| نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

خلاصه نکات سلامت و بهداشت فصل 5 بهداشت و ایمنی مواد غذایی - درسنامه شب امتحان سلامت و بهداشت فصل 5 بهداشت و ایمنی مواد غذایی - جزوه شب امتحان سلامت و بهداشت نوبت اول فصل 5 بهداشت و ایمنی مواد غذایی



بهداشت و ایمنی موادغذایی

بهداشت و ایمنی مواد غذایی

دو شرط برخورداری از تغذیه مناسب عبارتند از:

1 – استفاده به یزان لازم و کافی از مواد غذایی به منظور حاصل شدن کارایی لازم برای حفظ سلامت بدن

2 – رعایت بهداشت مواد غذایی به منظور در امان ماندن از ابتلا به بیماری های مختلف مانند مسمومیت ها و بیماری های انگلی


تعریف بهداشت مواد غذایی

رعایت اصول و موازین بهداشتی (انجام یک سری اعمال) در کلیه مراحل تهیه و تولید ، حمل و نقل، نگهداری، فروش و مصرف مواد غذایی ( از مزرعه تا سفره) به منظور کاهش و جلوگیری از آلودگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی و فساد مواد غذایی تا حدی که برای سلامت انسان زیان بار نباشد، را بهداشت مواد غذایی می گویند.

بیشترین آلودگی موادغذایی، در مراحل قبل از رسیدن به خانه شما رخ می دهد که عامل آن؛ بی توجه ای و عدم رعایت بهداشت در مراحل تولید، فراوری، نگهداری، حمل و نقل و عرضه مواد غذایی می باشد.

 اطلاع داشتن ار این که؛ در مراحل قبل از رسیدن یک ماده غذایی به دست ما، بهداشت تا چه اندازه ای رعایت شده است و از چه محصولات کشاورزی ، کارخانه ای،... استفاده می کنیم، بسیار مهم است.

به عبارت دیگر: آشنایی با اصول نگهداری صحیح مواد غذایی و اصول استفاده از مواد غذایی بسته بندی شده و توجه به مشخصات و برچسب مواد غذایی می تواند به ما در استفاده از مواد غذایی سالم کمک کند


فراوری

فراوری کارکردن روی یک ماده خام است تا آن را به یک یا چند فرآورده دلخواه تبدیل کنند. هر غذایی که به نحوی از شکل طبیعی خود خارج شده باشد، غذای فراوری نامیده می شود. غذا های فراوری شده ممکن است حاوی نمک، قند و چربی اضافه باشد.

برخی از روش های فراوری کردن غذاها عبارتند از: پختن، فریز کردن، کنسرو کردن، خشک کردن و پاستوریزه کردن،...



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه بهداشت
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه بهداشت
  • گام به گام تمامی دروس پایه بهداشت
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه بهداشت
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه بهداشت
  • فلش کارت های آماده دروس پایه بهداشت
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه بهداشت
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه بهداشت

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



اصول موازین بهداشتی در جلوگیری از آلودگی و فساد مواد غذایی در مکان های تهیه و فروش مواد غذایی

اصول موازین بهداشتی در جلوگیری از آلودگی و فساد مواد غذایی

1– رعایت بهداشت فردی افراد موثر در فرایند تولید غذا

2 – رعایت بهداشت موادغذایی از تهیه تا مصرف

3 – رعایت بهداشت محیط


رعایت بهداشت فردی افراد موثر در فرایند تولید غذا

افراد شاغل در مکان های تهیه، تولید و توضیع غذا، ملزم هستند به داشتن کارت بهداشت و رعایت بهداشت فردی از جمله:

