گام به گام کتاب اقتصاد

1- آیا تا به حال به فکر کسب درآمد بوده‌اید؟

2- علاقه شغلی شما در چه زمینه‌ای است؟ چه توانایی‌هایی دارید؟

3- چه شغلی را برای خودتان مناسب می‌دانید یا آن را می‌پسندید؟

4- اگر در تعارض بین علاقه بیشتر و درآمد بیشتر گرفتار شدید، کدام را انتخاب می‌کنید؟

5- آیا به کارمندی و شغل‌های دولتی علاقه دارید یا اینکه دوست دارید خودتان مالک یک کسب‌وکار باشید و وقتتان را به کسی نفروشید؟

1- بله؛ در زمان های آزاد خود مخصوصا در فصل تابستان که مدارس بسته هستند به فکر کسب درآمد بوده ام.

2- پاسخ پیشنهادی : من به کارهای فنی علاقه دارم، پشتکار بالایی دارم، پرانگیزه هستم، حافظه خوبی دارم. از یادگیری مسائل جدید استقبال می کنم، اهل ریسک کردن هستم.

3- شغلی که با توانایی ها و خواسته های من هماهنگی داشته باشد.

4- پاسخ دهی به این سوال به شرایط زمان تصمیم گیری بستگی دارد، زیرا گاهی شرایط نامناسب جامعه و وضعیت اقتصادی سبب می شود تا از علاقه خود دور شویم و طی یک تصمیم منطقی شغلی را انتخاب کنیم که درآمد بیشتری دارد .

5- البته که هر دو دسته از موارد ذکر شده (کارمندی - شغل آزاد) مزیت ها و معایبی دارند با این حال با توجه به ویژگی های شخصیتی خود و علاقه به انجام کارهای پرریسک سعی می کنم تا کار خود را طراحی کنم و به مرحله اجرا درآورم.

پس از آنکه متن زیر توسط معلم خوانده شد، به گروه‌های شش نفره تقسیم شوید و سپس بگویید شما کدام گزینه را انتخاب می‌کنید؟

فرض کنید که شما پس‌از چندین سال تلاش‌های شبانه‌روزی و درس خواندن و زحمت کشیدن، به تازگی رئیس بهترین بیمارستان خصوصی کشور شده‌اید. رسیدن به این موقعیت آرزوی بسیاری از افراد متخصص است که شما آن را با تلاش شخصی خود و به خاطر شایستگی‌هایتان کسب کرده‌اید و سرانجام اقبال به شما رو کرده و به قول قدیمی‌ها سکه به نام شما خورده است. هنوز دو سالی از این اتفاق نگذشته است که سر و کله یک ویروس بسیار مرموز در دنیا پیدا می‌شود: کووید 19 یا همان کرونا ویروس!

دولت به همه بیمارستان‌های خصوصی دستور داده است که یا باید بیماران کرونایی را پذیرش کنند یا اینکه مبلغی را به عنوان کمک به مقابله با این ویروس به بیمارستان‌های پذیرش کننده بیماران کرونایی پرداخت کنند؛ آن‌هم نه یک‌بار بلکه به صورت مستمر و ماهیانه. این مبلغ نیز رقم قابل توجهی است. موضوع را در هیئت مدیره مطرح می‌کنید. شریک شما که در بیمارستان سهام دارد می‌گوید درصورت پذیرش بیمار کرونایی، او سهمش را می‌فروشد و دیگر با شما همکاری نمی‌کند. یکی دیگر از اعضای هیئت‌مدیره می‌گوید اگر رسانه‌ها متوجه شوند چه؟

نماینده بخش پرستاران با اضطراب می‌گوید جان مردم اولویت دارد اما ما هم دوست‌داریم زنده بمانیم. از طرف دیگر سهام بیمارستان‌هایی که بیمار کرونایی دارند، در بورس افت چشمگیری داشته است. میزان مراجعات مردم به بیمارستان که 70 درصد درآمد بیمارستان را تأمین می‌کرده است تقریبا به یک دهم کاهش پیدا کرده و شما با مشکل تأمین مالی مواجه‌اید. با توجه به این شرایط شما کدام یک از تصمیمات زیر را می‌گیرید؟ چرا؟ لطفا دلایل تصمیم و عواقب آن را برای خودتان یادداشت کنید و تصمیم دوستانتان را نقد کنید.

1- در شبکه‌های مجازی تبلیغ می‌کنم که بیمارستان ما محیطی کاملاً امن و سالم دارد و هیچ بیمار کرونایی در آن وجود ندارد و هر کسی که نیازمند خدمات درمانی است، می‌تواند با خیال راحت به بیمارستان مراجعه کند. سپس متناسب با مبلغ کمک ماهیانه به بیمارستان‌های دیگر، به مبلغ ویزیت‌های درمانی خود اضافه می‌کنم.

2- بلافاصله یک بیمارستان صحرایی را در انتهای حیاط بیمارستان تأسیس می‌کنم که ورودی جداگانه داشته باشد و هیچ ارتباطی با محیط بیمارستان نداشته باشد. برای این کار از ارتش نیز درخواست کمک می‌کنم.

3- با مصاحبه در یکی از بخش‌های خبری به شرح اتفاقات هیئت‌مدیره می‌پردازم و می‌گویم به حکم انسان دوستی و علاقه به هم میهنانم تصمیم گرفته‌ام تا بیماران کرونایی را پذیرش کنم و در آخر هم از مردم درخواست دعای خیر دارم.

4- می‌دانم که با پذیرش کرونایی‌ها خیلی از موفقیت‌هایی که تاکنون کسب کرده‌ام، از بین می‌رود، اما امید دارم که بعد از گذشت از بحران اوضاع بهتر می‌شود؛ این یک ندای قلبی است.

5- با وام گرفتن از بانک، بخش تحقیق و توسعه بیمارستان را تقویت می‌کنم تا روی این بیماری تحقیق کنند و به یک راه‌حل برای شکست آن دست پیدا کنند و البته تا رسیدن به نتیجه ترجیح می‌دهم به بیمارستان‌های دیگر کمک مالی ارائه کنم.

6- پس از کسب تجربه‌های بیمارستان‌های دیگر سعی می‌کنم باتوجه به ظرفیت‌ها و توانایی‌های خودم و همکارانم و نیروهایم، به صورت کاملاً محدود (هم از نظر زمانی و هم از نظر مکانی) بیماران کرونایی را پذیرش کنم تا شرایط بعد از پذیرش را بتوانم بهتر ارزیابی کنم.

7- موفقیت من در گروِ رضایت همه همکاران و نیروهای من است؛ پس تلاشم را می‌کنم تا جایی که ممکن است به سرمایه‌گذاران و پرستاران و هیئت‌مدیره اطمینان خاطر ببخشم و به آن‌ها اثبات کنم که برایم مهم هستند.

هر کدام از جواب‌ها به یکی از ویژگی‌های مشترک کارآفرینان موفق (در صفحۀ 6) بر می‌گردد.
شما به کدام یک نزدیک‌تر هستید؟ به گزینه‌های جدید هم فکر کنید.

پاسخ فعالیت به نظر و برداشت دانش آموزان و ویژگی های یک کارآفرین و رئیس موفق برمی گردد و می توان به دلایل دیگری هم مانند فقط کسب سود و منافع به هر قیمتی، انصراف از سمت مدیریتی، کمک گرفتن از تجربیات محققان داخلی و خارجی، کمک گرفتن از ایده های خلاقانه دیگران و ... اشاره داشت.

آیا به‌نظر شما، هدف، وسیله را توجیه می‌کند؟ چه نسبتی بین این پرسش و متن بالا وجود دارد؟

دستیابی به هر مقصد و هدفی هرچند مشروع، پسندیده و معقول باشد، نباید جز با ابزار و وسایل مشروع و معقول صورت بپذیرد. قداست و ارزشمندی هدف هیچگاه نمی تواند ابزار دستیابی به آن هدف را توجیه کند. وسیله و ابزار خود باید مشروع و معقول باشد تا بتواند از ابزار صحیح رسیدن به هدف مشروع باشد. بنابراین می گوییم که (هدف توجیه کننده وسیله نیست) هرجا غیر از این جمله گفته شود به عنوان تابلویی از مکر و حیله خواهد بود.

1- مشخص کنید از موارد زیر، کدام مورد کارآفرینی است؟ برای پاسخ خود دلیل بیاورید و از آن دفاع کنید.

* کار در مغازه ساندویچ فروشی شخصی

* تدریس در مدرسه دولتی

* عضو نیروی فعال در ارتش شدن

* راه‌اندازی خدمات باغبانی در منزل

2- فرض کنید دوست شما علاقه‌مند به راه‌اندازی کارگاه ساخت اسباب‌بازی برای کودکان است. با توجه به ویژگی‌های او و ویژگی‌های کارآفرین موفق، در مورد اینکه این ویژگی‌ها چگونه به او در حل مشکلاتش کمک خواهد کرد، توضیح دهید.

* خطرپذیری

* خوش‌بینی

* پرانگیزگی

* سازماندهی

3- امیرعلی و ستایش بعد از اتفاق آن شب دست به کار شدند و تصمیم گرفتند که به هر قیمتی به پدر و مادرشان نشان بدهند که آن‌ها دیگر بچه نیستند و شاید در برخی موارد بهتر از بزرگ‌ترها تصمیم می‌گیرند. برای همین با تلاش فراوان اطلاعات زیر را از کارگاه تولیدی پدرشان (آقای محمدی) به‌دست آوردند:

* خرید مواداولیه برای تولید ماهیانه: 100 میلیون تومان

* پول آب و برق و گاز و عوارض شهرداری و مالیات سالانه : 800 میلیون تومان

* دستمزد ماهیانه هر کارگر: 2 میلیون تومان (مجموعاً 20 کارگر)

* درآمد سالانه: 2/5 میلیارد تومان

لطفا حساب کنید که کارگاه تولیدی آقای محمدی در طول یک سال سودده است یا زیان‌ده؟

1- با توجه به اینکه کارآفرینی به معنی تأسیس شرکتی است که با تولید کالا و خدمات و رفع نیازها و خواسته های مردم به توان به سود رسید می توانیم موارد کار در مغازه ساندویچ فروشی شخصی و راه اندازی خدمات باغبانی در منزل به نوعی با تولید کالا و خدمات می تواند با نوآوری به ارائه کالاها و خدمات به شکلی متفاوت بپردازد و به رفع نیازها و خواسته های مردم بپردازد و حتی به سود نیز برسد با بکار بستن ویژگی های کارآفرینان موفق در این دو مورد می توان با سازماندهی کسب و کار میزان سود را افزایش داد ولی در موارد دیگر اصلاً بحث سود در کار نیست و دلیل عمده آن می تواند دولتی بودن این فعالیت ها باشد.

2- * خطرپذیری: می تواند سرمایه و پس انداز خود را با شجاعت و تدبیر در زمینه ساخت اسباب بازی به کار گیرد.
* خوش‌بینی : او واقع بین است و نگرانی هایی نیز دارد اما مطمئن و دلگرم به کار خود و موفقیت این فعالیت اقتصادی است.

* پرانگیزگی: با نظم و انضباط کارها را پیش می برد و با پایداری، اشتیاق توانایی حل مشکل را دارد.

* سازماندهی: منابع و سرمایه ها را به شکل کارا مدیریت و هماهنگ می کند.

3- ابتدا هزینه های ماهانه را به هزینه های سالانه تبدیل می کنیم سپس مجموع هزینه های سالانه را مشخص کرده: 

میلیون تومان 1200 = 12 × 100 = هزینه مواد اولیه سالانه

میلیون تومان 24 = 12 × 2 = هزینه دستمزد کارگر (سالانه)

میلیون تومان 480 = 20 × 24 = هزینه دستمزد 20 کارگر (سالانه)

میلیون تومان 2480 = 480 + 800 + 1200 = مجموع هزینه های سالانه

میلیون تومان 20 = 2480 – 2500 = مجموع هزینه ها – در آمد = سود بنگاه

* کسب‌وکار و انگیزه راه‌اندازی آن چیست؟

* کارآفرین موفق چه ویژگی‌هایی دارد؟

* سود و زیان کارآفرینی و کسب‌وکار تولیدی چیست؟

* راه اندازی کسب و کار، آرزوی هر انسانی است همه انسان ها دوست دارند کسب و کار و مستقلی برای خود راه اندازی کنند ولی افراد کمتری هستند که اقدام به راه اندازی کسب و کار مستقل می کند و اصولاً بشر، ذات استقلال طلب و بلند پرواز دارد از این رو دوست ندارد که زیر دست دیگران کار کند تا به او امر و نهی شود و از طرف دیگر شهرت طلبی و ثروت اندوزی از دیگر عوامل گرایش انسان ها به راه اندازی کسب و کار می باشد.

* ۱) شور و اشتیاق و انگیزه ۲) ریسک پذیر ۳) خود باوری، کار سخت و تعهد هدفمند۴) سازگاری و انعطاف پذیری ۵) درک کامل از محصول یا خدمات ارائه شده و بازار۶) مدیریت پول و سرمایه ۷) برنامه ریزی ۸) ارتباط خوب و قابلیت های ارتباطی ۹) آمادگی کامل در مواجهه با مشکلات

* اگر میزان درآمد از هزینه ها بیشتر باشد میگوییم تولید کننده از فعالیت خود سود برده، اگر درآمدهای به دست آمده از هزینه های تولید کمتر باشد کسب و کار دچار ضرر و زیان می شود.

1- شما کارتیمی و گروهی را ترجیح می‌دهید یا کار به صورت فردی را؟ چرا؟

2- آیا شما در گروه کسب‌وکار خود پیشرو و رهبر خواهید شد یا پیرو؟

3- چقدر تحمل پذیرش حرف مخالف را دارید و چقدر می‌توانید دیگران را با منطق و استدلال متقاعد کنید؟

4- چقدر به دنبال سود شخصی هستید و تا چه میزان حاضرید درآمدتان را صرف امور خیر کنید؟

پاسخ این فعالیت بسته به نظر دانش آموز می باشد؛ پاسخ های زیر پیشنهادی است :

1- کار تیمی؛ چون سرعت پیشرفت در کار بیشتری نسبت به کار به صورت فردی خواهیم داشت و همچنین تنوع ایده ها در راستای پیشرفت در کار بیشتر می شود.

2- پیرو خواهم شد.

3- تحمل پذیرش حرف مخالفان را تا حدودی دارم و به اندازه حد رضایت بخشی می توانم دیگران را با منطق و استدلال متقاعد و همراه خود کنم.

4- درصد کمی از درآمدم را صرف امور خیریه می کنم و خیلی به دنبال سود شخصی هستم.

با توجه به جدول زیر، شما چه نکات دیگری می‌توانید به این دو ستون اضافه کنید؟ چرا؟

پاسخ به صورت زیر خواهد بود:

با توجه به جدول زیر، شما چه نکات دیگری می‌توانید به این دو ستون اضافه کنید؟ چرا؟

پاسخ به صورت زیر خواهد بود:

درباره تفاوت انواع شركت‌ها تحقیق کنید.

درباره تفاوت انواع شرکت‌های سهامی عام و خاص، شرکت‌های تعاونی و شرکت‌های با مسئولیت محدود تحقیق کنید و نتیجه را در کلاس ارائه دهید.

1- شرکت سهامی:
شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه ی آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام ، محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است.ابن شرکت، بازرگانی محسوب می شود ولو این که موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد. در شرکت سهامی تعداد شرکا نباید از سه نفر کمتر باشد. شرکت سهامی خود  به 2 نوع تقسیم می شود:
نوع اول: شرکت هایی که موسسین آنها قسمتی از سرمایه ی شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند. این گونه شرکت ها، شرکت سهامی عام نامیده می شوند. به عبارتی دیگر، شرکت سهامی عام شرکتی است که حداقل 51 درصد سهام آنان از طریق بورس به عموم مردم واگذار شده باشد. شرکت های سهامی عام، تنها شرکت هایی هستند که در بورس پذیرفته می شوند.
نوع دوم: شرکت هایی که تمام سرمایه ی آن ها در موقع تاسیس، منحصراً توسط موسسین تامین گردیده است. این گونه شرکت ها، شرکت سهامی خاص نامیده می شوند.

