعادل در جمعیت مبدأ حفظ خواهد شد .
نکته: به طور کلی اگر فراوانی الل ها تغییر نکند فراوانی نسبی الل ها و ژنوتیپ ها هم ثابت خواهد ماند .
ب) اگر از هر ژنوتیپ روستای سنگک 5 نفر به روستای چمران مهاجرت کنند و از روستای چمران نیز 20 نفر با گروه خونی O به روستای سنگک بروند فراونی نسبی الل ها را در دو جمعیت در حالت جدید حساب کنید .
برای آنکه جمعیتی در حال تعادل باشد لازم است آمیزش ها در آن تصادفی باشند.
تعریف: آمیزشی است که در احتمال آمیزش هر فرد با افراد جنس دیگر در آن جمعیت یکسان باشد.
اگر آمیزش ها به رخ نمود یا ژن نمود بستگی داشته باشد دیگر تصادفی نیست و فراوانی نسبی دگره ها را تغییر می دهد مثلاً جانوران جفت خود را بر اساس ویژگی های ظاهری و رفتاری انتخاب می کنند .
آمیزش غیر تصادفی به ژنوتیپ و فنوتیپ افراد بستگی دارد.
نکته: در جمعیت های جانوری جمعیت تعادلی نداریم چون انتخاب ها بر اساس فنوتیپ و ژنوتیپ صورت می گیرد .
نکته : در رفتار انتخاب جفت جانور ابتدا ویژگی های جفت را بررسی می کند و بعد تصمیم می گیردکه با او جفت گیری بکند یا خیر .
نکته: انتخاب جفت یکی از رفتارهای زاد آوری است.
نکته: رفتارهای زادآوری به منظور موفقیت در زادآوری (داشتن بیشترین تعداد زاده های سالم) انجام می شوند .
نکته: در آمیزش های غیر تصادفی فراوانی الل تغییر نخواهد کرد .
نکته: در آمیزش های غیر تصادفی فراوانی افراد ناخالص کاهش و فراوانی افراد خالص افزایش پیدا خواهد کرد .
تنظیم: سید ابراهیم موسوی