1 – پوشیدن لباس تمیز و پوشاندن موی سر    

2– نداشتن زیور آلات

3 – پوشاندن دهان و بینی هنگام عطسه و سرفه   

4 – گذاشتن پوشش بهداشتی بر روی خراش ها و زخم هاس دست و انگشتان

5 – شست و شوی صحیح دست ها قبل از کار 

6– کوتاه نگهداشتن ناخن ها و در صورت امکاناستفاده از دستکش بهداشتی


رعایت بهداشت مواد غذایی از تهیه تا مصرف

در مکان های تهیه، تولید و توضیع غذا، پایش و مراقبت بهداشتی مواد غذایی در کلیه مراحل تهیه، حمل و نقل، وسایل حمل و نقل، نگه داری، دستگاه های سرمازا، ظروف طبخ و نگهداری، عرضه و فروش، آماده کردن برای مصرف و حتی هنگام مصرف ضروری است.

 برای سالم بودن غذا در مرحله طبخ و نگهداری توجه به نکات زیر لازم است:

پختن کامل غذا – پخت غذا زمانی کامل است که تمام قسمت های آن حداقل 70 درجه سانتی گراد حرارت دیده باشد.

نگهداری غذا به صورت داغ یا سرد – غذا باید به صورت کاملا داغ (70 درجه سانتی گراد به بالا) و یا کاملا سرد (زیر 10 درجه سانتی گراد) نگهداری شود تا به مدت طولانی سالم بماند.


رعایت بهداشت محیط

در مکان های تهیه، تولید و توضیع غذا؛ رعایت بهداشت محیط، مسئله بسیار مهمی در تامین سلامت و ایمنی غذا است.

برخی از اصول و موزاین بهداشتی مربوط به این محیط ها:

1 – تهیه آب سالم و کافی      

2– دفع صحیح زباله و مواد دفعی

3 – مبارزه با حشرات و جوندگان ناقل بیماری    

4 – پیشگیری از ورود گرد و غبار  مواد خارجی در غذا


پرتودهی غذاها

پرتودهی غذا ها فرایندی است شامل فراوری غذا ها با امواج نامرئی انرژی، که باعث از بین رفتن میکروارگانسیم ها ( میکروب ها) می شود.

پرتودهی باعث افزایش عمر غذا ها و مانع گسترش میکروارگانسیم ها به خصوص در غذاهای با خطر بالای فساد، مانند گوشت می شود. هرچند برخی از طرفداران محیط زیست و گروه های مصرف کننده در این مورد نگرانی هایی را مطرح کرده اند، ولی پرتودهی غذا در حال حاضر در بیش از 40 کشور رایج است.

غذاهایی که پرتودهی شده اند با برچسب ردورا ((Radura مشخص می شوند.

 





فساد موادغذایی

فساد مواد غذایی

زمانی که یک ماده غذایی به علت حمله یا رشد باکتری ها، قارچ ها و کپک ها یا واکنش شیمیایی، فیزیکی و بیوشیمیایی ناشی از ترکیبات تشکیل دهنده غذا، از نظر رنگ، بو، طعم و مزه دچار تغییراتی شود و ارزش غذایی آن از بین برود یا کاهش یابد، می گوییم ماده غذایی دچاره فساد شده است.

 

عوامل ایجاد فساد مواد غذایی

چهاردسته از عوامل سبب ایجاد فساد در مواد غذایی می شوند:

1 – عوامل شیمیایی   2- عوامل بیولوژیکی   3- عوامل فیزیکی  4 – عوامل مکانیکی


عوامل شیمیایی فساد مواد غذایی

ممکن است، مواد شیمیایی به شکل افزودنی به غذا – مواد شیمیایی موجود در محیط، به طور ناخواسته غذا را آلوده کنند. مانند استفاده غیرمجاز از سموم دفع آفات نباتی یا حشره کش ها در هنگام کاشت ، داشت یا برداشت یک محصول کشاورزی مثل سیب زمینی یا...