تبصره: در شرکت های سهامی عام، عبارت "شرکت سهامی عام" و در شرکت های سهامی خاص، عبارت "شرکت سهامی خاص" باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن، بدون فاصله با نام شرکت در کلیه ی اوراق و اطلاعیه ها و آگهی های شرکت به طور روشن و خوانا قید شود. در موقع تاسیس، سرمایه ی شرکت های سهامی عام از 5 میلیون ریال و سرمایه ی شرکت های سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد. در شرکت های سهامی خاص، کلیه ی سهام شرکت در دست سهامداران و اعضای هیئت مدیره که نام آن ها در اساسنامه و مدارک شرکت درج شده است بوده و افراد دیگر فقط در صورتی می توانند از سهام این شرکت ها برخوردار گردند که با تنظیم صورتجلسه ی ورود به شرکت و انتقال سهام، بخشی از سهام را تصاحب نمایند.

2- شرکت با مسئولیت محدود:
شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده وهر یک از شرکا ، بدون این که سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد،  فقط تا میزان سرمایه ی خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات شرکت است. در اسم شرکت باید عبارت (با مسئولیت محدود) قید شود .در غیر این صورت، آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود.اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکا باشد، والا شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث ، حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.

شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه ی نقدی تادیه و سهم الشرکه ی غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.در شرکت نامه باید صراحتا قید شده باشد که سهم الشرکه های غیر نقدی هر کدام به چه میزان تقویم شده است. فایده ای که شرکت های با مسئولیت محدود دارند، این است که شرکت های سهامی غالبا احتیاج به سرمایه های مهم دارند و ناچارند شریک بیشتری داشته باشند. به این جهت مقررات زیادی درباره ی آن ها وضع شده که رعایت تمام آن ها از عهده ی اشخاصی که می خواهند شرکای  محدودی داشته باشند خارج است. بر عکس، شرکت های با مسئولیت محدود، از این قیود تا اندازه ای آزاد هستند. (این گونه شرکت ها اغلب از اشخاصی تشکیل می شوند که با یکدیگر دوست و یا همکارند و در حقیقت شرکتی فامیلی اند) در ممالک خارج هم، گر چه گاهی اتفاق می افتد که شرکت با مسئولیت محدود دارای شرکای زیادی باشد ولی اکثرا شرکا محدود و انگشت شمارند.

3- شرکت تعاونی:
شرکت تعاونی تولید شرکتی است که بین عده ای از ارباب حرف تشکیل می شود و شرکای مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیا یا اجناس به کار می برند.

ساختار و شیوه تصمیم گیری در شركت سهامی را تحلیل کنید.

با کمک معلم خود و مراجعه به قانون تجارت، ساختار سازمانی شرکت سهامی را تحلیل کنید.

تصمیم گیری در شرکت های سهامی در سه سطح صورت می پذیرد :

1- سطح مجمع عمومی:
در این سطح، تصمیمات کلی و زیربنایی مانند انتخاب هیات مدیره و بازرسان، انتخاب روزنامه کثیرالانتشار جهت درج آگهی ها ، افزایش و کاهش سرمایه ، انحلال قبل از موعد، صدور اوراق قرضه و تغییر در مفاد اساسنامه اخذ می شود.
2- سطح هیأت مدیره:
در این سطح، تصمیمات میانی و درجه دوم مانند انتخاب مدیر عامل، انعقاد قرارداد ، شرکت در مناقصه ها ، استخدام نیروی کار جدید یا کاهش تعداد کارگران اخذ می شود.
3- سطح مدیر عامل:
در این سطح، تصمیمات جزیی و روزمره مانند موافقت با درخواست مرخصی، اجرای قراردادهای منعقده، هماهنگی بین اعضاء و کارگران شرکت اخذ می شود. به عبارت دیگر مدیر عامل حلقه واسطه ای است بین رای شرکت و بدنه شرکت، یا به عبارت دیگر نقطه اتصالی است بین هیات مدیره شرکت و کارگران شرکت و اشخاص ثالث 

با توجه به جدول زیر شما چه نکات دیگری می‌توانید به این دو ستون اضافه کنید؟ چرا؟

پاسخ به صورت زیر خواهد بود:

1- برای هریک از موارد زیر چه نوع کسب‌وکار (سازمان تولید) را توصیه می‌کنید؟

* شرکتی جدید می‌خواهد مجموعه فروشگاه زنجیره‌ای از موادغذایی سالم راه‌اندازی کند.

* یکی از دانش‌آموختگان آشپزی می‌خواهد رستوران‌های زنجیره‌ای افتتاح کند.

* نویسنده‌ای تصمیم می‌گیرد ادامه آخرین کتاب پرفروش خود را بنویسد.

* گروهی از دوستان تصیم می‌گیرند کسب‌وکاری بدون عبور از فرایندهای قانونی طولانی آغاز کنند.

* گروهی از کشاورزان می‌خواهند برای خرید کود، دانه و سایر مواد مرتبط به صورت عمده هزینه کنند و هزینه را در بین اعضا تقسیم کنند.

* گروهی از مهندسان جوان تصمیم گرفته‌اند لوازم‌خانگی با کیفیت بالا تولید کنند.

2- به‌نظر شما آقای محمدی (پدر امیرعلی و ستایش) سازمان تولید خود را باید بر چه مبنایی ترتیب بدهد تا از مشکلات فراوان مالی بیرون بیاید؟ آیا شما به او توصیه می‌کنید با شرایط موجود یک مؤسسه خیریه نیز برای کارگرانش ایجاد کند؟ دلیل شما چیست؟

1- * شرکتی جدید می‌خواهد مجموعه فروشگاه زنجیره‌ای از موادغذایی سالم راه‌اندازی کند. شرکت

* یکی از دانش‌آموختگان آشپزی می‌خواهد رستوران‌های زنجیره‌ای افتتاح کند. کسب و کار شخصی

* نویسنده‌ای تصمیم می‌گیرد ادامه آخرین کتاب پرفروش خود را بنویسد. کسب و کار شخصی

* گروهی از دوستان تصیم می‌گیرند کسب‌وکاری بدون عبور از فرایندهای قانونی طولانی آغاز کنند. شرکت

* گروهی از کشاورزان می‌خواهند برای خرید کود، دانه و سایر مواد مرتبط به صورت عمده هزینه کنند و هزینه را در بین اعضا تقسیم کنند. تعاونی

* گروهی از مهندسان جوان تصمیم گرفته‌اند لوازم‌خانگی با کیفیت بالا تولید کنند. شراکت - شرکت

2- بر اساس مشکلاتی که از کسب و کار آقای محمدی می دانیم بهترین روش کمک گرفتن از فرد یا افرادی به عنوان شریک است در صورت شراکتی شدن این کسب و کار مشکلات فراوان مالی کمتر شده و به منابع مالی بیشتری دسترسی خواهد داشت و تصمیم کار بار مسئولیت و هم افزایی توانایی ها به اداره بهتر کمک خواهد کرد در حال حاضر با وجود مشکلات مالی امکان تأسیس یک نهاد غیر سودآور وجود ندارد شاید با بهتر شدن شرایط مالی در آینده و سود ده بودن کسب و کار امکان تأسیس یک موسسه خیریه به وجود آید.

الف) هر کدام از انواع کسب‌وکارهای شخصی و شراکتی و شرکتی و تعاونی و غیرانتفاعی، چه مزایا و معایبی دارد؟

ب) با توجه به ویژگی‌های شخصیتی خود و دوستانتان، کدام یک از انواع کسب‌وکارها (سازمان تولید) را برای فعالیت‌اقتصادی ترجیح می‌دهید؟

الف) - شخصی:

مزایا:

1- راه اندازی آسان و هزینه های نسبتا اندک 

2- آزادی عمل و سهولت در تصمیم گیری

3- مالكيت سود 

4- منافع مالیاتی

معایب:

1- بار سنگین مسئولیت 

2- مشکل تامین مالی 

3- مسئولیت نامحدود در مقابل بدهی ها و دعاوی

- شراکتی:

مزایا:

1- راه اندازی نسبتا اسان

2- دسترسی به منابع و سرمایه های مالی بزرگ تر 

3- تصمیم بار مسئولیت و هم افزایی توانایی ها 

معایب:

 1- افزایش برخی هزینه ها جهت تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی با وکیل 

2- مسئولیت نا محدود در مقابل بدهی ها و دعاوی 

3- آزادی عمل محدود تر افراد و تصمیم گیری سخت تر به دلیل لزوم توافق شرکا

- شرکت:

مزایا:

 1- هزینه های راه اندازی بالاتر

 2- تاخیر در تصمیم گیری 

3- تقسیم سود به تناسب مالکیت سهام 

4- قوانین پیچیده و گزارش دهی بیشتر

- تعاونی:

مزایا:

1-  ایجاد فرصت های شغلی و رفع معضل بیکاری 

2- توزیع عادلانه منابع 

3- تجمیع منابع مردمی برای بهره گیری در اشتغال و تولید 

4- بهبود وضعیت اقتصادی اعضا

معایب: 

1- اعضا دارای سرمایه و سهم یکسان نیستند اما هر عضو بدون توجه به درصد سهامش، یک رای دارد و نسبت سهام به رای وجود ندارد 

2- تعاونی متکی به اعضا است نه به سرمایه

- غیرانتفاعی:

مزایا:

1-  نهادی قانونی است 

2- هدف غیر تجاری دارد

3- در زمینه های انسانی و اجتماعی فعالیت دارند

معایب:

1- غیر سودآور

2- تمام دارایی این نوع شرکت ها برای معاف شدن از مالیات باید وقف باشند.

ب) بسته به ویژگی ، شخصیت رفتاری و نظر دانش آموز.

1- به نظر شما ، آیا ملاک‌های انتخاب، فردی است یا اینکه اصول و قوانین مشترکی بر آن حاکم است؟

2- در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی چه موضوعاتی را باید در نظر گرفت؟ آیا ملاک فقط لیست هزینه و فایده‌های آشکار است؟

3- منظور آقای محمدی از هزینه‌های پنهان چیست؟

1- ملاک های انتخاب علاوه بر مبنی بودن بر پایه اصول و قوانین مشترک، به شخصیت و ویژگی های فرد هم وابسته می باشد.

2- خیر؛ بایستی به موارد ذیل هم توجه نمود:

الف) غریزه و شم اقتصادی

ب) نصایح و مشاوره

پ) رسانه های دیداری و شنیداری

ت) تحقیق

ث) نمودارهای تحلیلی

3- هزینه هایی هستند که ناگهانی رخ می دهند و در محاسبات مالی دیده نمی شوند؛ به عنوان مثال، هزینه های تعمیرات دستکاه های یک کارگاه، هزینه های تامین سلامتی کارگر یا کارگرانی که در کارگاه و یا شرکت صنعتی کار می کنند و ... .

کدام خودرو؟

فرض کنید پدرتان می‌خواهد از بین سه خودرو جدول زیر یکی را برای خرید انتخاب کند. ستون دوم به‌ارزش گذاری ذهنی براساس معیارهای واقعی مثل نیاز، کیفیت، کارکردها، هویت، زیبایی و... اشاره دارد. ستون سوم، مربوط به منافع داشتن آن خودرو است که به صورت عددی درآمده و مقداری است که خرید آن برای شما می‌ارزد و ستون چهارم قیمت آن در بازار است. به نظر شما کدام یک ارزش خرید بالاتری دارد؟

خودروی ردیف اول، منفعت خالص منفی دارد که جز ضرر چیزی نیست اما بین خودرو ردیف دوم و ردیف سوم خودروی ردیف دوم منفعت خالص بیشتر نسبت به خودروی دیگر دارد.

چند لاستیک؟

اكنون فرض کنید که می‌خواهید خودرویتان را بفروشید. لاستیک‌های آن فرسوده‌اند اما میزان فرسودگیشان با هم یکسان نیستند. تعویض هر کدام هم اثر متفاوتی بر درآمد فروش خودرو خواهد داشت. بر اساس جدول زیر فکرکنید و بگویید که چند لاستیک را باید قبل از فروش خودرو تعویض کنید؟

بایستی هر 4 لاستیک عوض شوند :

1- هر کدام از گزاره‌های زیر در یکی از منابع کمیاب (منابع‌طبیعی، نیروی کار، سرمایه‌فیزیکی و سرمایه‌انسانی) طبقه‌بندی کنید.

2- هزینه فرصت هر کدام از فعالیت‌های زیر چیست؟

* تعمیر رایانه شخصی

* تماشای فیلم امشب تلویزیون

* زودتر به رختخواب رفتن

* بازی والیبال در مدرسه

* شغل پاره وقت بعد از زمان مدرسه

* رفتن به دانشگاه بعد از دبیرستان

* اشتغال بدون ادامه تحصیل

3- تصمیمات زیر را تحلیل کنید:

* این لباس را به قیمت خیلی خوبی خریدم؛ زیرا در حراجی بود.

* من «برند معمولی» خریدم؛ زیرا ارزان‌تر از «برند معروف» بود.

* من واقعا آن تئاتر را دوست نداشتم، اما ترجیح دادم بمانم؛ زیرا پول زیادی برای آن داده بودم.

* من غواصی را دوست دارم و بسیاری از دوستانم هم آن را دوست دارند. مطمئنم که می‌توانم مغازه وسایل غواصی باز کنم و پول در بیاورم. فکر می‌کنم بهتر است مدرسه را ترک کنم و یک مغازه وسایل غواصی راه بیندازم.

* تا حالا فهرست وظایف برای خودم ننوشته‌ام، چون فکر می‌کنم به وقت‌زیادی نیاز دارد.

4- در درس قبل، میزان سود (یا زیان) کارگاه آقای محمدی را محاسبه کردیم. اکنون درنظر بگیرید که پدر امیرعلی و ستایش می‌توانست به‌جای احداث کارگاه، در یک اداره دولتی با حقوق ماهیانه چهارمیلیون تومان، استخدام شود. باتوجه به اطلاعات زیر، مجددا سود یا زیان ماهانه کارگاه را محاسبه کنید و نتیجه را در کلاس به بحث بگذارید.

* خرید مواد اولیه برای تولید ماهیانه: 100 میلیون تومان

* پول‌آب، برق، گاز، عوارض شهرداری و مالیات سالانه: 800 میلیون تومان

* دستمزد ماهانه هر کارگر: 2 میلیون تومان (مجموعاً 20 کارگر)

* درآمد سالانه: 2/5 میلیار تومان

1-

2-

* تعمیر رایانه شخصی                      رفتن به پارک یا مطالعه کتاب

* تماشای فیلم امشب تلویزیون            خوابیدن یا تماشای برنامه علمی در شبکه دیگر

* زودتر به رختخواب رفتن                     دورهمی خانوادگی یا مطالعه کتاب

* بازی والیبال در مدرسه                       بازی بسکتبال در مدرسه یا استراحت در ساعت تفریح

* شغل پاره وقت بعد از زمان مدرسه      مطالعه کتاب های درسی یا پژوهش و تحقیق

* رفتن به دانشگاه بعد از دبیرستان        اشتغال در بازار کار

* اشتغال بدون ادامه تحصیل                رفتن به دانشگاه با حضور در دوره های آموزش تکمیلی

3-

* این لباس را به قیمت خیلی خوبی خریدم؛ زیرا در حراجی بود.

تصمیم منطقی است؛ در شرایط غیر حراج، بابت خرید همان کالا باید پول بیشتری برای این کالاهای ضروری می پرداخت.

* من «برند معمولی» خریدم؛ زیرا ارزان‌تر از «برند معروف» بود.

تصمیم غیر منطقی است؛ زیرا فقط ارزان بودن ملاک نیست، کیفیت هم مهم می باشد و باید به آن توجه می کرد.

* من واقعا آن تئاتر را دوست نداشتم، اما ترجیح دادم بمانم؛ زیرا پول زیادی برای آن داده بودم.

تصمیم غیر منطقی است؛ زیرا زمان مهم ترین، با ارزش ترین و بدست نیامدنی ترین شیء با ارزش برای هر انسانی است.

* من غواصی را دوست دارم و بسیاری از دوستانم هم آن را دوست دارند. مطمئنم که می‌توانم مغازه وسایل غواصی باز کنم و پول در بیاورم. فکر می‌کنم بهتر است مدرسه را ترک کنم و یک مغازه وسایل غواصی راه بیندازم.

