آموزش جامع جار و مجرور (قواعد عربی پایه دهم)

* إِشْتَرَیْتُ کِتاباً مِنَ السُّوقِ. (کتابی از بازار خریدم.) ← بیان مبدأ مکانی

* خَرَجْتُ مِنَ البَیْتِ صَباحاً. (صبح از خانه خارج شدم.) ← بیان مبدأ مکانی

* هذا خاتَمٌ مِنْ ذَهَبٍ. (این انگشتری از (جنس) طلا است.) ← بیان جنس

* سَأَلْتُ مِمَّنْ کانَ فِی البَیْتِ. (از کسی که در خانه بود پرسیدم.) ← مِمَّن = مِنْ + مَنْ (مَنْ موصول)

* أَنْفِقُوا مِمّا رَزَقْناکُمْ. (از آنچه به شما روزی دادیم انفاق کنید.) ← مِمّا = مِنْ + ما (ما موصول)

* الطُّلّابُ یَجْلِسونَ فِی الصَّفِّ. (دانش آموزان در کلاس می نشینند.) ← بیان مکان

* نَزَلَ القُرآنُ فِی شَهْرِ رَمَضانَ. (قرآن در ماه رمضان نازل شد.) ← بیان زمان

* لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِی أَحْسَنِ تَقْویمٍ. (همانا ما انسان را در بهترین ساختار آفریدیم.)

* فِیَّ أَسْئِلَةٌ کَثیرَةٌ. (در من سؤال های بسیاری است.) ← فِیَّ = فی + ی (ضمیر متکلم)

* ذَهَبْتُ إِلَی مَسْجِدِ الْمَدینَةِ. (به سوی مسجد شهر رفتم.) ← بیان مقصد

* أُنْظُرْ إِلَی السَّماءِ. (به آسمان نگاه کن.) ← بیان جهت

* دَرَسْتُ مِنَ اللَّیْلِ إِلَی الصَّباحِ. (از شب تا صبح درس خواندم.) ← بیان پایان زمان

* أَرْسِلْ هذِهِ الرِّسالَةَ إِلَیْهِ. (این نامه را به او بفرست.) ← إِلَیْهِ = إلی + ه (ضمیر)

* جَلَسْتُ عَلَی الْجِدارِ. (روی دیوار نشستم.) ← معنای استعلاء

* النّاسُ عَلَی دِینِ مُلوکِهِمْ. (مردم بر دین پادشاهانشان هستند.)

* لَعْنَةُ اللهِ عَلَی الظّالِمینَ. (لعنت خدا بر ستمگران باد.) ← معنای «به ضررِ»

* عَلَیْکُمْ بِالصَّبْرِ. (باید صبر کنید. / صبر بر شما لازم است.) ← معنای وجوب و الزام

* عَلَی الْمُعَلِّمِ أَنْ یُساعِدَ الطُّلّابَ. (معلم باید به دانش آموزان کمک کند. / کمک کردن بر عهدهٔ معلم است.) ← معنای وجوب و الزام

* کَتَبْتُ رِسالَةً بِالْقَلَمِ. (نامه ای را به وسیلهٔ قلم نوشتم.) ← استعانت

* آمَنْتُ بِاللهِ. (به خدا ایمان آوردم.)

* وَ لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللهُ بِبَدْرٍ. (و قطعاً خداوند شما را در (جنگ) بدر یاری کرد.) ← ظرفیت مکانی

* بِاسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ. (به نام خداوند بخشندهٔ مهربان.)

* هذا الْکِتابُ لِلطّالِبِ. (این کتاب برای/مالِ دانش آموز است.) ← مالکیت

* ذَهَبْتُ إِلَی الْمَکْتَبَةِ لِقِراءَةِ الْکُتُبِ. (برای خواندنِ کتاب ها به کتابخانه رفتم.) ← بیان هدف

* لِی أَخٌ واحِدٌ. (من یک برادر دارم. / یک برادر برای من است.) ← معنای داشتن

* لِماذا تَأَخَّرْتَ؟ (برای چه (چرا) دیر کردی؟) ← لِماذا = لِـ + ماذا

* أُحِبُّ العِلْمَ لِأَنَّهُ مُفیدٌ. (علم را دوست دارم زیرا (برای اینکه) مفید است.) ← لِأَنَّ = لِـ + أَنَّ

* اِبْتَعِدْ عَنِ الشَّرِّ. (از بدی دوری کن.)

* عَفا اللهُ عَنْ عَبْدِهِ. (خداوند از بنده اش درگذشت.)

* سَأَلْتُ الْمُعَلِّمَ عَنْ مَشاکِلِ الْحَیاةِ. (از معلم دربارهٔ مشکلات زندگی پرسیدم.)

* رَضِیَ اللهُ عَنْهُمْ. (خداوند از ایشان راضی شد.) ← عَنْهُمْ = عَنْ + هُمْ

* الْمُعَلِّمُ کَأَبٍ حَنونٍ. (معلم مثل پدری مهربان است.)

* الْمَدْرَسَةُ کَبَیْتِنا الثّانی. (مدرسه مانند خانهٔ دوم ماست.)

* وَجْهُها کَالْقَمَرِ. (صورتش مانند ماه است.)

* فعل + ن + ی ← شاهَدَ + نِ + ی ← شاهَدَنِی (مرا دید.) - «نِ» نون وقایه / «ی» مفعول به

* فعل + ن + ی ← یُحَیِّرُ + نِ + ی ← یُحَیِّرُنِی (مرا حیران می کند.) - «نِ» نون وقایه / «ی» مفعول به

* حرف جرّ + ن + ی ← مِنْ + نِ + ی ← مِنّی (از من) - «نِ» نون وقایه / «ی» مجرور به حرف جرّ

* حرف جرّ + ن + ی ← عَنْ + نِ + ی ← عَنّی (از من / دربارهٔ من) - «نِ» نون وقایه / «ی» مجرور به حرف جرّ

۱ سافَرْتُ مِنْ طهران إِلیٰ أَصفَهان بِـالسَّیّارَةِ. (از تهران به اصفهان با ماشین سفر کردم.)

۲ قالَ الْمُدَرِّسُ لِـلطّالِبِ: «اِجْتَهِدْ فِی دُروسِکَ!» (معلم به دانش آموز گفت: «در درس هایت کوشا باش!»)

۳ عَلَی المُسلِمینَ أَنْ یَتَّحِدوا. (مسلمانان باید متحد شوند.)

۴ بَحَثْتُ عَنْ کِتابی وَ لَمْ أَجِدْهُ. (دربارهٔ/به دنبالِ کتابم جستجو کردم و آن را نیافتم.)

۵ الوَقْتُ کَـالسَّیْفِ إنْ لَمْ تَقْطَعْهُ قَطَعَکَ. (وقت مانند شمشیر است، اگر آن را نبُری (استفاده نکنی)، تو را می بُرد.)

۶ هَلْ لَکُمْ بَیْتٌ قَریبٌ مِنْ هُنا؟ (آیا شما خانه ای نزدیک اینجا دارید؟)