عوامل بیولوژیکی (موجودات زنده) فساد مواد غذایی

میکروب ها، انگل ها، جوندگان(موش و...) و حشرات (مگس و...) از عوامل بیولوژیک آلود کننده مواد غذایی هستند. به عنوان مثال سوسک های خانگی به وسیله کرک، ترشحات دهان و مدفوع، میکروب ها را از منابع آلوده به موادغذایی منتقل می کنند.

بهترین شیوه با جوندگان و حشرات موذی؛ نظافت مداوم محیط، نصب در و پنجره های توری، سرپوشیده نگه داشتن مجازی فاضلاب و دفع به موقع زباله است.


عوامل فیزیکی فساد مواد غذایی

نوری، حرارت، رطوبت، زمان و... از جمله عوامل فیزیکی هستند که سبب ایجاد فساد در مواد غذایی می شوند. برای نمونه اگر درجه حرارت محیط برای بافت و نوع ماده غذایی مناسب نباشد، بافت ان تخریب شده یا تغییرات نامطلوب در ماده غذایی ایجاد می شود. به همین دلیل لازم است موادغذایی فاسدشدنی در یخچال نگهداری کرد.


عوامل مکانیکی فساد موادغذایی (ضربه)

ضربه دیدن محصولات کشاورزی و باغی حین برداشت،  انتقال و نگهداری باعث می شود که در میوه های ضربه دیده، با گذشت زمان ، از محل نقاط آسیب دیده، کپک ها و باکتری ها به درون میوه نفوذ کرده و باعث فساد آنها می شود.

 در موقع خرید میوه ها باید به تازگی ، شادابی، عطر و بو و پوست آنها توجه کرد که لهیده، لکه دار، وصدمه خورده نباشند، سپس آنها را در محل خنک و نسبتا تاریک نگهداری کرد.


بیشتربدانیم

 





بیماری های غذازاد

انواع بیماری های غذازاد و عامل ایجاد آنها

بیماری های غذازاد یا بیماری های ناشی از غذا، بیماری هایی هستند که در اثر مصرف غذای آلوده در بدن ایجاد می شوند.

بیماری های ناشی از غذا به سه دسته تقسیم می شوند:

1 – مسمویت های غذایی:

ناشی از آلودگی مواد غذایی با باکتری ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا

2 – عفونت های غذایی:

ناشی از آإلودگی موادغذایی با انواع موادشیمیایی، سموم قارچی، آفت کش ها، فلزات سنگین  و حشره کش ها

3 – بیماری های انگلی:

ناشی از انگل های گوشت حیوانات آلوده و بیمار ( مانند کرم کدو در گوشت گاو)



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه بهداشت
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه بهداشت
  • گام به گام تمامی دروس پایه بهداشت
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه بهداشت
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه بهداشت
  • فلش کارت های آماده دروس پایه بهداشت
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه بهداشت
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه بهداشت

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



علل آلوده شدن و عوارض بیماری های غذازاد

علل آلوده شدن غذاهای ناقل بیماری های غذازاد

برخی از علل آلوده شدن غذاهای ناقل بیماری های غذازاد عبارتند از:

1 – پایین بودن سطح بهداشت فردی و یا بهداشت محیط

2 – عدم دسترسی به آب سالم

3 – کسترش استفاده از غذاهای خیابانی و نبود نظارت

4 - ...


عوارض بیماری های غذازاد و مدت زمان آن

بیشترین عوارض بیماری های غذازاد اغلب به شکل تهوع، اسهال و استفراغ  است که متناسب با مقاومت مصرف کننده غذا، این علائم یا عوارض از چند ساعت تا گاهیی چند روز ادامه مسی یابد.

 بر اساس گزارش های سازمان های بین المللی ، در حال حاضر بیماری های غذازاد ، یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی جوامع بشری به ویژه در کشورهای در حال توسعه و محروم است که باعث کاهش توسعه انسانی و همچنین کاهش بهره وری افراد در این کشورها می شود.