تصمیم غیر منطقی است؛ اشکال تصمیم در اعتماد به نفس بیش از حد می باشد.

* تا حالا فهرست وظایف برای خودم ننوشته‌ام، چون فکر می‌کنم به وقت‌زیادی نیاز دارد.

تصمیم غیر منطقی است؛ زیرا منجر به در جا زدن در شرایط فعلی می باشد.

4-

میلیون تومان 1200 = 12 ´ 100 = هزینه مواد اولیه سالانه

میلیون تومان 24 = 12 × 2 = هزینه دستمزد کارگر (سالانه)

میلیون تومان 480 = 20 × 24 = هزینه دستمزد 20 کارگر (سالانه)

میلیون تومان 2480 = 480 + 800 + 1200 = مجموع هزینه های سالانه

میلیون تومان 20 = 2480 – 2500 = مجموع هزینه ها – در آمد = سود بنگاه

میلیون تومان 48 = 12 × 4 = هزینه فرصت سالانه

میلیون تومان 2528 = 48 + 2480 = هزینه های در رفته + هزینه فرصت

میلیون تومان 28 - = 2528 – 2500 = نتیجه عملکرد واقعی بنگاه

* هزینه فرصت چیست و چرا معمولاً از دید ما پنهان است و آن را به حساب نمی‌آوریم؟

* به حساب آوردن هزینه فرصت چه تأثیری در انتخاب ما خواهد گذاشت؟

* چگونه می‌توانیم بین منافع و هزینه‌های خود، مقایسه درستی انجام دهیم؟

* منابع و امکانات قابلیت مصارف متعدد دارند و همزمان از تمام قابلیت ها نمی توان استفاده کرد به ناچار یکی از قابلیت ها را انتخاب می کنیم. به منافع از دست رفته قابلیت صرف نظر شده هزینه فرصت می گویند پنهان بودن هزینه فرصت به خاطر قضاوت های زودگذر آنی و از روی هوس بودن تصمیمات است.

* به دلیل وجود کمیابی در امکانات و داشته ها همیشه باید بین گزینه های انتخاب، ( بده بستان) کرد بده بستان یعنی چیزی را رها می کنید تا چیز دیگری به دست آورید . پس با این انتخاب ها چیزی انتخاب می شود که منفعت بیشتری را نصیب ما نمی کند منفعت کمتری را از دست می دهیم.

*  باید تمام منافع را با تمام هزینه ها مقایسه کنید و در نهایت به این نتیجه برسید که در گزینه ای که شما انتخاب کرده اید منافع بیشتر از هزینه ها است مقایسه منافع و هزینه ها بخشی از تصمیم گیری منطقی است.

1- به نظر شما، چگونه می‌توان تصمیم گرفت که آقای محمدی از هر محصول چه تعداد تولید کند؟

2- آیا آقای محمدی باید همه منابعی را که در اختیار دارد صرف تولید کند؟

1- بسته به میزان مواد اولیه، میزان سرمایه فعلی، نیروی کار در دسترس در حال حاضر و تقاضای بازار می بایستی تحلیل صورت گیرد و تصمیم گیری اتخاذ شود.

2- خیر؛ بر اساس تحلیلی که درباره موارد بالا ذیل شد، بایستی از میزان صحیحی از منابع در اختیار صرف تولید کند.

نموداری برای مرز امکانات تولید یک کشور رسم کنید!

فرض کنید کشوری صرفا دو کالای گندم و خودرو تولید می‌کند. در نمودار صفحه 37 به‌جای مقدار پنیر در محور عمودی، مقدار گندم (به کیلوگرم) و به‌جای مقدار ماست در محور افقی، تعداد خودرو را قرار دهید. با استفاده از همان ارقام جدول، مرز امکانات تولید را برای این کشور رسم کنید.

پاسخ به صورت زیر خواهد بود:

فرض معکوس؛ یعنی بده - بستان تولید ماستِ بیشتر و حرکت از نقطه ج به د را تحلیل کنید!

در نقطه ج 750 بسته پنیر تولید می شود که وقتی به سمت د می رویم به تعداد تولید 550 بسته می رسیم. در عوض در نقطه ج وقتی 200 سطل ماست تولید می شد، در نقطه د 300 سطل ماست تولید می شود.

نتیجه اینکه هزینه تولید 200 بسته پنیر که از حرکت از نقطه ج به نقطه د اتفاق می افتد، صرف تولید 100 سطل ماست شده است.

1- کارگاه آقای محمدی، پس از ایده خوب ستایش دو محصول را در خط تولید شماره یک خود، تولید می‌کند. یکی کودهای‌زیستی برای گیاهان آپارتمانی و دیگری سم‌های‌زیستی. این شرکت تولیدی، با مرز امکانات نمودار بالا روبه‌روست. هر کدام از شرایط زیر به کدام یک از موارد: انتقال مرز امکانات، جابه‌جا شدن در طول مرز امکانات یا بدون تغییر اشاره می‌کند؟

الف) تعداد کارگران تولیدکننده کودزیستی افزایش می‌یابد.

ب) مقدار سم‌زیستی که مشتریان می‌خواهند، افزایش می‌یابد.

پ) بعضی از کارگران خط تولید سم‌زیستی، در حال حاضر بیکارند.

ت) منابع و مواد اولیه جدید این اجازه را به شرکت می‌دهند تا هر دو محصول، به مقدار بیشتری تولید شود.

ث) یک فناوری جدید، منابع موجود برای تولید هر دو محصول را افزایش داده است.

2- یکی از مهم‌ترین انتخاب‌هایی که معمولاً کشورها با آن روبه‌رو هستند، انتخاب در صرف منابع بیشتر در تولید غذا یا امنیت و دفاع است. این انتخاب با مثال معروف کَره یا اسلحه است که در خلال جنگ‌جهانی دوم مطرح شد. فرض کنید در نمودار قبل در محور عمودی به‌جای کودهای‌زیستی، تعداد اسلحه و در محور افقی به‌جای سم‌زیستی، مقدار کره را جایگزین کنیم (نمودار زیر).

با توجه به نمودار فوق، به سؤالات صفحه بعد پاسخ دهید.

الف) چند واحد کره در نقطه و تولید شده است؟ ...............چه تعداد اسلحه در این نقطه تولید شده است؟ ...............

ب) چند واحد کره در نقطه الف تولید شده است؟ ............... چه تعداد اسلحه در این نقطه تولید شده است؟ ...............

پ) با جابه‌جا شدن از نقطه و به نقطه هـ چه تعداد اسلحه بیشتری تولید می‌شود؟ ...............

ت) چقدر کره کمتری در نقطه هـ نسبت به نقطه و تولید شده است؟ ...............

ث) چرا تولید در نقطه ز، ناکاراست؟ ...............

ج) چرا دستیابی به نقطه ح غیرممکن است؟ ...............

د) اگر مرز امکانات تولید یک خط‌راست با شیب‌منفی بود، آیا بازهم قانون افزایش هزینه فرصت وجود داشت؟ ........ توضیح دهید . ........

هـ) در کجای مرز امکانات تولید در نمودار صفحه قبل قرار بگیریم تا در حالت کارایی باشیم؟

1- الف) جا به جا شدن در طول مرز امکانات  نقاط (ج) یا (ب)

ب) جا به جا شدن در طول مرز امکانات نقطه (هـ)

پ) بدون تغییر ناکارا نقطه (ز)

ت) انتقال مرز امکانات نقطه (ح)

ث) انتقال مرز امکانات نقطه (ح)

2- الف) 500 تن کره  -  صفر واحد اسلحه

ب) صفر تن کره  -  1000 اسلحه

پ) 300 اسلحه

ت) کره تولیدی دز نقطه و : 500 تن

کره تولیدی در نقطه هـ : 400 تن

100 تن کره کمتر تولید شده است.

ث) زیرا از تمام منابع و امکانات موجود برای تولید استفاده نشده است.

ج) زیرا کشور منابع کافی برای تولید در آن سطح را ندارد.

د) بله زیرا شیب منحنی ورز امکانات تولید تفسیری در منابع و امکانات تولیدی ایجاد نکرده و بر اساس این منحنی با شیب ثابت هنوز کالاهای تولیدی مورد بررسی بیش از یک کالاست و اختصاص منابع بیشتر برای تولید یک کالا، امکان تولید کالای دیگر را کاهش می دهد که تغییر میزان تولید یک کالا برای تولید بیشتر کالای دیگر،همان بحث هزینه فرصت می باشد.

هـ) الف – ب – ج – د – هـ - و.

چگونه می‌توان بر روی منحنی مرز امکانات تولید، تخصیص بهینه و انتخاب کارا را نشان داد.

کشوری که از منابع موجود خود بیشترین استفاده را می برد در این صورت حداقل بیش از یک کالا یا خدمت می تواند در دسترس مردم قرار دهد بدون آنکه کالاهای خدمات دیگر کاهش پیدا کنند. حالا نقاط زیر منحنی ، نشان دهنده این است که اقتصاد از بیشترین منابع استفاده نکرده است؛ زیرا حداقل بیشتر از یک کالا می توانست تولید کند بدون اینکه کالاهای دیگر حذف گردند نقاط در ناحیه خارج از مرز فقط نقاطی هستند که کشور می تواند آرزوی رسیدن به آنها را داشته باشد. این نقاط با فرض ثابت ماندن منابع کشور غیر قابل دستیابی هستند زیرا کشور منابع کافی برای تولید در آن را ندارد. نقاط روی منحنی ترکیب متفاوتی از تولید دو کالای مختلف است است که از امکانات به صورت بهینه در تولید آنها استفاده شده است.

1- به نظر شما چه وقت هر دو طرف یک معامله به خواسته های خودشان می رسند؟

2- دست کدام یک از طرفین برای تحمیل قیمت پیشنهادی خود بازتر است؟

3- نهایتاً قیمت پیشنهادی چگونه تعیین می شود؟

1- زمانی که به خواسته ی مد نظرشان برسند.

2- کسی که کالا و یا خدمات از جانب او باشد.

3- با توافق طرفین.

دربارۀ بازار منابع تولید (جریانات نیمۀ پایینی نمودار) در گروه خود بررسی کنید. چه چیزهایی مورد نیاز هر کدام از طرفین است و در کدام بخش بازار در حال مبادله است؟ سپس نتایج خود را در کنار پیکان ها یادداشت کنید و جدول زیر را کامل کنید.

پرداخت هایی که بابت خرید منابع تولید به خانوارها پرداخت می شود.

پاسخ به صورت زیر خواهد بود:

یکی از محصولاتی که در کارگاه آقای محمدی (شرکت ایران سبز) تولید می شود، کودهای زیستی برای گیاهان آپارتمانی است. قیمت و مقدار تعادلی این محصول در بازار، به وسیله نمودار زیر نشان داده شده است.

اگر شرکت ایران سبز تصمیم بگیرد قیمت محصول را ۴۰۰۰۰ تومان تعیین کند، در این قیمت تحلیل کنید که چه شرایطی پیش می آید و کارخانه ممکن است با چه مشکلاتی مواجه شود؟

با توجه به نمودار قیمت تعادلی بازار ۳۰هزار تومان و مقدار تعادلی ۴۰ کیلوگرم است. افزایش قیمت به قیمت ۴۰۰۰۰ تومان باعث کاهش تقاضا به ۳۰ کیلو می شود در حالتی که مقدار عرضه به اندازه ۵۰ کیلوگرم می باشد. در این شرایط مازاد عرضه در بازار به وجود می آید. برای بازگشت به وضعیت تعادلی تولید کننده با کاهش خرید مصرف کنندگان مواجه می شود باید قیمت را کاهش دهد تا انگیزه ای در مشتری برای خرید به وجود بیاید و این کاهش قیمت تا ۳۰۰۰۰ تومان ادامه پیدا می کند و مقدار نیز به حالت مقدار تعادلی می رسد.

1- خریداران و فروشندگان در بازار چگونه با یکدیگر تعامل می کنند؟

2- قیمت تعادلی چیست و اگر مقدار عرضه یا تقاضا بیشتر از مقدار آنها در قیمت تعادلی باشد، در بازار چه روی می دهد؟

3- بازار چیست و چگونه مقدار و قیمت تعادلی در آن مشخص می شود؟

1- عرضه کنندگان و تقاضا کنندگان باید با هم هماهنگ باشند و به عبارتی عرضه و تقاضا باید با یکدیگر در تعامل باشند.

2- قیمت تعادلی، قیمتی است که خریدار و فروشنده با هم به توافق رسیدند و مقدار معینی کالا را با هم مبادله می کنند در صورتی که مقدار عرضه بیشتر از مقدار تعادلی باشد یعنی قیمت افزایش یافته و عرضه کننده مقدار عرضه خود را افزایش داده که در این حالت مازاد عرضه اتفاق می افتد و برعکس در صورتیکه میزان تقاضا از مقدار تعادل بیشتر شود یعنی قیمت از قیمت تعادلی کمتر است میزان عرضه کاهش یافته و میزان تقاضا افزایش یافته است که در این صورت مازاد تقاضا داریم.

3- به مجموعه خریداران و فروشندگان هر چیزی در هر جایی (بازار) گفته می شود محل برخورد منحنی عرضه و تقاضا در بازار نقطه تعادل را به وجود می آورد امتداد افقی از نقطه تعادل و برخورد به محور عمودی، قیمت تعادل و امتداد عمودی از نقطه تعادل و برخورد به محور افقی مقدار تعادل را مشخص می کند.

1- به نظر شما چرا آقای محمدی باید به دولت مالیات بدهد؟

2- به نظر شما دولت با چه انگیزه ای باید وارد بازی میان عرضه کننده و تقاضا کننده شود؟ این کار برای او چه نفعی دارد؟

1- همان‌طور که می‌دانید دولت به‌عنوان متولی اصلی قدرت در یک کشور وظیفه تامین امنیت، تولید کالاهای عمومی مثل پارک، ایجاد راه‌ها، ایجاد ثبات و نظم در بازارها و... را برعهده دارد. دولت نیز همانند هر بنگاه دیگری در اقتصاد برای انجام این امور نیازمند وجود منابع مالی یا درآمدهای قابل اتکا است. بخشی از این درآمدها از منابعی که در اختیار خود دولت است فراهم می‌شود؛ اما این منابع نمی‌تواند جوابگوی حجم بالای هزینه‌های دولت باشد. یکی از منابع مهم درآمدی دولت‌ها اخذ مالیات از مردم است. مالیات در حقیقت بخشی از درآمدهای افراد جامعه یا سود فعالیت‌های اقتصادی است که به‌صورت اجباری و بلاعوض در اختیار دولت قرار می‌گیرد. دولت موظف است این درآمدها را برای بهره‌وری بهتر از منابع موجود و ایجاد بستری مناسب برای بهبود امکانات و شرایط لازم، در فعالیت‌های مختلف اقتصادی صرف کند. تصمیمات دولت به دلیل انسجام بالا و دید کلانی که نسبت به جامعه دارد بهتر از رفتار فردی مردم می‌تواند این امر را محقق کند. به این دلیل که آقای محمدی یک فعال اقتصادی است، باید به دولت مالیات بدهد.

2- باید به گونه ای وارد بازی میان عرضه کننده و تقاضا کننده بشود که مابین عرضه کننده ها برای علاقه مند کردن تقاضا کنندگان به کالای تولیدیشان رقابت بوجود بیاید. این کار باعث ایجاد گردش مالی می شود که در نهایت به ایجاد رشد اقتصادی می شود.

اگر کشوری ارتش نداشته باشد و برای خود تجهیزات دفاعی تدارک نبیند، چه اتفاقی برایش می افتد؟ آیا دیگر کشورها نیز به صلح و رعایت حقوق او پایبند خواهند ماند؟ هزینه های تأمین نیروهای نظامی و تجهیزات و امکانات مورد نیاز آنها را چگونه باید تأمین کرد؟

کشوری که ارتش و تجهیزات دفاعی نداشته باشد امنیت نخواهد داشت و در فضای که امنیت نداشته باشد اهداف اقتصادی مانند تولید بیشتر و با کیفیت تر اشتغال کامل و غیره محقق نخواهد شد به علاوه در زمینه های اجتماعی و فرهنگی نیز دچار بحران خواهد شد پس از تأمین امنیت به عنوان یکی از وظایف دولت می باشد از دیگر کشورها نیز برای صلح رعایت حقوق انتظاری نمی رود بنابراین هر کشور باید به فکر امنیت خود باشد و امکانات آن را نیز باید از طریق درآمدهای دولت تامین کند یکی از درآمدهای دولت اخذ مالیات است که می تواند به عنوان منبعی برای تامین امکانات دفاعی و نظامی باشد.

