جواب فصل 8 هویت جامعه شناسی (1)

با کمک دبیر خود، اخلاق ورزش کاران جهان اسلام (اخلاق پهلوانی) را با اخلاق ورزشی جهان جدید (اخلاق قهرمانی) مقایسه کنید و تناسب این دو نوع اخلاق را با ارزش های کلان اجتماعی بیان کنید.

هدف قهرمانی، گرفتن مدال و کسب رتبه است ولی هدف پهلوان شکوفا کردن ارزش های انسانی و رشد خودشکوفایی شخصیت است. برای قهرمان شدن باید تلاش کرد که مدال طلا را به دست آورد و اول شد و گاهی ورزشکاران در مسابقات برای رسیدن به قهرمانی، دوپینگ می کنند، رشوه می دهند، به بدن رقیب آگانه و عمدا آسیب می زنند، با رشوه داوران می خرند ولی به مقام اول و قهرمانی می رسند. اما پهلوان کسی است که مدال و کسب رتبه برایش ارزش درجه دوم دارد و در درجه اول، شرافت و انسانیت برایش مهم است.

در زلزله دلخراش بم هادی ساعی مدال های ارزشمند خود را فروخت و پولش را خرج آسیب دیدگان زلزله بم کرد. این یعنی مدال در مقابل انسانیت ارزشی ندارد.

خلبان رزمنده ایرانی وقتی برای انهدام یک پل در عراق در جریان جنگ، زمانی را تاخیر داشت در توجیه آن گفت وقتی خواستم پل را بزنم دیدم یک ماشین در حال عبور از روی پل است، مقداری در هوا گردش کردم تا ماشین رفت، بعد پل را زدم.

شیخ محمود خوارزمی معروف به پوریای ولی عارف و شاعر قرن هفتم و هشتم برای رضایت مادر رقیب هندیش خود را در مسابقه ضعیف نشان داد تا رقیب برنده شود و دعای مادرش مستجاب شده باشد.

در یک مسابقه حریف غلامرضا تختی از ناحیه پا آسیب دیده بود و در طول مسابقه تختی هرگز به سمت پای آسیب دیده حریف نرفت و از آن سواستفاده نکرد.

دین و پیامبران الهی، فیلسوفان، روان شناسان، انسان شناسان و جامعه شناسان دربارۀ غفلت و فراموشی انسان ها از هویت واقعی خود، نظریات متنوعی دارند. با راهنمایی دبیر خود دربارۀ این نظریات گفت وگو کنید.

*  یک فرد متولد می شود و همزمان با تولد، یک نام، نام خانوادگی، عنوان جنسی، نقش نوزاد، عنوان شهروندی، ملی، طبقاتی، زیستی مثل ضعیف، قوی، زیبا و زشت به او نسبت داده می شود.

*  آیا انسان فقط همین ابعاد جامعه شناختی را دارد که در ابتدای فرهنگ به او داده می شود؟

*  جامعه شناسان می گویند هویت یعنی مجموعه پاسخ هایی که به سوال من کیستم می دهید، ولی جامعه شناسان تمام هویت را اجتماعی کرده اند، فیلسوفان می پرسند : خود هویت کجاست؟

*  از دیدگاه رواشناختی، این نوزاد دارای یک شخصیت هست یعنی مجموعه ای از صفات که حتی در ابتدای نوزادی نیز قابل شناسایی هستند مثلا روانشناسان هوش نوزاد را اندازه می گیرند و او را باهوش می خوانند. حساس، آرام، هیجانی، ترسو، بی قرار.

*  پیامبران انسان را داری کی ذات و فطرت الهی می دانند که آینه تمام نمای خداوند است. او دارای اراده است و می تواند در نفس اماره بماند یا تا نفس مطمئنه پیش برود. حیوانات و فرشتکان نمی توانند از هویتی که موقع تولد دارند، فاصله بگیرند مثلا گربه همیشه گربه می ماند ولی انسان می تواند از حیوانات پست تر و از ملائکه بلاتر رود.

*  فلسفه اسلامی معتقد است فقط یک من (هویت) وجود دارد و آن ذات حق تعالی است. بقیه من ها جلوه های خداوند هستند. هویت زیستی (بدن) پایین ترین سطح هویت فرد است که نابود شدنی است.

*  از دیدگاه فلسفی هویت سه بعد دارد : جسمانی که همین بدن ضخیم و مادی است. بعد لطیف یا مثالی که در خواب، اموات را با آن بدن مثالی می بینیم. سوم بعد مجرد تام یا روح که صورت ندارد، شکل و اندازه هم ندارد. این صرت مجرد توسط اعمال ما ساخته می شود.