توصیه های خودمراقبتی برای داشتن تغذیه سالم، ایمن و بهداشتی

توصیه های خودمراقبتی برای داشتن تغذیه سالم، ایمن و بهداشتی

1 – در انتخاب و مصرف موادغذایی به سه اصل _ تنوع، تعادل و تناسب توجه کنید.

2 – وزن خود را در حد متعادل حفظ کنید.

3 – دریافت فیبر غذایی روزانه را افزایش دهید.

4 – مصرف شیر، ماست و پنیر کم چرب (5/1 درصد و کمتر) را در برنامه غذایی روزانه افزایش دهید.

5 – مصرف چربی و روغن خود را کم کنید.

6 – در مصرف گوشت و فراورده های آن دقت کنید.

7 – مصرف قند، شکرف شیرینی و شکلات را محدود کنید.

8 – نمک کمتر مصرف کنید و از نمک ید دار استفاده کنید.

9 – در طول روز به میزان کافی آب سالم و پاکیزه بنوشید.

10 – هنگام طبخ و مصرف موادغذایی،بهداشت فردی را رعایت کنید.

11 – هنگام تهیه موادغذایی به استاندارد های سلامت آن همچون برچسب مواغذایی، تاریخ انقضای مصرف ، نشان استاندارد و... توجه کنید.

12 – برای نگهداری موادغذایی بسته بندی شده به دستورات روی برچسب غذایی توجه کنید.

13 – برای نگهداری موادغذایی پخته شده در یخچال از ظروف دربسته یا روکش دار استفاده کنید.

14 – غذاهای آماده را از محل هایی که اصول بهداشتی را رعایت میکنند تهیه کنید.

15 – مصرف غذاهای آماده (فست فود) را به حداقل ممکن برسانید.


 فیبر چیست و درچه موادغذایی وجود دارد؟

تنها 5 درصد از جمعیت روی کره زمین فیبر موردنیاز بدن خود را از غذای روزانه تامین می کنند و 95 درصد بقیه به اندازه کافی فیبر دریافت نمی کنند.

فیبر یکی از مواد مغذی است که پایه گیاهی داشته و در دسته خوراکی های کربوهیدرات دسته بندی می شود. مصرف غذاهای دارای فیبر برای بدن ضروری است، زیرا که این ماده در برابر آنزیم های روده مقاوم بوده و هضم نمی شود در روده آب زیادی را جذب کند در نتیجه در هضم غذاها و بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر است.

فیبر دارای دو نوع محلول و نامحلول است، نوع محلول حالت ژل داشته و به عنوان قوام دهنده عمل می کند، در حالی که نوع نامحلول می تواند تا 20 برابر وزن خود آب جذب نماید. میزان فیبر توصیه شده برای مردان در حدود 38 گرم در روز و برای زنان 25 گرم در روز است.

مهمترین خواص موادغذایی دارای فیبر: بهبود دستگاه گورش- حفظ سلامت قلب – تنظیم قند خون – پیشگیری از سرطان – افزایش طول عمر – کاهش حساسیت های خوراکی و آسم – سلامت استخوان ها – سم زدایی بدن – درمان یبوست – کاهش وزن

بیشتر غذاها حاوی فیبر هستند، اما مهم ترین مواد غذایی غنی از فیبر : عدس، نخود، لوبیا قرمز، لپه، لوبیا سیاه، لوبیا چیتی، لوبیا لیما، جو پوست کنده، آرد چاودار، سبوس گندم، ارزن، ذرت بوداده گردو، بادام، پسته، آجیل، تخم کتان، دانه چیا، انجیر، توت فرنگی، تمشک، شاه توت، بلوبری، نخودفرنگی، خرما، گلابی، آووکادو، موز، کدو فلفلی، کنگر فرنگی، بامیه، شلغم، هویج، فلفل قرمز،گوجه فرنگی خشک شده در آفتاب، کلم بروکسل، نارگیل، ادامامه(سویای نرسیده)و ...