١- هریک از موارد زیر را تحلیل کنید و مشخص کنید که آیا این تغییر می تواند یک فعالیت اقتصادی را که مشمول مالیات می شود، تشویق یا دلسرد کند؟ پاسخ را توضیح دهید.

1-1 دولت مالیات ۱۰۰۰ تومانی بر بطری ها و قوطی های پلاستیکی وضع می کند.

1-2 دولت مبلغ کمک های خیریه را که می تواند هنگام محاسبه مالیات بر درآمد از درآمد کسر شود افزایش می دهد.

1-3 دولت مالیات حقوق و دستمزد کارفرمایان را کاهش می دهد.

1-4 دولت بر غذاهایی که حاوی سطوح بالای چربی و سطح بالایی از سدیم هستند، مالیات اعمال می کند.

1-5 دولت قوانین را تغییر می دهد تا شرکت ها مالیات بیشتری بپردازند.

1-6 دولت مالیات بر فروش خودروهای جدید را حذف می کند.

1-7 دولت نرخ مالیات املاک برای کارخانجات جدید را کاهش می دهد.

۲- نوع مالیات را در هریک از موارد زیر تعیین کنید.

2-1 کارفرمایان باید درصدی از دستمزد کارکنان خود را به دولت پرداخت کنند.

2-2 افرادی که خانه، ویلا، خودروهای لوکس و... دارند، ملزم به پرداخت درصدی از ارزش دارایی خود به دولت هستند.

2-3 دولت تصمیم می گیرد که فقط کالاهای خاصی در مقادیر مشخصی پس از خرید مالیات بپردازند.

2-4 شرکت ها باید درصدی از سود خودشان را به دولت بپردازند.

2-5 کارکنان باید بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند.

۳- کارگاه ایران سبز، به همراه سه کارگاه مجاور دیگر، از مجموع کالاها و امکانات عمومی که دولت در اختیار آنها قرار داده است، هر یک مطابق با موارد زیر از مزایای آن بهره مند می شوند.

- احداث و تجهیز جاده ای که برای تسهیل حمل و نقل در کنار کارخانه احداث شده است، به ارزش سالانه ۵۰ میلیون تومان.

- احداث و تجهیز مجموعه سامانه روشنایی بیرون از کارخانه به ارزش سالانه ۳۰ میلیون تومان.

- تأمین امنیت راه ها و بازار خرید مواد اولیه و فروش محصولات به ارزش سالانه ۳۰ میلیون تومان.

- ایجاد و نگهداری امکانات رفاهی و بهداشتی در نزدیکی کارخانه به ارزش سالانه ۲۰ میلیون تومان.

3-1 اگر قرار بود آقای محمدی به عنوان مدیرعامل کارگاه، خودش هزینه این موارد را پرداخت کند، چه تغییری در درآمد و سود و زیان سالانه شرکت او حاصل می شد؟ (اطلاعات مربوط به هزینه ها و درآمد شرکت در تمرین درس اول آمده است.)

3-2 اکنون فرض کنید دولت، مالیاتی معادل ۵ درصد به طور سالانه، بر درآمدهای شرکت تولیدی آقای محمدی وضع کرده است. با فرض اینکه درآمد مشمول مالیات این شرکت ۱۰۰ میلیون تومان باشد، اولا تأثیر این مالیات را بر سود و زیان سالانه شرکت محاسبه کنید. ثانیا هزینه مالیات را با منافع به دست آمده از امکانات عمومی مقایسه کنید و تحلیل کنید که آیا پرداخت مالیات به نفع شرکت است یا به ضرر آن.

1-1 وضع مالیات تولید کننده را تشویق می کند تا جایگزینی برای تولید پیدا کنند که منجر به آلودگی محیط زیست نشود.

1-2 افزایش مالیات تشویق کننده است، در صورتیکه منجر به توزیع عادلانه درآمد در جامعه شود.

1-3 کاهش مالیات می تواند کارفرما را تشویق به افزایش حجم تولید و استخدام نیروی کار بیشتر می کند که منجر به رونق اقتصادی و افزایش رفاه جامعه می شود.

1-4 مالیات دلسرد کننده برای مصرف کنندگان این غذا ها است که در نهایت به بالا رفتن سطح سلامتی جامعه از طریق کاهش مصرف این غذا ها کمک می کند.

1-5 این مالیات برای تولید کنندگان  کالا و خدمات دلسرد کننده است و در نهایت حجم تولید را کاهش خواهد داد و شاید منجر به رکود اقتصادی شود.

1-6 اعمال این مالیات، مصرف کنندگان خودرو های جدید را تشویق می کند و مصرف خودروی دست دوم کمتر شده و مصرف کالای جدید جایگزین آن می شود که می تواند سطح تولید را بالا ببرد.

1-7 این مالیات تولید کنندگان جدید را برای احداث کارخانه های جدید تشویق می کند و می تواند سطح تولید را افزایش دهد.

2-1 مالیات بر درآمد

2-2 مالیات بر دارایی

2-3 مالیات بر مصرف

2-4 مالیات بر درآمد (درآمد مشاغل)

2-5 مالیات بر درآمد

3- مجموع هزینه های داخلی بنگاه: 2480 میلیون تومان

مجموع هزینه های دولت: میلیون تومان 130=30+30+20+50

مجموع هزینه ها در کل: میلیون تومان 2610=130+2480

عملکرد بنگاه آقای محمدی: میلیون تومان(ضرر یا زیان) 110=2610-2500

درآمد سالانه شرکت: 2500000000

مالیات بر درآمد سالانه: 125000000=2500000000*0.05

مجموع هزینه ها با احتساب مالیات: 2605=125+2480

مجموع هزینه ها بدون مالیات: 2480000000

نتیجه عملکرد بنگاه آقای محمدی: 105000000-=2605000000-2500000000

پرداخت مالیات شاید در کوتاه مدت به ظاهر به ضرر شرکت باشد ولی در بلند مدت امکانات ایجاد شده توسط دولت که از طریق اخذ مالیات فراهم شده به تولید کننده این امکان را می دهد که در آینده بتواند هزینه های مستقیم خود را کاهش دهد و با برنامه ریزی به سوددهی برسد.

1- چرا دولت به عنوان یکی از بازیگران، باید در میدان کسب وکار حضور داشته باشد؟

2- چرا کسب و کار های گوناگون، باید به دولت مالیات بدهند؟

1- زیرا با وارد به بازی میان عرضه کننده و تقاضا کننده با تدابیر صحیح باعث بشود که مابین عرضه کننده ها برای علاقه مند کردن تقاضا کنندگان به کالای تولیدیشان رقابت بوجود آید. این کار باعث ایجاد گردش مالی می شود که در نهایت به ایجاد رشد اقتصادی می شود.

2- همان‌طور که می‌دانید دولت به‌عنوان متولی اصلی قدرت در یک کشور وظیفه تامین امنیت، تولید کالاهای عمومی مثل پارک، ایجاد راه‌ها، ایجاد ثبات و نظم در بازارها و... را برعهده دارد. دولت نیز همانند هر بنگاه دیگری در اقتصاد برای انجام این امور نیازمند وجود منابع مالی یا درآمدهای قابل اتکا است. بخشی از این درآمدها از منابعی که در اختیار خود دولت است فراهم می‌شود؛ اما این منابع نمی‌تواند جوابگوی حجم بالای هزینه‌های دولت باشد. یکی از منابع مهم درآمدی دولت‌ها اخذ مالیات از مردم است. مالیات در حقیقت بخشی از درآمدهای افراد جامعه یا سود فعالیت‌های اقتصادی است که به‌صورت اجباری و بلاعوض در اختیار دولت قرار می‌گیرد. دولت موظف است این درآمدها را برای بهره‌وری بهتر از منابع موجود و ایجاد بستری مناسب برای بهبود امکانات و شرایط لازم، در فعالیت‌های مختلف اقتصادی صرف کند. تصمیمات دولت به دلیل انسجام بالا و دید کلانی که نسبت به جامعه دارد بهتر از رفتار فردی مردم می‌تواند این امر را محقق کند. به همین دلیل باید به دولت مالیات بدهند.

ا- آیا اگر سفارش خارجی برای سموم زیستی نبود، آقای محمدی زودتر شکست نمی خورد؟

۲- به نظر شما چه عللی باعث می شود طرف عراقی به فکر وارد کردن محصول از یک کشور دیگر بیفتد؟

۳- به نظر شما وجود تقاضای خارجی برای کالای تولیدی آقای محمدی چه منافعی برای او و کارگاهش به همراه داشت؟

1- ممکن بود که زود شکست بخورد، اما این موضوع بسته به تدبیر آقای محمدی در همان شرایط داشت.

2- مواد مورد نیاز فرد عراقی، یا در کشورش موجود نباشد و یا اینکه وارد کردن آن محصول از کشوری دیگر برایش صرفه اقتصادی داشته باشد.

3- توسعه میدانی کار اقتصادی آقای محمدی به شرکت ها و کشورهای خارجی که در نتیجه آن، حصول در آمد دلاری برای ایشان و جذب سرمایه خارجی برای شرکت.

هنگامی که درباره الگوی مناسب تجارت خارجی فکر می کنیم، در واقع در حال یک انتخاب هستیم. چگونه می توانیم از منافع تجارت خارجی (اصل مزیت مطلق و مزیت نسبی) بهره مند شویم، اما در تأمین نیازهای اساسی مان به دیگران وابسته نشویم؟

تاکید بر استقلال اقتصادی و خودکفایی و تولید ملی و جایگزینی واردات به معنای قطع روابط تجاری و اقتصادی با دنیا انزوا و گوشه گیری از اقتصاد بین الملل نیست پست نباید نادیده گرفته که عرصه تجارت بین المللی عرصه تلاش و رقابت است در فضای رقابتی فقط کسانی برنده شدند که ضمن شناسایی و افزایش توانمندی های خود فرصت های بین الملل را نیز به خوبی بشناسند و با هوشمندی و کوشش فراوان با افزایش همکاری های دو جانبه بین المللی از آنها بهره مند شوند.

با توجه به اطلاعات هریک از موارد زیر، مشخص کنید که کشور الف دارای کدام یک از مزیت هاست: ۱- مزیت مطلق در تولید موز؛ ۲- مزیت نسبی در تولید موز؛ ۳۔ مزیت مطلق در تولید آناناس؛ ۴- مزیت نسبی در تولید آناناس.

1- کشور الف به ازای هر آناناسی که تولید می کند، از تولید ۱۰ موز صرف نظر می کند؛ کشور ب به ازای هر آناناسی که تولید می کند، از تولید ۱۲ موز صرف نظر می کند.

2- براساس مقادیر یکسانی از منابع تولید، کشور الف می تواند سه تن موز و کشور می تواند دو تن موز تولید کند.

3- کشور الف می تواند موزهایی با هزینه فرصت کمتری نسبت به کشور ب تولید کند.

4- براساس مقادیر یکسانی از منابع تولید، کشور ب نمی تواند به زیادی کشور الف، آناناس تولید کند.

1- کشور (الف) در تولید موز دارای مزیت نسبی است.

2- کشور (الف) در تولید موز دارای مزیت مطلق است.

3- کشور (الف) در تولید موز مزیت مطلق دارد.

4- کشور (الف) در تولید اناناس مزیت مطلق دارد.

کشور ما در گذشته به خاطر وابستگی به درآمدهای نفتی، کشوری تک محصولی به شمار می رفت. در دهه های اخیر با گسترش دانش های فنی و شرکت های دانش بنیان، تنوع محصولات در صنایع پیشرفته چون زیست فناوری، نانوفناوری، انرژی هسته ای، یاخته های بنیادین، صنایع موشکی و... رو به گسترش است و در حال حاضر در برخی از این صنایع امکان صادرات محصولات به کشورهای دیگر نیز فراهم شده است. نقش شرکت های دانش بنیان را در ایجاد و خلق مزیت های جدید در کشور و فاصله گرفتن از اقتصاد تک محصولی بررسی کرده و گزارش آن را به کلاس ارائه دهید.

مزیت داشتن یا نداشتن مفهومی دائمی بد نیست به عبارت دیگر اگر کشوری به دلیل محدودیت های طبیعی علم و فناوری و غیره مزیت اقتصادی نداشته باشد به این معنی نیست که نمی تواند به مزیت دست یابد اگر محصولی با هزینه تمام شده زیاد و کیفیت کم تولید شود با حمایت دولت با مصرف کنندگان از آن می تواند مزیت به دست آورد بدیهی است این حمایت ها باید مشروط گام به گام و در محدوده زمانی معین باشد علاوه بر آن پیشرفت های علم و فناوری موجب شده است امروز دیگر محدودیت دلیلی مانع کسب مزیت اقتصادی نباشد به طور مثال چه بسا کشوری که دریا ندارد با فناوری می تواند محصولات شیلات تولید کند از سوی دیگر با تلاش فراوان در عرصه علم و فناوری و تجاری سازی فناوری های نوین و تأسیس شرکت های دانش بنیان سعی شده توان فنی کشور را بالا برده و امکان تامین نیازهای صنایع کشور در داخل فراهم شود در حال حاضر کشور ما در ساخت ماهواره امید و فناوری کامل بومی و فرار دادن آن در مدار پیشرفت چشمگیری در دانش هوافضا کسب کروانه به این طریق در  مسیر قطع وابستگی به قدرت های بزرگ و رسیدن به مرحله استقلال اقتصادی گام برداشتیم.

از نظر شما با وجود موانع تجاری، بهترین الگوی تجارت اقتصادی با دنیا دارای چه ویژگی هایی است؟

برای تعامل قدرت با دیگران کشور ها ناگزیرند میان بهره برداری از مزیت های موجود از سوی و خلق مزیت های جدید در جهت افزایش استقلال و اقتدار اقتصادی دست به انتخاب بهینه بزنند این انتخاب به عواملی مانند موقعیت رقبا و میزان اعتمادی که به آنها داریم موقعیت صنایع داخلی منابع و امکانات طبیعی و انسانی و نیز وضعیت بازار و قیمت ها و بستگی دارد.

۱- از شنیدن واژه بیکاری چه احساسی به شما دست می دهد؟

۲- آیا می شود گفت بین احساسی که از بیکاری دارید با آنچه واقعا در حال روی دادن است تفاوت وجود دارد؟

۳- به نظر شما چه ارتباطی بین رکود و بیکاری در یک کارگاه تولیدی و رکود و بیکاری در کل کشور وجود دارد؟

1- احساس ترس و نومیدی نسبت به آینده، تنبلی، کسالت، نگرانی، سردرگمی و ... .

2- بسته به شرایطی که پیش رویمان می آید دارد؛ ولی در بیشتر موقعیت ها تفاوتی وجود ندارد.

3- رکود و بیکاری در کل کشور باعث رکود و بیکاری در یک کارگاه تولیدی می شود یعنی رابطه مستقیم دارد، ولی برعکس آن ممکن است که چنین چیزی نباشد.

در درس های گذشته راجع به منحنی امکانات تولید سخن گفتیم. با توجه به مفهوم آن تحلیل کنید که چرا این جمله صحیح است: «وقتی یک اقتصاد منابع غیرفعال دارد، هیچ احتیاجی به انتقال منابع از تولید یک کالا به تولید کالای دیگری نیست».

زمانی که در جریان تولید از منابع و امکانات به طور کامل استفاده نمی شود و در عین حال مشغول تولید کالا یا کالاهایی هستیم، می توان گفت در صورتی که از منابع و امکانات غیر فعال شروع به استفاده کنیم و در واقع استفاده از تمام منابع و امکانات به طور بهینه اتفاق می افتد و در جریان تولید به دلیل تولید کالا در گذشته، این امکان فراهم می شود که منابع جدید (غیرفعال گذشته) صرف تولیدات جدید شود و نیازی به کاهش تولیدات قبل نداریم چون منابعی مختص تولیدات گذشته داشته ایم.

مرکز آمار ایران که وظیفه استخراج این آمارها را دارد از کجا متوجه می شود که مردم بیکار هستند یا نه؟ درباره شیوه آمارگیری از اشتغال و بیکاری تحقیق کنید و آن را در کلاس ارائه کنید. آیا می توانید با توجه به داده های مرکز آمار، نرخ بیکاری را برای سال 1398 محاسبه کنید؟

مرکز آمار، با استفاده از سرشماری که انجام می دهد و تحلیل داده هایی که از این آمار بدست می آورد، متوجه می شود که چند درصد مردم یک جامعه بیکار هستند.

- تحقیق درباره شیوه آمار گیری از اشتغال و بیکاری :

تاریخچه تولید آمار نیروی کار

آمارهای مربوط به ساختار نیروی كار، مبنایی برای ارزیابی و تحلیل سیاست‌های اقتصادی یك كشور محسوب می‌شود. در گذشته، نیازهای آماری بخش نیروی انسانی در كشور از طرح‌های آماری جمعیتی مركز آمار ایران و طرح‌های نمونه‌گیری وزارت كار و امور اجتماعی تأمین می‌شد. از جمله مهم‌ترین این طرح‌ها كه نتایج آن به‌صورت نشریه منتشر شده است، عبارت ‌است از:

برای‌ نخستین‌ بار در سال‌ 1318، آمار و اطلاعات‌ مربوط به‌ نیروی‌ انسانی‌ توسط اداره‌ کل‌ آمار و ثبت‌ احوال ‌در برخی‌ از شهرهای ‌مهم‌کشور.

در سال‌ 1335 ضمن‌ اجرای‌ اولین ‌سرشماری‌ عمومی‌ نفوس‌ که‌ توسط اداره‌ کل‌ آمار عمومی‌ اجرا گردید، اطلاعاتی بدست آمد.

در سال‌های‌ 1337 و 1341، سازمان‌ برنامه‌ با همکاری‌ اداره‌ کل‌ مطالعات‌ نیروی‌ کار‌ و آمار وزارت‌ کار و امور اجتماعی‌، آمارگیری‌هایی‌ را در زمینه‌ نیروی‌ کار‌ انجام‌ و نتایج‌ آن‌ را منتشر کرد.

آمارگیری نمونه‌ای نفوس، توسط مركز آمار ایران در سال 1347.

آمارگیری نیروی انسانی، توسط اداره كل آمار و نیروی انسانی وزارت كار و امور اجتماعی در سال‌های 1348، 1349، 1350 و 1351.

آمارگیری جمعیت شهری و روستایی در سال1350، توسط مركز آمار ایران.

آمارگیری اشتغال و بیكاری در تابستان 1358 توسط كاركنان داوطلب مركز آمار ایران در سطح شهر تهران.

طرح بررسی مسائل كلی نیروی انسانی و اشتغال بر اساس توصیه‌ اداره كل نیروی انسانی وزارت كار و امور اجتماعی در بهار 1361 همراه با توزیع كوپن ارزاق توسط بانك‌ها و فقط در بین خانوارهای شهری.

طرح آمارگیری خصوصیات اجتماعی ‌ـ اقتصادی در سال‌های 1366 تا 1368 در دوازده مرحله و نیز در سال‌های 1371 تا 1374 در چهار مرحله به‌صورت تعاقبی.

علاوه بر این، مرکز آمار ایران‌ در سرشماری‌ عمومی‌ نفوس‌ و مسکن‌ در سال‌های‌ 1345، 1355، 1365، 1375، 1385 و آمارگیری‌ جاری‌ جمعیت‌ 1370 آمار و اطلاعات‌ اساسی‌ مربوط به‌ نیروی‌ انسانی‌را که همواره حاوی اطلاعاتی در زمینه‌ شاخص‌های اشتغال و بیكاری بوده است، را جمع‌آوری‌ نمود

از سال‌ 1376، طرح‌ نمونه‌گیری‌ ویژگی‌های‌ اشتغال‌ و بیکاری‌ خانوار بصورت سالانه و از سال 1380 تا 1383 بصورت فصلی به اجرا درآمد و از سال 1384 طرح آمارگیری از نیروی کار جایگزین طرح مذکور گردید.

هدف از اجرای طرح

طرح آمارگیری نیروی كار بر اساس نیاز برنامه‌ریزان و با هدف و در جهت رفع نیازهای برنامه‌ریزی كشور در زمینه‌ بازار كار و محاسبه شاخص‌های فصلی و سالانه نیروی كار، از جمله نرخ مشاركت اقتصادی، نرخ بیكاری و تغییرات آن‌ها طراحی شده است. علاوه بر این با عنایت به استفاده از توصیه‌های سازمان بین‌المللی كار(ILO) (International Labour Organization)   در طراحی و اجرای طرح، نتایج حاصل از طرح مذكور می‌تواند مبنایی مطمئن‌تر برای تعیین جایگاه كشور در بین سایر كشورهای جهان قرار گیرد و به‌‌عنوان منبعی برای محاسبه‌ شاخص‌های كلیدی بازار كار مورد استفاده واقع شود.

در این طرح، برای بهبود برآورد تغییرات، از روش نمونه‌گیری چرخشی (Rotation Sampling) استفاده شده است. برای دست‌یابی به برآوردهای فصلی، با توجه به ماهیت اقلام و سؤال‌های پرسشنامه، آمارگیری در ماه میانی در دو هفته مشخص انجام می‌شود و برخی سؤال‌های پرسشنامه در مورد هفته‌ قبل از آن دو هفته (هفته‌‌های مرجع) پرسیده می‌شود.

همچنین به‌دلیل ماهیت ادواری طرح، برای طراحی بهینه‌ آن، از نمونه پایه استفاده می‌شود. نمونه پایه، نمونه‌ای است كه می‌توان از آن برای چند دوره از یك آمارگیری ادواری یا چند آمارگیری، زیرنمونه‌هایی را انتخاب كرد. نمونه پایه‌ این طرح، طی فرایندی از چارچوب سرشماری عمومی كارگاهی 1381، ساخته شده است. پس از ساخت نمونه‌ پایه، فهرست‌برداری از خانوارهای مربوط به خوشه‌های نمونه‌ پایه در پاییز 1383 انجام گرفت تا بر اساس آن بتوان خانوارهای نمونه را با توجه به الگوی چرخش مورد نظر، برای دوره‌های مختلف آمارگیری، انتخاب نمود. نمونه پایه جدید طرح از ابتدای سال 1388 بر اساس اطلاعات فهرست‌برداری سرشماری سال 1385 طراحی و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مطالب فوق نشان می‌دهد كه طرح آمارگیری نیروی كار در مقایسه با طرح آمارگیری از ویژگی‌های اشتغال و بیكاری خانوار، دارای تفاوت‌های قابل توجهی است. برخی از این تفاوت‌ها در طرح موضوعی، عبارت‌ است از: تعاریف و مفاهیم، پرسشنامه، زمان آمارگیری، زمان آماری، اقلام آماری و در طرح نمونه‌گیری تفاوت‌ها شامل، نمونه‌ پایه و روش نمونه‌گیری چرخشی است.

نتایج طرح آمارگیری نیروی كار در قالب نشریه‌های فصلی و سالانه منتشر می‌شود. در نشریه سالانه‌، علاوه بر شاخص‌‌‌های نیروی كار و تغییرات آن، براورد تعداد نیروی كار نیز ارائه می‌شود و اطلاعات جمع‌آوری شده به‌صورت تفصیلی‌تر در اختیار كاربران گذاشته می‌شود.

اقلام آماری

 جمعیت فعال اقتصادی، جمعیت غیر فعال اقتصادی، شاغل، بیکار، فعالیت اصلی محل کار، وضع شغلی، وضع فعالیت، ساعت کار معمول، اشتغال ناقص، جمعیت شاغل در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات، اشتغال در بخش خصوصی و عمومی، گروه‌های عمده شغلی، گروه‌های عمده فعالیت، روش‌های جستجوی کار و تمایلات شغلی

شاخص‌های آماری

نرخ مشاركت اقتصادی (نرخ فعالیت)، نرخ مشاركت اقتصادی ویژه‌ سنی (نرخ فعالیت ویژه سنی)، نرخ اشتغال، نرخ اشتغال ویژه‌ سنی، نسبت اشتغال، نرخ بیكاری، نرخ بیكاری ویژه‌ سنی، نرخ بیكاری جمعیت 24-15 ساله، نرخ اشتغال ناقص، سهم اشتغال ناقص، نرخ مقدار اشتغال ناقص، سهم شاغلان

در نهایت میزان کل افرادی که توانایی شاغل بودن را دارند محاسبه کرده و از آنان، بوسیله آمارگیری و سرشماری، تعداد افراد بیکار را محاسبه کرده و با یک نسبت گیری و ضرب کردن در عدد 100، درصد افراد بیکار در آن سال محاسبه می شود. حال همین کار را برای سال گذشته آن می کنیم. در نهایت درصد بیکاران سال قبل را از درصد بیکاران سال جدید کم می کنیم و در نهایت نرخ بیکاری محاسبه می شود.

بله؛ نرخ بیکاری در پایان سال 98 نسبت به پایان سال 97، 6/1- ( منفی 6/1 ) بوده است؛ یعنی از درصد بیکاری سال 1397، 6/1 درصد کاسته شده است.

در نمودار زیر، مقدار و قیمت (دستمزد) تعادلی در یک بازار کار، نشان داده شده است. در دستمزد پنج میلیون تومانی (برای هر ماه)، بازار دارای مازاد عرضه است و در قیمت دو میلیون تومانی، بازار با مازاد تقاضا روبه روست. اولاً تحلیل کنید که مازاد عرضه و تقاضا در بازار کار به چه معناست؛ ثانیاً چگونه مقدار و قیمت در بازار کار به حالت تعادلی باز می گردد.

اولاً:مازاد عرضه یعنی عرضه نیروی کار بیشتر از تقاضای نیروی کار است.

مازاد تقاضا یعنی تقاضای نیروی کار بیشتر از عرضه نیروی کار می باشد.

ثانیا: در شرایط مازاد عرضه؛ به دلیل این که عرضه نیروی کار نسبت به سطح تقاضای تولید کنندگان بیشتر است پس عرضه کنندگان نیروی کار به ناچار قیمت عرضه نیروی کار را پایین می آورند. با پایین آمدن قیمت نیروی کار تعدادی از تقاضا کنندگان حاضر به خرید در این قیمت هستند ولی هنوز مازاد عرضه وجود دارد. بنابراین روند کاهش قیمت تا جایی ادامه دارد که به تعادل برسیم یعنی عرضه نیروی کار و تقاضای نیروی کار باهم برابر شوند. شرایط مازاد تقاضا: به دلیل این که تقاضای نیروی کار توسط تولید کننده نسبت به عرضه نیروی کار بیشتر است بنابراین تقاضا کننده برای رفع نیازش حاضر است مبلغ بیشتری بپردازد بنابراین باعث افزایش قیمت نیروی کار می شود. این افزایش تا جایی ادامه دارد که به حالت تعادل بازار برسیم.

شرایط پیش آمده و واردات بی رویه تجهیزات کشاورزی، باعث شد تا آقای محمدی مجبور شود بخشی از واحد تولیدی کارگاه خود را که مربوط به سموم زیستی بود، تعطیل کند. همین اتفاق در بسیاری از کارگاه ها و تولیدی های منطقه نیز رخ داد. آقای محمدی برای محاسبۀ نرخ بیکاری منطقه خودش به اطلاعات زیر دست یافته است. لطفا محاسبه کنید که نرخ بیکاری در منطقه زندگی آقای محمدی چقدر است.

جمعیت افراد بیکار:

1860000-(1000000+250000+360000)=1860000-1610000=250000

جمعیت بیکار + جمعیت شاغل = جمعیت فعال

1000000+250000=1250000

1- نرخ بیکاری در کشور چگونه محاسبه می شود و چرا معمولاً نرخ بیکاری اعلام شده، از آنچه ما تصور می کنیم، کمتر است؟

2- از نظر شما مهم ترین راهکار برای مقابله با بیکاری و فقر چیست؟

1- کسانی را که از جست و جوی شغل دلسرد شده اند بیکار محسوب نمی شوند.

همه کسانی که به صورت پاره وقت مشغول به کارند شاغل به حساب می آورند در حالی که آن ها در جست و جوی شغل تمام وقت هستند و خود را شاغل نمی دانند.

همه کسانی را که در غیر از زمینه تخصصی شان مشغول به کار و فعالیت باشد شاغل محسوب می کنند.

برخی افراد به دلایلی مانند اشتغال در بخش غیر رسمی یا به امید بهره مندی از بیمه بیکاری و ... با ماموران آمارگیری صادقانه درباره شغل خود برخورد نمی کنند.

2- دولت موظف به اجرای سیاست فقرزدایی و برقراری عدالت است که می تواند از طریق حمایت از شرکت های تولیدی و مبارزه با فساد، با فقر و بیکاری باشد.

مردم نیز از طریق ایجاد نمادهای توانمند سازی، خیریه و کمک های مردمی و نیز ناب ضرورت های قرض الحسنه و فعالیت های جهادی از یکدیگر در برابر خطر فقر و نابودی محافظت کنند.

١- به نظر شما افزایش قیمت ها چه تأثیری در کسب و کارها خواهد گذاشت؟

۲- به نظر شما آیا میان تورم، پول و خرید کالاها رابطه ای وجود دارد؟

۳- چرا معمولاً گمان می کنیم تورمی که واقعاً وجود دارد، بیشتر از آن چیزی است که مسئولان اقتصادی می گویند؟

1- بسته به شرایط اقتصادی جامعه دارد؛ ولی در بیشتر جوامع باعث رکود اقتصادی می شود.

2- هرچه تورم افزایش یابد، ارزش پول پایین می آید و خرید کالاها دشوارتر می شود.

3- معمولا هر فردی تورم را بر اساس کالاها و خدمات مصرفی شخصی خود که تعداد محدودی است، تخمین می‌زند و معمولا قیمت‌های ثابت مانده و یا کاهش یافته را در محاسبات خود لحاظ نمی‌کند.درحالی که نرخ تورم به معنی افزایش نسبی قیمت تمامی کالاها و خدمات مصرفی در تمام مناطق  و همه دهک‌های درآمدی و در واقع کل کشور است، نه رشد قیمت کالا یا خدمت خاص در منطقه‌ای خاص.

ویژگی های مثبت و منفی هر دو روش (افزایش عرضه و افزایش واردات) را بررسی کنید و به کلاس ارائه دهید.

ویژگی مثبت: کاهش قیمت کالا و بالا رفتن تقاضا

ویژگی منفی: اگر بی رویه انجام شود، در نهایت باعث رکود اقتصادی می شود.

با افزایش عرضه و یا افزایش واردات کالا، تعداد کالای بازار افزایش یافته، در نتیجه باعث می شود که رقابتی بین فروشندگان کالا اتفاق بیفتد که به کمترین قیمت ممکن کالای خود را بفروشند. در اینجا به نفع تقاضا کنندگان کالای مورد نظر است و گردش اقتصادی به راه می افتد. اما اگر این رویه بیش از حد لازم انجام بشود و تعداد کالا در بازار بیشتر از تقاضا باشد، دیگر تمایل به خرید کمتر شده و این جاست که رکود اقتصادی اتفاق می افتد.

1- هرچند تورم در کل، برای اقتصاد کشور زیان بار است، اما برای برخی نیز سودرسان است. در هر یک از موارد زیر مشخص کنید که فرد توصیف شده از تورم زیان می بیند یا سود می برد؟ دلایل خود را توضیح دهید.

- بازنشسته ای با یک حقوق ثابت بازنشستگی در طول دوره تورم.

- خریدار یک واحد ساختفمانی که آن واحد ساختمانی را یک سال پیش از اتمام و تحویل، خریداری کرده است و بعد از تحویل، به خاطر تورم، افزایش در قیمت ساختمان روی داده است.

- مغازه داری که مجبور است قیمت محصولاتش را بعد از تغییرات قیمت، به روز رسانی کند.

2- فرض کنید تورم امسال معادل 23 درصد بوده است. شرکت تولیدی ایران سبز (شرکتی که اقای محمدی مدیرعامل آن است) نیز همچون سایر شرکت ها تحت تأثیر این نرخ تورم قرار گرفته است و هزینه عوامل تولید این شرکت به میزان 23 درصد افزایش یافته است. شرکت تصمیم می گیرد برای جلوگیری از ضرر بیشتر، قیمت هر دو محصولش (کود زیستی و سم زیستی) را افزایش دهد. به نظر شما آیا با وجود تورم عمومی و افزایش قیمت این دو محصول تقاضای آنها کاهش می یابد؟ اگر تقاضا هیچ تغییری نکند درباره سود شرکت چه فکر می کنید؟ آیا می توان گفت افزایش می یابد؟ تحلیل کنید که اگر سود شرکت افزایش یابد. آیا واقعا حال شرکت بهتر می شود؟ ( یعنی با این فرض  آیا قدرت خرید شرکت افزایش می یابد.) چرا؟

1-

- زیان می بیند، زیرا قدرت خرید برای او که حقوق ثابت دارد کاهش می یابد.
- سود می بیند، زیرا پول خود را قبل از تورم به کالایی ارزشمند تبدیل کرده که تغییرات قیمت و تورم روی ارزش و قیمت آن تأثیر مستقیم دارد.
- زیان می بیند، زیرا قیمت بالاتر برای محصولات باعث کاهش تعداد مشتریان خواهد شد.

2- تغییر در میزان تقاضا به عوامل دیگری نیز ارتباط دارد. علاوه بر تورم که تأثیر معکوس روی میزان تقاضا می گذارد، اگر درآمد تقاضا کنندگان همراه با تورم افزایش یابد و افزایش درآمد مانند افزایش قیمت ها باشد، میزان تقاضا تغییری نخواهد کرد.

اگر تقاضا تغییری نکند و مثل قبل باشد و قیمت و هزینه ها بر اساس نرخ تورم 23% محاسبه شوند حتما میزان رقم سود نیز مشمول این نرخ شده و به اندازه 0.23 سود قبل افزایش خواهد داشت. افزایش سود و بزرگ بودن رقم سود دلیلی برای اوضاع خوب شرکت نیست زیرا بزرگ بودن این رقم به خاطر تولید و فروش بیشتر نیست بلکه به خاطر افزایش قیمت ها اتفاق افتاده است.

1- براساس آنچه درباره شیوه محاسبه نرخ تورم آموختید، میان تورم و کاهش قدرت خرید پول چه رابطه ای است؟ 

2- چرا معمولاً بین نرخ تورمی که سازمان های رسمی اعلام می کنند و آنچه ما احساس می کنیم، تفاوت وجود دارد؟

3- اگر به جای دولت بودید، چه راهکارهایی برای مبارزه با تورم، ارائه می دادید؟

1- رابطه معکوس؛ زیرا با افزایش تورم، قدرت خرید پول کاهش می یابد و برعکس با کاهش نرخ تورم، قدرت خرید پول افزایش می یابد.

2- احتمالاً تصور ما به این جهت ایجاد شده که به کالاهایی که به صورت روزانه مصرف می کنیم توجه داریم در حالی که تورم یا شاخص کلان و با محاسبه قیمت همه کالاهای مصرفی افراد جامعه به دست می آید. حتی کالاهایی که ممکن است مردم هر چند سال یکبار مصرف کنند.

3- الف) دولت به دو روش می تواند عرضه را افزایش دهد تا تورم کاهش یابد؛

- افزایش ظرفیت های تولیدی

- افزایش واردات و تنظیم بازار

ب) با کنترل نقدینگی، تورم را مهار کند و با فروش اوراق مشارکت به مردم است که از طریق بانک مرکزی با اعمال سیاست انقباضی پول، ممکن است.

١- به نظر شما چگونه می توان شرکت های کسب و کار را در برابر مشکلاتی نظیر رکود، بیکاری، تورم و تحریم یاری کرد؟

۲- چه الگویی در تجارت خارجی، اقتصاد کشور ما را قوی می کند و به رونق و پیشرفت می رساند؟

1- برخی استراتژی‏هایی که شرکت‏ها می‎توانند در مقابله با شرایط رکود، بیکاری، تورم و تحریم  اتخاذ کنند، عبارتند از:

الف) تمرکز بر افزایش کیفیت و کاهش هزینه‏های غیرضروری

ب) توجه به نوآوری در محصولات و خدمات و افزایش کارایی محصولات و کاهش هزینه‏های غیرمستقیم مصرف‎کننده

پ) بهبود روابط با مشتریان و شرکای شرکت

ت) فروش غیرنقدی، قیمت‎گذاری مناسب محصولات

ث) بهبود سیستم توزیع و پشتیبانی از انگیزه‎های کارکنان

ج) کاهش واسطه‎های فروش و افزایش فروش مستقیم به مصرف‏کنندگان و کاهش هزینه‎های خرید

چ) استفاده از ظرفیت شبکه های مجازی و فروش آنلاین

ح) برندسازی محصول

خ) کنترل قاچاق کالا

د) و ...

همچنین با استفاده از  سیاست های پولی متناسب با شرایط اقتصادی کشور،ایجاد امنیت وثبات اقتصادی برای تولیدکنندگان و  سیاست های تشویقی، کاهش فاصله طبقاتی ) فاصله بین دهک های اقتصادی(، نظارت بر عرضه کالا  وخدمات با واردات وصادرات صحیح، به کار گیری سیاست های مالیاتی صحیح ودقیق، بودجه نویسی صحیح) بدون کسر بودجه (،توجه به مزیت های نسبی و مطلق تولید، توجه به مشارکت مردمی در فعالیت  های اقتصادی، تاکید بر اقتصاد دانش بنیان، …

2- توجه  بیشتر به : مزیت های نسبی تولید و ایجاد مزیت های نسبی جدید،تولید دانش بنیان،حمایت از  تولید کنندگان داخلی و صادرات

با مراجعه به بخش های اقتصادی قانون اساسی و به ویژه اصل ۴۳، ۴۴ و ۴۵، اصول کلی و ویژگی های اصلی قوانین اقتصادی کشورمان را شناسایی و آن را در کلاس ارائه کنید. همچنین با مراجعه به متن اصول کلی سیاست های اقتصاد مقاومتی، عناصر و مؤلفه های اصلی این سیاست را فهرست کنید و آن را با آنچه در فعالیت فردی در کلاس به دست آورده اید، مقایسه کنید.

اصل 43 قانون اساسی «برای تامین استقلال اقتصادی جامعه و ریشه کن کردن فقر و محرومیت و برآوردن نیازهای  انسان درجریان رشد با حفظ آزادی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران براساس ضوابط زیر استواراست:  تامین نیازهای اساسی خوراک.پوشاک.بهداشت.درمان.آموزش وپرورش وامکانات ازدواج،تامین شرایط  اشتغال کامل با رضایت وآزادی حق انتخاب،جلوگیری از سلطه اقتصادی بیگانه براقتصاد کشور،تاکید  برافزایش تولیدات کشاورزی .دامی.صنعتی تا مرحله خودکفایی»

اصل44 قانون اساسی  با تعیین سه بخش مهم در اقتصاد،گستره فعالیت آنها را مشخص می سازد: «نظام اقتصاد ایران  برپایه سه بخش دولتی،تعاونی وخصوصی با برنامه ریزی منظم وصحیح استوار است.

«بخش دولتی  شامل صنایع بزرگ ومادر وزیربنایی است که دراختیار دولت است. بخش خصوصی شامل کشاورزی، دامداری، صنعت وتجارت و خدمات می شود که مکمل فعالیت های اقتصادی دولتی وتعاونی  است.»

اصل 45 قانون اساسی درباره اقتصاد می گوید :

«ثروت های عمومی  از قبیل زمین های موات یا رهاشده،معادن،دریاها،دریاچه،رودخانه ها وسایر آب های عمومی،کوه  ها،دره ها،جنگل ها،نیزارها،بیشه های طبیعی،مراتعی که حریم نیست واموال عمومی که از غاصبین  مسترد می شود دراختیار حکومت اسلامی است تا برطبق مصالح عامه نسبت به آنها عمل نماید.»

از نظر شما مهم ترین راه های مقابله با تحریم های اقتصادی و زمینه سازی برای رونق کسب و کارهای اقتصادی کشور چیست؟

سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، اشتغال و... توجه زیاد به نو آوری، خلاقیت و ضرورت ارتقای بهره وری، تشویق سرمایه گذاری، اصلاح الگوی مصرف و... می تواند زمینه ساز کسب و کار و رونق آن و به عنوان بهترین راه برای مقابله با تحریم های اقتصادی باشد.

١- شما نظر امیرعلی را بیشتر می پسندید یا نظر مادرش را؟

۲- به نظر شما افزایش رفاه یک شخص می تواند لزوماً رشد جامعه را در پی داشته باشد؟

۳- چه رابطه ای میان رشد اقتصادی هر فرد و هر شرکت، با پیشرفت اقتصاد ملی وجود دارد؟

1- نظر مادرش را.

2- خیر؛ الزاما افزایش رفاه یک شخص همیشه منجر به رشد جامعه نمی شود.

3- پیشرفت اقتصاد هر فرد و هر شرکت در مجموع ( یعنی همه افراد و شرکت ها) باعث پیشرفت اقتصاد ملی می شود. ولی پیشرفت یک نفر و یک شرکت تاثیر به سزایی در پیشرفت اقتصاد ملی به تنهایی ندارد.

در درس چهارم با مفهوم کارایی آشنا شدیم و در این درس درباره رشد سخن گفتیم. تفاوت بین دستیابی به کارایی و رشد اقتصادی را با کمک نمودار توضیح دهید.

آن چه در منحنی امکانات تولید مطرح است، بحث کارایی است و اولویت بندی با توجه به اقتضای مصلحت و عدالت مطرح نیست. تمام نقاط روی منحنی امکانات تولید، بیانگر وضع کارآمد تولید هستند؛ منحنی امکانات، تنها نقاط کارآمد را منعکس می کند. رشد اقتصادی با کمک منابع فیزیکی بیشتر و یا به وسیله بالا رفتن کارایی منابع موجود و یا ترکیب آن دو، به دست می آید. نقاط A و B نقاط کارآمد را منعکس می کند، نقطه C، نقطه زیر منحنی، یعنی کارایی کم تر، نقطه D انعکاس رشد اقتصادی به صورت انتقال منحنی امکانات تولید به سمت راست است.

شاید برای شما این پرسش به وجود آمده باشد که واژۀ ناخالص در عبارت تولید ناخالص داخلی، چیست و تفاوتش با خالص در کجاست؟ در این باره تحقیق کنید.

تولید ناخالص یعنی ارزش پولی کل کالا و خدماتی که در داخل مرزهای یک کشور در طول یک سال تولید شده است. در محاسبه ی آن علاوه بر محاسبه ارزش کالاهای تولید شده با یک واحد پولی یکسان، باید ارزش خدمات ایجادشده مانند فعالیت های آموزشی، بهداشتی، امنیتی، تعمیراتی و… نیز محاسبه شود. ( هرجا سخن از تولید می شود منظور تولید هم کالا وهم خدمات است.)  در محاسبه تولید کل جامعه، ارزش تولیدات کالاهای نهایی در نظر گرفته می شود و قیمت کالاهای واسطه ای محاسبه نمی شود زیرا ارزش کالاهای واسطه ای در قیمت نهایی کالای مصرفی قرار گرفته است و اگر ارزش کالاهای واسطه ای را هم محاسبه کنیم دچار خطای تکرار می شویم یعنی دو بار ارزش این کالاها محاسبه شده است . تولید داخلی یک جامعه فقط توسط شهروندان آن جامعه صورت نمی گیرد، بخشی از آن تولید ممکن است متعلق به خارجی های حاضر در آن کشور باشد.

اما تولید خالص به کاهش ارزش یک کالا در طول زمان استهلاک گفته می شود. مثلا ارزش یک خودروی یک سال کار کرده کمتر از خودروی نوی کارنکرده است. که روش محاسبه آن به صورت زیر است:

میزان استهلاک – میزان تولید ناخالص داخلی = میزان تولید خالص داخلی

در کشوری با ده میلیون نفر جمعیت، درآمد ملی معادل ۵۰۰۰۰۰ میلیارد ریال است. اگر فرض کنیم که توزیع درآمد در این کشور دقیقا مطابق با درصدهای مشخص شده در جدول صفحه قبل است، سهم هر دهک از درآمد ملی را تعیین کنید.

برای محاسبه سهم هر دهک از درآمد ملی، کافی است که درآمد ملی کشور در درصد سهم هر دهک را ضرب کنیم و سهم هر دهک از درآمد ملی را تعیین کنیم.

۱۔ فرض کنید کل اقتصاد کشور ما ازز دو شرکت تولیدی بزرگ تشکیل شده باشد. مجموع ارزش تولیدات سال جاری شرکت اول برابر با یک میلیارد تومان و مجموع ارزش تولیدات سال جاری شرکت دوم، برابر با ۵۰۰ میلیون تومان است. با توجه به این دو فرض به سؤالات زیر پاسخ دهید:

1-1- تولید ناخالص داخلی اسمی کشور، برای سال جاری چقدر است؟

1-2- اگر سهم هر کدام از شرکت ها در تولید ناخالص داخلی ثابت و مطابق با نسبت تولیدات آنها برای سال جاری باشد و نیز اگر اقتصاد کشور از سال قبل تا امسال ده درصد رشد داشته باشد ارزش اسمی تولیدات هر دو شرکت را برای سال قبل، محاسبه کنید.

۲- کدام یک از موارد زیر صرفاً نشان دهنده رشد اقتصادی است و کدام یک، نشان دهنده پیشرفت اقتصادی کشور است؟

2-1- افزایش درآمد هر یک از کارکنان و کارگران شرکت ها

2-2- نزدیک شدن سهم دهک اول از کل درآمد کشور به سهم دهک دهم

2-3- افزایش درآمد خریداران کالاها و محصولات تولید شده

2-4- افزایش میانگین سال های تحصیلی کارمندان شرکت ها

1-

1-1

1,000,000,000+500,000,000=1,500,000,000

1-2

2-

- رشد

- پیشرفت

- رشد

- پیشرفت

1- چه تفاوتی بین رشد و توسعه و پیشرفت وجود دارد و برای هر کدام چه شاخص هایی وجود دارد؟

2- از نظر شما چه رابطه ای میان پیشرفت اقتصادی یک کسب و کار و پیشرفت اقتصاد ملی وجود دارد؟

1- رشد، صرفاً به معنای افزایش تولید است بنابراین مفهوم کمی است؛

شاخص های رشد: افزایش ظرفیت های تولیدی و افزایش درآمد

توسعه: در کنار افزایش تولید برتغییر و تحولات کیفی دیگری نیز دلالت دارد.

شاخص های توسعه :HDI پیشرفت: اصطلاحی که بسیاری از نخبگان و اندیشمندان دنیا انتخاب کرند در مفهوم پیشرفت، الگوی واحدی برای همه کشورها توصیه نمی شود. موفقیت های گوناگون مثل وضعیت تاریخی، جغرافیای سیاسی، طبیعی، انسانی و در نهایت زمانی و مکانی شاخص های پیشرفت را تعیین می کند.

2- پیشرفت اقتصادی یک کسب و کار به معنای تولید با کیفیت محصول و قیمت مناسب آن است که می تواند منجر به افزایش تماشای مصرف کنندگان شود و به دنبال آن اشتغال نیروی کار نیز افزایش می یابد در نتیجه درآمد داخلی افزایش، سطح رفاه جامعه بالا می رود بهبود فضای کسب و کار رشد علم و فناوری، عدالت اقتصادی و ... منجر به پیشرفت اقتصادی خواهد شد.

۱- آیا تا به حال شما مسئول امور مالی خودتان شده اید؟

۲- آیا می توانید از پس مدیریت مالی سه ماه خانواده خود بر آیید؟

۳- ترجیح می دهید مانند بزرگترها مسئولیت داشته باشید یا اینکه هر وقت خواستید همه چیز برایتان مهیا باشد؟

1- بله؛ برای مدتی مسئول شده ام.

2- با کمک و مشورت پدر و مادرم می توانم.

3-ترجیح می دهم که همه چیز برایم مهیا باشد.

نمونه های درآمد و مخارج افراد زیر را بخوانید و بررسی کنید که آیا این افراد با این روند بودجه می توانند تا پایان سال ادامه دهند یا خیر؟ در پایان بررسی، به سوالات پاسخ دهید.

نمونۀ اول

خانم رضایی معلم است. او به صورت سالیانه درآمدی در حدود ۴۳ میلیون تومان کسب می کنند و مخارج سالیانه وی به شرح زیر است آیا خانم رضایی بیشتر از درآمد خود خرج می کند؟ چه میزان؟

نمونۀ دوم

حاج محمود کارمند بازنشسته است. درآمد سالیانه او ۳۵ میلیون تومان است و مخارج او نیز به شرح زیر است. آیا او بیشتر از درآمد خود خرج می کند؟ به چه میزان؟

نمونۀ سوم

محمدحسن دانشجوست. البته به صورت پاره وقت هم مشغول به کار است. درآمد سالیانه او ۳۷ میلیون تومان است و مخارج او نیز به شرح صفحه بعد است. آیا او بیشتر از درآمد خود خرج می کند؟ به چه میزان؟

با توجه به نمونه های بالا به سؤالات زیر پاسخ دهید:

1- کدام یک از این افراد بیشترین پس انداز را درآخر ماه دارند؟

2- فرض کنید که خودروی هر یک از این افراد نیاز به تعمیر دارد که هزینه آن هفت میلیون تومان است. برای این خرید چه تغییراتی در بودجه هر فردی باید ایجاد شود؟

3- در صورتی که فرد مورد نظر برای تعمیر خودرو پس انداز خود را به میزان 75/1 میلیون تومان در هر ماه افزایش دهد، با این تغییر چه چیزی را از دست می دهد و چه چیزی به دست می آورد؟ (هزینه فرصت تعمیر خودرو چیست؟)

4- چه پیشنهاد هایی برای مدیریت بهتر مخارج هر یک از این افراد دارید؟

5- کدام یک از این افراد بیشترین خرج را از بودجه خود دارند؟

6- در صورتی که خانم رضایی تصمیم بگیرد که به یک سفر که پنج میلیون تومان هزینه دارد برود، وی چه چیزهایی را باید در نظر بگیرد؟

نمونۀ اول:

مجموع مخارج = 45.59

مجموع مخارج + پس انداز = 45.59+2=47.59

با توجه به ارقام به دست آمده مشخص است که میزان مخارج سالانه خانم رضایی نسبت به درا مدش بیشتر است و با این شرایط نمی تواند تا پایان سال ادامه داد.

نمونۀ دوم:

مجموع مخارج = 29.19

مجموع مخارج + پس انداز = 29.19+1.85=31.04

با توجه به ارقام به دست آمده مشخص است که میزان مخارج سالیانه حاج محمود کم تر از میزان درآمد سالیانه اش می باشد و با این شرایط، روند ادامه کار تا پایان سال امکان پذیر است.

نمونۀ سوم:

مجموع مخارج = 30.54

مجموع مخارج + پس انداز = 30.54+1=31.54

 با توجه به ارقام به دست آمده مشخص است که میزان مخارج سالیانه محمد حسین کمتر از میزان در امد سالیانه اش می باشد و با این شرایط، ادامه کار تا پایان سال امکان پذیر است.

1- مورد اول

2- مجموع هزینه های بالایی دارد که می تواند با مدیریت بهتر مخارجی همچون تفریحات، پوشاک و سایر هزینه ها را کاهش دهد. می تواند مقدار پس انداز خود را افزایش دهد.

3- باید علاوه بر پس انداز حتی از میزان هزینه مربوط به تفریحات نیز کاسته شود تا بتواند هزینه تعمیر خودرو را تأمین کنند.

4- می توانند میزان پس انداز را بیشتر کنند.

5- مورد اول

6- خانم رضایی با توجه به جدول مخارج و درامدش باید بداند  علاوه بر هزینۀ تفریحات، مواردی مثل پس انداز باید صرف مخارج مسافرت شود و مواردی مثل سایر هزینه ها باید کاهش یابد و با توجه به مخارج زیاد وی بهتر این است ک رفتن به این سفر را لغو کنند.

چگونه می توان با ثبت درآمد و مخارج، برنامه مالی منظمی را برای زندگی شخصی و خانوادگی طراحی کرد؟

١- از هر منبعی که درآمدی به دست آوردید،آن درآمد ماهیانه مشخص و نوشته شود.

۲-هزینه های متغیر و ثایت خود را به صورت ماهیانه فهرست کنید.

۳-مجموع درآمد ها و هزینه های خودرا ماهیانه با یکدیگر مقایسه کنید.

اگر هزینه ها بیشتر از درامد بود، مخارج غیر ضروری را کم کنید یا فرصت هایی را که فراموش کردید به نظر آورید تا درآمدتان افزایش یابد.

1- به نظر شما چرا فروشنده تلاش می کرد که خریدار را به عنوان دوست مطرح کند؟

۲- شیوه هایی که سیروان برای متقاعد کردن دوقلوها به کار برد چه بود؟

٣- به نظر شما امیرعلی و ستایش، کار درستی انجام دادند؟

۴- شما اگر جای آنها بودید، چه می کردید؟ چرا؟

1- تا بتواند رضایت خریدار برای برای خرید جنس از فروشنده بگیرد.

2- ارجحیت برند خارجی به برند ایرانی برای خرید، دست بالا گرفتن قیمت مانتو، فریب دادن دوقلوها با گفتن اینکه قصد دارد با مدیر فروشگاه برای تخفیف گرفتن چانه بزند، قصد غالب کردن پیرهن به امیرعلی برای ایجاد اعتماد بیشتر.

3- بله؛ کار درستی انجام دادند.

4- همین کار دوقلوها را انجام می دادم؛ زیرا که بهترین کار بود. یا اینکه برای خرید مانتو با فرد قابل اعتمادتری صحبت می کردیم تا ما را راهنمایی کند.

فرض کنید که باید یک یخچال بخرید و دو گزینه همپیش رو دارید. لطفاً جدول صفحۀ قبل را برای انتخاب درست پر کنید و بگویید به چه نتیجه ای رسیدید.

با توجه به مقایسه بین معیار ها گزینه دوم به دلیل مصرف انرژی کمتر انتخاب می شود و البته می توان گفت سایر ویژگی هایی که به عنوان معیار نوشته نشده تقریباً شرایط مشابهی دارد.

با داشتن معیارهایی برای خرید هوشمندانه، چگونه می توانید برنامه خرید خود را با برنامه مخارج خود، انطباق دهید؟

برای خرید هوشمندانه باید مراحلی را طی کرده و در نظر بگیریم:

۱- مشکل و مسئله را دقیق مشخص کنیم.

۲- مشخص کنیم به چه میزان قرار است هزینه کنیم.

۳- مشخص کنیم چه هزینه هایی در سطح پولی که می خواهیم هزینه کنیم، وجود دارد.

۴- ویژگی هایی از کالا که برایمان مهم است، مشخص کنیم.

۵- با استفاده از جدولی که در خرید مقایسه ای تدوین می شود، گزینه ها را مشخص کنیم.

۶- انتخاب کنیم و بخریم.

١- شما برای از بین نرفتن پس انداز خودتان چه پیشنهادی دارید؟

۲- با توجه به آنچه تاکنون خوانده اید، چقدر ورود پول های پس انداز شده را در بازارهای مختلف مثل سکه، ارز، مسکن و خودرو توصیه می کنید؟ آیا این راه حل ها برای کل کشور مطلوب است؟

1- خرید طلا؛ سپرده گذاری در بانک

2- تا حدودی؛ خیر این راه حل ها برای کل کشور مطلوب نیست.

نوشته های زیر را بخوانید و ببینید آیا این افراد می توانند به اهدافشان برسند؟ این اهداف کوتاه مدت (تا دو ماه برای دستیابی)، میان مدت (از دو ماه تا سه سال برای دستیابی)، یا بلندمدت (بیش از سه سال برای دستیابی) هستند. اگر هر کدام از آنها نتوانستند به اهدافشان برسند، چه پیشنهادی برای آنها دارید.

۱- امیر برای درس ریاضی پایه ششم تدریس خصوصی دارد و هفته ای ۳۶ هزار تومان درآمد کسب می کند. از سه سال گذشته، او یک دستبند در یک مغازه طلافروشی دیده است که دوست دارد برای تولد ۴۰ سالگی مادرش آن را بخرد. آن دستبند واقعا زیبا است و قیمتش دو میلیون تومان است.

اگر امیر هفته ای ۱۵ هزار تومان برای خرید دوچرخه کنار بگذارد و هفته ای ۸ هزار تومان هم برای خودش خرج کند، چقدر طول می کشد تا او به میزان کافی برای دستبند پس انداز کند؟ آیا این هدف کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت است؟ دلیل را توضیح دهید. اگر او نتوانست طبق برنامه به میزان کافی پول پس انداز کند، راه هایی را که او می توانست به هدفش برسد، پیشنهاد دهید.

۲- لادن هر پنجشنبه از نگهداری بچه همسایه شان ۱۷ هزار تومان به دست می آورد. او همچنین هر هفته بابت کارهایی که در خانه به مادر کمک می کند ۱۰ هزار تومان می گیرد. والدین اور قانونی دارند که او باید نیمی از درآمدش را در حساب سپرده ای پس انداز کند تا در آینده بتواند با آن برای خود کسب و کاری راه بیندازد. ضمنا آنها نیز معادل همان مبلغ را در حساب سپرده واریز می کنند. الادن در تیم پینگ پونگ مدرسه بازی می کند. او هفته گذشته یک راکت عالی در مغازه ای دید که خیلی دوست دارد آن را بخرد تا بتواند بهتر بازی کند؛ اما قیمتش ۱۷۵ هزار تومان است. اگر لادن به واریز مقرری اش در حساب سپرده ادامه دهد، چه مدت طول میکشد که او برای خرید راکت به اندازه کافی پول پس انداز کند؟ آیا این هدف کوتاه مدت خواهد بود یا میان مدت یا بلند مدت؟ اگر او براساس برنامه فعلی نتواند به اندازه کافی پول پس انداز کند، چه پیشنهادی برای او دارید؟

۳- دارا شنبه ها، دوشنبه ها و چهارشنبه ها به صورت پاره وقت در محل کار پدرش کار می کند و ۷۵ هزار تومان در هفته به دست می آورد. او هر هفته ۲۰ هزار تومان در سپرده بانکی اش پس انداز می کند و هفته ای پنج هزار تومان هم به خیریه می دهد و هفته ای ۸ هزار تومان برای خرید خوراکی و سرگرمی خرج می کند. اخیرا دارا به والیبال علاقه مند شده است. کلاس والیبال در یک بوستان محلی ۳۰۰ هزار تومان هزینه دارد و از شش هفته آینده شروع می شود. آیا این یک هدف کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت است؟ اگر دارا به خرج کردن و پس انداز کردن معمولش ادامه بدهد، آیا خواهد توانست پول کافی پس انداز کند تا بتواند در کلاس ثبت نام کند؟ توضیح دهید چرا؟ اگر نمی تواند، چه چیزی را نمی تواند تغییر بدهد؟

1- با توجه به اینکه  مبلغ پس انداز برای رسیدن به هدف بیش از سه سال طول می کشد، یک هدف بلند مدت خواهد بود. امیر می تواند از میزان مخارج هفتگی خود کم کند تا بتواند در مدت زمان کمتری به هرف خود برسد.

مجموع هزینه ها: 23 هزار تومان

سال 3.1 = 12 ÷ ماه 38 = 4 ÷ هفته 154 = 13000 ÷ 2000000

2- هدف میان مدت که محق شدن این هدف 13 ماه طول می کشد، لادن می تواند به طور موقت پس انداز در بانک را کاهش دهد یا میزان درآمدش را با کار بیشتر افزایش دهد.

3- هدف کوتاه مدت تقریباً هفت هفته طول می کشد تا بتواند 300 هزار تومان پول برای ثبت نام کلاس فراهم کند. پس نمی تواند در کلاس والیبال ثبت نام کند. یعنی با توجه به هزینه ها نمی تواند این پول را ظرف مدت 6 هفته تأمین کند. البته در صورت کاهش مخارج دیگر در طول 6 هفته، ثبت نام کلاس والیبال را تأمین کند. دارا درآمد ثابتی دارد که نمی تواند در آن تغییری ایجاد کند ولی هزینه هایش را می تواند کم تر کند.

در هر یک از موقعیت های زیر بهترین راه سرمایه گذاری پس انداز را پیشنهاد دهید:

١۔ صابر ۱۰۰ هزار تومان پول دارد و می خواهد هر موقع که خواست بتواند بدون جریمه پولش را دریافت کند.

۲- احمد ۱۵ ساله است و می خواهد دو میلیون تومان را که در طول سال جمع کرده است، برای سال های بعد پس انداز کند.

٣- زینب دوست دارد یک دوچرخه بخرد، اما لازم است برای آنکه پولش جمع شود لااقل دو سال پول هایش را پس انداز کند، اما اقتصاد درگیر تورم بالایی است.

۴- عارفه یک میلیون تومان دارد که برای مدتی به آن نیاز ندارد. او اعتقاد دارد نرخ سود در سال آینده کاهش می یابد.

۵- ناصر دو میلیون تومان پس انداز دارد. او تا پنج سال دیگر به پولش نیاز دارد اما می خواهد بیشترین سود ممکن را ببرد.

1- سپرده گذاری کوتاه مدت.

2- سپرده گذاری بلند مدت.

3- سپرده گذاری بلند مدت با خرید اوراق مشارکت، خرید طلا هم برای جلوگیری از کاهش ارزش دارایی مناسب است.

4- سپرده گذاری بلندمدت.

5- خرید سهام.

نظام بیمه در کشورهای مختلف، انواع گوناگونی دارد. نظام های بیمه اجتماعی شامل سازمان تأمین اجتماعی و سازمان بیمه سلامت است. همچنین نظام بیمه اجتماعی شامل بیمه های بازرگانی، بیمه خودرو، بیمه منازل مسکونی، بیمه فعالیتهای اقتصادی، بیمه های درمان و زندگی، بیمه حوادث و بیمه اتکایی است. همچنین نظام بیمه تعاونی شامل بیمه های متقابل و تكافل است. در مورد قوانین و شرایط یک یا چند مورد از این بیمه ها، تحقیق کنید و نتیجه را | در کلاس ارائه دهید. برای تحقیق می توانید به سایت بیمه مرکزی ایران www.centinsur.ir مراجعه کنید.

قوانین بیمه:

ماده 1- بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد . متعهد را بیمه گر طرف تعهد را بیمه گذار وجهی را که بیمه گذار به بیمهگر می پردازد حق بیمه و آنچه را که بیمه می شود موضوع بیمه نامند .

ماده 2- عقد بیمه و شرایط آن باید به موجب سند کتبی باشد و سند مزبور موسوم به بیمه نامه خواهد بود.

ماده 3- در بیمه نامه باید امور ذیل بطور صریح قید شود.

تاریخ انعقاد قرارداد

اسم بیمه گر و بیمه گذار

موضوع بیمه

حادثه یا خطری که عقد بیمه به مناسبت آن بعمل آمده است

ابتدا و انتهای بیمه

حق بیمه

میزان تعهد بیمه گر درصورت وقوع حادثه

ماده 4- موضوع بیمه ممکن است مال باشد اعم از عین یا منفعت یا هر حق مالی یا هر نوع مسوولیت حقوقی مشروط بر اینکه بیمهگذار نسبت به بقاء آنچه بیمه می دهد ذی نفع باشد و همچنین ممکن است بیمه برای حادثه یا خطری باشد که از وقوع آن بیمه گذار متضرر می گردد.

ماده 5- بیمه گذار ممکن است اصیل باشد یا به یکی از عناوین قانونی نمایندگی صاحب مال یا شخص ذینفع را داشته یا مسوولیت حفظ آن را از طرف صاحب مال داشته باشد.

ماده 6- هرکس بیمه می دهد بیمه متعلق به خود اوست مگر آنکه در بیمه نامه تصریح شده باشد که مربوط به دیگری است لیکن دربیمه حمل و نقل ممکن است بیمه نامه بدون ذکر اسم (‌بنام حامل )‌ تنظیم شود.

ماده 7- طلبکار می تواند مالی را که در نزد او وثیقه یا رهن است بیمه دهد دراین صورت هرگاه حادثه ای نسبت به مال مزوبور رخ دهد از خساراتی که بیمه گر باید بپردازد تا میزان آنچه را که بیمه گذار در تاریخ موقوع حادثه طلبکار است به شخص او و بقیه به صاحب مال تعلق خواهد گرفت.

ماده 8- در صورتی که مالی بیمه شده باشد در مدتی که بیمه باقیست نمی توان همان مال را به نفع همان شخص و از همان خطر مجددا بیمه نمود.

ماده 9- در صورتی که مالی به کمتر از قیمت بیمه شده باشد نسبت به بقیه قیمت می توان آ"را بیمه نمود دراین صورت هریک از بیمهگران به نسبت مبلغی از مال که بیمه کرده است مسوول خواهد بود.

ماده 10- درصورتی که مالی به کمتر از قیمت واقعی بیمه شده باشد بیمه گر فقط به تناسب مبلغی که بیمه کرده است با قیمت واقعی مال مسوول خسارت خواهد بود.

فسخ و بطلان

ماده 11- چنانچه بیمه گذار یا نماینده او با قصد تقلب مالی را اضافه برقیمت عادله در موقع عقد قرارداد بیمه داده باشد عقد بیمه باطل و حق بیمه دریافتی قابل استرداد نیست .

ماده 12- هرگاه بیمه گذار عمدا از اظهار مطالبی خودداری کند یا عمدا اظهارات کاذبه بنماید و مطالب اظهار نشده یا اظهارات کاذبه طوری باشد که موضوع خطر را تغییر داده یا از اهمیت آن در نظر بیمه گر بکاهد عقد بیمه باطل خواهد بود حتی اگر مراتب مذکوره تاثیری در وقوع حادثه نداشته باشد. دراین صورت نه فقط وجوهی که بیمه گذار پرداخته است قابل استرداد نیست بلکه بیمه گر حق دارد اقساطبیمه را که تا آن تاریخ عقب افتاده است نیز از بیمه گذار مطالبه کند.

ماده 13- اگر خودداری از اظهار مطالبی یا اظهارات خلاف واقع از روی عمد نباشد عقد بیمه باطل نمی شود – دراین صورت هرگاه مطالب اظهار نشده یا اظهار خلاف واقع قبل از وقوع حادثه معلوم شود بیمه گر حق دارد یا اضافه حق بیمه را از بیمه گذار درصورت رضایت او دریافت داشته قرارداد را ابقاء‌ کند و یا قرارداد بیمه را فسخ کند – درصورت فسخ بیمه گر باید مراتب را به موجب اظهار نامه یا نامه سفارشی دو قبضه به بیمه گذاراطلاع دهد اثر فسخ ده روز پس از ابلاغ مراتب به بیمه گذار شروع می شود و بیمه گر باید اضافه حقبیمه دریافتی تا تاریخ فسخ را به بیمه گذار مسترد دارد.

درصورتی که مطالب اظهار نشده یا اظهار خلاف واقع بعد از وقوع حادثه معلوم شود خسارت به نسبت وجه بیمه پرداختی و وجهی که بایستی درصورت اظهار خطر بطور کامل و واقع پرداخته شده باشد تقلیل خواهد یافت.

ماده 14- بیمه گر مسوول خسارات ناشیه از تقصیر بیمه گذار یا نمایندگان او نخواهد بود.

ماده 15- بیمه گذار باید برای جلوگیری از خسارت مراقبتی را که عادتا هرکس از مال خود می نماید نسبت به موضوع بیمه نیز بنماید و در صورت نزدیک شدن حادثه یا وقوع آن اقداماتی را که برای جلوگیری از سرایت و توسعه خسارت لازم است بعمل آورد . اولین زمان امکان و منتهی در ظرف پنج روز از تاریخ اطلاع خود از وقوع حادثه بیمه گر را مطلع سازد والا بیمه گر مسوول نخواهد بود مگر آنکه بیمه گذار ثابت کند که بواسطه حوادثی که خارج از اختیار او بوده است اطلاع به بیمه گر در مدت مقرر برای او مقدور نبوده است.

مخارجی که بیمه گذار برای جلوگیری از توسعه خسارت می نماید بر فرض که منتج به نتیجه نشود بعهده بیمه گر خواهد بود ولی هر گاه بین طرفین در موضوع لزوم مخارج مزبوره یا تناسب آن با موضوع بیمه اختلافی ایجاد شود حل اختلاف به حکم یا محکمه رجوع می شود.

ماده 16- هرگاه بیمه گذار در نتیجه عمل خود خطری را که به مناسبت آن بیمه منعقد شده است تشدید کند یا یکی از کیفیات آن بیمهمنعقد شده است تشدید کند یا یکی از کیفیات یا وضعیت موضوع بیمه را بطوری تغییر دهد که اگر وضعیت مزبور قبل از قرارداد موجود بودبیمه گر حاضر برای انعقاد قرارداد با شرایط مذکوره در قرارداد نمی گشت باید بیمه گر را بلافاصله از آن مستحضر کند – اگر تشدید خطر یا تغییر وضعیت موضوع بیمه در نتیجه عمل بیمه گذار نباشد مشارالیه باید مراتب را در ظرف ده روز از تاریخ اطلاع خود رسما به بیمه گر اعلام کند . 
در هر دو مورد مذکور در فوق بیمه گر حق دارد اضافه حق بیمه را معین نموده به بیمه گذار پیشنهاد کند و در صورتی که بیمه گذار حاضر برای قبولی و پرداخت آن نشود قرارداد را فسخ کند و اگر تشدید خطر در نتیجه عمل خود بیمه گذار باشدخسارات وارده را نیز از مجرای محاکم عمومی از او مطالبه کند و درصورتی که بیمه گر پس از اطلاع تشدید خطر به نحوی از انحاء رضایت به بقاء عقد قراداد داده باشد مثل آنکه اقساطی از وجه بیمه را پس از اطلاع از مراتب از بیمه گذار قبول کرده یا خسارت بعد از وقوع حادثه به او پرداخته باشد دیگر نمی تواند به مراتب مذکوره استناد کند – وصول اقساط حق بیمه بعد از اطلاع از تشدید خطر یا پرداخت خسارت پس از وقوع حادثه و نحو آن دلیل بر رضایت بیمه گر به بقاء‌ قرارداد می باشد.

ماده 17- درصورت فوت بیمه گذار یا انتقال موضوع بیمه به دیگری اگر ورثه یا منتقل الیه کلیه تعهداتی را که موجب قرارداد بعهده بیمهگذار بوده است در مقابل بیمه گر اجرا کند عقد بیمه به نفع ورثه یا منتقل الیه به اعتبار خود باقی می ماند معهذا هریک از بیمه گر یا ورثه یا منتقل الیه حق فسخ آن را نیز خواهند داشت. بیمه گر حق دارد در ظرف سه ماه از تاریخی که منتقل الیه قطعی موضوع بیمهتقاضای تبدیل بیمه نامه را به نام خود می نماید عقد بیمه را فسخ کند. 
درصورت انتقال موضوع بیمه به دیگری ناقل مسوول کلیه اقساط عقب افتاده وجه بیمه در مقابل بیمه گر خواهد بود لیکن از تاریخی که انتقال را به بیمه گر بموجب نامه سفارشی یا اظهار نامه اطلاع می دهد نسبت به اقساطی که از تاریخ اطلاع به بعد باید پرداخته شود مسوول نخواهد بود. 
اگر ورثه یا منتقل الیه متعدد باشند هریک از آنها نسبت به تمام وجه بیمه در مقابل بیمه گر مسوول خواهد بود.

ماده 18- هرگاه معلوم شود خطری که برای آن بیمه به عمل آمده قبل از عقد قرارداد واقع شده بوده است قرارداد بیمه باطل و بی اثر خواهد بود دراین صورت اگر بیمه گر وجهی از بیمه گذار گرفته باشد عشر از مبلغ مزبور را بعنوان مخارج کسر و بقیه را باید به بیمه گذار مسترد دارد.

مسئولیت بیمه گر

ماده 19- مسوولیت بیمه گر عبارت است از تفاوت قیمت مال بیمه شده بلافاصله قبل ازوقوع حادثه با قیمت باقی مانده آن بلافاصله بعد از حادثه خسارت حاصله به پول نقد پرداخته خواهد شد مگر اینکه حق تعمیر و یا عوض برای بیمه گر در سند بیمه پیش بینی شده باشد دراین صورت بیمه گر ملزم است موضوع بیمه را در مدتی که عرفا کمتر از آن نمی شود تعمیر کرده یا عوض را تهیه و تحویل نماید. 
در هر صورت حداکثر مسوولیت بیمه گر از مبلغ بیمه شده تجاوز نخواهد کرد.

ماده 20- بیمه گر مسوول خساراتی که عیب ذاتی مال ایجاد می شود نیست مگر آنکه در بیمه نامه شرط خلافی شده باشد.

ماده 21- خسارات وارده از حریق که بیمه گر مسوول آن است عبارت است از :

خسارت وارده به موضوع بیمه از حریق اگر چه حریق در نزدیکی آن واقع شده باشد.

هرخسارت یا تنزل قیمت وارده به اموال از آب یا هر وسیله دیگری که برای خاموش کردن آتش بکار برده شده است

تلف شدن یا معیوب شدن مال در موقع نجات دادن آن از حریق .

خسارت وارده به اموال بیمه شده در نتیجه خراب کردن کلی یا جزئی بناء برای جلوگیری از سرایت یا توسعه حریق.

ماده 22- در بیمه های ذیل خسارت به این طریق حساب می شود:

در بیمه حمل و نقل قیمت مال در مقصد.

دربیمه منافعی که متوقف بر امری است منافعی که در صورت پیشرفت امر عاید بیمه گذار می شد.

در بیمه محصول زراعتی قیمت آن در سر خرمن و موقع برداشت محصول . برای تعیین میزان واقعی خسارت مخارج و حق الزحمه که درصورت عدم وقوع حادثه به مال تعلق می گرفت از اصل قیمت کسر خواهد شد و در هر صورت میزان خسارت از قیمت معینه دربیمه نامه تجاوز نخواهد کرد.

ماده 23- در بیمه عمر یا نقص یا شکستن عضوی از اعضاء بدن مبلغ پرداختی بعد از مرگ یا نقصان عضو باید بطور قطع در موقع عقد بیمه بین طرفین معین شود. 

بیمه عمر یا بیمه نقصان یا شکستن عضو شخص دیگری درصورتی که آن شخص قبلا رضایت خود را کتبا نداده باشد باطل است.

هرگاه بیمه گذار اهلیت قانونی نداشته باشد رضایت ولی یا قیم او شرط است. 

اگر بیمه راجع به عمر یا نقص یا شکستن عضو بدن جماعتی بطور کلی باشد میزان خسارت عبارت از مبلغی خواهد بود که مطابق تعرفه قبلا بین طرفین معین می شود.

ماده 24- وجه بیمه عمر که باید بعد از فوت پرداخته شود به ورثه قانونی متوفی پرداخته می شود مگر اینکه در موقع عقد بیمه یا بعد از آن در سند بیمه قید دیگری شده باشد که دراین صورت وجه بیمه متعلق به کسی خواهد بود که در سند بیمه اسم برده شده است.

ماده 25- بیمه گذار حق دارد ذی نفع در سند بیمه عمر خود را تغییر دهد مگر انکه آن را به دیگری انتقال داده و بیمه نامه را هم به منتقل الیه تسلیم کرده باشد.

ماده 26- در تمام مدت اعتبار قرارداد بیمه عمر بیمه گذار حق دارد وجه معینه در بیمه نامه را به دیگری منتقل نماید انتقال مزبور باید به امضاء انتقال دهنده و بیمه گر برسد.

ماده 27- اثرات قانونی انتقال وجه بیمه عمر از تاریخ فوت بیمه شده شروع می شود ولی اگر بیمه گذار از بابت آن وجهی دریافت کرده یا نسبت به آن با بیمه گر معامله نموده باشد در کمال اعتبار خواهد بود.

ماده 28- بیمه گر مسوول خسارات ناشیه از جنگ و شورش نخواهد بود مگر آنکه خلاف آن در بیمه نامه شرط شده باشد.

ماده 29- درمورد بیمه مال منقول درصورت وقوع حادثه و پرداخت خسارت به بیمه گذار بیمه گر از هرگونه مسوولیت در مقابل ثالث بری می شود.

ماده 30- بیمه گر در حدودی که خسارات وارده را قبول یا پرداخت می کند در مقابل اشخاصی که مسوول وقوع حادثه یا خسارت هستند قائم مقام بیمه گذار خواهد بود و اگر بیمه گذار اقدامی کند که منافی با عقد مزبور باشد در مقابل بیمه گر مسوول شناخته می شود.

ماده 31- درصورت توقف یا افلاس بیمه گر بیمه گذار حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.

ماده 32- در صورت ورشکستگی بیمه گر بیمه گذاران نسبت به سایر طلبکاران حق تقدم دارند و بین معاملات مختلف بیمه در درجه اول حق تقدم با معاملات بیمه عمر است.

ماده 33- بیمه گر نسبت به حق بیمه در مقابل هرگونه طلبکاری بر مال بیمه شده حق تقدم دارد حتی اگر طلب سایرین به موجب سند رسمی باشد.

ماده 34- اگر دریک قرارداد بیمه موضوعات مختلفه بیمه شده باشد درصورت اثبات تقلب از طرف بیمه گذار نسبت به یکی از آن موضوعات بطلان نسبت به سایر موضوعات نیز سرایت کرده تمام قرارداد باطل خواهد بود.

موضوعات مختلفه که دریک بیمه نامه ذکر می شود در حکم یک قرارداد محسوب است.

ماده 35- طرفین می توانند در قراردادهای بیمه هر شرط دیگری بنمایند لیکن موعد مذکوره در ماده 16 را نمی توانند تقلیل دهند ولی ممکن است موعد را به رضایت یکدیگر تمدید کنند.

این قانون شامل قراردادهای گذشته بیمه نیز خواهد بود.

ماده 36- مرور زمان دعاوی ناشی از بیمه دو سال است و ابتدای آن از تاریخ وقوع حادثه منشاء دعوی خواهد بود لکن دعاوی که قبل از اجرای این قانون در محاکم طرح شده باشد مشمول این ماده نخواهد بود. 

این قانون که مشتمل بر سی و شش ماده است در جلسه هفتم اردیبهشت ماه یکهزارو سیصدو و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

منبع: کتاب الکترونیکی قوانین و مقررات بیمه

چگونه می توان با تعیین هدف و برنامه پس انداز، بهترین روش را برای سرمایه گذاری انتخاب کرد؟

مردم برای موفقیت در پس انداز، باید اهدافشان را تعیین کنند تا بتوانند چیزهایی را که بیشتر نیاز دارند، در اولویت قرار دهند کسانی که به اهداف خود پایبند می مانند، هم به آن چه خواسته اند می رسند و هم احساس موفقیت دارند. بعضی از اهداف به سرعت قابل دستیابی اند ولی بعضی از اهداف زمان طولانی تری نیاز دارند. معمولاً اهداف پس انداز در دوره های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تعیین می کنند. سپس براساس نوع هدف روش سرمایه گذاری انتخاب می شود.

گاهی افراد با شنیدن كاهش نرخ تورم به اشتباه انتظار دارند كه سطح عمومی قیمت ها كاهش یابد و به عبارتی دیگر، كالاها ارزان تر شده باشد؛ با توجه به معنای تورم (افزایش سطح عمومی قیمت ها)، چرا مردم چنین اشتباهی را مرتکب می شوند؟

گاهی افراد با شنیدن کاهش نرخ تورم به اشتباه انتظار دارند که سطح عمومی قیمت ها کاهش باید و به عبارتی دیگر، کالاها ارزان تر شده باشد؛ در حالی که کاهش تورم به معنای کاهش شتاب افزایش قیمت هاست و قیمت ها همچنان با شتابی کمتر از قبل، افزایش خواهد داشت.